‛Szukaj Jehowy’, oddając Mu cześć zgodnie z Jego wolą

 1. Z jakich błogosławieństw korzystasz pośród ludu Bożego?

PRZYPADŁ ci w udziale niezwykły zaszczyt — znasz Boga spełniającego proroctwa! Za pośrednictwem Ozeasza oznajmił On, jakich dostępujesz błogosławieństw: „Zaręczę się z tobą w wierności; i znać będziesz Jehowę”. Prorok opisał tu stan ludu Bożego, który po powrocie z niewoli babilońskiej miał żyć w bezpiecznych, iście rajskich warunkach. Podobnie lud Boży w czasach nowożytnych rozkoszuje się duchowym dobrobytem i spokojem, przypominającym raj (Ozeasza 2:18-20). Obecnie ty także reprezentujesz imię Jehowy jako jeden z Jego oddanych Świadków i pragniesz czynić to już na zawsze (Izajasza 43:10, 12; Dzieje 15:14).

 2, 3. (a) Dlaczego Jehowa znienawidził praktyki religijne starożytnego Izraela? (b) Dlaczego powinniśmy starannie rozważyć to, co głosili prorocy?

² Starożytni Izraelici byli narodem oddanym Jehowie. W odróżnieniu od innych ludów otrzymali od Niego obszerny zbiór przykazań i wytycznych (Powtórzonego Prawa 4:33-35). Niestety, z czasem tak bardzo oddalili się od Boga, że pod koniec IX stulecia p.n.e. oświadczył On przez proroka Amosa: „Znienawidziłem, odrzuciłem wasze święta (...) Choćbyście mi składali całopalenia, i tak nie będę miał upodobania w waszych darach ofiarnych” (Amosa 5:21, 22). Wprawdzie dzisiaj Bóg nie mówi czegoś takiego do ogólnoświatowego zboru swych sług, ale jak byś się czuł, gdybyś usłyszał, że tak ocenia twoją religijność? Jaką więc możemy wyciągnąć z tego naukę?

³ Za dni Amosa członkowie ludu Bożego utrzymywali, że oddają cześć Jehowie zgodnie z Jego wolą. Tymczasem wielu z nich służyło pogańskim bogom, takim jak kananejski Baal czy posągi cielców, albo składało ofiary na wyżynach. Kłaniali się „zastępowi niebios”, a jednocześnie wciąż przysięgali Jehowie. Dlatego prawdziwy Bóg wzywał ich przez proroków, by powrócili do Niego i do czystej formy wielbienia (2 Królów 17:7-17; 21:3; Amosa 5:26). Widać z tego wyraźnie, że nieraz nawet oddani słudzy Boży muszą przemyśleć różne sprawy — przeanalizować swoje czyny lub poglądy, aby mieć pewność, że Jehowa je aprobuje.

 4. Jaka sytuacja panowała za rządów Jeroboama II?

⁴ Przyjrzyjmy się lepiej okresowi, gdy w imieniu Boga przemawiali pierwsi z 12 proroków. Zapowiadali dzień Jehowy dziesięcioplemiennemu królestwu Izraela. Jednak na pozór sytuacja wyglądała kwitnąco. Zgodnie z proroctwem Jonasza król Jeroboam II przywrócił granicę Izraela od okolic Damaszku na północy do Morza Martwego (2 Królów 14:24-27). Chociaż ów władca czynił to, co złe, Jehowa okazywał Izraelitom wielkoduszną cierpliwość, nie chciał bowiem zetrzeć ich z powierzchni ziemi. Dał im czas na skruchę — czas, by ‛szukali Jehowy i żyli’ (Amosa 5:6).

