Pokorni są szczęśliwi

„Bóg pysznym się sprzeciwia, a pokornym łaskę daje” (1 PIOTRA 5:5).

 1, 2. Jak Jezus powiązał w Kazaniu na Górze szczęście z pokorą?

CZY pokora ma coś wspólnego ze szczęściem? Wygłaszając swe najsłynniejsze kazanie, Jezus Chrystus, największy ze wszystkich ludzi, podał dziewięć zapowiedzi szczęścia (Mateusza 5:1-12, NW). Czy powiązał szczęście z pokorą? Tak, gdyż mieści się ona w wielu wymienionych przez niego czynnikach, od których zależy szczęście. Na przykład trzeba być pokornym, by sobie uświadamiać własne potrzeby duchowe. Jedynie pokorni łakną i pragną sprawiedliwości. Natomiast ludzie pyszni nie są łagodni, miłosierni ani usposobieni pokojowo.

² Okazywanie pokory przysparza szczęścia, ponieważ takie postępowanie jest słuszne i uczciwe. Pokorni są szczęśliwi również dzięki temu, iż przejawianie tego przymiotu świadczy o mądrości i pozwala utrzymywać przyjazne stosunki z Jehową Bogiem i ze współchrześcijanami. Ponadto pokora zapewnia szczęście dlatego, że jest wyrazem miłości.

 3. Dlaczego uczciwość zobowiązuje nas do zachowywania pokory?

³ Dlaczego uczciwość każe być pokornym? Przede wszystkim dlatego, że każdy z nas odziedziczył niedoskonałość i ciągle popełnia błędy. Apostoł Paweł powiedział o sobie: „Wiem tedy, że nie mieszka we mnie, to jest w ciele moim, dobro; mam bowiem zawsze dobrą wolę, ale wykonania tego, co dobre, brak” (Rzymian 7:18). Wszyscy grzeszymy i brak nam chwały Bożej (Rzymian 3:23). Uczciwość powstrzyma nas więc od popadnięcia w pychę. Za każdym razem gdy zrobimy błąd, pomoże nam przyznać się do winy, co wymaga pokory. Skoro nie udaje nam się postępować tak, jak byśmy chcieli, mamy uzasadniony powód, by zachowywać pokorę.

 4. Na jaki istotny powód do przejawiania pokory wskazuje List 1 do Koryntian 4:7?

⁴ Na kolejną przyczynę, dla której uczciwość powinna nas skłonić do przejawiania pokory, wskazał apostoł Paweł. Powiedział: „Któż ciebie wyróżnia? Albo co masz, czego nie otrzymałbyś? A jeśli otrzymałeś, czemu się chlubisz, jakobyś nie otrzymał?” (1 Koryntian 4:7). Bez wątpienia nie byłoby to uczciwe, gdybyśmy otaczali siebie chwałą, pyszniąc się swym majątkiem, zdolnościami lub osiągnięciami. Uczciwość pomaga nam zachowywać czyste sumienie wobec Boga, toteż możemy „we wszystkim (...) postępować rzetelnie” (Hebrajczyków 13:18, NW).

 5. W czym pomoże nam uczciwość, gdy popełnimy błąd?

⁵ Jeżeli jesteśmy uczciwi, łatwiej nam będzie okazać pokorę, gdy postąpimy niewłaściwie. Chętniej uznamy swój błąd, nie usiłując usprawiedliwiać siebie ani obarczać winą kogoś innego. W przeciwieństwie do Adama, który zrzucił odpowiedzialność na Ewę, Dawid nie obwinił Batszeby. Nie powiedział: „Ona nie powinna kąpać się w widocznym miejscu. Nie zdołałem się oprzeć pokusie” (1 Mojżeszowa 3:12; 2 Samuela 11:2-4). Można więc rzec, że uczciwość sprzyja pokorze, i na odwrót — dzięki niej łatwiej jest być uczciwym.

Wiara w Jehowę — pomocą w okazywaniu pokory

 6, 7. Jak wiara w Boga pomaga być pokornym?

