Hebt u waardering voor uw erfdeel?
„Streeft naar vrede . . ., terwijl gij er zorgvuldig op toeziet . . . dat er geen hoereerder is noch iemand die geen waardering heeft voor heilige dingen, zoals Esau, die in ruil voor één maaltijd zijn rechten als eerstgeborene weggaf.” — HEBREEËN 12:14-16.
1, 2. (a) Wat wordt verstaan onder een erfenis of een erfdeel? (b) Welke vragen rijzen er met betrekking tot een superieur erfdeel?
MENSEN hebben er moorden voor begaan. Anderen zijn gestorven zonder het ooit te krijgen. Velen die het wel kregen, hebben het verkwist. Wat dan wel? Een erfenis. En zo gaat het vaak als er stoffelijke bezittingen te erven zijn.
2 De bijbel spreekt 229 maal over erfenissen of erfdelen, en in de meeste gevallen gaat het dan om het erven van land of goederen. Maar Gods Woord spreekt ook over een erfdeel dat verre superieur is aan elke erfenis die bij testament vermaakt kan zijn. En dat allesovertreffende erfdeel kunt u verwerven, mits u het niet versmaadt. Wat is dit erfdeel? Wie schenkt het? Waarom verspelen sommigen het? Hoe kunnen wij er waardering voor tonen?
Wat is het erfdeel?
3. Wat is het erfdeel van een christen, en van wie is het afkomstig?
3 Toen de joden in Antiochië de door de apostel Paulus verkondigde boodschap van redding verwierpen, keerde hij zich tot niet-joden, tot hen „die uit de natiën waren”. Zij nu „verheugden . . . zich en verheerlijkten het woord van Jehovah, en allen die de juiste gezindheid voor het eeuwige leven bezaten, werden gelovigen” (Hand. 13:45-48). Ja, het erfdeel is het eeuwige leven. Voor enkelen betekent dit „een onverderfelijke en onbesmette en onverwelkelijke erfenis . . . in de hemelen”. Van wie is de erfenis afkomstig? Van „de God en Vader van onze Heer Jezus Christus”, zei Petrus. — 1 Petr. 1:3, 4.
4. Welk erfdeel kan de meerderheid van de mensheid te beurt vallen?
4 Maar hoe staat het met de grote meerderheid van de mensheid, die geen hemelse hoop bezit? Hun erfdeel kan volmaakt leven zijn als mensen die deel uitmaken van de „nieuwe aarde”, een nieuwe maatschappij van mensen die door het slachtoffer van Jezus Christus zijn losgekocht. Het biedt de mogelijkheid van eeuwig leven op een herschapen planeet waar geen vervuiling zal zijn (Openb. 11:18; 21:3, 4; Joh. 17:3). Hoe zou u het vinden daarnaar uit te zien als uw erfdeel? En als u dat reeds doet, waardeert u dat erfdeel dan werkelijk ten volle?
Een geboorterecht dat werd versmaad en gewaardeerd
5, 6. (a) Wie waren Esau en Jakob? (b) Wat was zo bijzonder in verband met hun erfdeel, en wie zou de voornaamste begunstigde zijn?
5 Om deze kwestie van waardering voor een erfdeel beter te begrijpen, is het goed in het kort het voorbeeld van twee broers te beschouwen. De een had grote waardering voor geestelijke waarden, terwijl de ander zijn waardering ervoor verloor en daardoor een zeer waardevolle erfenis verspeelde. Het waren Jakob en Esau, de tweelingzonen van de Hebreeuwse patriarch Isaäk.
6 Hun grootvader Abraham stierf toen zij vijftien jaar waren. De materiële erfenis die hij zijn zoon Isaäk naliet, omvatte grote kudden vee en een veld waarin een grot was gelegen die als familiebegraafplaats werd gebruikt (Gen. 25:5-10). Het belangrijkste aspect van de erfenis hield echter geen verband met bezittingen of iets tastbaars. Het was de belofte die Jehovah aan Abraham had gedaan en later aan Isaäk had herhaald: „Door bemiddeling van uw zaad zullen alle natiën der aarde zich stellig zegenen” (Gen. 22:18; 25:24-26; 26:2-5). Daardoor werd onthuld dat de Messías — die in werkelijkheid het beloofde „zaad” uit Genesis 3:15 was — ergens in de toekomst via Abrahams afstammingslijn zou komen. Daar Esau de eerstgeborene van de tweeling was, zou hij bij de dood van zijn vader Isaäk het wettelijke recht op deze belofte hebben, en tevens op een dubbel deel van de stoffelijke bezittingen. De vraag is nu: Had hij waardering voor zijn erfdeel?
