പിൻകു​റി​പ്പു​കൾ

യഹോവ എന്നാണു ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പേര്‌. “ആയിത്തീ​രാൻ അവൻ ഇടയാ​ക്കു​ന്നു” എന്നാണ്‌ ആ പേരിന്റെ അർഥ​മെന്നു കരുതു​ന്നു. യഹോവ സർവശ​ക്ത​നായ ദൈവ​മാണ്‌. എല്ലാത്തി​ന്റെ​യും സ്രഷ്ടാവ്‌. തീരു​മാ​നി​ക്കുന്ന ഏതു കാര്യ​വും ചെയ്യാ​നുള്ള ശക്തി യഹോ​വ​യ്‌ക്കുണ്ട്‌.

എബ്രായ ഭാഷയിൽ ദൈവ​നാ​മം നാല്‌ അക്ഷരങ്ങൾ ഉപയോ​ഗി​ച്ചാണ്‌ എഴുതി​യി​രു​ന്നത്‌. ഇംഗ്ലീ​ഷിൽ YHWH അല്ലെങ്കിൽ JHVH ആണ്‌ അതിനെ കുറി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌. ബൈബി​ളി​ലെ എബ്രാ​യ​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളു​ടെ മൂലപാ​ഠ​ത്തിൽ ദൈവ​നാ​മം 7,000-ത്തോളം പ്രാവ​ശ്യം കാണു​ന്നുണ്ട്‌. ലോക​മെ​ങ്ങും ആളുകൾ യഹോവ എന്ന പേരിന്റെ വ്യത്യ​സ്‌ത​രൂ​പങ്ങൾ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നു. അതായത്‌ ഓരോ ഭാഷയി​ലും ഏറ്റവും പ്രചാ​ര​ത്തി​ലുള്ള ഉച്ചാര​ണ​മാണ്‌ അവർ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌.

▸ അധ്യാ. 1, ഖ. 15

ബൈബി​ളി​ന്റെ ഗ്രന്ഥകർത്താവ്‌ ദൈവ​മാണ്‌. പക്ഷേ ബൈബിൾ എഴുതാൻ ദൈവം മനുഷ്യ​രെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു. ഒരു ബിസി​നെ​സ്സു​കാ​രൻ സെക്ര​ട്ട​റി​യെ​ക്കൊണ്ട്‌ തന്റെ കത്ത്‌ എഴുതി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാണ്‌ ഇത്‌. ദൈവം പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ബൈബി​ളെ​ഴു​ത്തു​കാ​രെ​ക്കൊണ്ട്‌ തന്റെ ആശയങ്ങൾ എഴുതി​ച്ചു. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ആത്മാവ്‌ പല വിധങ്ങ​ളി​ലാണ്‌ അവരെ നയിച്ചത്‌. ചില​പ്പോൾ ദർശന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ കാര്യങ്ങൾ അറിയി​ച്ചു. മറ്റു ചില​പ്പോൾ സ്വപ്‌നങ്ങൾ കാണാ​നും അതു രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും ഇടയാക്കി.

▸ അധ്യാ. 2, ഖ. 5

അടിസ്ഥാ​ന​സ​ത്യം ഉൾക്കൊ​ള്ളുന്ന ബൈബിൾപ​ഠി​പ്പി​ക്ക​ലു​ക​ളാ​ണു തത്ത്വങ്ങൾ. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌ “ചീത്ത കൂട്ടു​കെട്ടു നല്ല ശീലങ്ങളെ നശിപ്പി​ക്കു​ന്നു” എന്ന തത്ത്വം, നമ്മുടെ കൂട്ടു​കാർക്ക്‌ നല്ല രീതി​യി​ലോ മോശ​മാ​യി​ട്ടോ നമ്മളെ സ്വാധീ​നി​ക്കാൻ കഴിയു​മെന്നു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നു. (1 കൊരിന്ത്യർ 15:33) “ഒരാൾ വിതയ്‌ക്കു​ന്ന​തു​തന്നെ കൊയ്യും” എന്ന തത്ത്വം, നമ്മുടെ പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളു​ടെ ഫലങ്ങൾ നമ്മൾ അനുഭ​വി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മെന്നു കാണി​ക്കു​ന്നു.—ഗലാത്യർ 6:7.

▸ അധ്യാ. 2, ഖ. 12

ഇതു ദൈവ​ത്തിൽനി​ന്നുള്ള സന്ദേശ​മാണ്‌. അതു ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഇഷ്ടത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള വിശദീ​ക​ര​ണ​മോ ധാർമി​ക​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഉപദേ​ശ​മോ ഒരു കല്‌പ​ന​യോ ന്യായ​വി​ധി​സ​ന്ദേ​ശ​മോ ആകാം. ഭാവി​യിൽ നടക്കാൻ പോകുന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള സന്ദേശ​വും അതിൽ ഉൾപ്പെ​ടാം. ഇതി​നോ​ടകം നിറ​വേ​റിയ പല പ്രവച​ന​ങ്ങ​ളും ബൈബി​ളി​ലുണ്ട്‌.

▸ അധ്യാ. 2, ഖ. 13

മിശി​ഹ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള അനേകം പ്രവച​നങ്ങൾ ബൈബി​ളി​ലുണ്ട്‌. അവ യേശു​വിൽ നിറ​വേറി. “മിശി​ഹ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പ്രവച​നങ്ങൾ” എന്ന ചതുരം കാണുക.

▸ അധ്യാ. 2, ഖ. 17, അടിക്കു​റിപ്പ്‌

തന്നെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കുന്ന മനുഷ്യർക്കു താമസി​ക്കാ​നുള്ള ഒരു പറുദീ​സ​ഭ​വ​ന​മാ​യി​രി​ക്കാ​നാ​ണു ദൈവം ഭൂമിയെ സൃഷ്ടി​ച്ചത്‌. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഉദ്ദേശ്യം മാറി​യി​ട്ടില്ല. പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ദുഷ്ടത നീക്കി​യിട്ട്‌ ദൈവം തന്റെ ജനത്തിനു നിത്യ​ജീ​വൻ നൽകും.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 1

ദൈവത്തെ ധിക്കരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തുടക്ക​മിട്ട ദൈവ​ദൂ​ത​നാ​ണു സാത്താൻ. യഹോ​വ​യ്‌ക്കെ​തി​രെ പോരാ​ടു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ അവനെ സാത്താൻ എന്നു വിളി​ക്കു​ന്നത്‌. അതിന്റെ അർഥം “എതിരാ​ളി” എന്നാണ്‌. അവനെ പിശാച്‌ എന്നും വിളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. “പരദൂ​ഷണം പറയു​ന്നവൻ” എന്നാണ്‌ അതിന്റെ അർഥം. ദൈവ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നുണ പറയു​ക​യും ആളുകളെ വഞ്ചിക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ അവന്‌ ഈ പേരു കിട്ടി​യത്‌.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 4

