Diospa munayninta ruwananchikpaq huñunakuypi yanapawaqninchik qillqapa sapaq yachachikuyninkuna
7-13 MARZO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 12, 13
“Hatun tukuyqa manam allinchu”
w00-S 1/8 pag. 13 § 17
Hatun tukuq runaqa mana allinpim tukunqa
17 Israel runakunaqa llumpay sasachakuypim tarikurqaku chayraykupaschá Saulpa ruwasqanqa allinpaq hina rikchakapuwachwan (1 Samuel 13:6, 7). Imapas ruwanapaq chaylla tantiayqa allinmi ichaqa yuyarinanchikmi Jehova Diosninchik sunqunchikpi ima tantiasqanchikta yachasqanta (1 Samuel 16:7). Chaymi nichwan Saulpa sunqunpi ima tantiasqanta Jehova Dios yachasqanta yaqapaschá Diosqa cuentata qukurqa Samuel unamuptin Saul mana pacienciakuq hinaspa hatun tukuq kasqanta. Ichapas piñasqa kaspan nikurqa: ‘Imaynamá rey kachkaspayqa Samueltaqa suyasaqraq’, nispa. Chaymantapas Saulqa Samuel unamuptinmi paypa ruwananta ruwarurqa, chaynapim Jehova Diospa kamachikuyninta manaña kasurqachu. Chayna ruwasqanmanta ¿imatam nirqa Samuelqa? Manam alabarqachu aswanqa kaynata nispam qaqcharqa: ‘Gobiernoykiqa chayllam tukurunqa. Qamqariki manam kasukurqankichu imam kamachisusqaykitaqa’, nispa (1 Samuel 13:13, 14). Saulqa hatun tukuq kasqanraykum pinqaypi qiparurqa.
Jehova Diosqa chaninchanmi kasukuyninchiktaqa
8 Saulmanta bibliapa willawasqanchikmi qawachiwanchik kasukuyqa allinpuni kasqanta. Kamachiyta qallarispaqa mana hatun tukuqmi karqa hinaspapas ‘mana valeqpaqmi kikinta hapikurqa’ ichaqa tiempopa risqanman hinañataqmi mana allin piensaywan chaynataq hatun tukuq kasqanwanpas ruwasqankunaqa manaña allinñachu karqa (1 Samuel 10:21, 22; 15:17). Huk kutipim Filistea tropakunawan peleanan kachkaptin, Samuelpa chayamunanta suyananpaq kamachisqa karqa, paymi Jehova Diospaq animalkunata kañapuspan Saulman ima ruwananta willanan karqa. Samuel mana chayamuptinmi chaynataq runakuna chiqiriyta qallaykuptinmi Saulqa ‘animalkunata ofrecespan kañarqa’. Kay ruwasqanmi Jehova Diospaqqa mana allinchu karqa. Samuel chayaramuptinmi Saulqa pantasqanta pakaruyta munaspan nirqa, mana chayamusqaykiraykum Jehova Diospa favorninta tarinaypaq kikiyña animalkunata ofrecespay kañapuchkarqani, nispa. Saulpaqa aswan allinqa karqa animalkuna kañaymi Diospa kamachisqanman hina Samuelpa ruwananta suyaymantaqa. Hinaptinmi Samuelñataq nirqa: ‘¡Loco hinam kaytaqa ruwarunki! Kasukuwaq karqa Jehova Diospa kamachisusqaykita’, nispa. Jehova Diosta mana kasukusqanraykum rey kasqanmanta qarqurachikurqa (1 Samuel 10:8; 13:5-13).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
Jehova Diospa nisqanman hina purisun
15 ¿Israelpi kaqkunaqa piensarqakuchu Jehova Diosmanta astawanraq runakuna yanapananmanta? Chayna kaptinqa “mana valeq” kaqkunatam qatichkarqaku. Chaynaqa astawanraqmi satanaspa huk tuqllankunapipas wichiykunmanku karqa. Yaqapaschá kamachiqninkuqa taytacha-mamachakunata yupaychanankupaq hikutanman. Chayna ruwaqkunaqa piensankum qawanapaq hinaspa llachpanapaq hina kasqankurayku Diosmantaqa aswan yanapakuq kasqankuta. Ichaqa Pablopa nisqanman hinam chaykunamantaqa Jehova Dios tukuy ima unanchaq (1 Cor. 8:4). Kaywanmi yuyarichiwanchik taytacha-mamachakuna mana rikuq, mana uyariq hinaspa mana rimaq kasqankurayku mana imapaq valesqankuta. Paykunata yupaychayqa yanqam hinaspapas wañuymanmi apawachwan (Sal. 115:4-8).