7. In welk opzicht verschilden Esau en Jakob van elkaar wat waardering en persoonlijkheid betreft? (Gen. 26:34, 35; 28:6-9)
7 Toen de tweeling ouder werd, bleek duidelijk dat zij een totaal verschillende persoonlijkheid hadden. Esau was een rusteloos jager, „die het liefst in het open veld rondzwierf”, terwijl Jakob „een onberispelijk man” was, iemand die ’van een geregeld leven hield’ (Gen. 25:27, Groot Nieuws Bijbel; Nieuwe-Wereldvertaling). Toen Jakob op zekere dag een linzengerecht aan het klaarmaken was, kwam Esau uitgeput en hongerig thuis van het veld. „Esau dan zei tot Jakob: ’Laat mij alstublieft vlug wat opslokken van dat rode — dat rode daar, want ik ben moe!’” — Gen. 25:30.
8. Welk verrassende voorstel deed Jakob zijn broer, en hoe reageerde Esau hierop?
8 Op dat moment deed Jakob zijn tweelingbroer een opmerkelijk voorstel. Hij zei namelijk: „Verkoop mij dan eerst uw eerstgeboorterecht!” (Gen. 25:31) Hij vroeg om Esau’s erfdeel in ruil voor een schotel linzen! Denkt u dat Jakob veel hoop had dat die ruil kans van slagen had? Blijkbaar dacht hij van wel. Waarom? Omdat hij de neigingen van zijn broer kende en wist wat voor waardebepalingen hij erop na hield. Had hij het bij het verkeerde eind? Esau, die duidelijk overdreef wat zijn lichamelijke toestand betreft, antwoordde: „Ik sterf van de honger . . . Wat heb ik aan die rechten”! — Gen. 25:32, GNB.
9. Hoe laat Esau zich met zijn broer vergelijken wat het erfdeel betreft?
9 De overeenkomst werd bezegeld met een eed, en Jakob gaf zijn broer brood en het linzengerecht. Esau at het op en ging zonder meer weg. Dan merkt het geïnspireerde verslag nadrukkelijk op: „Zo weinig waarde hechtte hij aan zijn rechten als oudste zoon” (Gen. 25:33, 34, GNB). Maar wat een grote waardering had Jakob in tegenstelling daarmee voor het eerstgeboorterecht! Hij was niet op stoffelijke bezittingen uit — een veld met een begraafplaats en wat dieren. Hij wilde dat het beloofde Messiaanse zaad via zijn geslachtslijn kwam. Hij wilde het geestelijke erfdeel. — Vergelijk Matthéüs 6:31-33.
Zou u uw erfdeel verkwanselen?
10. (a) Welke interessante opmerking maakte Paulus in verband met Esau? (b) Welk verband bestaat er tussen hoererij en Esau’s verkwanseling van zijn eerstgeboorterecht?
10 Zo’n negentien eeuwen later gebruikte de apostel Paulus het voorbeeld van Esau om de vroege christenen te waarschuwen. Hij zei: „Streeft naar vrede met alle mensen . . . terwijl gij er zorgvuldig op toeziet dat niemand van de onverdiende goedheid van God beroofd wordt, . . . dat er geen hoereerder is noch iemand die geen waardering heeft voor heilige dingen, zoals Esau, die in ruil voor één maaltijd zijn rechten als eerstgeborene weggaf.” Waarom legt Paulus hier verband tussen een hoereerder en Esau’s handelwijze? Omdat een mentaliteit zoals die van Esau kan leiden tot gebrek aan waardering voor heilige dingen en vervolgens tot ernstiger zonden, zoals hoererij. — Hebr. 12:14-16.
