Jehová Diosqa yachanmi llaqtan libraytaqa

“[Jehová Diosqa] yachanmi, sasachakuykunamanta serviqninkuna libraytaqa” (2 PED. 2:9).

¿IMANASQAM MANA ISKAYRAYACHWANCHU:

Jehová Dios imatapas rurananpaqqa allintapuni tanteasqanmanta?

llaqtanta librananpaq Jehová Dios atiyninta servichikusqanta?

llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapi tukuy imapas imayna pasakunanmanta Jehová Dios yachasqanta?

 1. ¿Imam kanqa ‘llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapiqa’?

KAY Pachapi Satanaspa munaychakusqanta chinkachinanpaq Diospa piñakuyninqa, qonqayllamantam hamunqa (1 Tes. 5:2, 3). Chay ‘llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapiqa’, sasachakuyllañam kay Pachapiqa kanqa (Sof. 1:14-17). Arí, “manam chaynaqa Dios kay pachata unanchasqanmantapunipas kunankama karqachu” (leey Mateo 24:21, 22).

2, 3. a) ¿Imataq pasanqa ‘llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna’ tukunanpaqña kachkaptin? b) ¿Imataq kallpanchawasun hamuq sasachakuykunata aguantanapaq?

² ‘Llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna’ tukunanpaqña kachkaptinmi, “Gog” otaq Satanasqa Diospa llaqtanpa contranpi hoqarikunqa. “Allpata puyu tapaykuq hinaraqmi” ‘achkallaña [. . .] tropakunata’ servichikunqa (Eze. 38:2, 14-16). Chaypiqa manamá ima autoridadkunapas yanapawasunchu. Chaypi librakunapaqqa Jehová Diosmantam kanqa. ¿Imaynam kasunchik chay llumpay sasachakuypi tarikuspaqa?

³ Llapallanchikmi tapukunanchik: “¿Cheqaptapunichu chay llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapi Diosqa librawasun?”, nispa. Ama qonqasunchu apostol Pedropa kay nisqanta: “[Jehová Diosqa] yachanmi, sasachakuykunamanta serviqninkuna libraytaqa, mana allin runakunatañataqmi [. . .] juicio punchawpaq waqaychanqa” (2 Ped. 2:9). Ñawpaq tiempopi serviqninkunata Dios imayna librasqanpi yuyaymanaspaqa, kallpanchasqam tarikusun chay hamuq sasachakuykunata aguantanapaq. Qatiqninpi qawasun kimsamanta.

SINCHI PARAMANTAM LIBRAKURQAKU

 4. ¿Imatam Noeyqa ruranan karqa manaraq sinchi para chayamuchkaptin?

⁴ Puntata rimasun Noeypa tiemponpi Sinchi paramanta. Manaraq chayamuchkaptinmi, hatun buqueta rurananku karqa hinaspapas chaypim imaymana animalkunata waqaychananku karqa. Ichaqa Sinchi para chayamunanpaqqa, Jehová Diosqa manamá suyarqachu chay buque qespichisqaraq kanantaqa. Aswanmi Genesis qellqaqa willawanchik Noey buqueta rurananpaq Dios manaraq kamachichkaspan, Diosqa ña tantearurqaña haykapi chay Sinchi para chayamunantaqa. ¿Imaynatam chayta yachanchik?

 5. ¿Imamantam Genesis 6:3 nisqanpi Diosqa rimachkarqa, hinaspa haykapim chayta nirqa?

⁵ Jehová Diosmi Genesis 6:3 versiculonpi kaynata nirqa: “Manam wiñaypaqchu Espirituyqa runawan yachanqa, cheqaptapunim payqa runalla, kawsanqaqa pachak iskay chunkan watallatañam”, nispa. ¿Kaywanqa nichkarqachu hayka watankukama runakuna kawsanankumanta? Manamá. Aswanmi chaywanqa nichkarqa kay Pachapi mana allin runakunata chinkachinanpaq hayka wata pasananmanta.a Sinchi paraqa 2370 kaq watapim karqa, cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq, chaymi nichwan 2490 kaq watapi Genesis 6:3 nisqanta Dios rimasqanmanta. Chay watapiqa, Noeyqa 480 watanpiñam kachkarqa (Gen. 7:6). Iskay chunka wata pasaruptinmi, 2470 kaq watapi, Noeypa kimsa churinkunamanta piwi kaq nacerurqa (Gen. 5: 32). Pachak watallamantañam Sinchi paraqa chayamunan karqa. Chaykamaqa Jehová Diosqa manam willarqaraqchu salvakunankupaq buqueta rurananpaqqa. Hinaptinqa, ¿haykapim willarqa?