14-20 MARZO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 14, 15
“Ima ruwaymantapas aswan allinqa Diosta kasukuymi”
Jehova Diosqa chaninchanmi kasukuyninchiktaqa
4 Tukuy imapas kapuwaqninchikqa Jehova Diospam, unanchawaqninchik kasqanrayku. Chaynaqa, ¿kapuwanchikmanchu imapas payman qunanchikpaq? Arí, ancha valorniyuq kapuwaqninchiktam quchwan. ¿Imataq kanman? Kay tapukuypa kutichiynintam tarinchik bibliapa kayna nisqanpi: “Churilláy yachayniyuq kaspayá kusiriykachiy sunquyta. Chayna kaptikiqa contestasaqmi insultaqniy runata”, nispa (Proverbios 27:11). Diosman quyninchikqa kasukuymi. Imaynaña hinaspa maymantaña kaspanchikpas Diosta sapakama kasukusun. Kasukuspaqa ‘sasachakuypi kaspam runakunaqa Diosta qipancharunqa’ nispa diablopa rimasqantam kutichiyta atisun. ¡Mayna suma-sumaqmi chayqa ñuqanchikpaq!
it-2-S pag. 513 § 5
Kasukuymanta
Dioswan kuyachikunapaqqa kamachiwasqanchikkunatam kasukunanchik, chaymi Samuelpas kamachiq Saulta kaynata nirqa: “Animal ofrendakunamantapas carnerokunapa wiranmantapas aswan allinqa payta kasukuymi”, nispa (1Sa 15:22). Mana kasukuq runaqa Jehova Diospa nisqantam qipanchan hinaspapas paypiqa manam iñinchu. Chaynaqa mana kasukuyqa layqa ruwayman hinaspa taytacha-mamacha yupaychaymanmi rikchakun (1Sa 15:23; tupachiy Ro 6:16). Chaymantapas kasukusaqmi nichkaspa mana kasukuyqa kamachiwaqninchikta mana respetaymi (Mt 21:28-32). Diospa palabranta uyarispa hinaspa mana ruwayman churaspaqa kikinchiktam engañakuchkanchik, Jehova Diospas manam yanapawasunchu (Snt 1:22-25). Jesuspas nirqam pipas Diospa munayninta sunqumanta mana ruwaspaqa munaychakuyninman mana yaykunanmanta (Mt 7:15-23).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-1-S pag. 517 § 1
Llakipayariymanta
Hukkunata llakipayasqanchikrayku Diosta mana kasukuyqa manam allinchu, chaymanta yachaykunapaq rimarisunchik rey Saulmanta. Chay tiempopim Amalec kastata Jehova Dios castiganan karqa, Egiptomanta lluqsimusqanku qipallata Israel kastakunapa contranpi qatarisqankurayku. Saultaqa Jehova Diosqa kamachirqa mana llakipayarispa lliwta animalnintinkunata puchukachinanpaqmi, ichaqa runankunapa hikutasqanta uyarispanmi mana kasukurqachu Jehova Diospa kamachisqantaqa chayraykum Jehova Diosqa manaña chaskirqachu kamachiq kananpaqqa (1Sa 15:2-24). Pipas Jehova Diosman sunqu kananpaq kallpanchakuspanqa hinaspa kamachikuyninkunata kasukuspanqa manamá Saul hinachu tukunqa, aswanqa Jehova Diospa chaskisqanmi kanqa.