⁶ W okazywaniu pokory pomaga także wiara w Jehowę. Świadomość tego, jak wielki jest nasz Stwórca, Władca Wszechświata, naprawdę powstrzyma nas od przywiązywania zbyt dużej wagi do własnej osoby. Jak to dobrze, iż przypomina nam o tym prorok Izajasz! W Księdze Izajasza 40:15, 22 czytamy: „Oto narody są jak kropla w wiadrze i znaczą tyle, co pyłek na szalach wagi (...). Siedzi nad okręgiem ziemi, a jej mieszkańcy są jak szarańcze”.

⁷ Wiara w Jehowę pomaga również wtedy, gdy uważamy, że spotyka nas niesprawiedliwość. Zamiast się tym denerwować, będziemy pokornie czekać na Jehowę, na co zwraca uwagę Psalm 37:1-3, 8, 9. Tę samą myśl uwypuklił apostoł Paweł: „Nie mścijcie się sami, ale pozostawcie to gniewowi Bożemu, albowiem napisano: Pomsta do mnie należy, Ja odpłacę, mówi Pan” (Rzymian 12:19).

Pokora — świadectwem mądrości

 8. Dlaczego pokora umożliwia utrzymywanie przyjaznych stosunków z Jehową?

⁸ Pokora świadczy o mądrości, i to z wielu powodów. Między innymi dlatego, że jak już wspomniano, umożliwia utrzymywanie przyjaznych stosunków z naszym Stwórcą. Słowo Boże otwarcie oznajmia w Księdze Przypowieści 16:5: „Każdy pyszałek jest ohydą dla Pana”. A w Księdze Przypowieści 16:18 czytamy: „Pycha chodzi przed upadkiem, a wyniosłość ducha przed ruiną”. Prędzej czy później człowiek pyszny sprowadzi na siebie nieszczęście. Inaczej być po prostu nie może, w Liście 1 Piotra 5:5 powiedziano bowiem: „Wszyscy zaś przyobleczcie się w szatę pokory względem siebie, gdyż Bóg pysznym się sprzeciwia, a pokornym łaskę daje” (kursywa nasza). Tę samą myśl można znaleźć w przypowieści Jezusa o dwóch modlących się ludziach: faryzeuszu i celniku. Okazało się, że sprawiedliwszy był pokorny celnik (Łukasza 18:9-14).

 9. Jaką pomocą jest pokora, gdy borykamy się z przeciwnościami losu?

⁹ Mądrze jest przejawiać pokorę, gdyż ułatwia ona usłuchanie rady z Listu Jakuba 4:7: „Poddajcie się Bogu”. Jeżeli odznaczamy się pokorą, nie będziemy się buntować, gdy z dopuszczenia Jehowy staniemy w obliczu jakichś przeciwności. Dzięki niej będziemy zadowoleni z naszej sytuacji i wytrwamy. Człowiek pyszny jest rozżalony, zawsze chce więcej, a w złych warunkach się buntuje. Natomiast osoba pokorna znosi trudności i próby tak jak Hiob (Job). Utracił on cały majątek, cierpiał z powodu ciężkiej choroby i nawet żona radziła mu postąpić w sposób nacechowany pychą — powiedziała: „Złorzecz Bogu i umrzyj!” Jak na to zareagował? Sprawozdanie biblijne podaje: „Odpowiedział jej: Mówisz, jak mówią kobiety nierozumne. Dobre przyjmujemy od Boga, czy nie mielibyśmy przyjmować i złego? W tym wszystkim nie zgrzeszył Job swymi usty” (Joba 2:9, 10). Ponieważ był pokorny, nie zbuntował się, lecz mądrze przyjął na siebie wszystko, co Jehowa dopuścił. W końcu otrzymał wspaniałą nagrodę (Joba 42:10-16; Jakuba 5:11).

