De wet van de Christus

’Ik ben onder de wet ten opzichte van Christus.’ — 1 KORINTHIËRS 9:21.

1, 2. (a) Hoe zou de mensheid veel fouten hebben kunnen voorkomen? (b) Wat heeft de christenheid niet van de geschiedenis van het judaïsme geleerd?

„VOLKEN en regeringen hebben nooit iets van de geschiedenis geleerd, noch overeenkomstig daaraan ontleende beginselen gehandeld.” Dit heeft een negentiende-eeuwse Duitse filosoof gezegd. Ja, de loop van de menselijke geschiedenis is beschreven als een „mars der dwaasheid”, een reeks afgrijselijke blunders en crisissen, waarvan vele voorkomen hadden kunnen worden indien de mensheid slechts bereid was geweest van in het verleden begane fouten te leren.

² Dezelfde weigering om van fouten in het verleden te leren, wordt in deze bespreking van de goddelijke wet belicht. Jehovah God verving de Mozaïsche wet door een wet die nog beter was — de wet van de Christus. Toch zijn de leiders van de christenheid, die beweren deze wet te onderwijzen en ernaar te leven, in gebreke gebleven lering te trekken uit de buitensporige dwaasheid van de Farizeeën. De christenheid heeft de wet van de Christus dan ook verdraaid en misbruikt, net zoals het judaïsme dat met de wet van Mozes heeft gedaan. Hoe was dat mogelijk? Laten wij eerst deze wet zelf bespreken — wat voor wet het is, wie erdoor worden bestuurd en hoe, en waarin ze van de Mozaïsche wet verschilt. Vervolgens zullen wij onderzoeken hoe de christenheid haar misbruikt heeft. Mogen wij aldus van de geschiedenis leren en er profijt van trekken!

Het nieuwe verbond

 3. Welke belofte deed Jehovah aangaande een nieuw verbond?

³ Wie behalve Jehovah God zou een volmaakte Wet kunnen verbeteren? Het Mozaïsche wetsverbond was volmaakt (Psalm 19:7). Niettemin beloofde Jehovah: „Zie! Er komen dagen, . . . en ik zal stellig met het huis van Israël en met het huis van Juda een nieuw verbond sluiten; niet een gelijk het verbond dat ik met hun voorvaders heb gesloten.” De Tien Geboden — de kern van de Mozaïsche wet — werden op stenen tafelen geschreven. Maar over het nieuwe verbond zei Jehovah: „Ik wil mijn wet in hun binnenste leggen, en in hun hart zal ik ze schrijven.” — Jeremia 31:31-34.

 4. (a) Welk Israël is in het nieuwe verbond opgenomen? (b) Wie behalve geestelijke Israëlieten staan onder de wet van de Christus?

⁴ Wie zouden in dit nieuwe verbond worden opgenomen? Beslist niet het letterlijke „huis van Israël”, dat de Middelaar van dit verbond verwierp (Hebreeën 9:15). Nee, dit nieuwe „Israël” zou het „Israël Gods” zijn, een natie van geestelijke Israëlieten (Galaten 6:16; Romeinen 2:28, 29). Bij deze kleine, met de geest gezalfde groep christenen zou zich later „een grote schare” uit alle natiën voegen, die er ook naar zou streven Jehovah te aanbidden (Openbaring 7:9, 10; Zacharia 8:23). Hoewel zij niet in het nieuwe verbond zijn opgenomen, zouden zij eveneens onder een wet staan. (Vergelijk Leviticus 24:22; Numeri 15:15.) Als „één kudde” onder „één herder” zouden allen, zoals de apostel Paulus schreef, zich „onder de wet ten opzichte van Christus” bevinden (Johannes 10:16; 1 Korinthiërs 9:21). Paulus noemde dit nieuwe verbond een „beter verbond”. Waarom? In de eerste plaats is het gebaseerd op vervulde beloften en niet op schaduwen van toekomende dingen. — Hebreeën 8:6; 9:11-14.