21-27 MARZO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 16, 17
“Kay guerraqa Jehova Diospa makillanpim kachkan”
wp16.5-S pag. 11 § 2, 3
Jehova Diosmi ñuqanchikpa rantinchikpi peleaqqa
Davidqa Saulmanmi willarqa huk leonta hinaspa huk ukumarita imayna wañuchisqanmanta. Chaywanqa manam alabakuchkarqachu astawanqa Davidqa yacharqa Jehova Diospa yanapakuynillanwan chayta ruwasqanmanta chayraykum nirqa: ‘Leonmantapas utaq ukumarimantapas libraqniy tayta Diosmi librawanqa wak Filistea runamantapas nispa. Hinaptinmi Saulñataq nirqa: Chaynaqa riyá, Jehova Diosyá yanapasunki’, nispa (1 Samuel 17:37).
¿Chayna iñiyniyuq kayta munawaqchu? Davidqa allintam riqsirqa Jehova Diosta chaymi mana iskayrayarqachu yanapananmantaqa. Chaymantapas Davidqa yacharqam Jehova Dios amparakuq hinaspa tukuy ima prometesqanta cumpliq kasqanmanta. Pay hina iñiyniyuq kanapaqqa bibliamanta yachanapaqmi kallpanchakunanchik hinaspa yachasqanchikta ruwayman churananchik. Chayta ruwaspaqa allintam imatapas tantiasun, chaymantapas allin iñiyniyuqmi kasun (Hebreos 11:1).
wp16.5-S pag. 11 § 8, 9
Jehova Diosmi ñuqanchikpa rantinchikpi peleaqqa
David Goliatta ima nisqanqa kunankamam qawachiwanchik ancha iñiyniyuq kasqanta, Davidmi Goliatta kaynata nirqa: ‘Qanmi ñuqaman hamuchkanki espadawan hinaspa lanzakunawan, ñuqam ichaqa qanman hamuchkani llapallan kamachiq tayta Diospa sutinpi. Paytam insultarqanki, payqariki Israel tropakunapa tukuy atiyniyuq Diosninmi’ nispa. Davidqa Dioswan kasqanraykum mana manchakurqachu Goliattaqa. Chaymi nirqa ‘Kay guerraqa Jehova Diospam’ nispa (1 Samuel 17:45-47).
Davidqa yacharqam Goliatqa armayuq hinaspa hatunkaray runa kasqanta chaywanpas manam manchakurqachu. Davidqa manam Saul hinachu piensarqa, payqa yacharqam Jehova Dios Goliatwan peleananta. Goliatqa yaqa kimsa metro sayayniyuqmi karqa chaypi kaq runakunamantapas hatu-hatunmi karqa ichaqa Jehova Diospaqa uchuy urucha hinallam karqa.
wp16.5-S 12 § 4
Jehova Diosmi ñuqanchikpa rantinchikpi peleaqqa
Kunan tiempopi Diosta serviqkunaqa manañam guerramanqa rinchikchu (Mateo 26:52). Chayna kaptinpas Davidpa iñiynintam qatipakuchwan. Jehova Diosninchiktaqa rikuchkachwanpas hina qawananchik hinaspapas payllatam servinanchik. Wakinpiqa sasachakuyninchikkunam hatu-hatunsu rikchakapuwachwan mana allichay atinapaq hina. Ichaqa Jehova Dios ancha atiyniyuq kasqanraykum sasachakuyninchikkunaqa paypaqqa taksachalla. Chaymi David hina Jehova Diosta servinapaq hinaspa paypi hapipakunapaq tantiakunanchik. Paypa yanapakuyninwanqa imaña haykaña kaptinpas atipasunmi.
