Mana wañunapaqqa, huk sonqollam kananchik

1, 2. ¿Imayna yupaychananchiktam Diosqa munan?

MOZO-SIPAS kaspayki Diospa llaqtanpi kaspaykiqa, ancha chaninniyoqmi kanki Jehova Diospaqqa. Achka nacionkunapim sapa wata achkallaña mozo-sipaskuna bautizakunku. ¡Mayna kusikunapaqmi Jehova Diosta servinankupaq chayna ruwasqankuqa!

² Yaqapaschá qamqa mozo-sipasmasikikunawan kuska kayta munanki. Llapallanchikmá munanchik wiñaymasinchikkunawan kusirikuytaqa. Chayna kaptinpas, Jehova Diosqa munanmi hatunpas-uchuypas otaq maymantaña kaptinchikpas llapallanchik huk sonqolla payta yupaychananchikta. Apostol Pablom nirqa: “Diosninchikqa munachkanmi llapallan runakuna salvakunankuta hinaspa cheqap yachachikuy reqsinankuta”, nispa (1 Tim. 2:3, 4). Apocalipsis 7:9 versiculonpipas ninmi Jehova Diosta yupaychaqkunaqa “llapallan nacionkunamanta, ayllukunamanta, castakunamanta hinaspa tukuy rikchaq rimayniyoqkunamanta” kasqankuta.

3, 4. (1) ¿Imaynam kunan tiempopi yaqa llapallan mozo-sipaskuna kanku? (2) Efesios 4:25 nisqanman hina, ¿imaynam kanchik iñiqmasinchikkunawan?

³ Diospa llaqtanpi mozo-sipaskunaqa manamá chaynallachu kanku mana iñiq mozo-sipaskunawanqa. Mana iñiq mozo-sipaskunaqa kikillankupi piensaspankum munasqallankuta ruwanku. Estudioyoq runakunapas ninkum kunan tiempopi mozo-sipaskunaqa ima tiempomantapas aswan kikillankupaq munaq kasqankuta. Imayna rimasqankuwan hinaspa imayna pachakusqankuwanmi sutillata qawachinku mana respetakuq kasqankuta.

⁴ Mozo-sipaskunapa chayna kasqankuqa tukuy hinastinpim qawakun. Chaymi Jehova Diosta serviq mozo-sipaskunaqa kallpanchakunanku chaykunata qepanchanankupaq. Punta cristianokunapa tiemponpipas, apostol Pablom cristianomasinkunaman nirqa chay tiempopi runakunapa chayna kasqankuta mana qatipakunankupaq (Efes. 2:1-3). Mozo-sipaskuna, runakunapa chayna kasqankuta mana qatipakuspa iñiqmasikichikkunawan huk sonqolla llamkaspaykichikqa allintamá ruwachkankichik. Imayna kawsakusqaykichikwanmi kasukuchkankichik Pablopa kayna nisqanta: “Lliwchanchikmi kanchik huk cuerpopa partenkuna hinalla”, nispa (Efes. 4:25). Diospa piñakuynin punchaw astawan hichpaykamusqanraykum, ancha allinpuni kanqa iñiqmasinchikkunawan aswan huk sonqolla kayninchikqa. Qatiqninpim chaymanta astawan qawasunchik.

5, 6. ¿Imatam yachachiwanchik Lotwan iskaynin churinkuna huk sonqolla kasqankuqa?

⁵ Ñawpaq tiempopim Jehova Diosqa serviqninkunata yanaparqa llumpay sasachakuy tiempopipas huk sonqolla kasqankurayku. Kunan tiempopi Diospa serviqninkunaqa paykunamantam allinta yachachwan. Puntata rimarisun Lotmanta.