യഹോവ ഭൂമിയെ സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വളരെ മുമ്പു​തന്നെ ദൂതന്മാ​രെ സൃഷ്ടിച്ചു. സ്വർഗ​ത്തിൽ ജീവി​ക്കാ​നാണ്‌ അവരെ സൃഷ്ടി​ച്ചത്‌. പത്തു​കോ​ടി​യി​ല​ധി​കം ദൂതന്മാ​രുണ്ട്‌. (ദാനി​യേൽ 7:10) അവർക്കെ​ല്ലാം പേരും അവരു​ടേ​തായ വ്യക്തി​ത്വ​വും ഉണ്ട്‌. വിശ്വ​സ്‌ത​ദൂ​ത​ന്മാർ താഴ്‌മ​യോ​ടെ മനുഷ്യ​രു​ടെ ആരാധന നിരസി​ക്കു​ന്നു. പല പദവി​ക​ളി​ലാ​യി സേവി​ക്കുന്ന ദൂതന്മാർക്കു വ്യത്യസ്‌ത ജോലി​ക​ളാ​ണു​ള്ളത്‌. അത്തരം ജോലി​ക​ളിൽ ചിലതാണ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സിംഹാ​സ​ന​ത്തി​ന്റെ മുന്നിൽ സേവി​ക്കുക, ദൈവ​ത്തിൽനി​ന്നുള്ള സന്ദേശങ്ങൾ അറിയി​ക്കുക, ഭൂമി​യി​ലുള്ള ദൈവ​ദാ​സരെ സംരക്ഷി​ക്കു​ക​യും നയിക്കു​ക​യും ചെയ്യുക, ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ന്യായ​വി​ധി നടപ്പാ​ക്കുക, പ്രസം​ഗ​പ്ര​വർത്ത​നത്തെ പിന്തു​ണ​യ്‌ക്കുക എന്നിവ. (സങ്കീർത്തനം 34:7; വെളി​പാട്‌ 14:6; 22:8, 9) ഭാവി​യിൽ അവർ യേശു​വി​ന്റെ​കൂ​ടെ അർമ​ഗെ​ദോൻ യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടു​ക്കും.—വെളി​പാട്‌ 16:14, 16; 19:14, 15.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 5; അധ്യാ. 10, ഖ. 1

യഹോ​വ​യ്‌ക്കും യഹോ​വ​യു​ടെ ഇഷ്ടത്തി​നും എതിരാ​യുള്ള വികാ​ര​വും ചിന്തയും പ്രവൃ​ത്തി​യും എല്ലാം പാപമാണ്‌. പാപം ദൈവ​വു​മാ​യുള്ള നമ്മുടെ ബന്ധത്തെ തകർക്കും. അതു​കൊണ്ട്‌ മനഃപൂർവ​പാ​പം ഒഴിവാ​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന നിയമ​ങ്ങ​ളും തത്ത്വങ്ങ​ളും ദൈവം നമുക്കു തന്നിരി​ക്കു​ന്നു. ആരംഭ​ത്തിൽ യഹോവ സൃഷ്ടി​ച്ച​തെ​ല്ലാം പൂർണ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ആദാമും ഹവ്വയും ദൈവ​ത്തോട്‌ അനുസ​ര​ണ​ക്കേടു കാണി​ച്ച​പ്പോൾ അവർ പാപി​ക​ളും അപൂർണ​രും ആയിത്തീർന്നു. അവർക്കു പ്രായ​മാ​യി, അവർ മരിച്ചു. ആദാമിൽനിന്ന്‌ പാപം കൈമാ​റി​ക്കി​ട്ടി​യ​തു​കൊണ്ട്‌ നമുക്കും പ്രായ​മാ​കു​ക​യും നമ്മൾ മരിക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 7; അധ്യാ. 5, ഖ. 3

സാത്താന്റെ ലോക​ത്തെ​യും എല്ലാ ദുഷ്ടത​യെ​യും നശിപ്പി​ക്കാ​നുള്ള ദൈവ​ത്തി​ന്റെ യുദ്ധമാണ്‌ അർമ​ഗെ​ദോൻ.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 13; അധ്യാ. 8, ഖ. 18

യഹോവ സ്വർഗ​ത്തിൽ സ്ഥാപി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ഒരു ഗവൺമെ​ന്റാണ്‌ ദൈവ​രാ​ജ്യം. അതിന്റെ രാജാ​വാ​യി യേശു​ക്രി​സ്‌തു ഭരണം​ന​ട​ത്തു​ന്നു. ഭാവി​യിൽ ഈ രാജ്യത്തെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ യഹോവ ഭൂമി​യി​ലെ ദുഷ്ടത​യെ​ല്ലാം നീക്കം ചെയ്യും. ദൈവ​രാ​ജ്യം ഭൂമിയെ ഭരിക്കും.

▸ അധ്യാ. 3, ഖ. 14

മറ്റെല്ലാം സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ ദൈവം യേശു​വി​നെ സൃഷ്ടിച്ചു. എല്ലാ മനുഷ്യർക്കും​വേണ്ടി മരിക്കാൻ യഹോവ യേശു​വി​നെ ഭൂമി​യി​ലേക്ക്‌ അയച്ചു. യേശു വധിക്ക​പ്പെ​ട്ട​തി​നു ശേഷം യഹോവ യേശു​വി​നെ ഉയിർപ്പി​ച്ചു. യേശു ഇപ്പോൾ സ്വർഗ​ത്തിൽ ദൈവ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ രാജാ​വാ​യി ഭരിക്കു​ക​യാണ്‌.

▸ അധ്യാ. 4, ഖ. 2

മിശിഹ പ്രത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടുന്ന സമയം ബൈബി​ളിൽ മുൻകൂ​ട്ടി​പ്പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. 69 ആഴ്‌ച​യു​ടെ ഒരു കാലഘട്ടം പൂർത്തി​യാ​കു​മ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. ബി.സി. 455-ൽ തുടങ്ങിയ അത്‌ അവസാ​നി​ച്ചത്‌ എ.ഡി. 29-ലാണ്‌.