 6. ¿Haykapitaq Noeyqa buqueta rurananpaq kamachikuyta chaskirqa?

⁶ Qawasqanchikman hinaqa, chaykamaqa Noeyqa manamá yacharqachu Dios ima rurananmantaqa, aswanqa achka watakuna pasaruptinñam. ¿Imanasqam chaynata ninchik? Bibliaqa ninmi buqueta rurananpaq Noeyta kamachiptinqa, churinkunaqa yuyayniyoqña hinaspa casarasqaña kasqankumanta. Jehová Diosmi nirqa: “Qanwanmi ichaqa contratoyta rurani salvasqa kanaykipaq. Buquemanmi yaykunqa qanwan kuska churikikuna, warmiki chaynataq churikikunapas warmintinkama”, nispa (Gen. 6:9-18). Hinaptinqa yaqapaschá buqueta rurananpaq Noeyta Dios kamachiptinqa, 40 otaq 50 watallaña Sinchi para chayamunanpaq kachkarqa.

 7. a) ¿Imaynatam Noeywan familianqa Diospi iñisqankuta qawachirqaku? b) ¿Haykapitaq Diosqa Noeyman chayllaraq willaykurqa Sinchi para chayamunanmanta?

⁷ Chay buqueta ruraspankuqa, yaqapaschá Noeywan familianqa tapukurqaku imaynata hinaspa haykapi Sinchi para chayamunanta. Chaykunamanta mana yachaspankupas, paykunaqa hinallam buquetaqa rurarqaku. Bibliam nin: “Noeymi lliwta rurarqa Diospa kamachisqanman hina”, nispa (Gen. 6:22). Qanchis punchawllaña Sinchi para chayamunanpaq kachkaptinmi, Diosqa chayllaraq Noeymanqa willarqa haykapi Sinchi para chayamunanmanta. Chay qanchis punchawkunallapim Noeywan familianqa atinmanku karqa lliw animalkunata buqueman yaykuchiyta. Hinaptinmi ‘Noey soqta pachak watayoq kachkaptin iskay kaq killapi, chunka qanchisniyoq punchawninpi’, ‘cielokunapi llapa yakukuna taqtakaykamurqa’ (Gen. 7:1-5, 11).

 8. ¿Imaynatam kallpanchawanchik Sinchi paramanta Bibliapa willakusqanqa?

⁸ Sinchi paramanta Biblia willawasqanchikqa kaytam yachachiwanchik: Diosqa allintapunim yachan haykapi hinaspa imaynata llaqtan libraytaqa. Chayaykamuchkanñam kay pachapi mana allin runakunapa puchukayninqa. Manamá iskayrayachwanchu, tanteasqan punchawpi hinaspa tanteasqan horapi Jehová Dios munayninta ruranantaqa (Mat. 24:36; leey Habacuc 2:3).

PUKA LAMAR QOCHAPIM LIBRAKURQAKU

9, 10. ¿Imaynatam Diosqa llaqtanta servichikurqa Egipto tropakunata wañuchinanpaq?

⁹ Kaykamaqa yacharunchikmi imatapas rurananpaq Jehová Dios allintapuni tanteasqanta. Kunanñataqmi qawasun, imaynatam Diosqa atiyninta servichikun llaqtanta librananpaq hinaspa munayninta rurananpaqpas. Diosqa libranqapunim serviqninkunataqa. Chaymi wakinpiqa serviqninkuna sasachakuypi kananta saqen enemigonkunata wañuchinanpaq. Chaytapunim rurarqa Egiptomanta serviqninkunata libraspan.

¹⁰ Egiptomantaqa yaqamá kimsa millon israelitakuna lloqsirqaku. Jehová Diospa kamachisqanman hina israelitakunata Moises pusaptinmi, Faraonqa piensarqa chinkaruspanku pantarusqankuta (leey Exodo 14:1-4). Hinaptinmi Faraonqa qepankuta tropankunawan qatiykuspanku, Puka lamar qochapa patanpi muyurirurqaku. Paykunaqa piensarqakuchá maymanpas mana riy atisqankuta (Exo. 14:5-10). Ichaqa manamá chaynachu karqa, ¿imanasqa? Kikin Jehová Diosmi paykunata libranan karqa.

11, 12. a) ¿Imaynatam Jehová Diosqa llaqtanta librarqa? b) ¿Imapitaq tukurqa, hinaspa imatam yachachiwanchik Jehová Diosmanta?