⁶ Sodoma llaqtapi kaspankum Lotqa wasinpi kaqkunapiwan wañuy patanpiña tarikuchkarqaku. Chaymi Diospa angelninkuna nirqa: “Vidaykirayku [. . .] lluptiy orqoman ama puchukanaykipaq”, nispa (Gen. 19:12-22). Lotqa kasukurqam, kasukurqakutaqmi iskaynin warmi churinkunapas chaymi lluptikurqaku. Ichaqa masanña kanankupaq kaq qarikunaman kuska lluptinankupaq niptinmi paykunaqa ‘burlapaq hina hapirqaku’. Chayna kasqankuraykum wañurqaku (Gen. 19:14). Lotwan iskaynin warmi churinkunallam huk sonqolla kasqankurayku mana wañurqakuchu.

 7. ¿Imaynatam Jehova Diosqa Israel runakunata yanaparqa Egipto nacionmanta huk sonqolla lloqsimusqankurayku?

⁷ Kunanñataq rimarisun Egipto nacionmanta lloqsimuq Israel runakunamanta. Paykunaqa, Egipto nacionmanta lloqsimuspankuqa manamá kayman-chaymanqa pasakurqakuchu. Chaymantapas lamar qochata Jehova Dios rakiruptinqa, manamá Moisesqa sapallanchu nitaq iskay-kimsallawanchu chimparqaqa. Aswanqa Jehova Diospa yanapakuyninwanmi llapallan Israel llaqtawan chimparqaku (Ex. 14:21, 22, 29, 30). Llapallankumá huk sonqolla karqaku, hinaspa paykunawan kuska riq “nana-nanaq tukuy rikchaq runakunapas” (Ex. 12:38). ¿Manachá piensachwanchu wakin mozo-sipaskuna rakikuruspanku kayman-chayman pasakusqankutaqa? Chayna kaptinqa, manachá Jehova Diosqa waqaychanmanchu karqa (1 Cor. 10:1).

 8. ¿Imaynatam Josafatpa tiemponpi Diospa llaqtanqa huk sonqolla kasqankuta qawachirqa?

⁸ Josafat sutiyoq reypa tiemponpipas Diospa llaqtanqa llumpay sasachakuypim tarikurqa. Paykunapa hichpanpi kaq nacionkunam ‘achka-achka tropankunawan’ contranpi hoqarikamurqaku (2 Cron. 20:1, 2). ¿Imatam ruwarqaku Diospa llaqtanqa? Kallpallankupi hapipakunankumantaqa, Jehova Diospim hapipakurqaku (leey 2 Cronicas 20:3, 4). Manamá kikinkupa piensasqankuman hinachu imatapas tantearqaku. Aswanqa Bibliapa willakusqanman hinaqa “Juda nacionniyoq llapallan runakunam sayarqaku Tayta Diospa qayllanpi warmintinkama hinaspa hatunpas-taksapas churinkunapiwan” (2 Cron. 20:13). Arí, llapallankum hatunpas-uchuypas huk sonqolla karqaku. Hinaspam iñiyniyoq kasqankurayku Diospa nisqanta kasukurqaku. Chaymi Jehova Diosqa cheqniqninkunamanta harkaykurqa (2 Cron. 20:20-27). ¡Allintamá kayqa yachachiwanchik sasachakuykuna kaptin llapanchik huk sonqolla kananchikmanta!

 9. ¿Imatam yachachwan punta cristianokunapa huk sonqolla kasqankumanta?

⁹ Punta cristianokunapas huk sonqolla kasqankutam qawachirqaku. Achka judiokuna hinaspa judio religionman tikrakuqkunapas cristianoña rikuriruptinkum, “apostolkunapa yachachikuyninta chaskispanku huk sonqolla kaqku. Huñunakuyninkupiñataqmi Diosta mañakuqku hinaspam tantata partinakuqku” (Hech. 2:42). Chayna huk sonqolla kasqankuqa astawanraqmi qawakurqa cheqniqninkuna qatikachayta qallaykuptin (Hech. 4:23, 24). ¿Imatam kaymanta mozo-sipaskuna yachawaqchik? Llumpay sasachakuy tiempopiqa ancha allinmi huk sonqolla kayninchikqa.

10. ¿Haykapitaq Diospa llaqtanqa mana haykapipas hina aswan huk sonqolla kasunchik?