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-2-S pag. 975 § 1
Saulmanta
Saulpa rantinpim Jehova Diosqa Davidta akllarqa Israelpi kamachiq kananpaq chay qipallamanmi Saulmanta Jehova Diospa espiritun karunchakururqa. Chay punchawmantapacham mana allin espirituña Saulpi munaychakurqa chaymi mana hawkañachu karqa, hinaspa mana allinkunataña piensayta qallaykurqa. Saul Jehova Diosta mana kasukusqanraykum sunqunpas hinaspa piensasqanpas mana allinllaña karqa. Chayna kasqanraykum Jehova Diospa espiritunpas mana yanaparqachu. Arí, Jehova Diosmi saqirqa mana allin espiritu Saulpi munaychakunanpaq, chayraykupaschá Saulpa runankunaqa nirqaku ‘Diosmanta mana allin espiritu’ nispanku. Chay mana allin espiritu sasachasqanraykum Saulqa ‘Davidta qayachirqa arpata tocapunanpaq’ chaynapi hawkayananpaq (1Sa 16:14-23; 17:15).
28 MARZO–3 ABRIL
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 18, 19
“Tukuy tiempom humilde kananchik”
w04-S 1/4 pag. 15 § 4
Diospiyá hapipakusun imaña haykaña kaptinpas
4 Davidqa musu kasqanmantapacham ancha riqsisqaña karqa. Davidtaqa reypa palacionpi arpa tocananpaqmi qayarqaku. Payqa Filistea nacionmanta hatunkaray runatam wañurachirqa, hinaspapas soldadokunapa jefenmi karqa. Chaymantapas Filistea runakunawan peleaspanmi ganarqa. Chayraykum Israel runakunaqa Davidta kuyarqaku hinaspa takikunawan alabarqaku. Saulpa serviqninpas kaynatam nirqa: ‘Davidqa allin arpa tocaqmi payqa yachantaqmi imaynam allin rimaytapas, manataqmi manchakunchu guerrapi peleaytapas’ nispa (1 Samuel 16:18; 17:23, 24, 45-51; 18:5-7).
¿Imaynataq kanku Diosta yupaychaq hinaspa mana yupaychaq runakunaqa?
6 Wakinkuqa sumaq rikchayninkuwan, ancha riqsisqa kasqankuwan, allin takiq kasqankuwan, kallpasapa kasqankuwan utaq hukkuna alabaptinkum hatun tukuq rikurinku. Davidmi ichaqa mana chaynachu karqa. Goliat sutiyuq runata wañurachiptinmi, kamachiq Saul nirqa churinwan casarakunanpaq. Ichaqa Davidmi nirqa: ‘Reynilláy, ¿pitaq ñuqaqa kani reypa masan kanaypaqqa? Aylluypas Israel ukupiqa manam ancha riqsisqachu’, nispa (1 Sam. 18:18). ¿Imataq Davidta yanaparqa mana hatun tukuq kananpaq? Payqa yacharqam imayna kayninqa, imapas ruway yachasqanqa hinaspa imapas chaskisqanqa Jehova Diosmanta kasqanta (Sal. 113:5-8). Arí, Davidqa manam iskayrayarqachu tukuy imapas kapuqninqa Jehova Diosmanta kasqanta (tupachiy 1 Corintios 4:7).
