Ki Mañi Yaetelela Batu ba Mulimu Kacenu?
“Muhupule babaetelela mwahalaa mina.” —MAHEB. 13:7.
1, 2. Jesu hasaakambamezi kwa lihalimu, baapositola bahae mwendi nebaipuzizeñi?
BAAPOSITOLA ba Jesu nebayemi fa Lilundu la Likota za Olive inze batalimezi mwa mbyumbyulu. Kihona hane basazo bona mulenaa bona ni mulikanaa bona Jesu, haangelwa kwahalimu ni lilu hali mupata kwa meeto abona. (Lik. 1:9, 10) Ka lilimo zepeli, Jesu naanze abaluta, kubasusueza, ni kubaetelela. Kono cwale naasali siyo. Nebaka ezañi?
2 Jesu naafile balateleli bahae musebezi ka kubabulelela kuli: “Mukaba lipaki zaka mwa Jerusalema, mwa Judea kaufela ni mwa Samaria, ni kuyo fita kwa libaka za kwahule hahulu za lifasi.” (Lik. 1:8) Nebaka kona kupeta cwañi musebezi wo? Ki niti kuli Jesu naabasepisize kuli nebatuha baamuhela moya okenile. (Lik. 1:5) Kono bakeñisa kuli nebaka kutaza mwa linaha zeñata, nekuka tokwahala batu bane bakaetelela ni kuonga-onga musebezi wo. Kwaikale, Jehova naaitusisanga bayemeli bahae fa lifasi kuli baetelele ni kuonga-onga batu bahae. Kacwalo, mwendi baapositola nebaipuzize kuli: ‘Kana cwale Jehova ukaketa mueteleli yomunca?’
3. (a) Jesu hasaakambamezi kwa lihalimu, ki katulo mañi ya butokwa yene baezize baapositola babasepahala? (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye?
3 Hamulaho wa nako yebato kwana lisunda zepeli, balutiwa ba Jesu baeza lipatisiso mwa Mañolo, balapela ku Mulimu kuli abafe ketelelo, mi baketa Matiasi kuli abe wabu 12 ili kuyola Judasi Isikariota. (Lik. 1:15-26) Ki kabakalañi keto yeo haneli ya butokwa ku bona ni ku Jehova? Matiasi naatilo peta musebezi wa butokwa.a Jesu naaketile baapositola bahae isiñi feela ka libaka la kuli bazamayange ni yena mwa bukombwa, kono kuli bapete musebezi wa butokwa mwahalaa batu ba Mulimu. Ki musebezi mañi ona wo, mi Jehova ka kuitusisa Jesu naabatusize cwañi kuitukiseza kupeta musebezi wo? Ki tukiso mañi yeswana yeliteñi ni mwahalaa batu ba Mulimu kacenu? Mi luna lukona ‘kuhupula cwañi babaetelela’ mwahalaa luna, sihulu “mutanga yasepahala yanani kutwisiso”?—Maheb. 13:7; Mat. 24:45.
JESU UETELELA SITOPA SESIETELELA
4. Ki musebezi mañi one baeza baapositola ni baana-bahulu babañwi mwa Jerusalema mwa linako za baapositola?
4 Baapositola nebakalile kuetelela puteho ya Sikreste fa Pentekota ya 33 C.E. Fa Pentekota, “Pitrosi ayema hamoho ni ba 11” mi atalusa litaba za niti zepilisa kwa sikwata sesituna sa Majuda ni baproselite. (Lik. 2:14, 15) Buñata bwabona batu bao nebabile balumeli. Mi kuzwa fo, Bakreste babanca bao “bazwelapili kutiiseza mwa tuto ya baapositola.” (Lik. 2:42) Baapositola ki bona bane babulukanga masheleñi a puteho. (Lik. 4:34, 35) Nebatusa batu ba Mulimu kutiisa silikani sabona ni Mulimu, mi nebaize: “Luna lukatiiseza kulapela ni kupateha mwa bukombwa bwa linzwi.” (Lik. 6:4) Mi nebalumile Bakreste babanani yeloseli kuli bayo eza musebezi wa kukutaza kwa libaka kone isika kutazwa kale taba yende. (Lik. 8:14, 15) Hasamulaho, baana-bahulu babañwi babatozizwe baekezwa kwa sikwata sa baapositola bane baetelela liputeho. Ka kuba sitopa sesietelela, nebafanga litaelo kwa liputeho kaufela.—Lik. 15:2.