 5. Wat is het doel van het nieuwe verbond, en waarom zal het succes hebben?

⁵ Wat is het doel van dit verbond? Het moet een natie van koningen en priesters voortbrengen die de hele mensheid zal zegenen (Exodus 19:6; 1 Petrus 2:9; Openbaring 5:10). Het Mozaïsche wetsverbond heeft deze natie nooit in de volste zin voortgebracht, want Israël als geheel kwam in opstand, zodat die gelegenheid aan hen voorbijging. (Vergelijk Romeinen 11:17-21.) Het nieuwe verbond zal echter beslist succes hebben, want het houdt verband met een heel andere soort wet. In welke opzichten anders?

De wet die tot de vrijheid behoort

6, 7. Hoe biedt de wet van de Christus grotere vrijheid dan de Mozaïsche wet?

⁶ De wet van de Christus wordt herhaaldelijk met vrijheid in verband gebracht (Johannes 8:31, 32). Ze wordt „de wet van een vrij volk” en „de volmaakte wet, die tot de vrijheid behoort” genoemd (Jakobus 1:25; 2:12). Natuurlijk is alle vrijheid onder mensen relatief. Toch biedt deze wet een veel grotere vrijheid dan haar voorgangster, de Mozaïsche wet. Hoe dat zo?

⁷ Om één voorbeeld te noemen: Niemand wordt onder de wet van de Christus geboren. Factoren als ras en geboorteplaats doen niet ter zake. Ware christenen verkiezen uit vrije wil in hun hart om het juk van gehoorzaamheid aan deze wet te aanvaarden. Wanneer zij dit doen, ontdekken zij dat het een weldadig juk is, een lichte vracht (Mattheüs 11:28-30). Trouwens, de Mozaïsche wet was er ook op gericht de mens te leren dat hij zondig is en dringend behoefte heeft aan een loskoopoffer om hem te verlossen (Galaten 3:19). De wet van de Christus leert echter dat de Messias reeds gekomen is, met zijn leven de loskoopprijs heeft betaald en de weg voor ons heeft geopend om bevrijd te worden van de verschrikkelijke onderdrukking van zonde en dood! (Romeinen 5:20, 21) Teneinde er voordeel van te trekken, moeten wij ’geloof oefenen’ in dat slachtoffer. — Johannes 3:16.

 8. Wat omvat de wet van de Christus, maar waarom hoeven er om naar deze wet te leven, niet honderden wetsvoorschriften van buiten geleerd te worden?

⁸ ’Geloof oefenen’ houdt in naar de wet van de Christus te leven. Dat omvat het gehoorzamen van al Christus’ geboden. Betekent dit dat men honderden wetten en verordeningen van buiten moet leren? Nee. Hoewel Mozes, de middelaar van het oude verbond, de Mozaïsche wet heeft opgetekend, heeft Jezus, de Middelaar van het nieuwe verbond, nooit één enkele wet neergeschreven. In plaats daarvan heeft hij deze wet voorgeleefd. Door middel van zijn volmaakte levenswandel verschafte hij een model dat door allen nagevolgd moet worden (1 Petrus 2:21). Misschien is dat de reden waarom de aanbidding van de vroege christenen „De Weg” werd genoemd (Handelingen 9:2; 19:9, 23; 22:4; 24:22). Voor hen werd de wet van de Christus weerspiegeld in het leven van de Christus. Jezus navolgen hield in deze wet te gehoorzamen. Hun intense liefde voor hem betekende dat, zoals was geprofeteerd, deze wet inderdaad op hun hart geschreven stond (Jeremia 31:33; 1 Petrus 4:8). En iemand die uit liefde gehoorzaam is, voelt zich nooit onderdrukt — nog een reden waarom de wet van de Christus „de wet van een vrij volk” genoemd kan worden.

 9. Wat is de essentie van de wet van de Christus, en in welk opzicht omvat deze wet een nieuw gebod?

⁹ Zo liefde al belangrijk was in de Mozaïsche wet, ze is de essentie van de christelijke wet. De wet van de Christus omvat derhalve een nieuw gebod — christenen moeten zelfopofferende liefde voor elkaar hebben. Zij moeten liefhebben zoals Jezus liefhad; hij gaf bereidwillig zijn leven ten behoeve van zijn vrienden (Johannes 13:34, 35; 15:13). Er kan dus worden gezegd dat de wet van de Christus een nog verhevener uiting van theocratie is dan de wet van Mozes was. Zoals eerder in dit tijdschrift is gezegd: „Theocratie is regering door God; God is liefde; daarom is theocratie regering door middel van liefde.”