11. Wat is sommige christenen in deze tijd overkomen?
11 Komt u wel eens in de verleiding om uw christelijke erfdeel, het eeuwige leven, te verkwanselen voor iets dat zo vergankelijk is als een ’schotel linzen’? Veracht u, misschien zonder het te beseffen, „heilige dingen”? De afgelopen tijd bijvoorbeeld zijn sommige christenen ten prooi gevallen aan de huidige morele toegeeflijkheid. Zij schijnen net zo ongeduldig als Esau te zijn als het om het bevredigen van een fysieke begeerte gaat. Hebben zij, net zoals Esau tegen Jakob zei: „Geef me vlug wat van dat rode brouwsel van je”, in feite niet gezegd: ’Vlug! Waarom zouden we wachten tot we officieel getrouwd zijn?’ — Gen. 25:30, GNB; vergelijk Genesis 34:1-4.
12. (a) Hoe hebben sommigen getoond geen waardering voor heilige dingen te hebben? (b) Waarvan hebben enkelen echter blijk gegeven?
12 En wat is er dus gebeurd? Het verlangen naar seksuele bevrediging tot elke prijs is hun ’schotel linzen’ geworden. Daaruit vloeit voort dat zij heilige dingen hebben veracht, met inbegrip van hun verhouding tot Jehovah God en Jezus Christus. Zij hebben integriteit, trouw en eerbaarheid versmaad. Zij hebben hun erfdeel in de waagschaal gesteld. Sommigen van hen zijn echter later tot oprecht berouw gekomen en hebben klaarblijkelijk hun goede reputatie bij God herwonnen. — Vergelijk Psalm 51.
Hoe komt het dat sommigen vallen?
13. Welke factoren kunnen onze geestelijke waarden ondermijnen?
13 Wat is de oorzaak van deze immorele neigingen? Zou het kunnen zijn dat deze personen hun geestelijke waarden hebben laten ondermijnen? Veel factoren kunnen een verraderlijke invloed op onze denkwijze hebben — vrienden en familieleden die niet dezelfde principes als wij toegedaan zijn, zelfs geestelijk zwakke personen in de gemeente, een losbandige sfeer op ons werk, twijfelachtige ontspanning en lectuur, een misplaatst zoeken naar liefde en genegenheid bij ongelovigen. Al deze dingen kunnen tot immoraliteit leiden. Kan het zijn dat op dit moment uw waardebepaling door een van deze dingen wordt beïnvloed? — 2 Kor. 6:14; 2 Thess. 3:6.
14. Welk gevaar schuilt er tegenwoordig in veel van het amusement dat wordt geboden?
14 Constateert u bijvoorbeeld dat u naar televisieprogramma’s of films kijkt waarin immoraliteit door de vingers wordt gezien en zelfs wordt bevorderd? Toegegeven, deze films kunnen fascinerend zijn voor het gevallen vlees — als een draaikolk die de onbehoedzame meezuigt. Ze kunnen een subtiel effect op uw denkwijze hebben. Dit blijkt duidelijk uit de krachtige invloed die homoseksuelen in de amusementswereld uitoefenen. Zij hebben films en toneelstukken bevorderd waarin homoseksualiteit wordt goedgepraat. Het gevolg is dat wat vroeger als een seksuele perversiteit werd beschouwd, nu eufemistisch „een alternatieve levensstijl” wordt genoemd! De situatie is bereikt die door de apostel Paulus werd beschreven: „Elk zedelijkheidsbegrip verloren hebbend, hebben zij zich overgegeven aan een losbandig gedrag om hebzuchtig allerlei onreinheid te bedrijven.” — Ef. 4:19; 1 Kor. 6:9-11.
15. Hoe kunnen wij de valkuilen van immoraliteit vermijden?
15 Wat is de oplossing? Blijf uit de buurt van de „lage poel van liederlijkheid”! De bijbel geeft de raad: „Zoekt het goede, en niet het kwade . . . Haat het kwade en hebt het goede lief.” Aha, dit is het feitelijke criterium — het kwade werkelijk te haten. — 1 Petr. 4:4; Amos 5:14, 15.