 5. Z jakiego powodu Jehowa odrzucił Izraelitów?

⁵ Opływający w dostatki Izraelici mogli wykorzystać ten czas i wrócić do Jehowy. Powinni byli dokładniej Go poznać i dołożyć starań, by wykonywać Jego wolę. Ale oni czuli się pewnie i uważali, że ‛nieszczęście się nie zbliży ani nie sięgnie aż do nich’ (Amosa 9:10). Zapomnieli o Jehowie, gdyż „nasycili się, a ich serce stało się wyniosłe” (Ozeasza 13:6). Nie powinniśmy myśleć, że to tylko dawne dzieje, niemające z nami żadnego związku. Zobaczmy, dlaczego Jehowa wytoczył temu ludowi „sprawę sądową”. Rzekł do niego: „Ponieważ odrzuciłeś poznanie, więc i ja ciebie odrzucę, abyś mi nie służył jako kapłan”. Wszyscy Izraelici razem ze swymi bliskimi należeli do narodu sprzymierzonego z Jehową. A jednak brakowało im prawdziwego „poznania Boga” (Ozeasza 4:1, 6).

 6. W jakim sensie Izraelitom brakowało „poznania Boga”?

⁶ Nie chodzi o to, że członkowie tego narodu nigdy się nie zetknęli z Bożymi wskazówkami. Przekazywanie ich należało przecież do obowiązków izraelskich ojców i matek. Zapewne więc wszyscy słyszeli jakieś historie biblijne — nie tylko od rodziców, ale też podczas różnych codziennych rozmów czy publicznych zgromadzeń (Wyjścia 20:4, 5; Powtórzonego Prawa 6:6-9; 31:11-13). Na przykład wiedzieli, co się stało, gdy pod nieobecność Mojżesza (który przebywał na górze Synaj, gdzie otrzymał Dziesięć Przykazań) Aaron wykonał złotego cielca (Wyjścia 31:18 do 32:9). A zatem Izraelici za dni wspomnianych proroków mieli pewną znajomość Prawa i historii. Niestety, nie odnosili z tego żadnego pożytku, ponieważ nie pobudzało ich to do oddawania czci Bogu zgodnie z Jego wolą.

 7. (a) Jak doszło do tego, że Izraelici sprzeniewierzyli się Bogu? (b) Jak chrześcijanin może ‛począć zapominać o swym Twórcy’?

⁷ Nasuwa się pytanie: Jak Izraelici mogli tak łatwo sprzeniewierzyć się Bogu? W rzeczywistości był to dłuższy proces, o którym Ozeasz napisał: „Izrael począł zapominać o swym Twórcy” (Ozeasza 8:14). Hebrajski czasownik został tu trafnie przetłumaczony na „począł zapominać”. Izraelici nie od razu zapomnieli, jak ważne jest wielbienie Jehowy zgodnie z Jego wolą. Doszło do tego stopniowo. Czy chrześcijanin również mógłby wpaść w taką pułapkę? Zastanówmy się nad kimś, kto stara się dobrze wywiązywać z obowiązku utrzymywania rodziny (1 Tymoteusza 5:8). To normalne, że poważnie traktuje pracę zarobkową. Ale w którymś momencie dochodzi do wniosku, że ze względu na pracę musi zrezygnować z paru zebrań. Z czasem opuszczanie ich staje się łatwiejsze i zdarza się częściej. Więź z Bogiem pomału się rozluźnia — człowiek taki ‛poczyna zapominać o swym Twórcy’. W podobnej sytuacji może się znaleźć chrześcijanin, którego rodzice lub inni krewni nie są Świadkami Jehowy. Musi zdecydować, ile czasu będzie dla nich rezerwował i kiedy (Wyjścia 20:12; Mateusza 10:37). Tak samo trzeba ustalić, ile czasu i uwagi mamy w swym życiu poświęcać na wycieczki, różne pasje i inne formy rozrywki.