5, 6. (a) Moya okenile neufile cwañi maata kwa sitopa sesietelela? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 23.) (b) Mangeloi naatusize cwañi sitopa sesietelela? (c) Linzwi la Mulimu nelietelezi cwañi sitopa sesietelela?
5 Bakreste ba mwa linako za baapositola nebalemuhile kuli sitopa sesietelela nesietelelwa ki Jehova Mulimu ka kuitusisa Mueteleli wabona, yena Jesu. Ki kabakalañi hane banani buikolwiso bobucwalo? Sapili kikuli, moya okenile neufile maata sitopa sesietelela. (Joa. 16:13) Moya okenile neufilwe kwa Bakreste kaufela babatozizwe, kono sihulu neukonisize baapositola ni baana-bahulu babañwi mwa Jerusalema kupeta musebezi wabona wa kuokamela liputeho. Ka mutala, ka silimo sa 49 C.E., moya okenile neuetelezi sitopa sesietelela kueza katulo yeama taba ya mupato. Liputeho nelilatelezi ketelelo yeo mi “zazwelapili kutiiswa mwa tumelo mi palo ya balumeli yazwelapili kuekezeha ka zazi ni zazi.” (Lik. 16:4, 5) Liñolo lelibulela za taba yeo hape nelibonisize kuli sitopa sesietelela nesibonisize muselo wa moya wa Mulimu, okopanyeleza lilato ni tumelo.—Lik. 15:11, 25-29; Magal. 5:22, 23.
6 Sabubeli kikuli, Mangeloi naatusize sitopa sesietelela. Pili Kornele asika kolobezwa kale, ka kuba yena mulicaba wapili yasika ya kwa mupato kuba Mukreste, lingeloi neli mutaluselize kuli alume batu kuli bayo biza Pitrosi. Pitrosi hasaakutalize Kornele ni banabahabo yena, moya okenile wataha ku bona, nihaike kuli baana bao nebasika ya kwa mupato. Taba yeo neisusuelize baapositola ni mizwale babañwi kuli balatelele tato ya Mulimu mi baamuhela batu Bamacaba mwa puteho ya Sikreste. (Lik. 11:13-18) Mangeloi hape naapatehile kutusa ni kuzwisezapili musebezi wa kukutaza one uokamelwa ki sitopa sesietelela. (Lik. 5:19, 20) Sabulaalu kikuli, sitopa sesietelela nesietelelwa ki Linzwi la Mulimu. Ibe kuli nebatatulula litaba zeama lituto za bulapeli kamba kufa ketelelo ya mone liswanela kuzamaisezwa lika, baana-bahulu bane batozizwe ka moya bao nebaetelelwa ki Mañolo.—Lik. 1:20-22; 15:15-20.
