Jonge mensen vragen . . .

Ik ben verslaafd! Hoe kan ik stoppen met gokken?

„IK BEGON aan fruitautomaten te spelen toen ik dertien was”, bekent David. „Ik bereikte het stadium dat ik niet langs een amusementshal kon lopen zonder er binnen te stappen om aan de fruitautomaten te spelen.” Thomas, een andere voormalige gokker, erkent: „Ik stal zelfs van vrienden, familie en collega’s om mijn verslaving te bekostigen. Ik waagde op vrijwel alles een gokje.”

Zowel David als Thomas werden als christen opgevoed. Beiden raakten verslaafd aan gokken — verstrikt in een verderfelijke gokzucht. Onderzoekers zeggen dat alarmerende aantallen jongeren ten prooi zijn gevallen aan de sluwe psychologische listen waarmee jonge mensen tot gokken worden verlokt. Het blad Time schrijft: „Onderzoekers op het gebied van het gokken zeggen dat er onder de naar schatting acht miljoen gokverslaafden in Amerika minstens één miljoen tieners zijn.” Sommigen geloven dat vier tot zes procent van alle tieners in de Verenigde Staten pathologische gokkers zijn.

Jongeren houden zich met heel wat verschillende vormen van deze ondeugd bezig. Ondanks de strenge wetten in Japan die minderjarigen verbieden te wedden, „is het opvallend dat [jongeren] steeds vaker zowel op als buiten de renbaan als gokkers in bookmakerskantoren te vinden zijn; het is een verontrustende, groeiende tendens”, aldus de Mainichi Daily News. Spelen in de loterij, wedden bij sportevenementen en kaarten zijn onder jongeren eveneens populaire manieren om zich over te geven aan de drang tot wedden.

Gokverslaving — De gevolgen

Gordon Moody van Gamblers Anonymous [Anonieme Gokkers] zegt: „Eerst is [gokken] een schitterende nieuwe ervaring, net als een geweldige ontdekking doen of verliefd worden. . . . Kansspelen zijn stimulerend en fascinerend” (Quit Compulsive Gambling). Ja, voor veel mensen is een aantal malen achtereen winnen en de ermee gepaard gaande toevloed van adrenaline een opwindende ervaring. Maar je kunt niet altijd geluk hebben. Op de lange duur verliest de gokker. En schulden hebben en financieel aan de grond zitten zijn nog maar het begin van zijn problemen.

Een verslavend vermaak kan net als een verslavend middel onnoemelijke geestelijke, emotionele en morele schade aanrichten. Het kan — zo noemt Gordon Moody het — een „slinksheid die . . . je uiteindelijk tot een slaaf zal maken” in je ontwikkelen. Dat herinnert ons aan de woorden van de apostel Paulus: „Weet gij niet dat wanneer gij u als slaven aan iemand blijft aanbieden om hem te gehoorzamen, gij slaven van hem zijt omdat gij hem gehoorzaamt?” (Romeinen 6:16) De vertaling van J. B. Phillips geeft dit vers weer met: „U behoort toe aan de macht waaraan u verkiest te gehoorzamen.” Stel je eens voor: onder de tirannie van een verslaving die je niet kunt bedwingen!

Omdat een jongere om zijn verslaving te bekostigen vaak zijn toevlucht neemt tot liegen, slinksheid en diefstal, kan het niet anders of zijn familiebanden lijden er ook onder. In het Engelse tijdschrift Young People Now wordt opgemerkt: „Wanneer het tot je doordringt dat je voor de mensen van wie je houdt en die van jou houden een dief, een leugenaar en een financiële last bent geworden, is het gedaan met je zelfrespect.” Het is dan ook niet verwonderlijk dat gokverslaafden volgens een bericht in The Harvard Mental Health Letter neigen tot „ernstige depressiviteit, angststoornissen” en een heleboel lichamelijke kwalen, zoals „spijsverteringsproblemen, slapeloosheid, hoofdpijn, hoge bloeddruk, astma, rugpijn en pijn op de borst”.

Het verschrikkelijkste gevolg is echter de schade aan iemands geestelijke gezindheid. De bijbel veroordeelt hebzucht en de liefde voor geld (1 Korinthiërs 5:10, 11; 1 Timotheüs 6:10). Net als elke andere verslaving is dwangmatig wedden een „verontreiniging van vlees en geest” (2 Korinthiërs 7:1). Hoe meer je wedt, des te meer schade je je geweten en je verhouding met God berokkent. — Vergelijk 1 Timotheüs 4:2.

De wil om ermee te stoppen

Hoe kun je uit de ijzeren greep van deze verslaving komen? Allereerst moet je werkelijk willen stoppen. „Geen enkele verslaving kan worden overwonnen, tenzij de verslaafde werkelijk wil veranderen”, zegt Liz Hodgkinson in haar boek Addictions. Dat betekent te leren ’het kwade te haten’, gokken te verafschuwen (Psalm 97:10). Hoe? Door niet aan het plezier ervan te denken maar aan de gevolgen. Is „de tijdelijke genieting der zonde” — de opwinding van het winnen bij een gokspel — het verlies van het eeuwige leven waard? (Hebreeën 11:25) Als je in die richting denkt, kan dat je helpen het vaste besluit te ontwikkelen om te stoppen.

