Voordeel trekken van dagelijks bijbellezen

„Gelukkig is de man . . . [wiens] lust is in de wet van Jehovah, en in diens wet leest hij dag en nacht met gedempte stem.” — PSALM 1:1, 2.

 1. (a) Welk opvallende opschrift staat op de gevel van een drukkerijgebouw van het internationale hoofdbureau van het Wachttorengenootschap? (b) Hoe zullen wij er voordeel van trekken als wij die aansporing persoonlijk ter harte nemen?

„LEES GODS WOORD DE BIJBEL DAGELIJKS”. Deze woorden staan met grote letters op de gevel van een gebouw in Brooklyn (New York, VS), waar door de Watchtower Bible and Tract Society bijbelse lectuur en bijbels worden gedrukt. Die aansporing is niet alleen bedoeld voor mensen van de wereld die dit opschrift zien. Jehovah’s Getuigen beseffen dat ook zij het ter harte moeten nemen. Degenen die de bijbel geregeld lezen en hem persoonlijk toepassen, trekken voordeel van het onderwijs, de terechtwijzingen, de correctie en het strenge onderricht in rechtvaardigheid waarin hij voorziet. — 2 Timotheüs 3:16, 17.

 2. Hoe beklemtoonde broeder Russell de belangrijkheid van bijbellezen?

² Jehovah’s Getuigen hebben grote waardering voor hun bijbelstudiehulpmiddelen, met inbegrip van De Wachttoren, en zij gebruiken die geregeld. Maar zij weten dat geen daarvan de plaats van de bijbel zelf inneemt. Reeds in 1909 schreef Charles Taze Russell, de eerste president van de Watch Tower Bible and Tract Society, aan de lezers van het tijdschrift De Wachttoren: „Vergeet nooit dat de bijbel onze maatstaf is en dat hoezeer het ook waar is dat onze hulpmiddelen ons door God geschonken zijn, het ’hulpmiddelen’ zijn en geen vervanging voor de bijbel.”

 3. (a) Welke uitwerking heeft „het woord van God” op degenen die er kennis van nemen? (b) Hoe vaak lazen en bestudeerden de Bereeërs de Schriften?

³ De geïnspireerde Schrift heeft een diepgang en een kracht die geen ander boek bezit. „Het woord van God is levend en oefent kracht uit en is scherper dan enig tweesnijdend zwaard, en het dringt zelfs zover door dat het ziel en geest, en gewrichten en hun merg scheidt, en het kan gedachten en bedoelingen van het hart onderscheiden” (Hebreeën 4:12). De discipel Lukas prees de inwoners van Berea in warme bewoordingen en noemde hen „edeler van geest”. Zij namen niet alleen bereidwillig het woord aan zoals het door de apostel Paulus en zijn metgezel Silas werd gepredikt, maar ’onderzochten ook dagelijks zorgvuldig de Schriften’ om vast te stellen wat de schriftuurlijke basis was voor hetgeen hun geleerd werd. — Handelingen 17:11.

Er dagelijks in lezen

 4. Wordt in de Schrift te kennen gegeven hoe vaak wij de bijbel behoren te lezen?

⁴ In de Schrift wordt niet specifiek vermeld hoe vaak wij de bijbel behoren te lezen. Maar wel staat Jehovah’s raad aan Jozua erin opgetekend om ’dag en nacht met gedempte stem in het wetboek te lezen’, opdat hij wijs zou handelen en succes zou hebben in het zich kwijten van de hem door God gegeven taak (Jozua 1:8). Ook wordt ons erin verteld dat ieder die als koning over het oude Israël regeerde, „alle dagen van zijn leven” in de Schrift moest lezen (Deuteronomium 17:19). Verder wordt erin gezegd: „Gelukkig is de man die niet in de raad der goddelozen heeft gewandeld . . . Maar zijn lust is in de wet van Jehovah, en in diens wet leest hij dag en nacht met gedempte stem” (Psalm 1:1, 2). Bovendien deelt het door Mattheüs opgetekende evangelie ons mee dat Jezus Christus, toen Hij Satans pogingen om Hem te verleiden afwees, de geïnspireerde Hebreeuwse Geschriften aanhaalde en zei: „Er staat geschreven: ’De mens moet niet van brood alleen leven, doch van elke uitspraak die uit Jehovah’s mond voortkomt’” (Mattheüs 4:4). Hoe vaak hebben wij letterlijk voedsel nodig? Elke dag! Dagelijks geestelijk voedsel tot ons nemen is nog belangrijker, omdat het van invloed is op onze vooruitzichten op eeuwig leven. — Deuteronomium 8:3; Johannes 17:3.