 8. Co za dni Amosa oznaczała „czystość zębów”?

⁸ Należysz do grona ludzi, którzy studiują Słowo Boże i robią użytek z nabytej wiedzy. Mimo to powinieneś rozważyć zanotowane przez Amosa wyrażenie „czystość zębów”. Bóg przez tego proroka ostrzegł swój lud: „Dałem wam także czystość zębów we wszystkich waszych miastach i niedostatek chleba we wszystkich waszych miejscowościach” (Amosa 4:6). Wspomniana tu czystość zębów nie wynikała z ich mycia, ale z braku jedzenia — z głodu. Była też zapowiedzią innego głodu — „nie głodu chleba i nie pragnienia wody, lecz słuchania słów Jehowy” (Amosa 8:11).

 9, 10. (a) Jak chrześcijanin mógłby się duchowo zagłodzić? (b) Dlaczego musimy pamiętać o zagrożeniach związanych z duchowym głodem?

⁹ W sensie duchowym spełnieniem słów Amosa jest żałosna sytuacja nominalnego chrześcijaństwa. Tymczasem dla ludu Bożego na całym świecie otworzyły się „upusty niebios”. Otrzymujemy mnóstwo pokarmu duchowego (Malachiasza 3:10; Izajasza 65:13, 14). Warto jednak zadać sobie pytanie: W jakiej mierze ja osobiście korzystam z tego duchowego zaopatrzenia? Naukowcy stwierdzili coś ciekawego: Zwierzęta doświadczalne, którym w mózgu uszkodzono ośrodek głodu, traciły apetyt do tego stopnia, iż zagłodziłyby się na śmierć, mimo że miały swobodny dostęp do jedzenia! A czy chrześcijanin mógłby mieć tak bardzo uszkodzony duchowy „ośrodek głodu”, że przestałby się odżywiać, chociaż pokarmu duchowego jest pod dostatkiem?

¹⁰ Rozmyślając o sytuacji Izraelitów, zastanówmy się nad własnym życiem: Jehowa obficie zaopatrywał ich pod względem duchowym. Mieli Prawo, które mogło umacniać ich więź ze Stwórcą, mieli wytyczne, jak uczyć o Bogu swe dzieci, i mieli proroków, dzięki którym lepiej rozumieli Jego wolę. A jednak zaczęli o Nim zapominać. Jak dowiedzieliśmy się z Biblii, za dni Ozeasza „nasycili się [materialnie], a ich serce stało się wyniosłe” (Ozeasza 13:6; Powtórzonego Prawa 8:11; 31:20). Jeśli nie chcemy, by dążenia materialne osłabiły naszą więź z Bogiem, musimy na co dzień zachowywać czujność (Sofoniasza 2:3).

11, 12. (a) Dlaczego za panowania króla Uzzjasza prorocy musieli zachęcać lud, by wrócił do Jehowy? (b) Jaką ważną myśl podkreślił Joel?

¹¹ Gdy w Izraelu panował Jeroboam II, w Judzie rządy sprawował Uzzjasz (zwany też Azariaszem). Uzzjasz powiększył podległe mu terytorium i rozbudował Jerozolimę. Ponieważ „prawdziwy Bóg dopomagał mu”, król ten „okazywał (...) nadzwyczajną siłę”. Czynił „to, co słuszne w oczach Jehowy” i „starał się szukać Boga”. Ale mnóstwo jego poddanych wciąż składało ofiary na wyżynach (2 Kronik 26:4-9).

¹² Chociaż więc mieszkańcy Judy i Izraela reprezentowali imię Boga, to często do oddawania Mu czci włączali coś, czego On nie aprobował. Prorocy usiłowali pomóc im odróżnić prawdziwe wielbienie od fałszywego. Bóg za pośrednictwem Joela wzywał: „Wróćcie do mnie całym swym sercem, poszcząc i płacząc oraz zawodząc” (Joela 2:12). Zauważmy, iż Bóg chciał, żeby lud wrócił do Niego „całym swym sercem”. A zatem problem tkwił w ich duchowym wnętrzu (Powtórzonego Prawa 6:5). Czcili Jehowę mechanicznie, nie angażując w to całego serca. Tymczasem Bóg wielokrotnie mówił przez proroków, jak ważna jest lojalna życzliwość, sprawiedliwość i potulność — a wszystko to są przymioty serca (Mateusza 23:23).

