Lefatše le se Nang Sebe—Joang?

HOSENG ho hong ha mariha, sello se phahameng sa thuso se ile sa senya khutso ea motse o thotseng oa Tokyo. Ka metsotso e mehlano ho ea ho e leshome, batho ba ’maloa ba ile ba utloa sello se bohloko sa mosali ea tlisang lipampiri ea neng a lelekisoa a ntse a hlajoa ka ho pheta-phetoa. Ha ho motho ea ileng a tsotella ka ho lekaneng ho bona hore na ho ne ho etsahala’ng. Mosali eo o ile a shoa ka baka la ho tsoa mali a mangata. “Haeba e mong oa batho bana a ne a ile a tlaleha ketsahalo ena mapoleseng kapele ha a utloa sello sa hae, bophelo ba hae bo ka be bo ile ba bolokoa,” ho boletse mofuputsi e mong.

Le hoja ba utloileng mosali ea neng a shoa ba sa etsa letho le molemo haese feela ho mo hlokomoloha, na ka nepo ba ne ba ka bolela hore ha ba na molato? “Letsoalo la ka le ile la ntšoenya letsatsi lohle ka Labohlano ka mor’a ho utloa ka polao eo,” ho boletse monna e mong ea utloileng sello sa mosali eo. Hona ho etsa hore re ipotse, Ha e le hantle sebe ke eng?

Sebe ke Eng?

Ha a lebisa tabeng ea ho lemoha sebe, Hideo Odagiri, mohlahlobisisi oa libuka le moprofesa ea tlohetseng boemo Univesithing ea Hosei e Tokyo, Japane, o itse, joalokaha a qotsitsoe koranteng ea Asahi Shimbun: “Nke ke ka hlakola seo ke se hopolang ka ho hlaka mabapi le ho lemoha sebe, joaloka boithati bo bobe bo neng bo le teng ngoaneng, ho boulela ho hlabisang lihlong, ho eka motho ka sephiring. Ho lemoha sena ho ile ha hatisoa kelellong ea ka ho tloha ha ke sa le sekolong se tlaase ’me ho ntse ho ntšoenya.” Na u kile ua ba le maikutlo a joalo? Na u na le lentsoe le ka hare le u ahlolang haeba u etsa ntho eo u tsebang hore e fosahetse? Mohlomong ha ho tlōlo ea molao e entsoeng, empa boikutlo ba ho se iketle bo ba teng ’me bo imela kelello ea hao. Hona ke letsoalo la hao ha le sebetsa, ’me Bibele e lebisa ho lona temaneng e latelang: “Balichaba ba se nang molao, ha ba etsa, ka ho itsebela ha bona, taba tseo e leng tsa molao, bona ba se nang molao ba na le molao ka ho bona. Ba bonahatsa hobane mosebetsi oa molao o ngoliloe lipelong tsa bona, ba ntse ba pakeloa ke letsoalo le ke mehopolo ea bona e ba khalemelang, kapa e ba emelang.” (Ba-Roma 2:14, 15) E, ka tlhaho batho ba bangata ba ikutloa ba tšoenngoa ke liketso tse joaloka bohlola, ho utsoa, le ho bua leshano. Letsoalo la bona le pakela sebe.

Leha ho le joalo, ha lentsoe la letsoalo le hlokomolohuoa ka mehla, le khaotsa ho sebetsa joaloka motataisi ea sireletsang. Le ka felloa ke kutlo ’me la silafala. (Tite 1:15) Boikutlo ba ho hobe bo ka fela. Ha e le hantle, letsoalo la batho ba bangata kajeno le shoele mabapi le sebe.

Na letsoalo ke lona feela tekanyo ea sebe, kapa na ho na le ntho e ka sebeletsang joaloka tekanyetso e phethahetseng ea hore ke eng se bōpang sebe le seo eseng sona? Lilemo tse ka holimo ho 3 000 tse fetileng, Molimo o ile a fa batho ba hae bao a ba khethileng lenaneo la molao, ’me ka Molao ona, sebe se ile sa “elelloa joaloka sebe.” (Ba-Roma 7:13, New International Version) Esita le boitšoaro boo pele bo neng bo amoheloa ka tsela e itseng joale bo ne bo pepesitsoe mabapi le seo bo leng sona—sebe. Batho ba khethuoeng ba Molimo, Baiseraele, ba ile ba pepesoa e le baetsalibe ’me ka hona ba ne ba le tlas’a kahlolo.