 5. Hoe kan het dagelijks lezen van de bijbel ons helpen te „wandelen op een wijze die Jehovah waardig is” wanneer wij met geloofsbeproevingen worden geconfronteerd?

⁵ Ieder van ons moet dagelijks door Gods Woord gesterkt worden. Elke dag moeten wij — thuis, op het werk, op school, op straat, bij het boodschappen doen, in onze bediening — beproevingen op ons geloof onder de ogen zien. Hoe zullen wij daarmee omgaan? Zullen ons prompt bijbelse geboden en beginselen voor de geest komen? In plaats van tot een gevoel van zelfvertrouwen aan te moedigen, waarschuwt de bijbel: „Wie . . . denkt te staan, moet oppassen dat hij niet valt” (1 Korinthiërs 10:12). Dagelijks de bijbel lezen zal ons helpen te „wandelen op een wijze die Jehovah waardig is, ten einde hem volledig te behagen”, in plaats van toe te laten dat de wereld ons in haar vorm perst. — Kolossenzen 1:9, 10; Romeinen 12:2.

De noodzaak om de bijbel herhaaldelijk te lezen

 6. Waarom is het nuttig de bijbel herhaaldelijk te lezen?

⁶ De bijbel lezen is heel iets anders dan een roman lezen. De meeste populaire romans zijn bedoeld om één keer gelezen te worden; wanneer iemand het verhaal en de afloop eenmaal kent, is het voorbij. In tegenstelling daarmee hebben wij, hoe vaak wij de bijbel ook gelezen hebben, er zeer veel baat bij het nogmaals te doen (Spreuken 9:9). Voor iemand die opmerkzaam is, krijgt de Schrift steeds nieuwe betekenis. De profetieën betreffende de laatste dagen worden voor zo iemand nog aangrijpender in het licht van wat hij de afgelopen maanden gezien, gehoord en persoonlijk ervaren heeft (Daniël 12:4). Naarmate een opmerkzame bijbellezer zijn eigen levenservaring verruimt en het hoofd biedt aan problemen, krijgt hij een vollediger begrip van de raad die hij voordien misschien slechts vluchtig heeft gelezen (Spreuken 4:18). Als hij door een ernstige ziekte wordt getroffen, krijgen de bijbelse beloften aangaande het wegnemen van pijn en het herstel van gezondheid een diepere betekenis voor hem dan ooit tevoren. Wanneer intieme vrienden en naaste familieleden sterven, wordt de belofte van een opstanding nog waardevoller.

 7. Wat zou ons helpen wanneer wij in het leven een nieuwe verantwoordelijkheid op ons nemen, en waarom is dat zo?

⁷ Het kan zijn dat u persoonlijk al een aantal jaren de bijbel hebt gelezen en de raad eruit hebt toegepast. Maar misschien neemt u nu nieuwe verantwoordelijkheden in het leven op u. Hebt u trouwplannen? Ligt het ouderschap voor u in het verschiet? Is u in de gemeente de verantwoordelijkheid van ouderling of dienaar in de bediening toevertrouwd? Bent u een volle-tijdevangelieprediker geworden, met meer gelegenheden om te prediken en te onderwijzen? Wat zou het nuttig zijn om nogmaals de hele bijbel te lezen met die nieuwe verantwoordelijkheden in gedachten! — Efeziërs 5:24, 25; 6:4; 2 Timotheüs 4:1, 2.

 8. Hoe kunnen veranderde omstandigheden wellicht duidelijk maken dat het nodig is meer te leren over dingen waarvan wij dachten dat wij ze al wisten?

⁸ In het verleden bent u er misschien goed in geslaagd de vruchten van de geest tentoon te spreiden (Galaten 5:22, 23). Maar veranderde omstandigheden kunnen u confronteren met de noodzaak nog veel meer over die goddelijke hoedanigheden te leren. (Vergelijk Hebreeën 5:8.) Een voormalige reizende opziener die zich genoodzaakt zag zijn speciale dienst op te geven om voor zijn bejaarde ouders te zorgen, zei: „Ik vond altijd dat ik er nogal redelijk in slaagde de vruchten van de geest tentoon te spreiden. Nu heb ik het gevoel alsof ik weer helemaal opnieuw begin.” Zo kunnen ook mannen en vrouwen wier huwelijkspartner aan een ernstige fysieke of emotionele ziekte lijdt, tot de ontdekking komen dat de persoonlijke verzorging van zo iemand spanning met zich brengt, hetgeen af en toe aanleiding geeft tot reacties die hen ontmoedigen. Geregeld bijbellezen is een bron van grote troost en hulp.