7 Diosta yupaychaqkunaqa kallpanchakunchikmi David hina mana hatun tukuq kananchikpaq. Chaypaqmi yuyaymananchik tukuy atiyniyuq Jehova Dios kaspanpas mana hatun tukuq kasqanpi (Sal. 18:35, NM). Chaymantapas Diospa kayna niwasqanchikta kasukunanchikpaqmi kallpanchakunchik: “Pachawan churakuchkaq hinayá kaykunawan pachakuychik: Tukuy sunqumanta llakipayakuqllaña kaywan, sumaq sunqu kaywan, mana hatun tukuq kaywan, llampu sunqu kaywan hinaspa pacienciakuywan”, nispa (Col. 3:12). Yachanchikmi kuyakuq runaqa ‘mana alabakuq, mana hatun tukuq’ kasqanmanta (1 Cor. 13:4). Chaymantapas, yachanchikmi qusaqa mana rimapayachkasqalla warminpa allin kawsasqanta qawaspan iñikunanmanta, chaynam runakunapas mana hatun tukuq kasqanchikta qawaspanku Diosman asuykunmanku (1 Ped. 3:1).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-2-S pag. 727 § 1
Profeta
Jehova Diosmi serviqninkunataqa profeta utaq willakuqnin kanankupaq akllaq. Profetakunaqa wakin kutillapim Diospa espirutunpa huntasqan rimaqku. Bibliam willawanchik profetakunaman ‘Diospa espiritun huntaykuptin’ Diospa nisqanta willakusqankumanta (Eze 11:4, 5; Miq 3:8). Diospa espiritunqa kallpancharqataqmi mana manchakuspa willakunankupaqpas (1Sa 10:10; Jer 20:9; Am 3:8). Willakuptinkuqa rikchayninkupas cambiaqraqmi. Chaymi runakunaqa niqku: ‘Payqa Diosmanta willakuq hinañam rimachkan’, nispanku (1Sa 10:6-11; 19:20-24; Jer 29:24-32; tupachiy Hch 2:4, 12-17; 6:15; 7:55). Diospa nisqanta profetakuna willakuptinkuqa uyankupas hinaspa imayna kasqankupas cambiaqmi, chayna kasqankuta qawaspankum runakunaqa mana kaqpaqpas hapiqkuchu. Chaynam pasarurqa Jehupa capitan masinkunawan, paykunaqa Jehuta huk runa maskaptinmi piensarqaku loco kasqanta. Ichaqa rey kananpaq Jehuta niykuptinñam yacharurqaku profeta kasqanta (2Re 9:1-13; tupachiy Hch 26:24, 25). Saulpas Davidta maskaq rispanmi profeta hina rikurirurqa, hinaspam “Saulqa pachantapas chustukuruspan qalallaña Samuelpa ñawpaqninpi Diosmanta rimarqa, wichiykuspanmi tukuy punchaw pampapi qalalla karqa” (1Sa 19:18–20:1). Bibliapa kayna nisqanwanqa manam nichwanchu profetakuna sapa willakusqankupi qalalla kasqankutaqa. Qalallaqa kasqaku imapas nisqankuta señalta hina qawachinankupaqmi (Isa 20:2-4; Miq 1:8-11). Ichaqa manam yachanchikchu imarayku Saul qalalla kasqanmantaqa.
4-10 ABRIL
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 20-22
“¿Imaynatam allin amistad kachwan?”
Manaraq “llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna” chayamuchkaptinyá sumaqta riqsinakuspa kuyanakusun
18 Kunanpas iñiqmasinchikkunaqa tukuy rikchaq sasachakuykunapim tarikunku. Achkaqmi sasachakunku parawan utaq lluqllawan utaq mana allin runakunapa imapas ruwasqanwan. Chaykuna pasakuptinqa, atichwanmi iñiqmasinchikkuna yanapaykuyta. Wakiqninchikqa ichapas wasinchikman pusachwan. Wakiqninchikñataq ichapas qullqichawan yanapaykuchwan. Ichaqa, llapallanchikmi atichwan Jehova Dios paykunata yanapaykunanpaq mañakuytaqa. Huk kaqnin iñiqmasinchik hukmanyasqa kasqanmanta yacharuspaqa, ichapas mana atisunchu ima niyta utaq ima ruwaytaqa. Ichaqa, llapallanchikmi yanapaykuyta atichwan. Atichwanmi paykunawan kuska kayta, imatapas willawaptinchik uyariykuyta hinaspa willaykuchwan mayqin textokuna sunqunchikta tiyaykachisqanta (Is. 50:4). Imamantapas aswan allinqa paykunawan kuska kaymi (qaway Proverbios 17:17).