13. Na czym powinni się skupić Żydzi po powrocie z Babilonu?

¹³ Zobaczmy teraz, co się działo po powrocie Żydów do ojczyzny. Choć wznowili oni wielbienie zgodne z Prawem Mojżeszowym, to nie wszystko było w porządku. Pościli na przykład w rocznice wydarzeń związanych z zagładą Jerozolimy. „Czy istotnie pościliście dla mnie, właśnie dla mnie?” — spytał Jehowa. Jerozolima została spustoszona na mocy sprawiedliwego wyroku Bożego, nie należało więc nad tym ubolewać. Żydzi nie mieli pościć i ze smutkiem rozpamiętywać przeszłości, lecz świętować w radosnym uniesieniu — cieszyć się, że mogą praktykować religię prawdziwą (Zachariasza 7:3-7; 8:16, 19). Mieli też zwrócić uwagę na inne sprawy. Na jakie? „Sądźcie zgodnie z prawdziwą sprawiedliwością i okazujcie sobie nawzajem lojalną życzliwość oraz miłosierdzie (...), a w swych sercach nie knujcie nic złego jedni przeciwko drugim” (Zachariasza 7:9, 10). Wszyscy możemy się wiele nauczyć z tego, co ówcześni prorocy mówili ludowi Bożemu na temat służenia Jehowie całym sercem.

14. (a) Jakie wymagania mieli uwzględniać Żydzi w wielbieniu Jehowy? (b) Jak prorocy uwypuklili ważniejsze aspekty oddawania czci Bogu?

¹⁴ Co więc obejmuje służenie Bogu całym sercem? A jakim wymaganiom miał sprostać lud Jehowy nie tylko po wygnaniu, ale też wcześniej? Na pewno musiał przestrzegać Jego zasad moralnych. Musiał również wypełniać nakazy Prawa Mojżeszowego — między innymi zgromadzać się, żeby słuchać i uczyć się o woli Bożej. Jednak oprócz tego Jehowa poprzez proroków podkreślał wagę pielęgnowania i przejawiania lojalnej życzliwości, sprawiedliwości, potulności, miłosierdzia i skromności. Zauważmy, jaki nacisk położył na te cechy: „Znajduję upodobanie w lojalnej życzliwości, a nie w ofierze, i raczej w poznaniu Boga niż w całopaleniach”. „Siejcie dla siebie ziarno w prawości; zbierajcie stosownie do lojalnej życzliwości” (Ozeasza 6:6; 10:12; 12:6). Micheasz oświadczył: „Czego Jehowa wymaga od ciebie prócz tego, żebyś czynił zadość sprawiedliwości i miłował życzliwość oraz był skromny, chodząc ze swoim Bogiem?” (Micheasza 6:6-8). A prorok Sofoniasz wezwał lud Boży: „Szukajcie Jehowy, wszyscy potulni ziemi, którzyście wprowadzili w czyn jego sądownicze roztrzygnięcie. Szukajcie prawości, szukajcie potulności” (Sofoniasza 2:3). Taką postawę musi przyjąć każdy, kto chce oddawać cześć Bogu zgodnie z Jego wolą.

15. Co zgodnie z radami proroków chrześcijanie powinni uwzględniać w swej służbie?

¹⁵ Jakie znaczenie mają te cechy w naszej służbie dla Boga? Oczywiście wiemy, że rozgłaszanie dobrej nowiny o Królestwie Bożym jest ogromnie ważne (Mateusza 24:14; Dzieje 1:8). Ale warto przemyśleć następujące pytania: Czy głoszenie na moim terenie nie jest dla mnie głównie obowiązkiem, wręcz ciężarem? Czy raczej dostrzegam w tym wspaniałą sposobność do przekazania innym życiodajnego orędzia biblijnego? Czy kieruję się miłosierdziem? Do ostrzegania bliźnich przed dniem Jehowy powinny nas skłaniać miłosierdzie i lojalna życzliwość. Istotne są też sprawiedliwość i prawość, gdyż pomagają one docierać do ludzi wszelkiego pokroju (1 Tymoteusza 2:4).