7. Ki kabakalañi halukona kubulela kuli Jesu naaetelela Bakreste ba mwa linako za baapositola?
7 Nihaike kuli sitopa sesietelela seo nesifilwe maata a kuzamaisa puteho ya kwa makalelo, nebalemuha kuli Mueteleli wabona ki Jesu. Muapositola Paulusi naañozi kuli: “[Kreste] naafile babañwi kuli babe baapositola. . . Haike luhule ka lilato mwa lika kaufela ku yali toho, yena Kreste.” (Maef. 4:11, 15) Mwa sibaka sa kuipiza ka libizo la muapositola yanaatumile, “balutiwa ka ketelelo yezwa ku Mulimu nebakalile kubizwa Bakreste.” (Lik. 11:26) Paulusi naalemuhile butokwa bwa ‘kumamela litaelo,’ kamba kueza lika zetomile fa Mañolo zene bafilwe ki baapositola ni baana babañwi bane baetelela. Niteñi, naaekelize kubulela kuli: “Kono nibata kuli muzibe kuli toho ya muuna kaufela [kukopanyeleza cwalo ni mañi ni mañi ya mwa sitopa sesietelela] ki Kreste; . . . mi toho ya Kreste ki Mulimu.” (1 Makor. 11:2, 3) Kaniti, Kreste Jesu yakanyisizwe naaetelela puteho, ka kuetelelwa ki Toho yahae, yena Jehova Mulimu.
“WO HAKI MUSEBEZI WA BATU”
8, 9. Kuzwa kwa mafelelezo a lilimo za ma 1800, ki musebezi mañi wa butokwa wanaaezize Muzwale Russell?
8 Kwa mafelelezo a lilimo za ma 1800, Charles Taze Russell ni banaaswalisana ni bona nebaikatalize kukalisa sinca bulapeli bwa Sikreste bwa niti. Kuli bahasanye litaba za niti za mwa Bibele mwa lipuo zeshutana-shutana, nebañolisize kopano ya Zion’s Watch Tower Tract Society ka silimo sa 1884, mi Muzwale Russell neli yena prezidenti wa kopano yeo.b Muzwale Russell naaitutanga hahulu Bibele, mi ka bundume naatalusize kuli tuto ya Silaalu ni ya kuli batu banani moyo osashwi ki za buhata. Naalemuhile kuli Kreste hanaaka kuta naasike abonwa ki batu, ni kuli “linako zetomilwe za macaba” nelika fela mwa silimo sa 1914. (Luka 21:24) Muzwale Russell naaitusisize hahulu nako yahae, maata ahae, ni masheleñi ahae kueza musebezi wa kutaluseza babañwi litaba za niti zeo. Kwaiponahalela hande kuli ka nako ya butokwa yeo, Muzwale Russell naaitusiswa ki Jehova ni Jesu, yena toho ya puteho.
9 Muzwale Russell naasika bata kuli batu bamukanyise. Ka 1896, naañozi kuli: “Halutokwi kububekwa, kamba kukutekiwa hahulu, ibe luna kamba zeluñozi; mi halutokwi kubiziwa babahulu ba bulapeli kamba bo Rabbi. Mi halulakazi kuli batu babañwi baipize ka libizo laluna.” Hasamulaho, naabulezi kuli: “Wo haki musebezi wa batu.”
10. (a) Jesu naaketile lili “mutanga yasepahala yanani kutwisiso”? (b) Mutaluse mone iboniselizwe shutano yemwahalaa Sitopa Sesietelela ni Watch Tower Society mwahalaa lilimo.