Jezus en de Farizeeën

10. Hoe vormde Jezus’ onderwijs een contrast met dat van de Farizeeën?

¹⁰ Het wekt dan ook nauwelijks verbazing dat Jezus in conflict kwam met de joodse religieuze leiders van zijn tijd. Een „volmaakte wet, die tot de vrijheid behoort,” paste totaal niet in de denkwereld van de schriftgeleerden en de Farizeeën. Zij trachtten het volk door menselijke voorschriften onder controle te houden. Hun onderwijs werd onderdrukkend, veroordelend en negatief. In schril contrast hiermee was Jezus’ onderwijs overweldigend opbouwend en positief! Hij was praktisch en bekommerde zich om de werkelijke behoeften en belangen van de mensen. Hij onderwees eenvoudig en met oprecht gevoel, waarbij hij illustraties uit het leven van alledag gebruikte en zich op de autoriteit van Gods Woord beriep. Bijgevolg „[stonden] de scharen versteld . . . van zijn manier van onderwijzen” (Mattheüs 7:28). Ja, Jezus’ onderwijs bereikte hun hart!

11. Hoe toonde Jezus dat de Mozaïsche wet met redelijkheid en barmhartigheid toegepast had moeten worden?

¹¹ In plaats van meer voorschriften aan de Mozaïsche wet toe te voegen, toonde Jezus hoe de joden die Wet aldoor hadden moeten toepassen — met redelijkheid en barmhartigheid. Denk bijvoorbeeld aan de gelegenheid dat hij werd benaderd door een vrouw die aan een bloedvloeiing leed. Volgens de Mozaïsche wet zou iedereen die zij aanraakte onrein worden, dus mocht zij zich beslist niet onder een schare mensen begeven! (Leviticus 15:25-27) Maar zij wilde zo graag genezen worden dat zij zich een weg door de menigte baande en Jezus’ bovenkleed aanraakte. De bloeding hield onmiddellijk op. Bestrafte hij haar omdat zij de Wet had overtreden? Nee; in plaats daarvan had hij begrip voor de wanhopige situatie waarin zij verkeerde en demonstreerde het grootste voorschrift uit de Wet — liefde. Vol empathie zei hij tot haar: „Dochter, uw geloof heeft u beter gemaakt. Ga in vrede en wees genezen van uw ernstige ziekte.” — Markus 5:25-34.

Is de wet van de Christus toegeeflijk?

12. (a) Waarom dienen wij niet te veronderstellen dat Christus toegeeflijk is? (b) Waaruit blijkt dat het in het leven roepen van veel wetten tot het creëren van veel mazen leidt?

¹² Dienen wij dan de gevolgtrekking te maken dat de wet van de Christus omdat ze „tot de vrijheid behoort” toegeeflijk is, terwijl de Farizeeën, met al hun mondelinge overleveringen, het gedrag van het volk op zijn minst binnen strikte grenzen hielden? Nee. Hedendaagse wetsstelsels illustreren dat hoe meer wetten er vaak zijn, des te meer mazen de mensen erin vinden.a In de tijd van Jezus moedigde de veelheid van farizeïsche regels aan tot het zoeken naar mazen, het plichtmatig verrichten van werken gespeend van liefde, en het aankweken van een zelfrechtvaardig uiterlijk om innerlijke verdorvenheid te verhullen. — Mattheüs 23:23, 24.

13. Waarom resulteert de wet van de Christus in een hogere gedragsnorm dan enig geschreven wetsstelsel?

¹³ De wet van de Christus daarentegen kweekt zulke houdingen niet aan. In feite resulteert het gehoorzamen van een wet die op liefde voor Jehovah gebaseerd is en die gehoorzaamd wordt door Christus’ zelfopofferende liefde voor anderen na te volgen, in een veel hogere gedragsnorm dan het zich houden aan een formeel wetsstelsel. Liefde zoekt niet naar mazen; ze weerhoudt ons ervan schadelijke dingen te doen die een wetsstelsel wellicht niet uitdrukkelijk zou verbieden. (Zie Mattheüs 5:27, 28.) Derhalve zal de wet van de Christus ons ertoe bewegen dingen voor anderen te doen — edelmoedigheid, gastvrijheid en liefde te tonen — op manieren waartoe geen formele wet ons zou kunnen aanzetten. — Handelingen 20:35; 2 Korinthiërs 9:7; Hebreeën 13:16.