¹⁰ Ima tiempomantapas aswan manchakuypaq tiempom punkullapiña kachkan. Diosmanta willakuq Joelmi nirqa: “Chay punchawqa kanqa yanay-yanay tutaykuchkaq punchawmi. Chay punchawqa kanqa yanay-yanay puyukunapa kanan punchawmi”, nispa (Joel 2:1, 2; Sof. 1:14). Chaypim Diospa llaqtanqa mana haykapipas hina aswan huk sonqolla kasunchik. Jesusmi nirqa: “Mayqan nacionpas chaqwallapi rakinasqa kaspaqa purmanqam”, nispa (Mat. 12:25).

11. ¿Imatam Salmo 122:3, 4 nisqan yachachiwanchik huk sonqolla kaymanta? (Qaway 15 kaq paginapi dibujota.)

¹¹ Llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna qallaykuptinqa astawanmi huk sonqolla kananchik. Chaytam tupachichwan Jerusalen llaqtapi wasikuna laqa-laqalla hatarichisqa kasqanwan. Chayraykuchá Salmos qellqaqqa nirqa Jerusalen llaqta ‘suma-sumaq hatarichisqa kasqanta’. Chayna ruwasqa kasqanraykum chaypi kaq runakunaqa allin waqaychasqa karqaku. Yaqapaschá wasikunapa laqa-laqa kasqanqa Salmos qellqaqta yuyarichirqa Dios yupaychayninkupi Israel runakuna huk sonqolla kasqankuta (leey Salmo 122:3, 4). Kunan tiempopipas chaynataq hamuq tiempopi llumpay sasachakuykuna kaptinpas, ñoqanchikqa laqa-laqalla kachkachwanpas hinam huk sonqolla kananchik.

12. ¿Imataq yanapawasun Diospa llaqtanpa contranpi Satanas hoqarikamuptin mana wañuchisqa kanapaq?

¹² ¿Imanasqataq huk sonqolla kananchik sasachakuy tiempokunapi? Bibliapi Ezequiel sutiyoq qellqapa 38 capitulonpim willakun “Gog” otaq Satanasqa Diospa llaqtanpa contranpi hoqarikunanmanta. Chay punchaw chayaramuptinqa manamá raki-rakichu kananchik, manataqmi kay Pachapi kaqkunapiqa hapipakunanchikchu. Aswanqa huk sonqollam iñiqmasinchikkunawan kananchik. Ichaqa manataqmá nichwanchu Diospa llaqtanpi kasqanchikraykulla salvasqa kanamantaqa. Sapakamam Jehova Diospi hapipakusqanchikta hinaspa kasukuq kasqanchikta qawachinanchik. Salvakunqakuqa Jehova Diospa sutinta qayakuqkunallam (Joel 2:32, NM; Mat. 28:20). Ichaqa, ¿imataq pasanqa Diospa llaqtanmanta karunchakuruspanku munasqankupi puriqkunawan? ¿Yaqachu salvasqa kanqaku? (Miq. 2:12.)

13. ¿Imakunatam mozo-sipaskuna yachanmanku kaykama yachamusqanchikmanta?

¹³ Mozo-sipas kaspaykiqa, ¿yaqachu musyakunki Diospa llaqtanmanta karunchakuyqa mana allin kasqanta? Kay tukupay tiempokunapiqa astawanmi llapanchik huk sonqolla kananchik. Kunan tiempokunapim kallpanchakunanchik hawka hinaspa huk sonqolla Jehova Diosta yupaychanapaq. Chayna kayninchikmi allinta yanapawasun salvakunapaq.

14, 15. (1) ¿Imapaqmi Jehova Diosqa kunan tiempopi yanapawachkanchik? (2) ¿Imakunatam Jehova Diosqa niwanchik iñiqmasinchikkunawan huk sonqolla kawsakunapaq?