10 Ka 1919, lilimo zetaalu kuzwa fashwela Muzwale Russell, Jesu aketa “mutanga yasepahala yanani kutwisiso.” Ka mulelo ufi? Kuli afe babeleki ba mwa ndu yahae ‘lico ka nako yeswanela.’ (Mat. 24:45) Nihaiba mwa lilimo zeo za kwa makalelo, sikwatanyana sa mizwale babatozizwe bane babelekela fa ofisi yetuna yeetelela mwa Brooklyn, kwa New York, nebalukisanga ni kuabela lico za kwa moya kwa balateleli ba Jesu. Pulelo ya “sitopa sesietelela” neikalile kuñolwanga mwa lihatiso zaluna mwa lilimo za ma 1940, mi ka nako yeo mizwale nebautwisisa kuli pulelo yeo neiyemela kopano ya Watch Tower Bible and Tract Society. Kono ka silimo sa 1971, nekubonisizwe hande kuli pulelo ya Sitopa Sesietelela yashutana ni ya Watch Tower Society ni bazamaisi bayona, ili kopano ya ka mulao yesika bulelwa mwa Mañolo. Kuzwa feela hona fo, mizwale babatozizwe bane basi bazamaisi ba Watch Tower Society, nebakona cwale kuketiwa kuba mwa Sitopa Sesietelela. Mwa lilimo za cwanoñu fa, mizwale babaitingwa ba “lingu zeñwi” babile bazamaisi ba Watch Tower Society ni likopano zeñwi zeitusiswa ki batu ba Mulimu, ilikuli Sitopa Sesietelela siise hahulu mamelelo kwa kufa litaelo ni ketelelo ya kwa moya. (Joa. 10:16; Lik. 6:4) Tawala ya Mulibeleli ya July 15, 2013, neitalusize kuli “mutanga yasepahala yanani kutwisiso” ki sikwatanyana sa mizwale babatozizwe babali Sitopa Sesietelela.
11. Sitopa Sesietelela sibeleka cwañi?
11 Sitopa Sesietelela siezanga likatulo za butokwa ka sikwata. Ka mukwa ufi? Mizwale bao bakopananga sunda ni sunda, mi kueza cwalo kutahisa kuli baambolisanange hande ni kuswalisana. (Liprov. 20:18) Silimo ni silimo, kuketiwanga muina-situlo usili, kakuli hakuna muzwale ya mwa Sitopa Sesietelela yaangiwa kuba wa butokwa kufita babañwi. (1 Pit. 5:1) Tutengo totu 6 twa Sitopa Sesietelela ni tona tuketanga muina-situlo usili silimo ni silimo. Mi yomuñwi ni yomuñwi wa mizwale baba mwa Sitopa Sesietelela haikutwi kuli ki mueteleli wa mizwale bahae, kono uikutwa kuli ki yomuñwi wa “babeleki ba mwa ndu,” yafepiwa ki mutanga yasepahala yanani kutwisiso, mi uipeya kwatasaa ketelelo ya sitopa.
“KI MAÑI LULI MUTANGA YASEPAHALA YANANI KUTWISISO?”
12. Bakeñisa kuli baba mwa Sitopa Sesietelela habasika susumezwa ki moya mi bakona kueza mafosisa, ki lipuzo mañi zekona kubuziwa?
12 Baba mwa Sitopa Sesietelela habasika susumezwa ki moya mi bakona kueza mafosisa. Ka libaka leo, bakona kueza mafosisa habatalusa litaba za mwa Bibele ni habafa ketelelo mwa kopano. Mane mwa buka ya Sikuwa ya lipatisiso ya Watch Tower Publications Index, kunani toho ya taba yeli: “Kutwisiso Yenca ya Litaba Zelulumela” (“Beliefs Clarified”) yebonisa mukoloko wa licinceho zeezizwe kwa kutwisiso yaluna ya Mañolo kuzwa feela ka silimo sa 1870. Mane Jesu naasika lubulelela kuli mutangaa hae yasepahala naakalukisanga lico za kwa moya zepetehile. Kacwalo, lukona kualaba cwañi puzo ya Jesu yeli: “Ki mañi luli mutanga yasepahala yanani kutwisiso?” (Mat. 24:45) Ki bupaki mañi bobubonisa kuli Sitopa Sesietelela sipeta musebezi wo? Halunyakisiseñi lika zetaalu zenetusize sitopa sesietelela mwa linako za baapositola.