Libe tseo letsoalo la rōna le re hlokomelisang tsona le tseo Molao oa Moshe o ileng oa li khetholla le ho li thathamisa ke life? Ho sebelisoa ha lentsoe sebe ka Bibeleng ho bolela ho se finyelle tekanyetso ea ’Mōpi. Ntho e ’ngoe le e ’ngoe e sa lumellaneng le botho, tekanyetso, litsela, le thato ea hae ke sebe. A ke ke a neha pōpo leha e le efe tumello ea ho tsoela pele e le teng haeba e hlōleha ho finyella tekanyetso eo a e theileng. Kahoo setsebi sa molao lekholong la pele la lilemo se ile sa lemosa Bakreste ba Baheberu: “Banab’eso, iponeleng, e se be e mong ho lōna a ka ba le pelo e mpe ea ho se lumele, e mo lahlisang Molimo o phelang.” (Ba-Heberu 3:12) E, ho haelloa ke tumelo ho ’Mōpi ho bolela sebe se seholo. Ka hona, ho pharalla ha sebe joalokaha se hlalosoa ka Bibeleng ho hoholo haholo ho feta seo hangata se nkoang e le sebe. Bibele e boela e eketsa ka ho re: “Bohle ba sitiloe, ’me ha ba tšoaneloe ke khanya ea Molimo.”—Ba-Roma 3:23.

Qaleho ea Sebe

Na seo se bolela hore motho o ile a bōptjoa e le moetsalibe? Che, Jehova Molimo, Moqapi oa bophelo ba batho, o entse motho oa pele sebōpuoa se phethahetseng. (Genese 1:26, 27; Deuteronoma 32:4) Leha ho le joalo, batho ba pele ba babeli ba ile ba haelloa ke ho finyella tekanyetso ha ba ne ba tlōla thibelo e le ’ngoe feela eo Molimo a neng a e behile, ha ba ne ba ja “sefate [se thibetsoeng] sa ho tseba botle le bobe.” (Genese 2:17) Le hoja ba ne ba bōpiloe ba phethahetse, joale ba ne ba haelletsoe ke ho finyella tekanyo ea ho mamela Ntate oa bona ka ho felletseng, eaba e-ba baetsalibe, ’me ka ho tšoanelang ba ahloleloa ho shoa.

Histori ena ea boholo-holo e amana joang le sebe kajeno? Bibele ea hlalosa: “Sebe se kene lefatšeng ka motho a le mong, ’me lefu le kene ka sebe, ka mokhoa o joalo lefu le aparetse batho bohle, kahobane ba sitiloe bohle.” (Ba-Roma 5:12) Ntle ho mokhelo, kaofela ha rōna re baetsalibe ka lefutso; ka hona, re tlas’a kahlolo ea lefu.—Moeklesia 7:20.

Boiteko ba Batho ba ho Hlakola Sebe

Adama o ile a fetisetsa sebe baneng ba hae, empa hape o ile a fetisa tšebetso e tsoang ho Molimo ea letsoalo. Sebe se ka baka boikutlo ba ho se iketle. Joalokaha ho boletsoe pelenyana, batho ba lekile mekhoa e sa tšoaneng ea ho felisa maikutlo a joalo. Leha ho le joalo, na kannete ba atlehile?