എ.ഡി. 29-ൽ അത്‌ അവസാ​നി​ച്ചെന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ അറിയാം? നെഹമ്യ യരുശ​ലേ​മിൽ വന്ന്‌ നഗരം പുതു​ക്കി​പ്പ​ണി​യാൻ ആരംഭിച്ച ബി.സി. 455-ലാണ്‌ 69 ആഴ്‌ച തുടങ്ങി​യത്‌. (ദാനി​യേൽ 9:25; നെഹമ്യ 2:1, 5-8) ‘ഡസൻ’ എന്നു കേൾക്കു​മ്പോൾ 12 എന്ന സംഖ്യ നമ്മുടെ മനസ്സി​ലേക്കു വരുന്ന​തു​പോ​ലെ ‘ആഴ്‌ച’ എന്നു കേൾക്കു​മ്പോൾ 7 എന്ന സംഖ്യ നമ്മുടെ മനസ്സിൽ ഓടി​യെ​ത്തും. ഈ പ്രവച​ന​ത്തി​ലെ ആഴ്‌ചകൾ, ഏഴു ദിവസ​മുള്ള ആഴ്‌ച​കളല്ല. മറിച്ച്‌ ഏഴു വർഷം അടങ്ങിയ ആഴ്‌ച​ക​ളാണ്‌. “ഒരു ദിവസ​ത്തിന്‌ ഒരു വർഷം” എന്ന പ്രാവ​ച​നി​ക​നി​യ​മ​ത്തി​നു ചേർച്ച​യി​ലാണ്‌ ഇത്‌. (സംഖ്യ 14:34; യഹസ്‌കേൽ 4:6) അതിന്റെ അർഥം ഓരോ ആഴ്‌ച​യ്‌ക്കും ഏഴു വർഷം ദൈർഘ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്നാണ്‌. അങ്ങനെ 69 ആഴ്‌ച (69 x 7) ചേരു​മ്പോൾ 483 വർഷം! ബി.സി. 455-നോടു 483 വർഷം കൂട്ടു​മ്പോൾ എ.ഡി. 29-ൽ എത്തും. ആ വർഷം​ത​ന്നെ​യാണ്‌ യേശു സ്‌നാ​ന​മേ​റ്റ​തും മിശി​ഹ​യാ​യി​ത്തീർന്ന​തും!—ലൂക്കോസ്‌ 3:1, 2, 21, 22.

ആ പ്രവച​ന​ത്തിൽ ഒരു ആഴ്‌ച​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​കൂ​ടി പറഞ്ഞി​ട്ടുണ്ട്‌, അതായത്‌ കൂടു​ത​ലായ ഏഴു വർഷം! ആ കാലഘ​ട്ട​ത്തിൽ, അതായത്‌ എ.ഡി. 33-ൽ, മിശിഹ കൊല്ല​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ എ.ഡി. 36 മുതൽ ദൈവരാജ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സന്തോ​ഷ​വാർത്ത യഹൂദ​ന്മാ​രോ​ടു മാത്രമല്ല മറ്റു ജനതക​ളോ​ടും പ്രസം​ഗി​ക്കാൻ തുടങ്ങു​മാ​യി​രു​ന്നു.—ദാനി​യേൽ 9:24-27.

▸ അധ്യാ. 4, ഖ. 7

ദൈവ​മാ​യ യഹോ​വ​യാ​ണു സ്രഷ്ടാ​വെ​ന്നും മറ്റെല്ലാം സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ യഹോവ യേശു​വി​നെ സൃഷ്ടി​ച്ചെ​ന്നും ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നു. (കൊ​ലോ​സ്യർ 1:15, 16) യേശു സർവശ​ക്ത​നായ ദൈവമല്ല. താൻ ദൈവ​ത്തോ​ടു തുല്യ​നാ​ണെന്നു യേശു ഒരിക്ക​ലും അവകാ​ശ​പ്പെ​ട്ടു​മില്ല. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ യേശു പറഞ്ഞത്‌ “പിതാവ്‌ എന്നെക്കാൾ വലിയ​വ​നാണ്‌” എന്നാണ്‌. (യോഹ​ന്നാൻ 14:28; 1 കൊരി​ന്ത്യർ 15:28) എന്നാൽ ചില മതങ്ങൾ ത്രിത്വം പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നു, അതായത്‌ പിതാവ്‌, പുത്രൻ, പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ ഇങ്ങനെ മൂന്നു പേർ കൂടിയ ഒരു ദൈവ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാണ്‌ അവർ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നത്‌. “ത്രിത്വം” എന്ന വാക്ക്‌ ബൈബി​ളിൽ ഒരിട​ത്തും ഇല്ല. ഇതൊരു തെറ്റായ പഠിപ്പി​ക്ക​ലാണ്‌.

പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ചലനാ​ത്മ​ക​ശ​ക്തി​യാണ്‌, തന്റെ ഇഷ്ടം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു ദൈവം ഉപയോ​ഗി​ക്കുന്ന പ്രവർത്ത​ന​നി​ര​ത​മായ അദൃശ്യ​ശക്തി. ഇത്‌ ഒരു വ്യക്തിയല്ല. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ആദിമ​ക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​കൾ “പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ നിറഞ്ഞ​വ​രാ​യി.” കൂടാതെ “എല്ലാ തരം ആളുക​ളു​ടെ മേലും എന്റെ ആത്മാവിൽ കുറച്ച്‌ പകരും” എന്നും യഹോവ പറഞ്ഞു.—പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 2:1-4, 17.

▸ അധ്യാ. 4, ഖ. 12; അധ്യാ. 15, ഖ. 17

സത്യ​ക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​കൾ ദൈവത്തെ ആരാധി​ക്കാൻ കുരിശ്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നില്ല. എന്തു​കൊണ്ട്‌?

1. വ്യാജ​മ​ത​ത്തിൽ കുരി​ശി​ന്റെ ഉപയോ​ഗം തുടങ്ങി​യിട്ട്‌ വളരെ​ക്കാ​ല​മാ​യി. പുരാ​ത​ന​കാ​ലത്ത്‌ പ്രകൃ​തി​യെ ആരാധി​ക്കു​മ്പോ​ഴും മറ്റു ജനതക​ളു​ടെ ലൈം​ഗി​ക​മ​ത​കർമ​ങ്ങ​ളി​ലും ഇത്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. ക്രിസ്‌തു മരിച്ച്‌ 300 വർഷ​ത്തേക്ക്‌ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ ആരാധ​ന​യിൽ കുരിശ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നില്ല. വളരെ​ക്കാ​ല​ത്തി​നു ശേഷം റോമി​ലെ കോൺസ്റ്റ​ന്റൈൻ ചക്രവർത്തി കുരി​ശി​നെ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ചിഹ്നമാ​ക്കി. ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ത്വ​ത്തെ ജനപ്രീ​തി​യുള്ള മതമാക്കി മാറ്റു​ന്ന​തി​നാണ്‌ ഈ ചിഹ്നം ഉപയോ​ഗി​ച്ചത്‌. എന്നാൽ യേശു​ക്രി​സ്‌തു​വു​മാ​യി കുരി​ശിന്‌ ഒരു ബന്ധവു​മില്ല. “ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ത്വം നിലവിൽവ​രു​ന്ന​തി​നു മുമ്പും ക്രിസ്‌തീ​യ​മ​ല്ലാത്ത സംസ്‌കാ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും കുരിശ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു” എന്ന്‌ ന്യൂ കാത്തലിക്‌ എൻ​സൈ​ക്ലോ​പീ​ഡിയ പറയുന്നു.