¹⁴ Jehova Diosqa iñiqmasinchikkunawan ‘hukllaña servinanchikpaqmi’ sumaqta yanapawanchik (Sof. 3:8, 9). Yanapawachkanchiktaqmi hamuq tiempopaqpas. Bibliam willakun ‘kay pachapi kaqkunatapas chaynataq hanaq pachapi kaqkunatapas llapallanta Dios hukllawananmanta’ (leey Efesios 1:9, 10). Huk rimaypiqa, Jehova Diosqa munanmi hanaq Pachapi serviqninkunapas chaynataq kay pachapi serviqninkunapas huk sonqolla servinanchikta. Chaymantaqa manamá iskayrayachwanchu. Chaynaqa, ¿yaqachu musyakunki Diospa llaqtanwan huk sonqolla kayqa ancha allin kasqanmanta?

¹⁵ Jehova Diosqa kunanmantapacham yachachiwanchik wiñaypaq huk sonqolla kawsakunanchikpaq. Chayraykum sapa kuti kaynata niwanchik: “Sumaqllataña kuyanakuychik”, “kallpanchanakuychik” hinaspa ‘hinallayá [. . .] yanapanakuychik’, nispa (1 Cor. 12:25; Rom. 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11). Arí, pantaq runakunamá kanchik, chaymi wakinpiqa sasachakunchik iñiqmasinchikkunawan huk sonqolla kayta. Chaymi Jehova Dios kaynata niwanchik: “Pampachanakuychik”, nispa (Efes. 4:32).

16, 17. (1) ¿Imaraykutaq huñunakuykunaman riytaqa mana saqenachu? (2) ¿Imatam mozo-sipaskuna yachanmanku Jesusmanta?

¹⁶ Jehova Diosqa llaqtanpi huñunakuykunawanpas yanapawanchikmi huk sonqolla kanapaq. Hebreos 10:24, 25 versiculonpim niwanchik huñunakuykunaqa ‘kuyanakunapaq hinaspa allin ruwaq kanapaq yanapawasqanchikmanta’. Niwanchiktaqmi ‘Señorpa chaylla kutimunanta yachaspa’ kallpanchanakunanchikmantapas.

¹⁷ Jesuspas anchatam chanincharqa huñunakuykunataqa. 12 watanpi kachkaspanmi payqa taytan Joseywan hinaspa maman Mariawan kuska Jerusalen llaqtapi hatun huñunakuyman rirqa. Chaymanta kutimuptinkuñataqmi Jesusqa chinkarusqa, ichaqa manam warmamasinkunawan pukllakunanraykuchu. Tayta-mamanqa tarirurqa Diospa leynin yachachiqkunata uyarispan chaynataq tapuspan tiyachkaqtam (Luc. 2:45-47).

18. ¿Imaynatam iñiqmasinchikkunapaq mañakusqanchikpas yanapawanchik huk sonqolla kanapaq?

¹⁸ Yachamusqanchikman hinaqa, kuyanakuspa chaynataq huñunakuykunaman rispam aswan huk sonqollaqa kasunchik. Chaymantapas mañakunanchikmi iñiqmasinchikkunapaqpas. Paykunapaq mañakusqanchikqa qawachinqam paykunapi piensasqanchikta. Chaytaqa manamá yuyayniyoq cristianokunallachu ruwananku. Sichu mozo-sipas kanki hinaspaqa, ¿atisqaykiman hinachu kallpanchakuchkanki iñiqmasikikunawan huk sonqolla kanaykipaq? Chay ruwayqa yanapasunkim kay Pachapi tukuy mana allinkuna chinkachisqa kaptin, Diospa llaqtanpi hinalla kanaykipaq.

19-21. (1) ¿Imakuna kaptinmi huk sonqolla kasqanchikqa astawan qawakun? Rimarimuy sasachakuypi tarikuq wakin iñiqmasinchikkunamanta. (2) ¿Imatam yachachiwanchik hatun sasachakuykuna kaptin iñiqmasinchikkunapa ruwasqanku?

