BARUMSA 32
Mootummaan Waaqayyoo Bulchaa Jira!
Mootummaan Waaqayyoo bara 1914 kaasee samii irratti bulchuu jalqabeera. Guyyoonni dhumaa bulchiinsa ilmaan namootaas kan jalqabe bara kanatti ture. Kana akkamitti beekna? Mee raajii Kitaaba Qulqulluu, wanta addunyaa keessatti raawwatamaa jiruu fi amala namoonni bara 1914 kaasee argisiisaa jiran haa ilaallu.
1. Raajiin Kitaaba Qulqulluu maal argisiisa?
Kitaaba Qulqulluu keessaa kitaabni Daaniʼel Mootummaan Waaqayyoo bulchuu kan jalqabu “barri torba” yommuu xumuramu akka taʼe argisiisa. (Daaniʼel 4:16, 17) Jaarraawwan hedduu booda Yesuus yeroo sana ‘bara sabootaaf murteeffame’ jechuudhaan ibseera; barri sun yeroo inni lafa irra turettis akka hin xumuramne barsiiseera. (Luqaas 21:24) Akkuma barumsa kana keessatti ilaallu, barri torba bara 1914tti xumurame.
2. Bara 1914 kaasee addunyaa keessatti maaltu raawwatamaa jira? Namoonni hoo amala akkamii argisiisaa jiru?
Barattoonni Yesuus, “Mallattoon argama keetii fi kan dhuma sirna kanaa maali dha?” jedhanii isa gaafatanii turan. (Maatewos 24:3) Yesuusis deebii yeroo isaaniif kennu, Mootii Mootummaa Waaqayyoo taʼee samii keessatti erga bulchuu jalqabee booda wantoonni hedduun akka raawwataman raajii dubbateera. Isaan keessaa tokko tokko waraana, hanqina nyaataa fi kirkira lafaa ti. (Maatewos 24:7 dubbisi.) Kana malees, Kitaabni Qulqulluun amalli namoonni “guyyoota dhumaatti” argisiisan jireenyi “baayʼee rakkisaa” akka taʼu kan godhu taʼuu isaa dursee dubbateera. (2 Ximotewos 3:1-5) Haalawwanii fi amalli namoonni argisiisan kun keessumaa bara 1914 kaasee ifatti mulʼachaa jira.
3. Mootummaan Waaqayyoo bulchuu erga jalqabee kaasee addunyaan kun baayʼee mancaʼaa kan deeme maaliifi?
Yesuus Mootii Mootummaa Waaqayyoo erga taʼee utuma baayʼee hin turin, samii keessatti Seexanaa fi jinniiwwan irratti waraana baneera. Waraanicha irratti Seexanni injifatameera. Kitaabni Qulqulluun, “Inni gara lafaatti gad darbatame; maleekonni isaas isaa wajjin gad darbataman” jedha. (Mulʼata 12:9, 10, 12) Seexanni akka balleeffamu waan beekeef baayʼee aareera. Kanaafuu, dhiphinnii fi rakkinni guutummaa lafaa irratti akka baayʼatu godheera. Haalli addunyaa kanaa garmalee mancaʼuun isaa nama hin dinqisiisu. Mootummaan Waaqayyoo rakkoowwan kana hunda ni balleessa.
CAALAATTI BARADHU
Mootummichi bara 1914tti bulchuu akka jalqabe kan beekne akkamitti akka taʼee fi kun immoo nuuf hiika maalii akka qabu qori.
4. Duraa duubni yeroo Kitaaba Qulqulluu Mootummichi bara 1914tti bulchuu akka jalqabe argisiisa
Waaqayyo mootii Baabilon durii kan ture Nebukadnezaar abjuu raajii of keessatti qabate tokko akka argu godheera. Abjuun sunii fi hiikni Daaniʼel abjuu sanaaf kenne, waaʼee bulchiinsa Nebukadnezaarii fi waaʼee Mootummaa Waaqayyoo kan ibsu ture.—Daaniʼel 4:17 dubbisaa.a
Daaniʼel 4:20-26 dubbisaa, achiis chaartichatti fayyadamuudhaan gaaffiiwwan armaan gadiitiif deebii kennaa:
(A) Nebukadnezaar abjuu isaa keessatti maal arge?—Lakkoofsa 20 fi 21 ilaali.