2. യേശു മരിച്ചതു കുരി​ശി​ലല്ല. “കുരിശ്‌” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്ക്‌ വാക്കിന്റെ അർഥം “നേരെ നാട്ടി​നി​റു​ത്തിയ തൂണ്‌,” “സ്‌തംഭം,” അല്ലെങ്കിൽ “മരം” എന്നൊ​ക്കെ​യാണ്‌. ദ കമ്പാനി​യൻ ബൈബിൾ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: “(പുതി​യ​നി​യമ) ഗ്രീക്കിൽ രണ്ടു തടിക്ക​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള യാതൊ​രു​വിധ സൂചന​യു​മില്ല.” യേശു മരിച്ചത്‌ നേരെ നാട്ടി​നി​റു​ത്തിയ സ്‌തം​ഭ​ത്തി​ലാണ്‌.

3. നമ്മുടെ ആരാധ​ന​യിൽ വിഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളോ മറ്റ്‌ ഏതെങ്കി​ലും രൂപങ്ങ​ളോ ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ യഹോവ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നില്ല.—പുറപ്പാട്‌ 20:4, 5; 1 കൊരി​ന്ത്യർ 10:14.

▸ അധ്യാ. 5, ഖ. 12

തന്റെ മരണത്തി​ന്റെ ഓർമ ആചരി​ക്കാൻ യേശു ശിഷ്യ​ന്മാ​രോ​ടു കല്‌പി​ച്ചു. എല്ലാ വർഷവും നീസാൻ 14-ാം തീയതി അവർ അത്‌ ആചരി​ക്കു​ന്നു, ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ പെസഹ ആഘോ​ഷി​ച്ചി​രുന്ന അതേ ദിവസം​തന്നെ. സ്‌മാ​രകം ആചരി​ക്കു​മ്പോൾ, യേശു​വി​ന്റെ ശരീര​ത്തെ​യും രക്തത്തെ​യും പ്രതി​നി​ധാ​നം ചെയ്യുന്ന അപ്പവും വീഞ്ഞും എല്ലാവ​രും കൈമാ​റു​ന്നു. യേശു​വി​നോ​ടൊ​പ്പം സ്വർഗ​ത്തിൽ ഭരിക്കു​ന്നവർ അപ്പവും വീഞ്ഞും കഴിക്കും. ഭൂമി​യിൽ എന്നെന്നും ജീവി​ക്കാൻ പ്രത്യാ​ശ​യു​ള്ളവർ ആദര​വോ​ടെ സ്‌മാ​ര​ക​ത്തി​നു ഹാജരാ​കു​ന്നു. പക്ഷേ അവർ അപ്പമോ വീഞ്ഞോ കഴിക്കു​ന്നില്ല.

▸ അധ്യാ. 5, ഖ. 21

പുതിയ ലോക ഭാഷാ​ന്ത​ര​ത്തി​ന്റെ ഇംഗ്ലീഷ്‌ പതിപ്പിൽ “ദേഹി” എന്ന പദം (1) ആളുക​ളെ​യോ (2) ജന്തുക്ക​ളെ​യോ (3) ആളുക​ളു​ടെ അല്ലെങ്കിൽ ജന്തുക്ക​ളു​ടെ ജീവ​നെ​യോ കുറി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. അതിനുള്ള ചില ഉദാഹ​ര​ണങ്ങൾ:

• ആളുകൾ. “നോഹ​യു​ടെ കാലത്ത്‌ . . . കുറച്ച്‌ ആളുകൾ, അതായത്‌ എട്ടു പേർ (“ദേഹികൾ,” അടിക്കു​റിപ്പ്‌), വെള്ളത്തി​ലൂ​ടെ ആ പെട്ടക​ത്തിൽ രക്ഷപ്പെട്ടു.” (1 പത്രോസ്‌ 3:20) ഇവിടെ ദേഹി എന്ന പദം ആളുക​ളെ​യാ​ണു കുറി​ക്കു​ന്നത്‌—നോഹ, ഭാര്യ, മൂന്നു പുത്ര​ന്മാർ, അവരുടെ ഭാര്യ​മാർ.

• ജന്തുക്കൾ. “‘വെള്ളത്തിൽ ജീവികൾ (“ദേഹികൾ,” അടിക്കു​റിപ്പ്‌) നിറയട്ടെ, ഭൂമി​യു​ടെ മീതെ ആകാശ​വി​താ​ന​ത്തിൽ ഉടനീളം പറവകൾ പറക്കട്ടെ’ എന്നു ദൈവം കല്‌പി​ച്ചു.” “‘ഭൂമി​യിൽ ജീവികൾ (അഥവാ, “ദേഹികൾ”)—വളർത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളും വന്യമൃ​ഗ​ങ്ങ​ളും ഇഴജന്തുക്കളും—തരംതരമായി ഉണ്ടാകട്ടെ’ എന്നു ദൈവം കല്‌പി​ച്ചു. അതു​പോ​ലെ സംഭവി​ച്ചു.”—ഉൽപത്തി 1:20, 24.

• ആളുക​ളു​ടെ അല്ലെങ്കിൽ ജന്തുക്ക​ളു​ടെ ജീവൻ. “യഹോവ മോശ​യോ​ടു പറഞ്ഞു: ‘നിന്നെ (അഥവാ, “നിന്റെ ദേഹിയെ”) കൊല്ലാൻ നോക്കി​യ​വ​രെ​ല്ലാം മരിച്ചു​പോ​യി.’” (പുറപ്പാട്‌ 4:19) യേശു ഭൂമി​യി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ പറഞ്ഞു: “ഞാനാണു നല്ല ഇടയൻ. നല്ല ഇടയൻ ആടുകൾക്കു​വേണ്ടി സ്വന്തം ജീവൻ (അഥവാ, “ദേഹി”) കൊടു​ക്കു​ന്നു.”—യോഹ​ന്നാൻ 10:11.

  കൂടാതെ, ഒരാൾ “മുഴു​ദേ​ഹി​യോ​ടെ” എന്തെങ്കി​ലും ചെയ്യു​മ്പോൾ അയാൾ മനസ്സോ​ടെ, കഴിവി​ന്റെ പരമാ​വധി പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്നു എന്നാണ്‌ അതിന്റെ അർഥം. (മത്തായി 22:37; ആവർത്തനം 6:5) ഒരു ജീവി​യു​ടെ ആഗ്രഹം, ആർത്തി, കൊതി എന്നിവയെ വർണി​ക്കാ​നും “ദേഹി” എന്ന പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. മരിച്ചു​പോയ ഒരാ​ളെ​യോ ശവശരീ​ര​ത്തെ​യോ മരിച്ച ദേഹി എന്നു പറയാ​നാ​കും.—സംഖ്യ 6:6; സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 23:2; യശയ്യ 56:11; ഹഗ്ഗായി 2:13.