¹⁹ Romanos 12:5 nisqanman hinam kunan tiempopi Diospa serviqninkunaqa, llapanku hukllaña kasqankuta qawachinku. Chayna kasqankum aswan sutilla qawakun hatun sasachakuykuna kaptin. 2011 watapa diciembre killanpim Filipinas nacionpa Mindanao sutiyoq llaqtanpi hatun sasachakuy karqa nisyu parawan wayra kasqanrayku. Huk tutallapim 40.000 masnin runakunapa hinaspa iñiqmasinchikkunapa wasinkuman yaku huntarurqa. Betel wasipi punta apaqkunam kaynata willakurqaku: “Hatun sasachakuykunapi yanapakuq iñiqmasinchikkuna manaraq richkaptinkum, huk lawkunapi yachaq iñiqmasinchikkunaqa yanapakuykunata apachimuwachkarqakuña”, nispa.

²⁰ Japón nacionpipas, Allpa pacha kuyurusqanrayku lamar qocha lloqsiruptinmi, achka iñiqmasinchikkuna hatun sasachakuypi tarikurqaku. Wakinkuqa pasaypaq mana imayoqmi qeparurqaku. Chaynapim tarikurqa Yoshiko sutiyoq cristianapas, paypaqa wasinmi chinkarurqa. Ninmi: “Anchatam kusikurqaniku paqarintinta huk iñiqmasinchikpiwan watukuq anciano maskaqniyku hamusqankumanta yachaspayku”, nispa. Chaymantapas kusikuywan asirispanmi nin: “Anchatam agradecekuniku iñiyniykupi iñiqmasiyku kallpanchaykuwasqankumanta. Qowarqakutaqmi rakta casacakunata, zapatokunata, wayqakunata hinaspa puñunapaq pachakunatapas”, nispa. Hatun sasachakuykuna kaptin yanapakuq iñiqmasinchikmi nin: “Llapallan iñiqmasinchikkunam huk sonqolla kaspanku yanapanakuqku. Estados Unidos nacionmanta iñiqmasinchikkunapas hamurqakum yanapakuq. Imanasqa karu-karumantaraq hamusqankumanta tapuptiykum niwarqaku: ‘Japón nacionpi iñiqmasiykumantam ñoqaykupas llakikuniku, chaymi yanapaykuyta munaniku’”, nispa. ¿Manachu kusikunchik Diospa llaqtanpi llapanchik huk sonqolla kasqanchikwan? Jehova Diosqa anchatachá kusikun serviqninkunapa chayna huk sonqolla kasqankuwanqa.

²¹ Kunanmantapacha iñiqmasinchikkunawan huk sonqolla kayninchikqa yanapawasunmi sasachakuykunapipas huk sonqolla kanapaq. Huk law nacionpi iñiqmasinchikkunamanta manaña imatapas yachakuptinpas, chayna kayqa yanapawanchikmi llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna chayamuptin atipanapaq. Japonmanta Fumiko sutiyoq cristianapas, nisyullay-nisyu wayramantawan paramantam lluptirqa, paymi nin: “Diospa piñakuynin punchawqa kayllapiñam kachkan. Hinallam iñiqmasinchikkunataqa yanapananchik hatun sasachakuykuna qalaypaq chinkachisqa kanankama”, nispa.

22. ¿Imaynatam huk sonqolla kasqanchikqa allintapuni yanapawasun hamuq punchawkunapi?

²² Mozo-sipasña otaq yuyayniyoq cristianoña kaspapas, huk sonqolla kanapaq kallpanchakusqanchikqa allintam yanapawasun Diospa piñakuynin punchawpi mana wañunapaq. Arí, ñawpaq tiempokunapi hinam Diosninchikqa llaqtanta salvanqa (Is. 52:9, 10). Chaynaqa, amayá haykapipas kayta qonqasunchu: Diospa llaqtanpi huk sonqolla kayninchikqa allintamá yanapawasun waqaychasqa kananchikpaq. Chaypaqqa yanapawasuntaqmi Jehova Diosmanta yachasqanchikkunata chaninchasqanchikpas. Chaymantam qatiqnin yachachikuypi astawanraq yachasun.