Pokora sprzyja dobrym stosunkom z drugimi

10. Jak pokora przyczynia się do ulepszenia naszych stosunków ze współchrześcijanami?

¹⁰ Pokora świadczy o mądrości również dlatego, że sprzyja zachowywaniu przyjaznych stosunków ze współchrześcijanami. Apostoł Paweł słusznie radził: „Nie czyńcie nic z kłótliwości ani przez wzgląd na próżną chwałę, lecz w pokorze uważajcie jedni drugich za wyższych od siebie. Niechaj każdy baczy nie tylko na to, co jego, lecz i na to, co cudze” (Filipian 2:3, 4). Zachowując pokorę, nie będziemy współzawodniczyć z drugimi ani starać się wybić ponad nich, co także będzie dowodzić mądrości, gdyż w przeciwnym razie przysparzalibyśmy kłopotów zarówno samym sobie, jak i naszym braciom.

11. W jaki sposób pokora pomaga unikać błędów?

¹¹ Dzięki pokorze możemy uniknąć wielu niewłaściwych kroków. Dlaczego? Ponieważ uchroni nas ona przed nadmierną pewnością siebie. Będziemy natomiast cenić sobie radę Pawła z Listu 1 do Koryntian 10:12: „Kto mniema, że stoi, niech baczy, aby nie upadł”. Osoba pyszna jest zbyt pewna siebie, toteż często popełnia błędy, do których ją popychają inni, sytuacja lub własne słabości.

12. Do spełniania jakiego biblijnego wymogu pobudzi nas pokora?

¹² Pokora pomoże nam sprostać wymaganiu co do podporządkowania. W Liście do Efezjan 5:21 udzielono rady: „Bądźcie sobie wzajemnie poddani w bojaźni Chrystusowej” (BT). Czyż każdy z nas nie musi być komuś uległy? Dzieci rodzicom, żony mężom, a mężowie Chrystusowi (1 Koryntian 11:3; Efezjan 5:22; 6:1). W każdym zborze chrześcijańskim wszyscy, nie wyłączając sług pomocniczych, mają się podporządkowywać starszym. A czy nie jest także prawdą, iż starsi podlegają klasie wiernego niewolnika, a w szczególności jej przedstawicielom — nadzorcom obwodu? Ci z kolei powinni się podporządkowywać nadzorcom okręgu, oni zaś komitetowi oddziału w kraju, w którym usługują. A co z członkami tego komitetu? Muszą być ‛poddani sobie wzajemnie’ oraz Ciału Kierowniczemu, reprezentującemu klasę niewolnika wiernego i rozumnego, a ta ponosi odpowiedzialność przed Jezusem, panującym Królem (Mateusza 24:45-47, NW). Członkowie Ciała Kierowniczego, podobnie jak każdego grona starszych, mają obowiązek szanować punkt widzenia drugich. Ktoś na przykład może być zdania, że ma świetną propozycję. Jeśli jednak nie znajdzie ona poparcia u odpowiedniej liczby pozostałych członków, winien po prostu odłożyć sprawę na bok. Naprawdę wszyscy musimy być pokorni, gdyż każdy z nas jest komuś podporządkowany.

13, 14. (a) Zwłaszcza w jakich okolicznościach pomocna jest pokora? (b) Jaki przykład pod względem przyjmowania rad dał Piotr?

¹³ Jak mądrze jest przejawiać pokorę, wymownie świadczy okoliczność, iż ułatwia ona przyjmowanie rad i karcenia. Wszyscy od czasu do czasu musimy być karceni, toteż postępujemy właściwie, gdy się stosujemy do polecenia z Księgi Przypowieści 19:20: „Słuchaj rady i przyjmij karcenie, abyś w przyszłości był mądry”. Jak ktoś słusznie zauważył, pokora może uśmierzyć ból wywołany naganą lub napomnieniem. Również apostoł Paweł wykazał w Liście do Hebrajczyków 12:4-11, że warto pokornie przyjmować karcenie. Tylko pod tym warunkiem możemy mieć nadzieję, iż w przyszłości będziemy postępować mądrze i zyskamy nagrodę życia wiecznego. Jakże wspaniały rezultat!