Bochabela le Bophirimela, batho ba lekile ho sebetsana le phello ea sebe ka ho fetola litekanyetso tsa bona kapa ka ho pheha ho ba teng ha sebe. (1 Timothea 4:1, 2) Boemo ba boetsalibe ba batho bo ka tšoantšoa le ba mokuli ea tšoeroeng ke feberu. Sebe se ka tšoantšoa le kokoana-hloko e hlahisang matšoao a feberu, ha letsoalo le khathalitsoeng le tšoantšoa le feberu e hlokisang boiketlo. Ho thuha ntho e lekanyang mocheso ho ke ke ha fetola ’nete ea hore mokuli o na le feberu e phahameng. Ho lahla litekanyetso tsa boitšoaro, joalokaha ba bangata ba entse ho Bokreste-’mōtoana, le ho hana ho lemoha bopaki ba letsoalo la bona hase thuso ea ho hlakola sebe.

Motho a ka sebelisa mokotlana o nang le leqhoa ho kokobetsa feberu ea hae. Hoo ho tšoana le ho leka ho kokobetsa bohloko ba letsoalo ka ho etsa litšebeletso tsa tlhoekiso tsa Boshinto tse etsoang ka tloaelo. Mokotlana o nang le leqhoa o ka fokotsa mocheso oa mokuli oa feberu ka nakoana, empa ha ho tlose sesosa sa feberu. Baprista le baprofeta ba mehla ea Jeremia ba ile ba leka ho phekola Baiseraele ba nako eo ka tsela e tšoanang. Ba ile ba folisa maqeba a moea le a boitšoaro a batho “habobebe,” ba re, “Tsohle li lokile, tsohle li lokile.” (Jeremia 6:14; 8:11, An American Translation) Ho etsa liketso tsa tloaelo tsa bolumeli le ho bina mantsoe a kang “tsohle li lokile” ha hoa ka ha phekola ho senyeha ha boitšoaro ba batho ba Molimo, ’me litšebeletso tsa tlhoekiso ha li fetole boitšoaro ba batho kajeno.

Ka ho sebelisa lipilisi tse kokobetsang mocheso motho ea tšoeroeng ke feberu a ka kokobetsa feberu ea hae, empa kokoana-hloko e sa ntse e le ’meleng oa hae. Ke ho tšoanang ka tsela ea Boconfucius ea ho sebetsana le bobe ka thuto. Ka holimo feela hona ho ka thusa batho ho furalla bobe, empa ho sebelisa li ho mpa ho hatella boitšoaro bo bobe ’me ha ho tlose tšekamelo ea boetsalibe eo motho a tsoetsoeng ka eona, e leng lona lebaka la boitšoaro bo bobe.—Genese 8:21.

Ho thoe’ng ka thuto ea Bobuddha ea ho kena Nirvana ho tlosa litšekamelo tsa boetsalibe? Boemo ba Nirvana, boo ho boleloang hore ke “ho felisa,” ho boleloa hore ke ho felisoa ha maikutlo ’ohle a matla le takatso, ho ke keng ha hlalosoa. Ba bang ba bolela hore ke ho fela ha ho ba teng ha motho. Na hoo ha ho tšoane le ho bolella motho ea tšoeroeng ke feberu hore a shoe a tle a fole? Ho phaella moo, ho fumana boemo ba Nirvana ho boleloa ho le boima haholo, le hona ho sa khonehe. Na thuto ena e utloahala e ka thusa motho ea tšoenngoang ke letsoalo?

Tokoloho Sebeng

Ho hlakile hore lifilosofi tsa batho mabapi le bophelo le litšekamelo tsa boetsalibe li ka thethefatsa letsoalo la motho feela, phellong ea tsona e molemohali. Ha li felise boemo ba boetsalibe. (1 Timothea 6:20) Na e teng tsela ea ho tlosa boemo ba boetsalibe? Ka Bibeleng, bukeng ea boholo-holo e ngotsoeng Bochabela bo Haufi, re fumana senotlolo sa tokoloho sebeng. “Leha libe tsa lōna li ka ba khubelu joale ka krimsone, li tla soeufala joale ka lehloa . . . Ha le rata ho utloa, le tla ja monono oa lefatše.” (Esaia 1:18, 19) Mona Jehova o ne a bua le Baiserale, bao, le hoja e ne e le batho ba hae ba khethuoeng, ba neng ba haelletsoe ke ho finyella litekanyetso tsa botšepehi ho eena. Leha ho le joalo, molao-motheo o tšoanang o sebetsa ho batho bohle. Ho bontšang hore ho rata ho mamela mantsoe a ’Mōpi ke senotlolo sa hore libe tsa motho li hloekisoe, li hlatsuoe.