▸ അധ്യാ. 6, ഖ. 5; അധ്യാ. 15, ഖ. 17

പുതിയ ലോക ഭാഷാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ “ആത്മാവ്‌” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന എബ്രായ-ഗ്രീക്ക്‌ പദങ്ങൾക്കു പല കാര്യ​ങ്ങളെ അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കും. എന്നാൽ എല്ലായ്‌പോ​ഴും അത്‌ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌, കാറ്റ്‌, മനുഷ്യ​രു​ടെ​യും മൃഗങ്ങ​ളു​ടെ​യും മറ്റും ശ്വാസം എന്നിവ​പോ​ലെ മനുഷ്യർക്കു കാണാ​നാ​കാത്ത എന്തി​നെ​യെ​ങ്കി​ലു​മാണ്‌. ഈ പദങ്ങൾ ആത്മവ്യ​ക്തി​ക​ളെ​യും ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ചലനാ​ത്മ​ക​ശ​ക്തി​യായ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ​യും കുറി​ക്കു​ന്നു. ഒരാൾ മരിക്കു​മ്പോൾ അയാളു​ടെ ആത്മാവ്‌ മരിക്കാ​തെ തുടർന്നു ജീവി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നില്ല.—പുറപ്പാട്‌ 35:21; സങ്കീർത്തനം 104:29; മത്തായി 12:43; ലൂക്കോസ്‌ 11:13.

▸ അധ്യാ. 6, ഖ. 5; അധ്യാ. 15, ഖ. 17

യരുശ​ലേ​മിന്‌ അടുത്ത്‌ ചപ്പുച​വ​റു​കൾ കത്തിച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞി​രുന്ന ഒരു താഴ്‌വ​ര​യു​ടെ പേരാണ്‌ ഗീഹെന്ന. യേശു​വി​ന്റെ നാളിൽ മനുഷ്യ​രെ​യോ മൃഗങ്ങ​ളെ​യോ അവിടെ ദണ്ഡിപ്പി​ക്കു​ക​യോ ജീവ​നോ​ടെ കത്തിക്കു​ക​യോ ചെയ്‌ത​തിന്‌ ഒരു തെളി​വു​മില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ മരിച്ച​വരെ ദണ്ഡിപ്പി​ക്കു​ക​യോ നിത്യ​മാ​യി കത്തിക്കു​ക​യോ ചെയ്യുന്ന ഒരു അദൃശ്യ​സ്ഥ​ലത്തെ കുറി​ക്കുന്ന പദമല്ല ഗീഹെന്ന. ആളുകളെ ഗീഹെ​ന്ന​യിൽ എറിയു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറഞ്ഞ​പ്പോൾ യേശു അർഥമാ​ക്കി​യത്‌ അവരുടെ നിത്യ​മായ നാശ​ത്തെ​യാണ്‌.—മത്തായി 5:22; 10:28.

▸ അധ്യാ. 7, ഖ. 20

പ്രാർഥി​ക്കാൻ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ പഠിപ്പി​ച്ച​പ്പോൾ യേശു പറഞ്ഞു​കൊ​ടുത്ത പ്രാർഥ​ന​യാണ്‌ ഇത്‌. സ്വർഗ​സ്ഥ​നായ പിതാവേ എന്ന പ്രാർഥന അല്ലെങ്കിൽ മാതൃ​കാ​പ്രാർഥന എന്നും ഇത്‌ അറിയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌ ഇങ്ങനെ പ്രാർഥി​ക്കാൻ യേശു നമ്മളെ പഠിപ്പി​ച്ചു:

• “അങ്ങയുടെ പേര്‌ പരിശു​ദ്ധ​മാ​യി​രി​ക്കേ​ണമേ”

  ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പേരി​ന്മേൽ ആരോ​പി​ച്ചി​ട്ടുള്ള എല്ലാ നുണക​ളും നീക്കാൻ നമ്മൾ യഹോ​വ​യോ​ടു പ്രാർഥി​ക്കു​ന്നു. സ്വർഗ​ത്തി​ലും ഭൂമി​യി​ലും ഉള്ള എല്ലാവ​രും ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പേരിനെ ആദരി​ക്കാ​നും മാനി​ക്കാ​നും വേണ്ടി​യാണ്‌ അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌.

• “അങ്ങയുടെ രാജ്യം വരേണമേ”

  ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഗവൺമെന്റ്‌ സാത്താന്റെ ദുഷ്ട​ലോ​കത്തെ നശിപ്പി​ക്കാ​നും ഭൂമിയെ ഭരിക്കാ​നും ഭൂമി ഒരു പറുദീ​സ​യാ​ക്കാ​നും വേണ്ടി​യാ​ണു നമ്മൾ പ്രാർഥി​ക്കു​ന്നത്‌.

• “അങ്ങയുടെ ഇഷ്ടം . . . ഭൂമി​യി​ലും നടക്കേ​ണമേ”

  ഭൂമി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഉദ്ദേശ്യം നിറ​വേ​റാ​നും അങ്ങനെ മനുഷ്യ​രെ സൃഷ്ടി​ച്ച​പ്പോൾ ദൈവം ഉദ്ദേശി​ച്ച​തു​പോ​ലെ അനുസ​ര​ണ​മുള്ള, പൂർണ​മ​നു​ഷ്യർക്കു പറുദീ​സ​യിൽ എന്നെന്നും ജീവി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തി​നും വേണ്ടി​യാ​ണു നമ്മൾ പ്രാർഥി​ക്കു​ന്നത്‌.

▸ അധ്യാ. 8, ഖ. 2

മനുഷ്യ​രെ പാപത്തിൽനി​ന്നും മരണത്തിൽനി​ന്നും രക്ഷിക്കാൻ യഹോവ മോച​ന​വില നൽകി. ആദ്യമ​നു​ഷ്യ​നായ ആദാമി​നു നഷ്ടപ്പെട്ട പൂർണ​ത​യു​ളള മനുഷ്യ​ജീ​വൻ തിരികെ വാങ്ങാ​നും മുമ്പ്‌ യഹോ​വ​യു​മാ​യി ഉണ്ടായി​രുന്ന ബന്ധം പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കാ​നും നൽകേണ്ട വിലയാ​ണു മോച​ന​വില. എല്ലാ പാപി​കൾക്കും​വേണ്ടി മരിക്കാൻ ദൈവം യേശു​വി​നെ ഭൂമി​യി​ലേക്ക്‌ അയച്ചു. യേശു​വി​ന്റെ മരണത്തി​ലൂ​ടെ എല്ലാ മനുഷ്യർക്കും പൂർണ​ത​യി​ലേക്കു വരാനും എന്നെന്നും ജീവി​ക്കാ​നും ഉള്ള അവസര​മുണ്ട്‌.