¹⁴ Rozważmy w związku z tym przykład apostoła Piotra. Kiedyś apostoł Paweł udzielił mu stanowczej rady, o czym informuje nas List do Galacjan 2:14: „Gdy spostrzegłem, że nie postępują zgodnie z prawdą ewangelii, powiedziałem do Kefasa [Piotra] wobec wszystkich: Jeśli ty, będąc Żydem, po pogańsku żyjesz, a nie po żydowsku, czemuż zmuszasz pogan żyć po żydowsku?” Czy apostoł Piotr się obraził? Jeżeli nawet, to nie na długo, jak o tym świadczą jego późniejsze słowa: „umiłowany brat nasz, Paweł”, które znajdujemy w Liście 2 Piotra 3:15, 16.

15. Jaki związek istnieje między pokorą a szczęściem?

¹⁵ Ważna jest także umiejętność poprzestawania na tym, co mamy, i czerpania z tego radości. Po prostu nie możemy być szczęśliwi, jeśli nie jesteśmy zadowoleni ze swej sytuacji, przywilejów i zaznawanych błogosławieństw. Pokorny chrześcijanin zajmuje następującą postawę: „Jeżeli Bóg na coś pozwala, zdołam to przetrwać”. Myśl taką wyraził apostoł Paweł w Liście 1 do Koryntian 10:13: „Dotąd nie przyszło na was pokuszenie, które by przekraczało siły ludzkie; lecz Bóg jest wierny i nie dopuści, abyście byli kuszeni ponad siły wasze, ale z pokuszeniem da i wyjście, abyście je mogli znieść”. Jeszcze raz się więc przekonaliśmy, jak mądrze jest okazywać pokorę, dzięki niej bowiem możemy być szczęśliwi bez względu na to, co nas spotyka.

W przejawianiu pokory pomoże nam miłość

16, 17. (a) Jaki przykład biblijny kieruje uwagę na największy przymiot pomocny w przejawianiu pokory? (b) Jaki pozabiblijny przykład także ilustruje tę myśl?

¹⁶ Największą pomocą w przejawianiu pokory jest niesamolubna miłość, a·gaʹpe. Dlaczego Jezus zdołał tak pokornie znieść pal męki, jak to Paweł opisał Filipianom? (Filipian 2:5-8, NW). Dlaczego nie brał pod uwagę możliwości stania się równym Bogu? Wyjaśniają to jego własne słowa: „Miłuję Ojca” (Jana 14:31). Właśnie z tego powodu zawsze oddawał chwałę i szacunek swemu niebiańskiemu Ojcu, Jehowie. A przy innej okazji podkreślił, że tylko jego Ojciec jest dobry (Łukasza 18:18, 19).

¹⁷ Omawianą myśl można zilustrować wydarzeniem z życia amerykańskiego poety Johna Greenleafa Whittiera. W dzieciństwie miał on serdeczną przyjaciółkę. Kiedyś w trakcie zabawy będącej pewną odmianą dyktanda poprawnie napisała słowo, w którym on popełnił błąd. Zrobiło się jej z tego powodu niezmiernie przykro. Dlaczego? Poeta przypomina sobie, iż powiedziała: „Przepraszam cię, że dobrze napisałam ten wyraz. Bardzo nie lubię nad tobą górować... bo cię kocham”. Faktycznie, jeśli kogoś kochamy, to chcemy, żeby on był lepszy od nas — nie zaś gorszy — gdyż miłość jest pokorna.