13. Moya okenile utusize cwañi Sitopa Sesietelela?
13 Bupaki bwa kuli batusiwa ki moya okenile. Moya okenile utusize Sitopa Sesietelela kuutwisisa niti ya mwa Bibele yenesika utwisiswa sapili. Ka mutala, munyakisise mukoloko wa kutwisiso yenca ya litaba zelulumela, obulezwi mwa paragilafu yefelile. Kaniti hakuna mutu yaswanela kufiwa tumbo bakeñisa kuutwisisa ni kutalusa litaba “zetungile za Mulimu” ze! (Mubale 1 Makorinte 2:10.) Sitopa Sesietelela siikutwa sina mwanaaikutwezi muapositola Paulusi yanaañozi kuli: “Hape lika ze, halu libuleli ka manzwi alutilwe ka butali bwa batu, kono lulibulela ka manzwi alutilwe ka moya.” (1 Makor. 2:13) Hamulaho wa lilimo zeñata za kulutiwa lituto za buhata ni kutokwa ketelelo yende ya kwa moya, ki kabakalañi haluutwisisize hande litaba za mwa Bibele kuzwa feela ka silimo sa 1919? Libaka feela kikuli Mulimu uzwezipili kutusa Sitopa Sesietelela ka moya okenile.
14. Ka kuya ka Sinulo 14:6, 7, mangeloi atusa cwañi batu ba Mulimu kacenu?
14 Bupaki bwa kuli batusiwa ki mangeloi. Sitopa Sesietelela kacenu sinani musebezi omutuna hahulu wa kuokamela musebezi oeziwa mwa linaha kaufela wa kukutaza, ili oeziwa ki bakutazi babafitela 8 milioni. Ki kabakalañi musebezi wo hauzwezipili kukonda? Libaka leliñwi kikuli, mangeloi atusa mwa musebezi wo. (Mubale Sinulo 14:6, 7.) Ka linako zeñata, bahasanyi bapotezi batu babasazo lapela kukupa kuli batusiwe!c Zwelopili yeezahala mwa musebezi wa kukutaza ni kueza balutiwa, kusina taba ni twaniso yetuna mwa linaha zeñwi, ni yona ikonahalile feela ka kutusiwa ki mangeloi.
15. Sitopa Sesietelela sishutana cwañi ni babahulu ba bulapeli bobutwi ki bwa Sikreste? Mufe mutala.
15 Baitinga fa Linzwi la Mulimu. (Mubale Joani 17:17.) Munyakisise zeneezahezi ka silimo sa 1973. Tawala ya Mulibeleli ya Sikuwa ya June 1 neinani puzo ya kuli: “Kana batu babasika tuhela kuzuba kwai baswanela kukolobezwa?” Kalabo neli ya kuli: “Bupaki bwa mwa Mañolo bubonisa kuli habaswaneli kukolobezwa.” Hamulaho wa kuama kwa mañolo asikai aswanela, Tawala yeo neitalusize libaka mutu yazuba kwai yasabaki haswanela kuzwisiwa mwa puteho. (1 Makor. 5:7; 2 Makor. 7:1) Mwa Tawala yeo nekuñozwi kuli: “Taelo yeo iswanela kulatelelwa hahulu, kakuli haizwi kwa batu, kono izwa ku Mulimu ili yo maikuto ahae atalusizwe mwa Linzwi lahae leliñozwi.” Kana kunani kopano yeñwi ya bulapeli yeitinga ka kutala fa Linzwi la Mulimu, kueza cwalo niha kukona kutahisa butata bobutuna kwa batu babañwi ba mwa kopano yeo? Buka yeñwi ya cwanoñu fa yebulela za bulapeli mwa United States, neibulezi kuli: “Babahulu ba bulapeli kamita bacincanga lituto zabona kuli lilumelelane ni litumelo ni mihupulo yetabelwa ki batu ba mwa keleke yabona ni batu babañwi babañata.” Ba mwa Sitopa Sesietelela habalateleli mihupulo yetumile, kono balatelela Linzwi la Mulimu habaeza likatulo. Kacwalo, yaetelela luli batu ba Mulimu kacenu ki Jehova.