¹¹ Israelitakunapa ñawpaqninta riq “sayanpa puyupas”, paykunapa qepanmanñam churakururqa chaynapi Egipto tropakunamanta harkananpaq. Tutayaymi karqa Egipto runakunapaq, israelitakunapaqmi ichaqa achki karqa (leey Exodo 14:19, 20). Chaymantañataqmi Jehová Diosqa “intipa qespimunan lawmanta sinchi wayrawan lamar qochata rakinarachirqa hinaptinmi lamar qochapa chawpin chaki rikurirurqa”. Chaykamaqa israel runakunaqa unaytachá suyarqaku, Bibliapa nisqanman hinaqa ‘tukuy chay tutam’ wayraqa pukurqa, hinaptinñam paykunaqa “lamar qochapa chakichisqa chawpinta” pasaykurqaku. Faraonpa tropankunamantaqa, israelitakunaqa allillamantam riqku. Ichaqa manam Faraonpa tropankunaqa haypayta atirqakuchu Jehová Dios contrankupi peleasqanrayku. Chaqwarurqamá Egipto runakunapa tropanta, hinaspa ‘carretankunapa ruedantapas cenegarachirqam sasallataña rinankupaq’ (Exo. 14:21-25).

¹² Israelitakuna lamar qochapa chimpanman chayaruptinkum, Diosqa Moisesta nirqa: “Haywariy makikita lamar qochapa hawanman chaynapi yakukuna Egipto runakunaman, carretankunaman hinaspa caballeriankunaman kutiykunanpaq”, nispa. Egipto runakuna ayqechkaptinkupas, “Diosmi lamar qochapa chawpinpi” chinkarachirqa. Manamá atirqakuchu lluptiytaqa, “Faraonpa lliw tropankunaqa manam chullallapas puchurqachu” (Exo. 14:26-28). Kaywanmi Jehová Diosqa qawachirqa llaqtanta imamantapas librananpaq atiyniyoq kasqanta.

JERUSALENTA PUCHUKACHIPTINKUM LIBRAKURQAKU

13. ¿Imatam Jesusqa qatiqninkunaman nirqa, imatam paykunaqa tapukunmanku karqa?

¹³ Kunanñataq qawasun punta cristianokunapa tiemponpi Jerusalen llaqtata Roma tropakuna muyuriruptinku ima pasasqanmanta. Kaypim qawasun imaynam Jehová Diosqa yachanpuni munaynin rurakunanpaq imakuna pasananmanta. Jesuswanmi Jehová Diosqa Jerusalenpi hinaspa Judeapi cristianokunaman nirqa chay llaqtakuna 70 kaq watapi manaraq puchukachisqa kaptin ayqekunankupaq. Jesusmi nirqa: “Diosmanta willakuq Danielmi qellqarqa purmachiq millakuypaq kaqmanta [. . .]. Templopi chayta rikuspaykichikqa, Judea lawpi kaqkunaqa orqokunamanyá ayqechunku”, nispa (Mat. 24:15, 16). ¿Imaynatam Jesuspa qatiqninkunaqa yachanmanku karqa chay willakuy cumplikusqanta?

14. ¿Imaynatam Jesuspa willakusqanqa tiempopa risqanman hina sutillata qawakurqa?

¹⁴ Jesuspa willakusqanqa sutillam tiempopa risqanman hina qawakunan karqa. 66 kaq watapim, Romamanta Cestio Galo runa tropankunawan Jerusalenman hamurqaku chaypi sasachakuykunata amachanankupaq. Contrapi churakuq celotes nisqawan sutichasqa judiokunam, templopi pakakurqaku, Roma tropakunañataqmi templopa murallanta purmachiyta qallaykurqaku. Rikchan-rikchanlla kawsaq cristianokunaqa, sutillatam musyakurqaku Jerusalenman taytacha-mamacha banderayoq yaykuq Roma tropakunaqa, ‘purmachiq millakuypaq kaq’ kasqanta, paykunam Bibliapa nisqanman hina “Templopi” kachkarqaku. Chaypim Jesuspa qatiqninkunaqa orqokunaman ayqekunanku karqa. Ichaqa, ¿imaynatam ayqekunmanku karqa Jerusalen llaqtata Roma tropakuna muyuriruptinkuqa? Mana piensasqankumá pasanan karqa.

15, 16. a) ¿Ima kamachikuykunatam Jesusqa sutillata qorqa, imanasqam qatiqninkunaqa kasukunankupuni karqa? b) ¿Imamantam kanqa librasqa kasqanchikqa?