Jehova Diospa munasqanman hina kawsasun
7 Jehova Diosqa manam munanchu amistadninchikkunata qipanchanataqa (Proverbios 17:17). Rey Saulpa churin Jonatanmi allin amistadta Davidwan ruwarurqaku. David warmallaraq kachkaspa Goliat sutiyuq runata wañurachisqanmanta Jonatan yacharuspanmi, “amistadta armarurqa Davidwan hinaspam kikinta hina kuyarqa” (1 Samuel 18:1, 3). Paymi willarqa taytan Saul wañurachiyta munasqanmanta, David lluptikuptinmi tuparqaku contratota ruwanankupaq. Chaymantañataqmi Saulqa yaqalla Jonatanta wañurachirqa Davidpa favorninpi rimasqanrayku. Chayna kaptinpas Jonatanqa Davidtam maskarqa amigon kasqanta qawachinanpaq (1 Samuel 20:24-41). Jonatanqa manaraq wañukuchkaspanmi, Davidwan tupaspan ‘kallpancharqa Diospi hapipakunanpaq’ (1 Sam. 23:16-18).
Amistadninchikta takyachisun mana kuyakuqkunapa kasqanpi
11 Sunqumantam kuyananchik. Salomonmi kaynata qillqarqa: “Tukuy tiempopim chiqap amigoqa kuyakun. Sasachakuy tiempopipas wawqi hinaraqmi kuyakun”, nispa (Pro. 17:17). Kaynata qillqaspanqa, piensachkarqachá rey Saulpa churin Jonatanwan taytan David amistad kasqankupi (1 Sam. 18:1). Saulqa munarqam paypa rantinpi Jonatan rey kananta, paymi ichaqa respetarqa David rey kananpaq Diospa akllasqanta. Jonatanqa manam taytan Saul hinachu Davidta chiqnirqa. Manataqmi piñakurqachu David imayna atiendesqa kasqanmantaqa nitaq creerqachu paymanta llullakuspa Saulpa nisqantapas (1 Sam. 20:24-34). ¿Jonatan hinachu kanchik? ¿Kusikunchikchu amistadninchikkuna congregacionpi ima llamkaytapas chaskiptinku? ¿Yanapanchikchu hinaspa consuelanchikchu sasachakuypi tarikuptinku? ¿Imaynam tarikunchik paykunamanta ima cuentotapas uyarispa? ¿Chayllachu creerunchik icha Jonatan hinachu kuyaspanchik defiendenchik?
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w05-S 15/3 pag. 24 § 4
1 Samuel qillqapa yachachikuyninkunamanta
21:12, 13. Jehova Diosqa allin tantiaqtam unanchawarqanchik chaymi payqa munan ima sasachakuypi kaspapas imata ruwanapaq allinta piensananchikta. Chaymantapas palabrantam quwarqanchik yachaywan imatapas ruwanapaq (Proverbios 1:4). Jehova Diosqa yanapawanchiktaqmi punta apaq iñiqmasinchikkunawanpas.
18-24 ABRIL
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 23, 24
“Jehova Dios yanapaykuwananchiktayá suyasun”
w04-S 1/4 pag. 16 § 8
Jehova Diosllapiyá hapipakusun ima kaptinpas
8 Saul ñakarichiptinpas Davidqa manam imanarqachu aswanqa Jehova Diospa makinpim tukuy ima sasachakuyninta saqiykurqa. Machaymanta Saul lluqsiruptinmi David qayaspan kaynata nirqa: ‘¡Tayta Diosyá iskayninchikta juzgawasunchik! ¡Paypuniyá castigawachun qanmanta vengakuwaspan! Ñuqallayqa manam makiytaqa huqarisaqchu qampa contraykipiqa’, nispa (1 Samuel 24:12). Davidqa Saul chiqnisqanta yachachkaspanpas manam insultarqachu nitaq mana allinkunataqa rimarqachu. Payqa sapa kutim Jehova Diosllapi hapipakuq (1 Samuel 25:32-34; 26:10, 11).
w04-S 1/6 pag. 22 § 5, 6
¿Sasachakuykunachu Jehova Diosmanta karunchawanchik?