(B) Mukichi maal taʼe?—Lakkoofsa 23 ilaali.
(C) “Barri torba” yommuu xumuramu maaltu taʼe?—Lakkoofsa 26 ilaali.
Abjuun Waaʼee Mukichaa Ibsu Mootummaa Waaqayyoo Wajjin kan Wal Qabatu Akkamitti?
RAAJII (Daaniʼel 4:20-36)
Bulchiinsa
(A) Muka baayʼee dheeraa
Bulchiinsichi addaan cite
(B) “Mukicha muraa,” ‘barri torbas isa irratti haa darbu’
Bulchiinsichi iddootti deebiʼe
(C) “Mootummaan kee siif deebiʼa”
Raawwii jalqabaa
(D) Mukichi eenyuun argisiisa?—Lakkoofsa 22 ilaali.
(E) Bulchiinsi isaa addaan kan cite akkamitti?—Daaniʼel 4:29-33 dubbisaa.
(F) “Barri torba” yommuu xumuramu Nebukadnezaar maal taʼe?—Daaniʼel 4:34-36 dubbisaa.
RAAWWII JALQABAA
Bulchiinsa
(D) Nebukadnezaar Mootii Baabilon
Bulchiinsichi addaan cite
(E) Dh.K.D. bara 606 booda Nebukadnezaar sammuun isaa waan tuqameef waggoota torbaaf bulchuu hin dandeenye
Bulchiinsichi iddootti deebiʼe
(F) Nebukadnezaar fayyee deebiʼee bulchuu jalqabe
Raawwii lammaffaa
(G) Mukichi eenyuun argisiisa?—1 Seenaa Baraa 29:23 dubbisaa.
(H) Bulchiinsi isaanii addaan kan cite akkamitti? Yeroo Yesuus lafa irra turettis bulchiinsi isaanii addaan citee akka ture akkamitti beekna?—Luqaas 21:24 dubbisaa.
(I) Bulchiinsi kun iddootti kan deebiʼe yoomii fi eessatti?
RAAWWII LAMMAFFAA
Bulchiinsa
(G) Mootota Israaʼel warra bulchiinsa Waaqayyoo bakka buʼan
Bulchiinsichi addaan cite
(H) Yerusaalem balleeffamuun ishii, bulchiinsi mootota Israaʼel waggoota 2,520f akka addaan citu godhe
Bulchiinsichi iddootti deebiʼe
(I) Yesuus Mootii Mootummaa Waaqayyoo taʼee samii irratti bulchuu jalqabe
Barri torba hammam dheerata?
Kutaawwan Kitaaba Qulqulluu tokko tokko kutaawwan kaan hubachuuf nu gargaaru. Fakkeenyaaf, kutaa Kitaaba Qulqulluu kan taʼe kitaabni Mulʼataa barri sadii fi walakkaan guyyoota 1,260 wajjin qixxee akka taʼe dubbata. (Mulʼata 12:6, 14) Barri torba immoo dachaa guyyoota sanaa ykn guyyoota 2,520 taʼa. Yeroo tokko tokko Kitaabni Qulqulluun jecha guyyaa tokko jedhu waggaa tokko argisiisuuf itti fayyadama. (Hisqiʼel 4:6) Kanaafuu barri torba inni kitaaba Daaniʼel keessatti ibsame waggoota 2,520 argisiisa jechuu dha.
5. Bara 1914 kaasee addunyaan kun jijjiirameera
Yesuus erga Mootii taʼee booda haalli addunyaa kanaa maal akka fakkaatu raajii dubbateera. Luqaas 21:9-11 dubbisaa, achiis gaaffii kana irratti mariʼadhaa:
Haalawwan kanneen keessaa kan ati argite ykn dhageesse isa kami?