Lentsoe la Molimo le re bolella eng ka ho hlatsuoa ha libe tsa batho? Joalokaha ka sebe sa motho a le mong batho bohle e bile baetsalibe, Bibele e re, ka kutlo e phethahetseng ho Molimo ea motho e mong, batho ba mamelang ba tla lokolloa bohlokong ba bona. (Ba-Roma 5:18, 19) Joang? “Moo Molimo o totisitseng lerato la oona ho rōna teng, ke ka hore, re sa le baetsalibe, Kreste o bile a shoa sebakeng sa rōna.” (Ba-Roma 5:8) Jesu Kreste, ea tsoetsoeng joaloka motho ea phethahetseng ea se nang sebe, ea lekanang le Adama oa qalong pele eo a etsa sebe, o ne a le boemong ba ho felisa libe tsa batho. (Esaia 53:12; Johanne 1:14; 1 Petrose 2:24) Ka ho bolaoa thupeng ea tlhokofatso joalokaha eka ke motlōli oa molao, Jesu o ile a lokolla batho botlamuoeng ba sebe le lefu. Pauluse o ile a hlalosetsa Bakreste ba Roma: “Efela, ha re ne re se na matla, Kreste a shoa ka nako e tšoanelang, sebakeng sa ba sa reng letho ka Molimo. . . . Joale ka ha sebe se busitse ka lefu, mohau le oona o buse joale ka ho loka ho isang bophelong bo sa feleng, ka Jesu Kreste, Morena oa rōna.”—Ba-Roma 5:6, 21.

Ho shoela ha Kreste batho bohle le ho leka-lekanya sekala se ileng sa lihoa ke Adama ho bitsoa tokisetso ea “topollo.” (Mattheu 20:28) E ka tšoantšoa le moriana o loantšang kokoana-hloko e bakang feberu. Ka ho sebelisa molemo oa topollo ea Jesu ho batho, boemo bo kulang ba batho bo bakoang ke sebe—ho akarelletsa lefu—bo ka phekoloa. Tšebetso ena ea phekolo e hlalosoa ka tsela ea tšoantšiso bukeng ea ho qetela ea Bibele: “Mabopong a nōka, ka mose o mong le o mong, ho na le sefate sa bophelo se beang litholoana haleshome le metso e ’meli, ’me se bea litholoana ka likhoeli tsohle; mahlaku a sefate seo ke a ho folisa ba-lichaba.” (Tšenolo 22:2) Ak’u nahane! Nōka ea tšoantšiso ea metsi a bophelo e phallang pakeng tsa lifate tsa bophelo ka mahlaku a tsona, bakeng sa ho phekola batho. Litšoantšiso tsena tse bululetsoeng ke Molimo li emela tokisetso ea Molimo ea ho khutlisetsa batho phethehong motheong oa sehlabelo sa topollo ea Jesu.

Haufinyane pono ea boprofeta ea buka ea Tšenolo e tla phethahala ka sebele. (Tšenolo 22:6, 7) Joale, ka tšebetso e phethahetseng ea molemo oa sehlabelo sa topollo ea Jesu ho batho, bohle ba pelo li lokileng ba tla phethahala ’me ba ‘holloe bohlankeng ba tšenyeho, ba tle ba be tokollong ea khanya ea bana ba Molimo.’ (Ba-Roma 8:21) Ho phethahatsoa ha boprofeta ba Bibele ho bontša hore tokoloho ena e khanyang e haufi. (Tšenolo 6:1-8) Haufinyane Molimo o tla tlosa bobe lefatšeng, ’me batho ba tla thabela bophelo bo sa feleng lefatšeng la paradeise. (Johanne 3:16) Leo ka sebele e tla ba lefatše le se nang sebe!

[Setšoantšo se leqepheng la 7]

Sehlabelo sa topollo ea Jesu se tla etsa malapa a tšoanang le lena ho ba le thabo e sa feleng