16, 17. Dlaczego w wielbieniu Boga tak ważna jest potulność i skromność?

¹⁶ Innym przykładem może być wywiązywanie się z ważnego obowiązku chodzenia na zebrania (Hebrajczyków 10:24, 25). Czy zastanawiałeś się nad tym, jaką rolę odgrywa tu potulność i skromność? Potulni mają w sobie wystarczająco dużo pokory, by słuchać pouczeń i stosować je w życiu — ‛wprowadzać w czyn sądownicze rozstrzygnięcie Jehowy’. Ludzie skromni, świadomi swoich ograniczeń, zdają sobie sprawę, jak bardzo potrzebują zachęt i rad przekazywanych na zebraniach.

¹⁷ Przykłady te uwidaczniają, ile pożytku można odnieść z nauk proroków. Jak postąpisz, jeśli czujesz, że w jednej lub w kilku wymienionych dziedzinach powinieneś dokonać zmian? A może popełniłeś poważne błędy, których wspomnienie czasem cię dręczy? W księgach 12 proroków znajdziesz pociechę i wsparcie.

18. (a) Dla kogo orędzie 12 proroków może być szczególnie pokrzepiające? (b) Jakie uczucia budzi w tobie fakt, że Jehowa zachęcał błądzących, by do Niego wrócili?

¹⁸ Przekonaliśmy się już, że 12 proroków w żadnym wypadku nie ograniczało się do piętnowania grzechów. Przedstawiali oni Jehowę jako Boga, który przywołuje lud z powrotem do siebie. Zastanówmy się chwilę, jakie uczucia wyrażają słowa zanotowane przez Ozeasza: „Przyjdźcie i wróćmy do Jehowy, bo to on rozszarpał, ale nas uzdrowi. Zadawał razy, ale nas opatrzy (...). I poznamy, będziemy się starali poznać Jehowę” (Ozeasza 6:1-3). To prawda, że Jehowa Bóg, kierując się sprawiedliwością, wykonał wyrok na Izraelu, a potem na Judzie. Niemniej Jego lud powinien uważać te „razy” za pomoc w odzyskaniu zdrowia duchowego (Hebrajczyków 12:7-13). Gdyby członkowie tego krnąbrnego narodu wrócili do Jehowy, On by ich ‛uzdrowił’ i ‛opatrzył’. Wyobraźmy sobie człowieka, który przyklęka, by opatrzyć rany przyjaciela. A teraz wyobraźmy sobie w tej roli Jehowę. Jakże miłosiernym jest Bogiem! ‛Opatruje’ tych, którzy chcą do Niego powrócić! Czy nie budzi to w nas pragnienia, by odbudować z Nim więź, jeśli przeciw Niemu zgrzeszyliśmy? (Joela 2:13).

19. Co się wiąże z poznaniem Jehowy?

¹⁹ A jak można wrócić do Boga? Księga Ozeasza 6:3 przypomina, by ‛poznać, starać się poznać Jehowę’. Jak to wyrażono w Biblii poznańskiej, „gorliwie się starajmy poznać Jahwe”. W pewnym komentarzu do tego wersetu nadmieniono: „Wiedzieć coś o Bogu a znać Boga to dwie zupełnie inne sprawy. Można to przyrównać do różnicy między czytaniem o miłości a zakochaniem się”. Nie wystarczy zatem powierzchowna wiedza o Jehowie; musi On stać się dla nas realną Osobą — zaufanym Przyjacielem, do którego zawsze możemy się zwrócić (Jeremiasza 3:4). Jeśli utrzymujesz z Bogiem taką więź, to rozumiesz, jakie uczucia budzi w Nim twoje postępowanie — a to z kolei ogromnie pomaga służyć Mu zgodnie z Jego wolą.