Phaawulos ergamaan guyyoota dhumaa bulchiinsa ilmaan namootaatti namoonni amala akkamii akka argisiisan ibseera. Ximotewos Lammaffaa 3:1-5 dubbisaa, achiis gaaffii kana irratti mariʼadhaa:
Namoonni yeroo harʼaa jiran amalawwan kanneen keessaa kamfaa yommuu argisiisan hubatteetta?
6. Bulchiinsi Mootummaa Waaqayyoo maal gochuuf nu kakaasuu qaba?
Maatewos 24:3, 14 dubbisaa, achiis gaaffiiwwan kanneen irratti mariʼadhaa:
Hojii barbaachisaan Mootummaan Waaqayyoo bulchaa akka jiru argisiisu isa kami?
Hojii kana irratti hirmaachuu kan dandeessu akkamitti?
Mootummaan Waaqayyoo bulchaa jira, guyyaan itti guutummaatti lafa toʼatus dhihaateera. Ibroota 10:24, 25 dubbisaa, achiis gaaffii kana irratti mariʼadhaa:
“Guyyichi dhihaachuu isaa yommuu arginu,” tokkoon tokkoon keenya maal gochuu qabna?
Wanta namoota gargaaruu fi lubbuu isaanii oolchuu dandaʼu utuu beektee maal goota?
NAMNI TOKKO AKKANA JEDHEE SI GAAFATA TAʼA: “Dhugaa Baatonni Yihowaa barri 1914 waggaa addaa akka taʼe kan dubbatan maaliifi?”
Maal jettee deebista?
MAAL BARATTE?
Raajiin Kitaaba Qulqulluu, duraa duubni yeroo fi haalli addunyaa kanaa Mootummaan Waaqayyoo bulchaa akka jiru mirkaneessu. Waaʼee kanaa lallabuu fi walgaʼiiwwan gumii irratti argamuudhaan Mootummichi bulchaa jiraachuu isaa akka amannu argisiisna.
Irra Deebii
Barri torba inni kitaaba Daaniʼel keessatti raajiidhaan dubbatame yommuu xumuramu maaltu taʼe?
Mootummaan Waaqayyoo bara 1914tti bulchuu akka jalqabe kan si amansiise maali dha?
Mootummichi bulchaa akka jiru akka amantu argisiisuu kan dandeessu akkamitti?
QORANNOO DABALATAA GODHI
Barreessitoonni seenaa fi namoonni kaan, jijjiirama bara 1914 kaasee addunyaa irra jiru ilaalchisee maal akka jedhan dubbisi.
“Yeroo Itti Naamusni Namootaa Akka Tasaa Mancaʼuu Jalqabe” (Dammaqaa!, Ebla 2007)
Raajiin Maatewos 24:14 irratti argamu, jireenya nama tokkoo irratti jijjiirama kan fide akkamitti akka taʼe dubbisi.
“Wanta Kam Iyyuu Caalaa Beezboolii Taphachuun Jaalladha Ture!” (Masaraa Eegumsaa, Lakk. 3 2017)
Raajiin Daaniʼel boqonnaa 4 irratti argamu, waaʼee Mootummaa Waaqayyoo kan ibsu taʼuu isaa akkamitti beekna?
“Mootummaan Waaqayyoo Yoom Bulchuu Jalqabe? (Kutaa 1)” (Masaraa Eegumsaa, Onkoloolessaa-Muddee 2014)
“Barri torba” inni Daaniʼel boqonnaa 4 irratti ibsame, bara 1914tti akka xumurame wanti argisiisu maali dha?
“Mootummaan Waaqayyoo Yoom Bulchuu Jalqabe? (Kutaa 2)” (Masaraa Eegumsaa, Amajjii-Bitootessaa 2015)
a Mata dureewwan dhumaa lamaan kutaa Qorannoo Dabalataa Godhi jedhuu fi barumsa kana keessatti argamu jala jiran ilaali.