14. Welke uitwerking had het op de eerste-eeuwse christelijke gemeente dat zij naar de wet van de Christus leefden?

¹⁴ In de mate dat de leden van de vroege christelijke gemeente naar de wet van de Christus leefden, verheugde de gemeente zich in een hartelijke, liefdevolle sfeer, betrekkelijk vrij van de starre, veroordelende en huichelachtige houdingen die zo algemeen waren in de synagogen van die tijd. Leden van deze prille gemeenten moeten echt gevoeld hebben dat zij naar „de wet van een vrij volk” leefden!

15. Wat waren enkele van Satans vroege pogingen om de christelijke gemeente te verderven?

¹⁵ Satan was er echter op uit om de christelijke gemeente van binnenuit te verderven, net als hij de natie Israël had verdorven. De apostel Paulus waarschuwde voor met wolven te vergelijken mannen die ’verdraaide dingen zouden spreken’ en de kudde van God zouden onderdrukken (Handelingen 20:29, 30). Hij moest het opnemen tegen judaïsten, die de relatieve vrijheid van de wet van de Christus trachtten te verruilen voor slavernij aan de Mozaïsche wet, die in Christus was vervuld (Mattheüs 5:17; Handelingen 15:1; Romeinen 10:4). Nadat de laatste van de apostelen was gestorven, was er geen belemmering meer tegen een dergelijke afval. Dus begon verdorvenheid hoogtij te vieren. — 2 Thessalonicenzen 2:6, 7.

De christenheid verderft de wet van de Christus

16, 17. (a) Welke vormen heeft de verdorvenheid in de christenheid aangenomen? (b) Hoe hebben de wetten van de Katholieke Kerk een verwrongen kijk op seks bevorderd?

¹⁶ Net als in het geval van het judaïsme nam de verdorvenheid in de christenheid meer dan één vorm aan. Ook zij viel ten prooi aan valse leerstellingen en een losse moraal. En haar pogingen om haar kudden tegen invloeden van buitenaf te beschermen, bleken vaak datgene wat er nog van de zuivere aanbidding was overgebleven, te ondermijnen. Het aantal starre en onschriftuurlijke wetten breidde zich sterk uit.

¹⁷ De Katholieke Kerk gaat voorop wat het in het leven roepen van grote hoeveelheden kerkwetten betreft. Deze wetten waren vooral verwrongen in zaken die met seks te maken hadden. Volgens het boek Sexuality and Catholicism nam de kerk de Griekse filosofie van het stoïcisme over, dat wantrouwend stond tegenover alle vormen van genot. De kerk begon te onderwijzen dat elk seksueel genot, met inbegrip van datgene wat in normale huwelijksbetrekkingen ervaren werd, zondig was. (Zie in tegenstelling daarmee Spreuken 5:18, 19.) Er werd beweerd dat het enige doel van seks de voortplanting was en niets anders. Bijgevolg veroordeelde de kerkwet elke vorm van anticonceptie als een zeer ernstige zonde, waarop soms een vele jaren durende penitentie stond. Bovendien werd het priesters verboden te trouwen, een edict dat aanleiding heeft gegeven tot veel onwettige seks, met inbegrip van het misbruiken van kinderen. — 1 Timotheüs 4:1-3.

18. Waarin resulteerde het toenemende aantal kerkwetten?

¹⁸ Toen er steeds meer kerkwetten kwamen, werden ze in boeken bijeengebracht. Deze boeken begonnen de bijbel in de schaduw te stellen en te vervangen. (Vergelijk Mattheüs 15:3, 9.) Net als het judaïsme wantrouwde het katholicisme wereldlijke geschriften en beschouwde vele ervan als een bedreiging. Deze zienswijze ging weldra veel verder dan de praktische voorzichtigheid waartoe de bijbel in deze kwestie maant (Prediker 12:12; Kolossenzen 2:8). Hiëronymus, een kerkvader uit de vierde eeuw G.T., riep uit: „O Heer, als ik ooit weer wereldse boeken in mijn bezit heb of ze lees, heb ik u verloochend.” Mettertijd begon de kerk boeken te censureren — zelfs die welke over wereldlijke onderwerpen gingen. Zo werd de zeventiende-eeuwse astronoom Galilei veroordeeld omdat hij geschreven had dat de aarde om de zon draait. De bewering van de kerk dat ze op elk gebied — zelfs op het terrein van de astronomie — de gezaghebbende autoriteit was, zou er uiteindelijk toe bijdragen dat het geloof in de bijbel werd ondermijnd.