Wanneer de bijbel gelezen zou kunnen worden

 9. (a) Wat kan iemand die het erg druk heeft helpen tijd te vinden voor dagelijks bijbellezen? (b) Waarom is het lezen van Gods Woord vooral voor ouderlingen belangrijk?

⁹ Natuurlijk is het voor mensen die het al erg druk hebben, een uitdaging tijd te vinden om er op geregelde basis nog iets bij te doen. Wij kunnen echter voordeel trekken van Jehovah’s voorbeeld. De bijbel onthult dat hij dingen op ’bestemde tijden’ doet (Genesis 21:2; Exodus 9:5; Lukas 21:24; Galaten 4:4). Wanneer wij inzien hoe belangrijk het is Gods Woord geregeld te lezen, kan dit ons helpen er in ons dagelijks schema een tijd voor te bestemmen (Efeziërs 5:15-17). Vooral ouderlingen moeten tijd opzij zetten om geregeld de bijbel te lezen, opdat de raad die zij geven duidelijk op bijbelse beginselen gebaseerd zal zijn en opdat de geest die zij aan de dag leggen, „de wijsheid van boven” zal weerspiegelen. — Jakobus 3:17; Titus 1:9.

10. Wanneer vinden degenen die de bijbel dagelijks lezen, de tijd ervoor?

¹⁰ Velen die erin slagen zich aan een persoonlijk bijbelleesprogramma te houden, lezen vroeg in de morgen, voordat zij aan de dagelijkse bezigheden beginnen. Anderen bemerken dat het hun op een ander tijdstip beter lukt het consequent te doen. Audiocassettes van de bijbel helpen (waar ze verkrijgbaar zijn) forensen hun reistijd goed te benutten, en sommige Getuigen luisteren ernaar terwijl zij zich van de dagelijkse huishoudelijke taken kwijten. Op bladzijde 20 en 21 in het artikel „Wanneer zij de bijbel lezen en hoe zij er voordeel van trekken”, staan programma’s die voor diverse Getuigen in Europa, Afrika, Noord-Amerika, Zuid-Amerika en de Oriënt praktisch zijn gebleken.

11. Hoe kan dagelijks bijbellezen worden verwezenlijkt zelfs als de beschikbare tijd heel beperkt is?

¹¹ Het belangrijkste is niet de hoeveelheid tijd die u per keer aan het lezen van de bijbel besteedt, maar de regelmaat waarmee u het doet. U vindt het misschien lonend een uur of langer achtereen te lezen, extra nazoekwerk te doen en u grondig in de stof te verdiepen. Maar staat uw schema u toe dat op geregelde basis te doen? Zou het, in plaats van dagen voorbij te laten gaan waarop u helemaal niet aan bijbellezen toekomt, niet beter zijn elke dag vijftien minuten of zelfs maar vijf minuten te lezen? Neem u voor dagelijks de bijbel te lezen. Vul dat leeswerk dan zo mogelijk aan met diepgaander nazoekwerk.

Verschillende methoden om de bijbel te lezen

12. Welk programma van bijbellezen hebben nieuwe leden van de Bethelfamilie en Gileadstudenten?

¹² Er zijn veel manieren waarop de bijbel gelezen kan worden. Het is nuttig hem van Genesis tot en met Openbaring te lezen. Van alle leden van de wereldwijde Bethelfamilie die op het internationale hoofdbureau of op een van de bijkantoren van het Genootschap dienen, wordt vereist dat zij gedurende het eerste jaar van hun Betheldienst de hele bijbel lezen. (Gewoonlijk betekent dat drie tot vijf hoofdstukken, afhankelijk van de lengte, of vier tot vijf bladzijden per dag.) Studenten aan de Wachttoren-Bijbelschool Gilead moeten ook voordat zij afstuderen, de hele bijbel lezen. Hopelijk zal dit hen helpen het dagelijks lezen van de bijbel tot een deel van hun leven te maken.