16. Welke maatstaf legde Paulus voor christenen aan?
16 Dienen wij, indien wij de zin van Christus hebben, geen gewetensbezwaren te hebben tegen het zinloze geweld, het walgelijke sadisme en de grove immoraliteit die in het meeste amusement heden ten dage wordt geboden? Wat dient onze maatstaf feitelijk te zijn? Paulus antwoordt: „Al wat waar is, al wat van ernstig belang is, al wat rechtvaardig is, al wat eerbaar is, al wat liefelijk is, alles waarover gunstig wordt gesproken, welke deugd er ook is en al wat lof verdient, blijft deze dingen bedenken.” — Fil. 4:8.
17. (a) Wat is pornografie? (b) Hoe hebben sommigen hun geest verontreinigd? (c) Wat is de verstandige handelwijze?
17 Het is beslist beter en veiliger om de vermaning van de apostel ter harte te nemen. Helaas hebben sommigen hun geest niet met zulke heilzame gedachten gevuld, maar zich voortdurend beziggehouden met pornografische tv-programma’s, films en lectuur.a Het gevolg is dat zij hun geest en hart met immoraliteit en seksuele perversiteiten hebben verontreinigd. Hoeveel beter zou het geweest zijn als zij de raad van de apostel hadden opgevolgd: „Broeders, wordt geen jonge kinderen in verstandelijke vermogens [in geestelijke zaken], maar weest kleine kinderen ten opzichte van het slechte”! — 1 Kor. 14:20.
Hoe kunnen wij onze waardering vergroten?
18. Wat kan als een bescherming dienen en ons helpen waardering te hebben voor heilige dingen?
18 Als iemand een hechte band met zijn ouders heeft, zal hij zich heel goed bewust zijn van hun liefde en beginselen, waardoor het minder waarschijnlijk is dat hij het gezin ooit zal teleurstellen. Hetzelfde geldt voor onze verhouding tot Jehovah. Maar hoe kunnen wij die verhouding hechter maken? Door God van heel nabij te leren kennen. Onze diepgaande persoonlijke studie van Gods Woord zal ons helpen hem zo goed te leren kennen en zozeer te gaan liefhebben dat wij elke verleiding zullen weerstaan. Zoals David in Psalm 23 onder woorden bracht, zullen wij altijd voelen dat onze Herder, Jehovah, met ons is. Hoe dwaas zou het zijn een ernstige misstap te begaan terwijl de Herder zo dicht bij is! — Hebr. 4:13.
19, 20. (a) Welke twee problemen bestaan er met betrekking tot persoonlijke studie? (b) Waarom schijnt er nu minder tijd te zijn voor persoonlijke studie?
19 Er doen zich echter twee fundamentele problemen voor. In de eerste plaats is persoonlijke studie voor velen een last. Door de gebrekkige onderwijsstelsels hebben veel mensen thans grote moeite met lezen. Voor hen vergt studeren veel inspanning. Maar alles in het leven dat van blijvende waarde is, kost inspanning. Is het leren kennen van Jehovah, de Soevereine Heer van het universum, onze Vader en de God van onverdiende goedheid, die inspanning niet alleszins waard? — Matth. 6:9; Jak. 4:8.
20 Het tweede probleem is een schijnbaar tekort aan tijd voor persoonlijke studie. En toch scheen er dertig of veertig jaar geleden wel tijd te zijn — tijd voor gesprekken, tijd om te lezen en brieven te schrijven, tijd om met het hele gezin te wandelen en tijd om te mediteren. Waardoor is die verandering gekomen? Onze tijd is onderhevig aan een vorm van inflatie. In feite is een dag vaak geen 24 uur meer waard. Hoe komt dat? Doordat in veel huizen een „dief” is binnengedrongen die veel waardevolle tijd heeft gestolen. Herkent u die „dief”? Ja, het is de televisie, met haar verlammende invloed. Uit een studie blijkt dat „het gemiddelde Amerikaanse gezin dagelijks 7 uur en 22 minuten naar de televisie kijkt”. Dat is bijna een derde van een dag! Hoeveel tijd besteedt u gemiddeld elke dag aan tv-kijken? Dagelijks gaan wereldwijd miljarden waardevolle uren van het leven verloren doordat mensen passief voor een tv-toestel zitten. Het is waar dat sommige programma’s fatsoenlijk, onderhoudend of opvoedkundig zijn. Maar zelfs die kunnen tijdrovend zijn. De verleiding die van de tv uitgaat, is heel sterk.