“MUHUPULE BABAETELELA”
16. Ki nzila ifi yeñwi yelukona kuhupula ka yona Sitopa Sesietelela?
16 Mubale Maheberu 13:7. Linzwi lelitolokilwe kuli “muhupule” lakona hape kotolokiwa kuli “kupunda.” Kacwalo, nzila yeñwi yemukona kuhupula ka yona “babaetelela” ki ka kupunda Sitopa Sesietelela mwa litapelo zamina. (Maef. 6:18) Munahanisise musebezi wabona wa kufa sico sa kwa moya, kuokamela musebezi wa kukutaza mwa lifasi kaufela, ni kubona teñi kuli masheleñi a linubu aitusiswa hande. Kaniti lutokwa kubalapelelanga kamita!
17, 18. (a) Lubonisa cwañi kuli lwalatelela ketelelo yelufiwa ki Sitopa Sesietelela? (b) Halukutaza, lutusa cwañi mutanga yasepahala ni Jesu?
17 Hape luhupula ba Sitopa Sesietelela ka kulatelela ketelelo yabona. Sitopa Sesietelela sifanga ketelelo mwa lihatiso zaluna ni kwa mikopano yaluna ya puteho, ya mupotoloho, ni yemituna. Kutuha fo, Sitopa Sesietelela siketanga baokameli ba mupotoloho, mi baokameli bao ki bona babaketanga baana-bahulu mwa liputeho. Baokameli ba mupotoloho ni baana-bahulu bahupulanga Sitopa Sesietelela ka kulatelela ka kutala litaelo zebafilwe. Kaufelaa luna lubonisa likute ku Mueteleli waluna Jesu, ka kuutwa ni kuipeya kwatasaa baana baitusisa kuli baluetelele.—Maheb. 13:17.
18 Nzila yeñwi yelubonisa ka yona kuli lwahupula Sitopa Sesietelela, ki ka kuikataza kupeta musebezi wa kukutaza. Mane Paulusi naasusuelize Bakreste kulikanyisa tumelo ya babaetelela mwahalaa bona. Mutanga yasepahala ubonisize tumelo yetuna ka kuzwisezapili taba yende ya Mubuso ni kuihasanya kai ni kai. Kana mu babañwi ba lingu zeñwi babatusa babatozizwe mwa musebezi wa butokwa wo? Haiba ki cwalo, mukaba ni tabo yetuna Mueteleli wamina, yena Jesu, hakabulela kuli: “Hane muezize cwalo yomuñwi wa babanyinyani kwa banyani baka ba, ki na yene muezize cwalo.”—Mat. 25:34-40.
19. Ki kabakalañi hamuikatulela kulatelela Mueteleli waluna Jesu?
19 Jesu hanaakutezi kwa lihalimu, naasika yubeka balateleli bahae. (Mat. 28:20) Naaziba hande mwanaatuselizwe ki moya okenile, mangeloi, ni Linzwi la Mulimu kuli aetelele babañwi hanaali fa lifasi. Ki lona libaka kacenu hafile tuso yeswana yeo ku mutanga yasepahala. Baba mwa sikwata sa mutanga yasepahala ki Bakreste babatozizwe, mi bazwelapili “kulatelela Ngunyana kai ni kai kwaya.” (Sin. 14:4) Kacwalo, halulatelela ketelelo yabona, lulatelela Mueteleli waluna, yena Jesu. Hona cwale-cwale fa, uka luetelela kululibisa kwa bupilo bobusa feli. (Sin. 7:14-17) Hakuna mueteleli wa batu yakona kusepisa taba yeo!
a Kubonahala kuli Jehova naalelile kuli baapositola ba 12 babe “macwe a mutomo a 12” a Jerusalema Yomunca. (Sin. 21:14) Kacwalo, nekusa tokwahali kuyolisa yomuñwi wa baapositola babasepahala bao hanaaka timela.
b Kuzwa ka 1955, kopano yeo ibizwa ka libizo la Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.
c Mubone buka ya Ku “fa Bupaki bo bu Tezi ka za Mubuso wa Mulimu,” make. 58-59.