Jonge mensen vragen . . .
Onthullen mijn kleren wie ik werkelijk ben?
„VELEN van ons hebben seks bedreven en drugs gebruikt”, schreef een veertienjarige aan een rubriekschrijver van een krant. „Maar u hebt niet het recht om te denken dat alle tieners dat doen”, vervolgde hij. „Veel tieners doen het namelijk niet.”
Ook jij ergert je misschien aan de opvatting dat alle tieners marihuana roken en vrije seksuele omgang hebben. Misschien heb je de uitwerking opgemerkt die drugs en ongeoorloofde seks op je vrienden hebben gehad, en verlang je voor jezelf een betere manier van leven. Misschien heb je er schoon genoeg van als „tiener” te worden beoordeeld en wil je als een zelfstandige persoonlijkheid worden beschouwd. En als zelfstandige persoonlijkheid vind je misschien dat jij het recht hebt om te bepalen wat je dragen wilt.
Welke uiterlijke verschijning presenteer jij aan anderen? Sommigen geven zonder het zelf te beseffen anderen een verkeerde indruk door de keuze van hun kleding. „De manier waarop wij ons kleden”, zegt onderzoeker John T. Molloy, „heeft een aanzienlijke uitwerking op de mensen die wij ontmoeten en is van grote invloed op de manier waarop zij ons behandelen.”
Mensen bezien werkelijk ’de dingen zoals ze hun op het eerste gezicht toeschijnen’ (2 Kor. 10:7). Het zou onverstandig zijn om niet met dit elementaire gegeven over de menselijke aard rekening te houden. Onthul jij dus je „ware ik” door de manier waarop je je kleedt? Waardoor laat jij je leiden bij de keuze van je kleren?
Vandaag „in” — morgen ouderwets
Mode en kledingstijlen zijn verschrikkelijk veranderlijk. Wat vandaag „in” is, is morgen dikwijls alweer ouderwets. In de afgelopen paar jaar hebben in sommige landen de hippiekralen het veld moeten ruimen voor kettingen om de nek, opoebrilletjes voor contactlenzen, minirokken voor kokerrokken, brede revers voor smalle revers en gerende broekspijpen voor rechte broekspijpen. De bijbel beschrijft heel raak hoe het leven is, door te zeggen: „Het toneel van deze wereld is bezig te veranderen.” — 1 Kor. 7:31.
’Maar is het verkeerd om volgens de mode gekleed te gaan?’ vraag je misschien. Mensen die leiding zoeken in de bijbel, zullen antwoorden: ’Dat hoeft het niet te zijn.’ Dienstknechten van God uit bijbelse tijden kleedden zich naar de plaatselijke smaak. De bijbel zegt bijvoorbeeld dat Tamar een gestreept gewaad droeg, „want zo gingen de dochters van de koning, de maagden, gekleed” in die dagen. — 2 Sam. 13:18.
Sommigen raken echter verslaafd aan de mode, en zijn gefrustreerd als ze niet bepaalde kleren of merken kunnen dragen. Zo jammerde een jong meisje: „Dan zie je in een winkel een machtige broek, zoals ze allemaal dragen, en dan zeg je: ’Mam, die broek moet je voor me kopen’ en dan zegt ze: ’Nee, die kan ik thuis wel maken.’ Ik zeg: ’Maar je snapt het niet. Ik wil die broek.’”
De rage van de spijkerbroeken met ontwerpersnamen van de laatste tijd laat zien hoe gemakkelijk mensen zich laten manipuleren. Plotseling raakten de spijkerbroeken hevig in de mode. Er verscheen een verbijsterend assortiment spijkerbroeken op de markt, voorzien van prachtige namen als Calvin Klein en Gloria Vanderbilt. De mensen waren en zijn nog steeds bereid buitensporige prijzen te betalen voor broeken die hen in wezen veranderen in wandelende reclamebiljetten.
En waarom? „De mensen willen nu eenmaal een naam”, zegt Eli Kaplan, aangehaald in het tijdschrift Newsweek. Hij is president van het bedrijf dat de „Sergio Valente” spijkerbroeken maakt. Wie is dan die meneer Valente, wiens gezaghebbende naam zo opvallend op de zakken van spijkerbroeken wordt genaaid? „Die bestaat niet”, bericht Newsweek. „Wie koopt er nou een spijkerbroek met Eli Kaplan erop?” vraagt de heer Kaplan.
Als je bezwijkt voor iedere gril van de modeontwerpers, kan dat je beroven van je eigen persoonlijkheid en verhullen wie je werkelijk bent. Laat je dus niet regeren door uitdagende advertenties en slagzinnen. Denk daarentegen eens zorgvuldig na over de raad die in de bijbel staat opgetekend in Romeinen 12:2: „Wordt niet langer naar dit samenstel van dingen gevormd, maar wordt veranderd door uw geest te hervormen, opdat gij u ervan kunt vergewissen wat de goede en welgevallige en volmaakte wil van God is.”
Wat is de ’welgevallige wil van God’ met betrekking tot je keuze van kleding? Geeft de bijbel daar richtlijnen voor?