13. Wat wordt pasgedoopte Getuigen aanbevolen zich ten doel te stellen?

¹³ Voor pasgedoopte Getuigen is het nuttig zich ten doel te stellen de hele bijbel te lezen. Aan een jonge man in Frankrijk werd in 1975, toen hij zich voorbereidde op de doop, door een ouderling gevraagd of hij een vast bijbelleesprogramma had. Sindsdien heeft hij ieder jaar de hele bijbel gelezen, gewoonlijk door elke ochtend voordat hij naar zijn werk gaat te lezen. Wat de resultaten betreft, zegt hij: „Ik heb Jehovah veel beter leren kennen. Ik kan zien hoe alles wat hij doet, verband houdt met zijn voornemen en hoe hij reageert wanneer zich hindernissen voordoen. Ik zie dat Jehovah tegelijkertijd rechtvaardig en goed is in alles wat hij doet.”

14. (a) Wat is er nodig om te beginnen met een persoonlijk bijbelleesprogramma dat zal voortduren? (b) Wat zou ons kunnen helpen de algemene hoofdlijnen van elk bijbelboek in onze geest te prenten wanneer wij het lezen?

¹⁴ Hebt u de hele bijbel gelezen? Zo niet, dan is het nu een goed moment om te beginnen. Stel een vastomlijnd programma op en houd u daar dan aan. Bepaal hoeveel bladzijden of hoeveel hoofdstukken u elke dag zult lezen, of bepaal eenvoudig hoeveel tijd u eraan zult besteden en wanneer. Niet iedereen zal de bijbel in een jaar uitlezen, maar het belangrijke punt is Gods Woord geregeld te lezen, dagelijks indien enigszins mogelijk. Terwijl u de bijbel doorleest, zult u het misschien nuttig vinden bepaalde naslagwerken te gebruiken om de algemene hoofdlijnen van de stof in uw geest te prenten. Als Insight on the Scriptures (of Hulp tot begrip van de bijbel)a in uw taal beschikbaar is, neem dan, voordat u een bepaald bijbelboek gaat lezen, het in een van de genoemde boeken verschafte korte overzicht van de hoofdpunten door. Let daarbij in het bijzonder op de vetgedrukte kopjes in het overzicht van het Insight-boek (of de kopjes achter de Romeinse cijfers in het Hulp-boek). Of maak op soortgelijke wijze gebruik van de uitgebreidere samenvatting die in het boek „De gehele Schrift is door God geïnspireerd en nuttig” wordt verschaft.b

15. (a) Welke suggesties die op bladzijde 16 en 17 worden gegeven, kunnen een hulp zijn uw bijbellezen waardevoller te maken? (b) Aan welke essentiële aangelegenheid dienen wij meer aandacht te schenken in plaats van het tot een ritueel te maken een bepaald aantal bladzijden te lezen?

¹⁵ Het is nuttig de bijbel van voor tot achter te lezen, maar word niet louter een rituele lezer. Lees niet elke dag een bepaald aantal bladzijden alleen maar om te kunnen zeggen dat u elk jaar de bijbel doorleest. Zoals blijkt uit het kader „Suggesties om uw bijbellezen waardevoller te maken” (blz. 16 en 17), zijn er veel manieren waarop u de bijbel kunt lezen en ervan kunt genieten. Ongeacht welke methode u gebruikt, zorg ervoor zowel uw geest als uw hart te voeden.

Begrijp de betekenis van wat u leest

16. Waarom is het belangrijk de tijd te nemen om te mediteren over wat wij lezen?

¹⁶ Toen Jezus zijn discipelen onderwees, beklemtoonde hij hoe belangrijk het was dat zij begrepen wat hij zei. Het essentiële punt was niet zozeer dat zij louter een verstandelijk begrip kregen, maar „met hun hart de betekenis ervan” begrepen, zodat zij het in hun leven zouden toepassen (Mattheüs 13:14, 15, 19, 23). Wat bij God telt is wat iemand innerlijk werkelijk is, en dit wordt door het hart vertegenwoordigd (1 Samuël 16:7; Spreuken 4:23). Dus behalve dat wij ons ervan moeten vergewissen dat wij begrijpen wat in een bijbelgedeelte wordt gezegd, moeten wij erover mediteren en beschouwen wat het voor ons eigen leven inhoudt. — Psalm 48:9; 1 Timotheüs 4:15.

