Aniołowie dawniej i dziś
„Widnieją na świątecznych kartkach pocztowych bądź na ozdobach, którymi w okresie świąt Bożego Narodzenia przystrajamy choinkę — złociste laleczki o pięknych twarzyczkach, grające na harfie lub organach albo trzymające w rękach świece. Mają niewielkie, szerokie skrzydełka, takie jak u ptaszków. Krótko mówiąc, są miłe dla oka” („The Sunday Denver Post”).
„TEMATU aniołów zazwyczaj nie porusza się na uczelniach teologicznych, w szkółkach niedzielnych ledwie się o nich napomyka, a w indeksie do National Catechetical Directory, podręcznika kształcenia religijnego dla katolików w Ameryce, nawet o nich nie wspomniano”.
Autorem tej wypowiedzi jest wydawca literatury religijnej, Charles W. Bell. Zauważył on, że niektórych teologów, zwłaszcza z największych kościołów protestanckich, „na wzmiankę o aniołach ogarnia uczucie niepewności i zakłopotania”. W dziele pt. New Catholic Encyclopedia (Nowa encyklopedia katolicka) czytamy, że zdaniem pewnych współczesnych myślicieli „wiarę w istnienie aniołów należałoby w ogóle odrzucić”.
Dawniej było zupełnie inaczej. Na przykład w XIII wieku uczonych zajmujących się angelologią — działem teologii gromadzącym wiedzę o aniołach — bardzo intrygowała ich „natura, umysłowość i wola”. Przez kilka wieków nawet modlono się do „aniołów stróżów”. Ale jak już nadmieniono, od tego czasu sytuacja się zmieniła.
Według New Catholic Encyclopedia „w dobie dzisiejszej aniołowie (...) są w coraz większym stopniu przesuwani do sfery legend, baśni i dziecięcej fantazji”. Istotnie, od połowy XIX wieku wielu osobom zaczęli się oni kojarzyć nie tyle z religią, ile ze świeckimi wyobrażeniami bądź nastrojami okresu romantyzmu. Dziś jeszcze więcej ludzi uważa aniołów za wytwory fantazji, zaprzeczając tym samym ich realnemu istnieniu.
ROLA ANIOŁÓW W RÓŻNYCH RELIGIACH
W niektórych religiach wszakże w dalszym ciągu mówi się o aniołach. Kościół katolicki na przykład „zachęca wiernych do miłowania, szanowania i wzywania aniołów”. Mało tego: trzy postacie uważane za aniołów — Michała, Gabriela i Rafała — kościół ten wyniósł do rangi świętych. Tymczasem Rafał (Rafael) pojawia się tylko w apokryfach, nie występuje natomiast w kanonicznych księgach Pisma Świętego.
W kościołach prawosławnych aniołowie odgrywają ważną rolę w litanii, to jest formie modlitwy, w której wierni odpowiadają chórem na prośby i błagania przedstawiane przez prowadzącego. Aniołów uznaje także islam; wiara w nich stanowi ważny składnik teologii muzułmańskiej.
Mimo to daje się wyraźnie dostrzec, że obecnie coraz mniej ludzi traktuje poważnie ich istnienie.
CZY WIERZYSZ W ANIOŁÓW?
W cytowanej już encyklopedii katolickiej powiedziano na temat wiary w aniołów: „Stopniowo (...) w długim procesie rozwoju i udoskonalania (...), w wyniku spekulatywnego operowania pojęciami występującymi w Piśmie Świętym ukształtowała się angelologia, którą pomimo braku całkowitego przeświadczenia o jej słuszności uznano za doktrynę kościoła” (Kursywa nasza). Jak mocna byłaby Twoja wiara w aniołów, gdybyś wiedział, Czytelniku, że wyznawane przez Ciebie poglądy oparte są na „spekulatywnym operowaniu” pewnymi pojęciami?
Co ciekawe, sprzeczne opinie w tej sprawie wygłasza się nawet w łonie kościoła katolickiego. W dziele Enciclopedia de la Religión Catolica napisano na temat czasu stworzenia aniołów: „Zdaniem ojców greckich aniołowie zostali stworzeni przed światem materialnym, natomiast według większości ojców łacińskich nastąpiło to później. Jednakże najpowszechniej przyjął się pogląd, że aniołowie pojawili się w tym samym czasie, co świat”. Rozbieżności takie wywołują zamęt w umysłach ludzi i sprzyjają widocznej dziś tendencji do odchodzenia od wiary.
Filozof żydowski Filon utrzymywał, iż aniołowie to po prostu „objawienia i moce wszechświata”. Teolodzy całymi latami roztrząsali niedorzeczne kwestie dotyczące ich natury i cech, dociekając na przykład, ile aniołów zmieści się na główce szpilki. Nic więc dziwnego, że w dzisiejszych czasach wiele osób woli nie wierzyć w ich istnienie.
Czyż z uwagi na takie sprzeczne poglądy nie warto zbadać, co w tej sprawie ma do powiedzenia sama Biblia? Pomoże nam to znaleźć wyczerpujące odpowiedzi na pytania w rodzaju: Czy aniołowie naprawdę istnieją? Jeżeli tak, to czy kiedykolwiek wtrącili się w sprawy ludzi? A co ważniejsze, czy mogą wywierać wpływ na nasze życie?