18. W usłuchaniu jakiej rady z Pisma Świętego pomoże nam pokora?

¹⁸ Prawdę tę powinni sobie przyswoić wszyscy chrześcijanie, a zwłaszcza mężczyźni. Kiedy naszemu bratu — a nie nam — zostanie powierzony jakiś specjalny przywilej służby, czy będziemy się radować razem z nim, czy też zaczniemy na niego patrzeć zazdrosnym okiem? Jeżeli naprawdę go miłujemy, ucieszymy się, że otrzymał to szczególne zadanie, dowód uznania lub przywilej służby. Pokora rzeczywiście pomaga usłuchać rady: „Wyprzedzajcie się wzajemnie w okazywaniu szacunku” (Rzymian 12:10). Inny przekład ujmuje to tak: „Szanujcie drugich bardziej niż siebie” (New International Version). Apostoł Paweł polecił nam także: „Z miłości służcie jedni drugim jak niewolnicy” (Galatów 5:13, NW). Jeżeli miłujemy swych braci, to z przyjemnością będziemy im usługiwać niczym niewolnicy, stawiając ich dobro i pomyślność ponad własne, co wymaga pokory. Powstrzyma nas ona również od przechwalania się, a dzięki temu nie rozbudzimy w innych ducha zazdrości ani zawiści. Paweł napisał, że miłość „nie jest chełpliwa, nie nadyma się”. Dlaczego tego nie czyni? Ponieważ chełpliwość i nadymanie się wypływa z samolubstwa, egoizmu, natomiast miłość jest całkowicie bezinteresowna (1 Koryntian 13:4).

19. Jakie przykłady biblijne wskazują, że pokora wiąże się z miłością, a pycha z samolubstwem?

¹⁹ Tezę, iż miłość wiąże się ściśle z pokorą, natomiast pycha z samolubstwem, można zilustrować wymownym przykładem — stosunkami między Dawidem a królem Saulem i jego synem Jonatanem. Ponieważ Dawid odniósł sukces na polu walki, kobiety izraelskie śpiewały: „Pobił Saul swój tysiąc, ale Dawid swoje dziesięć tysięcy” (1 Samuela 18:7). Saul, całkowicie wyzuty z pokory i opętany pychą, zapałał wtedy morderczą nienawiścią do Dawida. Jakże innego ducha przejawiał jego syn Jonatan! Czytamy o nim, że umiłował Dawida jak samego siebie (1 Samuela 18:1). A jak się zachował, gdy rozwój wydarzeń pokazał, że nie on, lecz Dawid, cieszący się błogosławieństwem Jehowy, zostanie po Saulu królem w Izraelu? Czy poczuł zazdrość lub zawiść? Bynajmniej! Powodowany głęboką miłością do Dawida, wypowiedział słowa zanotowane w Księdze 1 Samuela 23:17: „Nie bój się, gdyż nie dosięgnie cię ręka mojego ojca Saula; ty będziesz królem nad Izraelem, ja zaś będę drugim po tobie; także mój ojciec Saul wie o tym”. Wielka miłość do Dawida sprawiła, że gdy Jonatan dostrzegł, kto według woli Bożej ma być następcą jego ojca na tronie w Izraelu, pokornie się z tym pogodził.

20. Jak Jezus ukazał ścisły związek między miłością a pokorą?

²⁰ Na związek między miłością a pokorą wskazuje również to, co się wydarzyło w ostatnią noc, którą Jezus przed śmiercią spędził razem z apostołami. W Ewangelii według Jana 13:1 czytamy, że Jezus „umiłowawszy swoich, którzy byli na świecie, umiłował ich aż do końca”. Po tych słowach następuje opis, jak Jezus — niczym najmniej znaczący sługa — umył apostołom stopy. Jakaż to wspaniała lekcja pokory! (Jana 13:1-11).

21. Wymień krótko powody, dla których powinniśmy być pokorni.

²¹ Mamy naprawdę mnóstwo powodów, by przejawiać pokorę. Jest to słuszne i tego wymaga uczciwość. Postawa taka stanowi dowód wiary. Sprzyja utrzymywaniu przyjaznych stosunków z Jehową Bogiem i ze współwyznawcami. Świadczy też o mądrości. A przede wszystkim jest wyrazem miłości i przynosi prawdziwe szczęście.

Jak byś odpowiedział?

◻ Jak uczciwość pomaga być pokornym?

◻ Dlaczego w przejawianiu pokory pomocna jest wiara w Jehowę?

◻ Co dowodzi, że pokora świadczy o mądrości?

◻ Dlaczego zwłaszcza miłość pomaga okazywać pokorę?

[Ilustracja na stronie 21]

Hiob pokornie podporządkował się Jehowie. Nie chciał ‛złorzeczyć Bogu i umrzeć’

[Ilustracja na stronie 23]

Piotr pokornie przyjął skarcenie, którego publicznie udzielił mu Paweł