17. Wat zijn enkele gezichtshoeken van waar uit wij zouden kunnen mediteren over datgene wat wij in de Schrift lezen?

¹⁷ Probeer in bijbelse verslagen de fundamentele beginselen te identificeren, zodat u die kunt toepassen in situaties waarvoor uzelf staat. (Vergelijk Mattheüs 9:13; 19:3-6.) Wanneer u over Jehovah’s schitterende hoedanigheden leest en mediteert, gebruik die gelegenheid dan om uw persoonlijke verhouding met hem te versterken, om binnen in uzelf een krachtig gevoel van godvruchtige toewijding aan te kweken. Wanneer u uitspraken leest over Jehovah’s voornemen, beschouw dan wat u kunt doen om in overeenstemming daarmee te handelen. Wanneer u rechtstreekse raad leest, zeg dan niet bij uzelf: ’Dat weet ik al’, maar stel uzelf in plaats daarvan de vraag: ’Doe ik wat daar staat?’ Zo ja, vraag u dan af: ’Op welke manieren kan ik het „in vollediger mate” doen?’ (1 Thessalonicenzen 4:1) Als u Gods vereisten leert kennen, let dan ook op de uit het werkelijke leven gegrepen voorbeelden in de bijbel van degenen die in overeenstemming met deze vereisten leefden en degenen die dat niet deden. Beschouw waarom zij zo’n handelwijze volgden en waar die op uitliep (Romeinen 15:4; 1 Korinthiërs 10:11). Wanneer u leest over het leven van Jezus Christus, bedenk dan dat Jezus degene is aan wie Jehovah het koningschap over de hele aarde heeft toevertrouwd; gebruik de gelegenheid om in uzelf het verlangen naar Gods nieuwe wereld te versterken. Analyseer ook manieren waarop u Gods Zoon vollediger zou kunnen nabootsen. — 1 Petrus 2:21.

18. Hoe kunnen wij het lezen van de bijbel en het gebruik maken van door „de getrouwe en beleidvolle slaaf” verschaft studiemateriaal met elkaar in evenwicht brengen?

¹⁸ Natuurlijk dient bijbellezen niet in de plaats te komen van het gebruik dat u maakt van het voortreffelijke studiemateriaal dat via „de getrouwe en beleidvolle slaaf” beschikbaar is gesteld. Ook dat maakt deel uit van Jehovah’s voorziening — ja, een heel waardevol deel (Mattheüs 24:45-47). Zorg ervoor dat het geregeld lezen van het Woord van God een belangrijke plaats in uw leven inneemt. Ja, „LEES GODS WOORD DE BIJBEL DAGELIJKS”, als het ook maar enigszins mogelijk is.

[Voetnoten]

Wat zou u antwoorden?

◻ Waarom is het nuttig elke dag wat in de bijbel te lezen?

◻ Waarom moeten wij de bijbel telkens opnieuw lezen?

◻ Wat is in uw eigen schema een geschikte tijd om dagelijks de bijbel te lezen?

◻ Wat kan, wanneer u de bijbel herhaaldelijk leest, afwisseling brengen in uw programma?

◻ Waarom is het heel belangrijk te mediteren over wat wij lezen?

[Kader op blz. 16, 17]

Suggesties om uw bijbellezen waardevoller te maken

(1) Veel mensen lezen de bijbelboeken in de volgorde waarin ze gewoonlijk worden gedrukt, van Genesis tot en met Openbaring. U kunt ze ook lezen in de volgorde waarin ze oorspronkelijk werden geschreven. Houd in gedachte dat de bijbel een verzameling is van 66 geïnspireerde boeken, een goddelijke bibliotheek. Voor de afwisseling wilt u misschien in plaats van gewoon de bladzijdenummering te volgen, enkele boeken lezen die historische gegevens verschaffen, vervolgens enkele die overwegend profetisch zijn, gevolgd door enkele die brieven met raadgevingen bevatten. Houd bij wat u hebt gelezen, en zie erop toe dat u de hele bijbel leest.

(2) Vraag u na het lezen van een gedeelte uit de Schrift af wat het over Jehovah, zijn voornemen en zijn manier van doen onthult; hoe het uw leven dient te beïnvloeden; hoe u het zou kunnen gebruiken om iemand anders te helpen.

(3) Lees met gebruikmaking van de tabel „Voornaamste gebeurtenissen tijdens Jezus’ aardse leven”, gepubliceerd in „De gehele Schrift is door God geïnspireerd en nuttig”, achtereenvolgens de parallelle verslagen van elk gedeelte van de Evangeliën. Raadpleeg bovendien de daarmee corresponderende gedeelten in het boek De grootste mens die ooit heeft geleefd.