▸ അധ്യാ. 8, ഖ. 21; അധ്യാ. 9, ഖ. 13

1914-ൽ ദൈവം തന്റെ രാജ്യം സ്ഥാപി​ക്കു​മെന്ന്‌ ദാനി​യേൽ 4-ാം അധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ പ്രവചനം കാണി​ക്കു​ന്നു.

പ്രവചനം: യഹോവ നെബൂ​ഖ​ദ്‌നേസർ രാജാ​വി​നു പ്രാവ​ച​നിക അർഥമുള്ള ഒരു സ്വപ്‌നം നൽകി. ഒരു പടുകൂ​റ്റൻമ​ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും അതു വെട്ടി​യി​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും ആയിരു​ന്നു അത്‌. മരത്തിന്റെ കുറ്റി ഇരുമ്പു​കൊ​ണ്ടും ചെമ്പു​കൊ​ണ്ടും ഉള്ള ഒരു പട്ടകൊ​ണ്ടു ബന്ധിക്കു​ന്ന​താ​യി സ്വപ്‌ന​ത്തിൽ കാണുന്നു. “ഏഴു കാല”ത്തേക്ക്‌ അതു വളരാ​തി​രി​ക്കാ​നാണ്‌ അങ്ങനെ ചെയ്‌തത്‌. അതിനു ശേഷം മരം വീണ്ടും വളരു​മാ​യി​രു​ന്നു.—ദാനി​യേൽ 4:1, 10-16.

പ്രവച​ന​ത്തി​ന്റെ അർഥം: ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഭരണാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തെ​യാണ്‌ ആ മരം പ്രതി​നി​ധാ​നം ചെയ്‌തത്‌. ഇസ്രയേൽ ജനതയെ ഭരിക്കാൻ യഹോവ അനേക​വർഷം യരുശ​ലേ​മി​ലെ രാജാ​ക്ക​ന്മാ​രെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു. (1 ദിനവൃ​ത്താ​ന്തം 29:23) പക്ഷേ ആ രാജാ​ക്ക​ന്മാർ അവിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി​ത്തീർന്നു. അങ്ങനെ അവരുടെ ഭരണാ​ധി​പ​ത്യം അവസാ​നി​ച്ചു. ബി.സി. 607-ൽ യരുശ​ലേം നശിപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ടു. അതായി​രു​ന്നു “ഏഴു കാല”ത്തിന്റെ തുടക്കം. (2 രാജാ​ക്ക​ന്മാർ 25:1, 8-10; യഹസ്‌കേൽ 21:25-27) “ജനതകൾക്കാ​യി അനുവ​ദി​ച്ചി​ട്ടുള്ള കാലം തികയു​ന്ന​തു​വരെ അവർ യരുശ​ലേ​മി​നെ ചവിട്ടി​മെ​തി​ക്കും” എന്നു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ “ഏഴു കാല”ത്തെയാണ്‌ യേശു അർഥമാ​ക്കി​യത്‌. (ലൂക്കോസ്‌ 21:24) അതു​കൊണ്ട്‌ യേശു ഭൂമി​യി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ “ഏഴു കാലം” അവസാ​നി​ച്ചില്ല. “ഏഴു കാലം” തീരു​മ്പോൾ ഒരു രാജാ​വി​നെ നിയമി​ക്കു​മെന്ന്‌ യഹോവ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌തു. ഈ പുതിയ രാജാ​വായ യേശു​വി​ന്റെ ഭരണം മുഴു​ഭൂ​മി​യി​ലു​മുള്ള ദൈവ​ജ​ന​ത്തിന്‌ എന്നെ​ന്നേ​ക്കും മഹത്തായ അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ കൊണ്ടു​വ​രും.—ലൂക്കോസ്‌ 1:30-33.

“ഏഴു കാല”ത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം: “ഏഴു കാല”ത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം 2,520 വർഷമാണ്‌. ബി.സി. 607 മുതൽ 2,520 വർഷം എണ്ണു​മ്പോൾ 1914-ൽ എത്തുന്നു. അന്നാണ്‌ യഹോവ സ്വർഗ​ത്തിൽ യേശു​വി​നെ അഥവാ മിശി​ഹയെ ദൈവ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ രാജാ​വാ​ക്കി​യത്‌.

2,520 എന്ന സംഖ്യ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ​യാ​ണു കിട്ടി​യത്‌? മൂന്നര കാലം 1,260 ദിവസ​മാ​ണെന്നു ബൈബിൾ പറയുന്നു. (വെളി​പാട്‌ 12:6, 14) അതു​കൊണ്ട്‌ “ഏഴു കാലം” അതിന്റെ ഇരട്ടി അഥവാ 2,520 ദിവസ​മാണ്‌. 2,520 ദിവസം എന്നു പറയു​ന്നത്‌ “ഒരു ദിവസ​ത്തിന്‌ ഒരു വർഷം” എന്ന പ്രാവ​ച​നി​ക​നി​യ​മ​മ​നു​സ​രിച്ച്‌ 2,520 വർഷമാണ്‌.—സംഖ്യ 14:34; യഹസ്‌കേൽ 4:6.

▸ അധ്യാ. 8, ഖ. 23

‘മുഖ്യ​ദൂ​തൻ’ എന്നതു​കൊണ്ട്‌ ഉദ്ദേശി​ക്കു​ന്നത്‌ ദൂതന്മാ​രിൽ പ്രധാനി എന്നാണ്‌. ഒരേ ഒരു മുഖ്യ​ദൂ​ത​നെ​ക്കു​റി​ച്ചേ ബൈബിൾ പറഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളൂ. ആ ദൂതന്റെ പേരാണു മീഖാ​യേൽ.—ദാനി​യേൽ 12:1; യൂദ 9.

ദൈവ​ത്തി​ന്റെ വിശ്വ​സ്‌ത​ദൂ​ത​ന്മാർ അടങ്ങിയ സൈന്യ​ത്തി​ന്റെ നേതാ​വാ​ണു മീഖാ​യേൽ. ‘മീഖാ​യേ​ലും മീഖാ​യേ​ലി​ന്റെ ദൂതന്മാ​രും ആ ഭീകര​സർപ്പ​ത്തോ​ടും അതിന്റെ ദൂതന്മാ​രോ​ടും പോരാ​ടി’ എന്നു വെളി​പാട്‌ 12:7 പറയുന്നു. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ സൈന്യ​ത്തി​ന്റെ നേതാവ്‌ യേശു​വാ​ണെന്നു വെളി​പാ​ടു പുസ്‌തകം പറയുന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു മീഖാ​യേൽ എന്നതു യേശു​വി​ന്റെ മറ്റൊരു പേരാണ്‌.—വെളി​പാട്‌ 19:14-16.