Sasachakuyninchikkuna kaptin munasqanchikman hina allichanamantaqa Jehova Diospim hapipakunanchik. Jesuspa qatiqnin Santiagopas kaynatam nirqa: “Imaymana sasachakuykunapi allinta takyaspaykichikqa allinmi kankichik tukuy imapi mana huchayuq runa hinaspa mana pipa ima ninan kanaykichikpaq”, nispa (Santiago 1:4). Ima sasachakuykunatapas allinta aguantanapaqqa manam bibliapa contranpi kaqkunataraqchu ruwananchik aswanqa Jehova Diospa makinpim saqinanchik. Chayta ruwaspaqa paypi hapipakusqanchiktam qawachisun. Joseywan Davidpas sasachakuypi kaspankum Jehova Diospi hapipakurqaku. Sasachakuyninkuta atipanankupaqqa manamá Diospa contranpi kaqkunataqa ruwarqakuchu. Chayraykum Jehova Dios paykunata bendeciykurqa hinaspa serviqninkunata yanapananpaq akllarqa (Génesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5).
Ñuqanchikpas wakinpiqa sasachakuyninchikta allichanapaqmi Diospa contranpi imatapas ruwaruyta munachwan. Ichapas casarakunaykipaq mana pitapas tarisqaykirayku hukmanyasqa tarikuwaq. Chayna tarikuspaykiqa manam piensanaykichu Diosta mana serviqwan casarakuytaqa, aswanqa bibliapa “señorpi iñiqllawanmi casarakunan” nisqantam kasukunayki (1 Corintios 7:39). Yaqapaschá casado vidaykipi sasachakuchkanki. Chayna kaptinqa amayá rakinakuypiqa piensaychu Diosta mana serviqkuna hinaqa (Malaquías 2:16; Efesios 5:21-33). Yaqapaschá qullqiki mana kasqanrayku familiaykita mantienenaykipaq sasachakuchkanki. Chaynapi tarikuspaqa amayá Diospa mana agradonpaq llamkaykunataqa maskaychu achka qullqitaña gananayki kaptinpas (Salmo 37:25; Hebreos 13:18). Chaynaqa llapallanchikyá kallpanchakusun ima sasachakuyña kaptinpas Diospi hapipakunapaq. Paypi hapipakuptinchikqa Jehova Diosninchikqa yanapawasunmi ima sasachakuyta atipananchikpaqpas (Miqueas 7:7).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
Kallpanchakusunyá Diospa bendicionninkunata chaskinanchikpaq
11 Sunqumanta kuyakuq hinaspa sumaq sunqu kaspanchikqa manam envidianakusunchu. Bibliam nin: “Pipas kuyakuyniyuqqa pacienciakuqmi, allin sunquyuqmi, mana envidiakuqmi”, nispa (1 Cor. 13:4). Envidiakuq mana kanapaqqa Jehova Dios hinam iñiqmasinchikkunataqa qawananchik. Iñiqmasinchikkunaqa huk cuerpopa partenkuna hinam kanku. Chaymi biblia nin: ‘Cuerpopa mayqin partenpas hatunchasqa kaptinqa chay partewan kuskam wakin partenkunapas kusikun’, nispa (1 Cor. 12:16-18, 26). Chaynaqa, pi iñiqmasinchikpas imatapas allinta ruwaruptinqa utaq Diospa llaqtanpi ima llamkaytapas chaskiruptinqa kusikunanchikmi. Rimarisun kamachiq Saulpa churin Jonatanmanta. Payqa manam envidiakurqachu utaq piñakurqachu paypa rantinpi Davidta kamachiq kananpaq Jehova Dios akllaruptinqa. Aswanqa Davidtam sunqumanta yanaparqa hinaspa kallpancharqa (1 Sam. 23:16-18). ¿Imaynatam ñuqanchikpas Jonatanta qatipakuchwan?