De onderzoekster Liz Hodgkinson merkt echter op: „Allerlei verslavingen kunnen zo ingeworteld raken dat ervan afkomen te vergelijken is met het afrukken van een arm of been.” Maar Jezus zei: „Indien nu uw rechteroog u doet struikelen, ruk het uit en werp het van u weg. Want het is nuttiger voor u dat gij een van uw ledematen verliest, dan dat uw gehele lichaam in Gehenna wordt geworpen” (Mattheüs 5:29). Alles wat je verhouding met God in gevaar brengt, moet radicaal uit je leven worden verwijderd!

Dat betekent zelfbeheersing te ontwikkelen. In de apostel Paulus kwamen herhaaldelijk verlangens op waardoor hij zich had kunnen laten overheersen, maar hij weigerde een slaaf van zijn verlangens te worden. Hij zei: „Ik beuk mijn lichaam en leid het als een slaaf” (1 Korinthiërs 9:27). Ook jij moet leren hard te zijn voor jezelf en je niet door je verlangens laten overheersen.

De diepere oorzaak van het probleem

Om het gevecht te winnen, is echter meer nodig dan wilskracht. Verslavingen weerspiegelen vaak nog diepgewortelder problemen. Een gokverslaafde genaamd Dick zegt: „Ik heb een hele vreemde jeugd gehad. Er was in ons gezin hoegenaamd geen liefde. . . . Ik werd altijd gekleineerd. Ik had een bar lage dunk van mezelf.” Die stress leidde ertoe dat gokken zijn uitlaatklep werd.

Velen in de geestelijke gezondheidszorg leggen nu verband tussen allerlei verslavingen en emotioneel traumatische jeugdervaringen als mishandeling en verwaarlozing. Hoe het ook zij, als je tot de diepere oorzaak van je probleem doordringt, kan dat je helpen het te overwinnen. De psalmist bad: „Doorvors mij, o God, en ken mijn hart. Onderzoek mij, en ken mijn verontrustende gedachten, en zie of er in mij soms een smartelijke weg is, en leid mij op de weg der onbepaalde tijd” (Psalm 139:23, 24). Het bespreken van je verontrustende gedachten met een rijpe christen, misschien een gemeenteouderling, kan er veel toe bijdragen dat je begrijpt waarom je gokt en wat je moet doen om je denk- en gedragspatroon te veranderen.a

„Iets beters”

Volgens het boek Quit Compulsive Gambling is stoppen „nog maar de eerste [stap] in de strijd tegen het probleem”. Je zult ook drastische veranderingen in je manier van leven moeten aanbrengen. Om een terugval te voorkomen, moet je uit de buurt blijven van vroegere gokvrienden en gokgelegenheden waar je vroeger kwam, zoals casino’s, gokhallen en dergelijke (Spreuken 13:20). Dit betekent niet dat je je moet afzonderen (Spreuken 18:1). Doe je best om heilzame, aanmoedigende vriendschappen binnen de christelijke gemeente op te bouwen. Blijf druk bezig met produktief werk, geestelijke activiteiten en heilzame ontspanning.

Hodgkinson wijst ons er echter op dat de verslaafde zijn strijd alleen zal winnen als hij „beseft dat er daarbuiten iets beters is — dat het leven meer te bieden heeft dan het streven naar bevrediging van de verslaving”. En wat zou nu beter kunnen zijn dan de hoop die de bijbel biedt?

Een man die Roddy heet, ondervond dat dit zo is. Hij beschrijft zichzelf als iemand die 25 jaar lang, vanaf zijn tienerjaren, een „totaal verslaafd gokker” is geweest. Roddy probeerde zowat elke vorm van gokken — paardenrennen, hondenrennen, voetbalpools, gokpaleizen. Maar toen begon hij de waarheden uit Gods Woord die hij van Jehovah’s Getuigen leerde toe te passen. „In slechts drie maanden tijd”, zegt Roddy, „vond er een opmerkelijke metamorfose plaats.” Hij stopte met gokken en dient nu als ouderling in de christelijke gemeente.

Misschien heb jij echter al enige kennis van de bijbelse leer. Net als de in het begin genoemde David en Thomas heb je tot nu toe misschien nagelaten je de bijbelse waarheden eigen te maken. Als dat zo is, waarom ’vergewis je je er dan niet van wat de goede en welgevallige en volmaakte wil van God is’ door een serieuze studie van de bijbel te maken? (Romeinen 12:2) Toen David en Thomas eenmaal begonnen toe te passen wat zij hadden geleerd en een echt geloof en een vaste overtuiging hadden ontwikkeld, waren zij in staat hun gokverslaving te overwinnen. Jij kunt dat ook!

Door je toe te leggen op een studie van de bijbel zal de bijbelse toekomsthoop — iets beters dan gokken — reëler voor je worden. Tegelijkertijd zal het je helpen een persoonlijke band met God op te bouwen. Dan zul je je vrij voelen ’zonder ophouden tot hem te bidden’ om hulp, in het vertrouwen dat hij je gevoelens begrijpt (1 Thessalonicenzen 5:17; Psalm 103:14). Hij zal je ijverige moeite belonen door je de kracht te geven die je nodig hebt om de strijd tegen je gokverslaving te winnen. — Galaten 6:9; Filippenzen 4:13.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 16]

Gokkers nemen vaak hun toevlucht tot liegen en diefstal om hun gokverslaving te bekostigen