▸ അധ്യാ. 9, ഖ. 4

ദൈവ​രാ​ജ്യം സാത്താന്റെ ലോകത്തെ നശിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തൊട്ടു മുമ്പ്‌ ഭൂമി​യിൽ സുപ്ര​ധാ​ന​സം​ഭ​വങ്ങൾ അരങ്ങേ​റുന്ന ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ കുറി​ക്കുന്ന പദമാണ്‌ ഇത്‌. ഇതേ കാലഘ​ട്ടത്തെ സൂചി​പ്പി​ക്കാൻ ബൈബിൾ പ്രവച​ന​ങ്ങ​ളിൽ ‘വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാനം’ ‘മനുഷ്യ​പു​ത്രന്റെ സാന്നി​ധ്യം’ എന്നതു​പോ​ലുള്ള പദപ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളും ബൈബിൾപ്ര​വ​ച​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. (മത്തായി 24:3, 27, 37) 1914-ൽ ദൈവ​രാ​ജ്യം സ്വർഗ​ത്തിൽ ഭരണം ആരംഭി​ച്ച​പ്പോൾ ‘അവസാ​ന​കാ​ലം’ തുടങ്ങി. അർമ​ഗെ​ദോ​നിൽ സാത്താന്റെ ലോകം നശിക്കു​മ്പോൾ അത്‌ അവസാ​നി​ക്കും.—2 തിമൊ​ഥെ​യൊസ്‌ 3:1; 2 പത്രോസ്‌ 3:3.

▸ അധ്യാ. 9, ഖ. 5

മരിച്ച ഒരാളെ ദൈവം വീണ്ടും ജീവനി​ലേക്കു കൊണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തി​നെ​യാ​ണു പുനരു​ത്ഥാ​നം എന്നു പറയു​ന്നത്‌. ഒൻപതു പുനരു​ത്ഥാ​ന​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ പറയു​ന്നുണ്ട്‌. ഏലിയ, എലീശ, യേശു, പത്രോസ്‌, പൗലോസ്‌ എന്നിവ​രെ​ല്ലാം ആളുകളെ പുനരു​ത്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ശക്തി​കൊണ്ട്‌ മാത്ര​മാണ്‌ ഈ അത്ഭുതം നടന്നത്‌. ‘നീതി​മാ​ന്മാ​രെ​യും നീതി​കെ​ട്ട​വ​രെ​യും’ പുനരു​ത്ഥാ​ന​ത്തിൽ ഭൂമി​യി​ലേക്കു കൊണ്ടു​വ​രു​മെന്ന്‌ യഹോവ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്യുന്നു. (പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 24:15) സ്വർഗ​ത്തി​ലേ​ക്കുള്ള പുനരു​ത്ഥാ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും ബൈബിൾ പറയു​ന്നുണ്ട്‌. യേശു​വി​ന്റെ​കൂ​ടെ സ്വർഗ​ത്തിൽ ജീവി​ക്കാൻ ദൈവം തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​വ​രു​ടെ അഥവാ അഭി​ഷേകം ചെയ്‌ത​വ​രു​ടെ പുനരു​ത്ഥാ​ന​മാണ്‌ ഇത്‌.—യോഹ​ന്നാൻ 5:28, 29; 11:25; ഫിലി​പ്പി​യർ 3:11; വെളി​പാട്‌ 20:5, 6.

▸ അധ്യാ. 9, ഖ. 13

നേരിട്ട്‌ അല്ലെങ്കിൽ മന്ത്രവാ​ദി​കൾ, ആത്മാക്ക​ളു​ടെ ഉപദേശം തേടു​ന്നവർ, അതീ​ന്ദ്രി​യ​ജ്ഞാ​ന​മു​ള്ളവർ എന്നിവ​രി​ലൂ​ടെ ഭൂതങ്ങ​ളു​മാ​യി ആശയവി​നി​മയം ചെയ്യു​ന്ന​താണ്‌ ഇത്‌. മരിച്ചു​പോ​യവർ ശക്തരായ ആത്മാക്ക​ളാ​യി അഥവാ പ്രേത​ങ്ങ​ളാ​യി തുടർന്നും ജീവി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെന്ന തെറ്റായ മതോ​പ​ദേ​ശ​ത്തിൽ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ അവർ അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌. ദൈവ​ത്തോട്‌ അനുസ​ര​ണ​ക്കേടു കാണി​ക്കാൻ ആളുകളെ സ്വാധീ​നി​ക്കാ​നും ഭൂതങ്ങൾ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. ജ്യോ​തി​ഷം, ഭാവി​ഫലം പറയൽ, മന്ത്രവാ​ദം, കൂടോ​ത്രം, അന്ധവി​ശ്വാ​സം, ആഭിചാ​രം, അമാനു​ഷി​ക​ശക്തി ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ഭാവി അറിയാ​നും മറ്റും ശ്രമി​ക്കു​ന്നത്‌ എല്ലാം ഭൂതവി​ദ്യ​യു​ടെ ഭാഗമാണ്‌. ഭൂതങ്ങ​ളും മന്ത്രവാ​ദ​വും അമാനു​ഷി​ക​ശ​ക്തി​യും ഒക്കെ നിരു​പ​ദ്ര​വ​ക​ര​മാ​ണെ​ന്നോ രസകര​മാ​ണെ​ന്നോ തോന്നി​പ്പി​ക്കുന്ന വിധത്തി​ലു​ള്ള​വ​യാണ്‌ പല പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും മാസി​ക​ക​ളും സിനി​മ​ക​ളും പാട്ടു​ക​ളും അതു​പോ​ലെ ജാതക​നോ​ട്ട​വും മറ്റും. മരിച്ച​വർക്കാ​യുള്ള കർമങ്ങൾ, ശവസം​സ്‌കാ​ര​ത്തോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട ആഘോ​ഷങ്ങൾ, ചരമവാർഷി​ക​ത്തോട്‌ അനുബ​ന്ധി​ച്ചുള്ള മതകർമങ്ങൾ, ഇണയെ നഷ്ടമാ​കു​മ്പോ​ഴുള്ള അനുഷ്‌ഠാ​നങ്ങൾ, ശവസം​സ്‌കാ​ര​ത്തി​നു മുമ്പുള്ള ചില ആചാര​രീ​തി​കൾ എന്നിങ്ങനെ ശവസം​സ്‌കാ​ര​ത്തോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട പല ആചാര​ങ്ങ​ളി​ലും ഭൂതങ്ങ​ളു​മാ​യി ബന്ധപ്പെ​ടു​ന്നത്‌ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഭൂതങ്ങ​ളു​ടെ ശക്തി ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ എന്തെങ്കി​ലും ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു മുന്നോ​ടി​യാ​യി ആളുകൾ പൊതു​വേ മയക്കു​മ​രുന്ന്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​റുണ്ട്‌.—ഗലാത്യർ 5:20; വെളി​പാട്‌ 21:8.