25 ABRIL–1 MAYO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 SAMUEL 25, 26
“¿Rabiaruspachu chaylla imatapas ruwarunchik?”
Allin piensaq warmi
10 ¿Imaynam karqa Davidpa runankunaqa chay michiqkunawan? Ovejankuta qichuspa mikurunankumantaqa Davidpa runankunaqa michiqkunatapas chaynataq Nabalpa ovejankunatapas cuidarqakum (leey 1 Samuel 25:15, 16). Michiqkunaqa peligrokunapim tarikurqaku. Chay lawpiqa llumpaymi karqa oveja mikuq animalkuna chaynataq huklaw nacionniyuq suwa runakunapas.
11 Davidqa sasachakurqachá runankunaman chay chunniqkunapi mikuchinanpaq. Chaymi chunka runankunata kacharqa Nabalpa yanapayninta mañakamunankupaq. Davidqa allintam tantiarqa imay tiempopi runankunata kachananpaq. Kacharqaqa ovejakunata rutusqanku tiempopim, chay tiempopiqa hatun convidokunatam ruwaqku, chaymantapas runakunam kusisqallaña kaspanku imapas qukuykuq karqaku. Chaymi Davidqa runankuna kaynata mañakunankupaq nirqa: ‘Paykunamanyá quykapamullaway imallaykipas kapusuqnikita. Ñuqaqariki qampaqqa kani churiki hinam’, nispa. Nabal mayornin kasqanraykum Davidqa ancha respetowan mañakurqa taytanpas kachkanman hina. ¿Ima nirqam Nabalqa Davidpa mañakusqanmanta? (1 Sam. 25:5-8).
12 Nabalqa llumpayta piñakuspanmi Davidpa runankunaman kaynata nirqa: ‘¿Pitaq chay Davidqa? Mana riqsisqa yanqa purikuq runamanqa manam quymanchu ima mikuyniytapas nitaq ima tomanaytapas nitaq ima aychaytapas’, nispa. Piensarqam Davidqa yanqa purikuq sirviente kasqanta. Nabalqa yaqapaschá Davidta chiqnirqa Saul hina. Paykunaqa manam Diospa qawasqanman hinachu Davidtaqa qawarqaku. Jehova Diosmi ichaqa Davidta kuyarqa chaymantapas Israel runakunapa reyninta hinam qawarqa, manam mana kasukuq sirvienteta hinachu (1 Sam. 25:10, 11, 14).
Allin piensaq warmi
18 Rimayta qallarispanmi kikinpa huchanmantapas hina Nabalpa huchanta pampachaykunanpaq Davidta mañakurqa. Chaymantapas riqsikurqam Nabalqa sutinman hina mana yachayniyuq torpe runa kasqanta. Chayna nisqanwanqa ichapas entiendechiyta munarqa chay runata wañuchiyninqa yanqapaq kasqanmanta. Chaymantapas riqsikuspanmi nirqa: “Qamqariki peleachkanki tayta Diosraykum”, nispa. Yacharqataqmi rey kananpaq Jehova Dios akllasqanmantapas, chaymi nirqa: ‘Tayta Diosmi [...] Israel runakunata kamachinaykipaq churasunki’, nispa. Hinaspapas nirqataqmi amayá mana valeq runata wañuchispaqa huchallikuychu chaywanqa pesapakuwaqmi nispa (leey 1 Samuel 25:24-31). ¡Mayna allinmá yachaywan chayna rimasqanqa!
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
Allin piensaq warmi
16 Chayna ruwasqanwanqa, ¿manachu Abigailqa qawachirqa qusan mana respetasqanta? Payqa respetarqam. Ichaqa rey kananpaq Diospa akllasqan runata Nabal insultaruptinmi wasinpi kaq qarikunapa vidanqa peligropi karqa. Chayta yachachkaspan mana imata ruwaspanqa, ¿manachu Nabalpa mana allin ruwasqanmanta huchayuq kanman karqa? Chaymi qusan kasukunanmantaqa Diosta kasukurqa.