(4) Wanneer u in Handelingen van Apostelen het verslag leest over het leven en de bediening van Paulus, lees dan ook de daarmee verband houdende geïnspireerde brieven. Dus als er melding wordt gemaakt van verschillende steden of gebieden waar Paulus predikte, stop dan en lees de brieven die hij later aan medechristenen in die plaatsen schreef. Het is ook nuttig om zijn reizen te volgen op een kaart, zoals die op het schutblad achter in de Nieuwe-Wereldvertaling.

(5) Lees wanneer u Exodus tot en met Deuteronomium leest, ook de brief aan de Hebreeën om een verklaring te krijgen van veel profetische beelden. Raadpleeg onder „Wet” in Hulp tot begrip van de bijbel de tabel „Enkele kenmerken van het Wetsverbond”.

(6) Neem bij het lezen van profetische boeken de tijd om de daarmee verband houdende historische achtergrond in de bijbel te beschouwen. Wanneer u bijvoorbeeld het boek Jesaja leest, beschouw dan wat er elders over de in Jesaja 1:1 genoemde koningen Uzzia, Jotham, Achaz en Hizkia wordt gezegd (2 Koningen hfdst. 15–20; 2 Kronieken hfdst. 26–32). Of wanneer u Haggaï en Zacharia leest, neem dan de tijd om na te gaan wat er in het boek Ezra staat.

(7) Kies een bijbelboek uit, lees een gedeelte ervan (misschien een hoofdstuk), verricht dan nazoekwerk aan de hand van de Index van Wachttoren-publikaties of de gecomputeriseerde Watchtower Library, als u de Engelse taal machtig bent. Pas het materiaal op uw eigen leven toe. Gebruik het in lezingen en in de velddienst. Ga vervolgens naar een ander gedeelte.

(8) Als er een Wachttoren-publikatie is die een commentaar verschaft op een bijbelboek of een gedeelte ervan, raadpleeg die dan veelvuldig terwijl u dat bijbelgedeelte leest. (Bijvoorbeeld over het Hooglied: De Wachttoren van 15 maart 1958, blz. 176-191; over Ezechiël: „De natiën zullen weten dat ik Jehovah ben” — Hoe?; over Daniël: „Uw wil geschiede op aarde” of Onze toekomstige wereldregering — Gods koninkrijk; over Haggaï en Zacharia: Het herstel van het Paradijs voor de mensheid — door de Theocratie!; over Openbaring: De Openbaring — Haar grootse climax is nabij!)

(9) Zoek wanneer u leest, enkele van de kruisverwijzingen op. Let op de 320 passages van de Hebreeuwse Geschriften die rechtstreeks in de christelijke Griekse Geschriften worden aangehaald en de honderden andere passages waarnaar wordt verwezen, alsook de verschafte toepassing. Kruisverwijzingen vestigen de aandacht op vervullingen van de in de bijbel opgetekende profetieën, op biografische en geografische details en op parallelle gedachten die wellicht uitdrukkingen die u misschien moeilijk te begrijpen vindt, verduidelijken.

(10) Wanneer u de Nieuwe-Wereldvertaling met studieverwijzingen gebruikt, zoek dan de voetnoten en de appendixartikelen op die verband houden met hetgeen u leest. Deze laten zien waarop de gebezigde woordkeus gebaseerd is en tonen andere manieren waarop belangrijke uitdrukkingen kunnen worden vertaald. U wilt misschien ook vergelijken hoe bepaalde verzen in andere bijbelvertalingen worden weergegeven.

(11) Maak na het lezen van elk hoofdstuk een zeer korte samenvatting van de hoofdgedachte in dat hoofdstuk. Gebruik die samenvatting om de stof later nog eens door te nemen en erover te mediteren.

(12) Markeer tijdens het bijbellezen geselecteerde teksten die u vooral wilt onthouden, of schrijf ze over op kaarten en zet deze neer op een plaats waar u ze elke dag zult zien. Leer ze uit het hoofd, mediteer erover en gebruik ze. Probeer er niet te veel in één keer uit het hoofd te leren, misschien slechts een of twee per week; kies er dan de volgende keer dat u de bijbel doorleest, weer enige uit.

[Illustraties op blz. 15]

Leest u elke dag de bijbel of luistert u elke dag naar audiocassettes van de bijbel?