▸ അധ്യാ. 10, ഖ. 10; അധ്യാ. 16, ഖ. 4

യഹോവ സർവശ​ക്ത​നായ ദൈവ​മാണ്‌. മുഴു​പ്ര​പ​ഞ്ച​വും സൃഷ്ടി​ച്ചത്‌ യഹോ​വ​യാണ്‌. (വെളി​പാട്‌ 15:3) അതു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ എല്ലാത്തി​ന്റെ​യും ഉടമസ്ഥാ​വ​കാ​ശ​വും സകല സൃഷ്ടി​ക​ളെ​യും ഭരിക്കാ​നുള്ള അവകാ​ശ​വും അഥവാ പരമാ​ധി​കാ​ര​വും യഹോ​വ​യ്‌ക്കു​ള്ളത്‌. (സങ്കീർത്തനം 24:1; യശയ്യ 40:21-23; വെളി​പാട്‌ 4:11) തന്റെ സൃഷ്ടി​കൾക്കെ​ല്ലാം​വേണ്ടി ദൈവം നിയമ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കി. മറ്റു ഭരണാ​ധി​കാ​രി​കളെ നിയമി​ക്കാ​നുള്ള അധികാ​ര​വും യഹോ​വ​യ്‌ക്കുണ്ട്‌. നമ്മൾ യഹോ​വയെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും അനുസ​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ പരമാ​ധി​കാ​രത്തെ പിന്തു​ണ​യ്‌ക്കു​ക​യാണ്‌.—1 ദിനവൃ​ത്താ​ന്തം 29:11.

▸ അധ്യാ. 11, ഖ. 10

ജനിക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ ഒരു കുഞ്ഞിനെ മനഃപൂർവം കൊല്ലു​ന്ന​താ​ണു ഗർഭച്ഛി​ദ്രം. യാദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യോ സ്വാഭാ​വി​ക​മാ​യോ ഗർഭം അലസു​ന്ന​തി​നെയല്ല ഇതു കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. ഗർഭധാ​ര​ണം​മു​തൽത്തന്നെ കുഞ്ഞ്‌ അമ്മയുടെ ശരീര​ത്തി​ലെ വെറു​മൊ​രു ഭാഗമല്ല, മറ്റൊരു വ്യക്തി​യാണ്‌.

▸ അധ്യാ, 13, ഖ. 5

മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ ശരീര​ത്തിൽനിന്ന്‌ എടുക്കുന്ന രക്തമോ സൂക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന രക്തമോ ശരീര​ത്തി​ലേക്ക്‌ അങ്ങനെ​ത​ന്നെ​യോ പ്രധാ​ന​ഘ​ട​കങ്ങൾ വേർതി​രി​ച്ചോ കയറ്റുന്ന ചികി​ത്സാ​രീ​തി​യാണ്‌ ഇത്‌. പ്ലാസ്‌മ, ചുവന്ന രക്താണു​ക്കൾ, വെളുത്ത രക്താണു​ക്കൾ, പ്ലേറ്റ്‌ലെ​റ്റു​കൾ എന്നിവ​യാ​ണു രക്തത്തിന്റെ നാലു പ്രധാ​ന​ഘ​ട​കങ്ങൾ.

▸ അധ്യാ. 13, ഖ. 13

ശിക്ഷ എന്ന അർഥത്തിൽ മാത്രമല്ല ബൈബി​ളിൽ “ശിക്ഷണം” എന്ന വാക്ക്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. ഉപദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തും പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തും തിരു​ത്തു​ന്ന​തും ശിക്ഷണ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമാണ്‌. യഹോവ ഒരിക്ക​ലും പൈശാ​ചി​ക​മോ ക്രൂര​മോ ആയി ശിക്ഷണം നൽകില്ല. (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 4:1, 2) യഹോവ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു നല്ലൊരു മാതൃ​ക​യാണ്‌. ദൈവം നൽകുന്ന ശിക്ഷണം എത്ര ഫലദാ​യ​ക​മാ​ണെ​ന്നോ! അതു കിട്ടു​ന്ന​യാൾ ശിക്ഷണം ഇഷ്ടപ്പെ​ടു​ക​പോ​ലും ചെയ്‌തേ​ക്കാം. (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 12:1) യഹോവ തന്റെ ജനത്തെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും പരിശീ​ലി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. തെറ്റായ ആശയങ്ങൾ തിരു​ത്താ​നും ദൈവം ഇഷ്ടപ്പെ​ടുന്ന വിധത്തിൽ എങ്ങനെ ചിന്തി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും പ്രവർത്തി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും സഹായി​ക്കുന്ന നിർദേ​ശങ്ങൾ ദൈവം നൽകുന്നു. മാതാ​പി​താ​ക്കൾ കൊടു​ക്കുന്ന ശിക്ഷണ​ത്തി​ന്റെ കാര്യ​ത്തിൽ, അനുസ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ കാരണങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ കുട്ടി​കളെ സഹായി​ക്കു​ന്നത്‌ ഉൾപ്പെ​ടു​ന്നു. യഹോ​വയെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കാ​നും ദൈവ​വ​ച​ന​മായ ബൈബി​ളി​നെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കാ​നും അതിലെ തത്ത്വങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും അവരെ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തും അതിൽ ഉൾപ്പെ​ടു​ന്നു.

▸ അധ്യാ. 14, ഖ. 13

അമാനു​ഷ​ശ​ക്തി​യുള്ള അദൃശ്യ​രായ ദുഷ്ടാ​ത്മ​ജീ​വി​ക​ളാണ്‌ അവർ. ദൈവ​ദൂ​ത​ന്മാർ ദുഷ്ടരാ​യി​ത്തീർന്നാ​ണു ഭൂതങ്ങ​ളാ​യത്‌. ദൈവ​ത്തോട്‌ അനുസ​ര​ണ​ക്കേടു കാണിച്ച്‌ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ശത്രു​ക്ക​ളാ​യ​പ്പോ​ഴാണ്‌ അവർ ദുഷ്ടരാ​യത്‌. (ഉൽപത്തി 6:2; യൂദ 6) സാത്താ​നോ​ടു ചേർന്ന്‌ അവരും യഹോ​വയെ ധിക്കരി​ച്ചു.—ആവർത്തനം 32:17; ലൂക്കോസ്‌ 8:30; പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 16:16; യാക്കോബ്‌ 2:19.

▸ അധ്യാ. 16, ഖ. 4