19. Hoe hebben de kloosters starre onderworpenheid aan autoriteit bevorderd?

¹⁹ Het opstellen van regels door de kerk floreerde in kloosters, waar monniken zich van deze wereld afscheidden om een leven van zelfverloochening te leiden. De meeste katholieke kloosters hielden zich aan „de Regel van St.-Benedictus”. De abt (een term die afgeleid is van het Aramese woord voor „vader”) heerste met absolute autoriteit. (Vergelijk Mattheüs 23:9.) Als een monnik een gave van zijn ouders ontving, besliste de abt of die monnik of een ander de gave diende te krijgen. Behalve het veroordelen van vulgaire taal verbood één regel alle beuzelpraat en grappen door te zeggen: „Geen discipel zal zulke dingen spreken.”

20. Waaruit blijkt dat het protestantisme ook tot onschriftuurlijke onderworpenheid aan autoriteit heeft bijgedragen?

²⁰ Het protestantisme, dat de onschriftuurlijke excessen van het katholicisme trachtte te hervormen, werd weldra al even vaardig in het opstellen van autoritaire regels die geen basis in de wet van de Christus hadden. De leidinggevende hervormer Johannes Calvijn bijvoorbeeld werd mettertijd „de wetgever van de vernieuwde Kerk” genoemd. Hij bestuurde Genève met een menigte strenge regels waaraan de hand werd gehouden door „Ouderlingen” wier „ambt”, zoals Calvijn opmerkte, „bestaat in het toezicht uitoefenen op het leven van iedereen”. (Zie in tegenstelling daarmee 2 Korinthiërs 1:24.) De kerk hield toezicht op de herbergen en bepaalde welke gespreksstof toegestaan was. Op overtredingen als het zingen van oneerbiedige liederen of dansen stonden zware straffen.b

Lering trekken uit de dwalingen van de christenheid

21. Waartoe heeft de tendens van de christenheid om ’buiten de dingen te gaan die geschreven staan’ geleid?

²¹ Hebben al deze regels en wetten ertoe bijgedragen de christenheid tegen verdorvenheid te beschermen? Integendeel! Thans is de christenheid versplinterd in honderden sekten, die variëren van uitermate streng tot in hoge mate toegeeflijk. Al deze groeperingen zijn op de een of andere manier ’buiten de dingen gegaan die geschreven staan’, door toe te laten dat menselijk denken de kudde beheerste en de goddelijke wet vertroebelde. — 1 Korinthiërs 4:6.

22. Waarom betekende de afvalligheid van de christenheid niet het einde van de wet van de Christus?

²² De geschiedenis van de wet van de Christus is echter geen tragedie. Jehovah God zal nooit toelaten dat louter mensen de goddelijke wet zullen uitwissen. De christelijke wet is in deze tijd onder ware christenen van kracht, en zij hebben het grote voorrecht er in overeenstemming mee te leven. Maar na onderzocht te hebben wat het judaïsme en de christenheid met de goddelijke wet hebben gedaan, zouden wij ons heel goed kunnen afvragen: ’Hoe leven wij naar de wet van de Christus, terwijl wij de strik vermijden om Gods Woord te verderven met menselijke redeneringen en regels die de geest van de goddelijke wet ondermijnen? Welke evenwichtige zienswijze dient de wet van de Christus ons in deze tijd in te prenten?’ Het volgende artikel zal zich met deze vragen bezighouden.

[Voetnoten]

Wat zou u antwoorden?

◻ Wat is de essentie van de wet van de Christus?

◻ Hoe verschilde de onderwijstrant van Jezus van die der Farizeeën?

◻ Hoe heeft Satan een neiging tot het opstellen van starre regels gebruikt om de christenheid te verderven?

◻ Wat zijn enkele positieve resultaten wanneer men naar de wet van de Christus leeft?

[Illustratie op blz. 16]

Jezus paste de Mozaïsche wet op een redelijke en barmhartige wijze toe