21. (a) Welk probleem hebben sommigen misschien? (b) Wat is naar uw mening de oplossing?
21 Hoe kunnen christenen het vermijden door deze „dief” beroofd te worden? Alleen door streng de hand te houden aan de wijze waarop u uw tijd indeelt. Beperk de tijd dat u tv kijkt. Stel vast welke dingen de voorrang hebben — mensen en menselijke betrekkingen zijn belangrijker dan tv. Bent u bijvoorbeeld geïrriteerd als er tijdens uw favoriete tv-show onverwachts visite komt? En vindt u het moeilijk de tv uit te zetten, zelfs als het programma saai of slecht is? Dan hebt u een probleem. — 1 Kor. 9:24-27.
22. Hoe kunnen wij de tijd die wij aan tv-kijken besteden, terugkopen, zodat wij tijd voor andere bezigheden hebben?
22 Welke praktische stappen kunt u doen om die kostbare uren terug te kopen, zodat u ze aan persoonlijke studie en menselijke betrekkingen kunt besteden? Let op welke programma’s het waard zijn door een christen gezien te worden en kijk daar alleen naar als er niets belangrijkers te doen valt. Sommigen hebben een nog drastischer maatregel genomen — helemaal geen tv in huis! Dat is een persoonlijke zaak. Maar zij worden in geestelijk opzicht beslist niet armer doordat zij geen tv-toestel hebben. — Ef. 5:15, 16.
23, 24. Wat kunnen wij doen om werkelijk waardering voor ons erfdeel te tonen? (Hebr. 11:26)
23 Wat kunnen wij dus doen als wij ons kostbare erfdeel willen behouden en het niet voor een ’schotel linzen’ willen verkopen? Vergewis u van de belangrijker dingen in het leven van een christen. Stel vast welke dingen de voorrang hebben en houd u daaraan. Blijf er gewetensvol naar streven de gave van het eeuwige leven te verwerven, net zoals de apostel Paulus ’streefde naar het doel om de prijs van de roeping naar boven’. Toon net als Jakob grote waardering voor het erfdeel. Houd net als Mozes „het oog oplettend gericht op de beloning”. — Fil. 1:9, 10; 3:13, 14; Hebr. 11:24-26.
24 Hoe kunnen wij onszelf motiveren om dat allemaal te doen? Door ijverig de bijbel te bestuderen. Pas het geleerde dagelijks toe in uw leven. Woon geregeld christelijke vergaderingen bij en let tijdens uw aanwezigheid goed op. Heb liefde voor rechtvaardigheid en haat het slechte. Nee, veracht uw erfdeel niet om een prikkelende vleselijke begeerte te bevredigen. Uw erfdeel, het eeuwige leven, is veel meer waard dan een ’schotel linzen’, welke vorm die heden ten dage ook mag aannemen! — Hebr. 10:24, 25; 12:12-16.
Andere aspecten van dit onderwerp zullen in een volgende uitgave worden beschouwd, onder de titels: Gereinigd en ijverig voor voortreffelijke werken, en „De overgebleven tijd is kort geworden”.
[Voetnoten]
a Pornografie komt van het Griekse pornografos, schrijven over prostituées, en wordt gedefinieerd als „boeken waarin opzettelijk seksuele zaken en handelingen worden beschreven om de lezer te prikkelen; bij uitbreiding ook in toepassing op beeldende kunst en films”. — Kramers’ Groot Woordenboek Nederlands.
Kunt u zich dit herinneren?
◻ Wat is het erfdeel van een christen?
◻ Hoe versmaadde Esau zijn eerstgeboorterecht?
◻ Welk gevaar lopen christenen thans met betrekking tot hun erfdeel?
◻ Op welke verschillende manieren kunnen wij onze waardering vergroten?
[Illustratie op blz. 22]
Zou u uw erfdeel ruilen voor een ’schotel linzen’?