¹⁵ Qonqayllamantam Cestio Galo runaqa tropankunawan pasakurqaku, hinaspam celotes nisqa judiokunapas qepanta qatiykurqaku. Roma tropakuna hinaspa peleaq judiokunapas Jerusalenmanta pasakuptinkum, Jesuspa qatiqninkunaqa ayqekuyta atirqaku. Jesusqa sutillatam nirqa imankumanpas mana kutispanku chaylla ayqekunankupaq (leey Mateo 24:17, 18). ¿Imanasqam chaylla lluptikunanku karqa? Qatiqnin punchawkunallapim celotes judiokunaqa kutiramuspanku, Jerusalenpi hinaspa Judeapi lliw runakunata mana munachkaptinkupas yanapanankupaq hikutarqaku. Chay llaqtakunapi llumpay sasachakuykuna kaptinmi, chaypi kawsayqa qalaypaq mana allin karqa. Cristianokuna ayqekunankupaqqa aswan sasañam karqa, ichaqa manañam lluptiytaqa atirqakuñachu 70 kaq watapi Roma tropakuna kutiramuptinkuqa (Luc. 19:43). Qeparuqkunaqa paykunawanmi hapirachikurqaku. Ichaqa orqokunaman ayqekunankupaq Jesuspa kamachisqanta kasukuqkunaqa librakurqakum. Paykunaqa qawarqakum Jehová Dios serviqninkunata libray atisqanta. ¿Imatam kaymanta yachachwan?

¹⁶ Llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapi Bibliapa willakusqankuna cumplikuptinqa, lliw cristianokunam kasukunanchik Palabrantakama hinaspa llaqtantakama Diospa kamachiwasqanchikkunata. Piensarisun Jesuspa kay kamachisqanpi: “Orqokunamanyá ayqechunku”, nisqanpi. Ñoqanchiktapas llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapiqa, kamachiwasunmi ‘ayqenanchikpaq’. ¿Imaynatam ayqesunchik? Kaymantaqa manaraqmi allintachu yachanchik.b Ichaqa yachanchikmi tiempollanpi chay kamachikuymanta Jehová Dios sutillata willawananchikta. Librasqa kayninchikqa kasukuyninchikmantam kanqa, chaymi kaynata tapukunanchik: “¿Kasukunichu Jehová Dios llaqtanman qosqan kamachikuyninkunata? ¿Iskayrayanichu kasukunaypaq icha chayllachu kasukuni?”, nispa (Sant. 3:17).

DIOSQA KALLPANCHAWANCHIKMI HAMUQ SASACHAKUYPAQ

17. ¿Imatam Habacucpa willakusqan qawachiwanchik Diospa llaqtanpa contranpi Satanas hoqarikunanmanta?

¹⁷ Kaqmanta rimasun Diospa llaqtanpa contranpi Gog otaq Satanas hoqarikunanmanta. Kaymanta rimaspanmi Diosmanta willakuq Habacuc nirqa: ‘Uyariykuptiymi ukullaypas hukmanyarurqa. Uyariykuptiymi jetallaykunapas katkatatarqa. Cuerpollaypas mana valeqñam rikurirun. Piernallaypas katkatataqllañam rikurirun. Chaywanpas ñoqaqa pacienciawanraqmi suyasaq. Contraykupi hatarimuqkuna [otaq tropakuna] [Jehová Dios] sasachanantam suyasaq’, nispa (Hab. 3: 16). Qawasqanchikman hinam, Habacucqa chaykunata uyariykullaptinmi ukullanpas hukmanyarurqa, jetallankunapas katkatatarqa hinaspa kallpanpas karqañachu. Habacucta pasasqanmi qawachiwanchik contranchikpi Satanaswan runankuna hoqarikuptin llumpay sasallaña rikchakuwananchikta. Chayna kaptinpas, Habacuc hinam iñiywan suyananchik Jehová Dios piñakuynin punchawpi llaqtanta librananta (Hab. 3:18, 19).

18. a) ¿Imanasqataq mana manchakunanchikchu Satanas contranchikpi hatarinanmanta? b) ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi qawasun?

¹⁸ Tukuy kaypi yachasqanchikkunaqa sutillatam kayta qawachiwanchik: Jehová Diosqa yachanmi llaqtanta libraytaqa. Manam imapas harkanmanchu tukuy nisqankunata rurananpaqqa. Munaynin rurakuptin chaypi kayta munaspaqa, wañunanchikkamam Diosman sonqo kananchik. Ichaqa, ¿imaynatam Jehová Diosqa yanapawanchik kunan tiempopi payman sonqo kanapaq? Kaymantam qatiqnin yachachikuypi qawasunchik.

[Willakuykuna]

[24 kaq paginapi dibujo]

¿Imanasqam israelitakunaqa mana manchakunankuchu karqa Faraonpa tropankunataqa?