’Bescheiden en welverzorgd’
Christenen zijn thans niet gebonden aan strenge kledingvoorschriften. In 1 Timótheüs 2:9 vinden wij echter de aanmoediging dat christenen „zich in welverzorgde kleding sieren, met bescheidenheid en gezond verstand”.
„Welverzorgde kleding” zal natuurlijk netjes en schoon zijn. „Bescheidenheid” houdt rekening met de omstandigheden en met de gevoelens van anderen. Een goedzittend pak kan geschikt zijn voor je werk, maar misplaatst op het strand. Omgekeerd kun je zwemkleding op kantoor moeilijk als bescheiden beschouwen.
Sommigen houden absoluut geen rekening met de gevoelens van anderen maar alleen met hun eigen gevoel. De bijbel maant ons echter: „Ik zeg ’geweten’, niet het uwe, maar dat van de ander” (1 Kor. 10:29). Als je niet zeker weet of een bepaalde kledij wel passend is, schroom dan niet je ouders om raad te vragen. Je zult toch beslist willen zorgen dat je kleren onthullen wie je werkelijk bent.
Kleed je op passende wijze
Gepaste kleding kan ook bijdragen tot een gunstige indruk op anderen. De bijbel vertelt bijvoorbeeld hoe koningin Esther het eens nodig oordeelde voor haar man, de koning, te verschijnen. Ongevraagd verschijnen was een vergrijp waarop de doodstraf stond! Daarom vastte Esther, en ongetwijfeld heeft zij intens tot God gebeden om hulp. Ook besteedde zij aandacht aan haar uiterlijk door zich ’koninklijk te kleden’. En „het geschiedde dan dat zodra de koning Esther, de koningin, in het voorhof zag staan, zij gunst verwierf in zijn ogen”. — Esth. 5:1, 2.
Passend gekleed zijn, kan je op die manier helpen een goede indruk te maken bij een sollicitatie. Maar wat is passend? Vicki L. Baum, directrice van een centrum voor carrièreplanning, merkt op: „Sommige vrouwen raken de draad kwijt als zij gaan solliciteren. Ze denken dat het net zo iets is als met een man uitgaan, en zien er verleidelijk uit.” Het resultaat? „Daardoor komen je professionele kwaliteiten niet goed tot hun recht.” Zij raadt dan ook aan: „Vergeet de splitten in je jurken maar, je sweaterjurkjes, en alle kleren die strak zitten of op een of andere manier uitdagend of sexy zijn.”
Ook jonge mannen moeten er moeite voor doen welverzorgde kleding te dragen als zij op zoek gaan naar een baan. De schrijver John T. Molloy zegt dat geslaagde zakenmensen, die je waarschijnlijk zult ontmoeten, „hun haar gekamd en hun schoenen gepoetst hebben. En datzelfde verwachten zij van andere mannen”.
Onbescheiden kleding kan je verstandhouding met anderen schaden. Psychology Today verwijst naar een enquête onder opgroeiende jonge mensen die aantoonde dat „een laag uitgesneden halslijn, shorts, een strakke spijkerbroek, of geen beha” waarschijnlijk door mannen zal worden opgevat als een seksuele uitnodiging. Een jongeman bekende: „Persoonlijk vind ik het nogal moeilijk alleen maar zuivere gedachten te koesteren over jonge vrouwen, als ik zie hoe zij zich kleden.” Als je de bijbelse raad opvolgt om je bescheiden te kleden, stel je de mensen daarmee in de gelegenheid je innerlijke hoedanigheden te waarderen. Zou jij niet liever aantrekkelijk zijn voor anderen vanwege je innerlijk dan alleen maar vanwege je uiterlijk?
Natuurlijk komt het voor dat je een heel eind lijkt te komen met fysieke aantrekkelijkheid. Maar toch hoef je je niet helemaal in beslag te laten nemen door je uiterlijke verschijning. Bedenk wel dat het de innerlijke persoon is, die belangrijk is. De apostel Petrus moedigde christenen dan ook aan om hun versiering te laten bestaan uit „de verborgen persoon van het hart in de onverderfelijke tooi van de stille en zachtaardige geest, die van grote waarde is in de ogen van God” — ja, en in de ogen van anderen! — 1 Petr. 3:4.
Onthullen jouw kleren dus wie je werkelijk bent? Of zend je de verkeerde boodschap uit? Laat jij de mensen je innerlijke schoonheid zien? Iemand die innerlijk mooi is, zal aantrekkelijk zijn voor anderen — ook als de kleren niet van de laatste mode zijn, of niet „getatoeëerd” zijn met dwaze en zelfs valse labels van ontwerpers.
Wie weet welke rage de jongeren straks weer met hele hordes tegelijk de winkels injaagt? Maar jij kunt anders zijn, niet langer de slaaf van de denkwijze van anderen. Als jij vasthoudt aan hoge maatstaven voor je kleding en gedrag, zul je daarmee geleidelijk aan het respect van anderen winnen. Maar wat nog het allerbeste is: je zult een persoonlijkheid ontwikkelen die aangenaam is in Gods ogen. En dat is ten slotte waarop het werkelijk aankomt, nietwaar?
[Illustratie op blz. 21]
„Mam, ik moet die hebben”
[Illustratie op blz. 23]
Bescheiden kleding kan maken dat anderen je met meer respect behandelen