20, 21. Jak na króla Jozjasza wpłynęło poznanie wymagań Bożych?

²⁰ Wspaniałym przykładem pod tym względem był król Jozjasz. Przyjrzyjmy się jego życiu. Gdy został królem, naród był w opłakanym stanie duchowym — od czasu panowania Manassesa i Amona szerzyło się bałwochwalstwo, przemoc i podstęp (2 Królów 21:1-6, 19-21). Sofoniasz napominał wtedy, by ‛szukać Jehowy’, i musiało to wywrzeć dobry wpływ na Jozjasza, bo rzeczywiście „zaczął szukać Boga Dawida”. Przystąpił do oczyszczania z bałwochwalstwa nie tylko Judy, ale nawet terenów należących do spustoszonego już królestwa północnego (Sofoniasza 1:1, 14-18; 2:1-3; 3:1-4; 2 Kronik 34:3-7).

²¹ Po zakończeniu tej kampanii Jozjasz nie przestał szukać Jehowy. Polecił wyremontować świątynię. Podczas prac znaleziono „księgę prawa Jehowy, daną poprzez rękę Mojżesza” — przypuszczalnie oryginał. Jak zareagował Jozjasz, kiedy przeczytano mu ową księgę? „Gdy tylko król usłyszał słowa tego prawa, natychmiast rozdarł swe szaty”. ‛Rozdarł także swe serce’ i od razu zastosował to, czego się dowiedział. Nie próbował się usprawiedliwiać, mówiąc, że wiele już zdziałał. Czy pamiętasz, jakie wyniki dała reforma, którą przeprowadził? „Przez wszystkie jego dni [synowie Izraela] nie odstąpili od podążania za Jehową, Bogiem swych praojców” (2 Kronik 34:8, 14, 19, 21, 30-33; Joela 2:13).

22. Czego możemy się nauczyć od Jozjasza?

²² Mógłbyś zadać sobie pytanie: „A jak ja bym zareagował?” Czy podobnie jak Jozjasz posłuchałbyś proroków i skorygował swoje postępowanie oraz sposób myślenia? Chociaż czasy Sofoniasza i Jozjasza dawno minęły, my również możemy dostrzec potrzebę usłuchania orędzi i rad przekazanych wtedy przez Boga. Jeśli w głębi serca uważasz, że w codziennym życiu lub w wielbieniu Jehowy powinieneś coś poprawić, to księgi 12 proroków naprawdę mogą zmobilizować cię do działania (Hebrajczyków 2:1).

23. Co możesz zrobić, jeśli doszedłeś do wniosku, że w pewnych dziedzinach powinieneś coś ulepszyć?

²³ Niewykluczone, że nieraz czujesz się jak Jonasz, który w brzuchu wielkiej ryby rzekł: „Wypędzony zostałem sprzed twych oczu! Jakże mam znowu patrzeć na twoją świętą świątynię?” (Jonasza 2:4). Dla niedoskonałych, grzesznych ludzi prawdziwym pokrzepieniem mogą być słowa Jehowy: „Wróćcie do mnie, a ja wrócę do was” (Malachiasza 3:7). Jeśli widzisz, że powinieneś zacieśnić nadwątloną więź z Jehową, skorzystaj z życzliwej pomocy starszych zboru. Gdy kierowca rusza samochodem, na początek musi włączyć niski bieg. Podobnie może być z tobą — ale kiedy już nabierzesz tempa, łatwiej ci będzie robić postępy. Bądź pewny, że Jehowa życzliwie udzieli ci pomocy, gdyż „łaskawy on i miłosierny, nieskory do gniewu i obfitujący w lojalną życzliwość” (Joela 2:12-14). Orędzia 12 proroków są doprawdy wspaniałą zachętą dla wszystkich, którzy pragną oddawać Bogu cześć zgodnie z Jego wolą.