Ke Hobane’ng ha Bosholu bo Ntse bo Eketseha?
RIO DE JANEIRO—Sontaha, October 18, 1992. Mabōpo a leoatle a tummeng Copacabana le Ipanema a ne a phethesela. Eaba ka tšohanyetso likenke tsa bacha li ikakhela mabōpong ao, li loantšana e le tsona ’me tsa utsoa ntho e ’ngoe le e ’ngoe ea bohlokoa bathong ba lebōpong. Mapolesa a neng a fokola ka palo a ile a ema moo a shebella—a sa khone ho thusa. Ho baahi ba Rio de Janeiro le bahahlauli ke phihlelo e kang toro e nyarosang letsatsi le ntse le chabile.
Ka sebele, tlōlo ea molao e akareletsang thepa e atile. Litoropong tse khōlō, masholu a utsoetsa bacha—’me ka linako tse ling a bile a ba bolaea—hore a nke liteki tsa bona. Masholu a ikenela malapeng a batho ho sa tsotellehe hore na batho ba teng kapa che. Basali ba hiretsoeng ho hloekisa matlo ba sa tšepahaleng, ka mor’a ho tseba hore na lintho li lula kae ka tlung, ba utsoa mabenyane le chelete, ebe baa nyamela. Mahoo-hoo a kena mabenkeleng ’me a utsoe thepa. Lihlopha tse hlophisitsoeng hantle li bile li utsoa batho, joalokaha ho ka bonoa palong e eketsehileng ea ho koeteloa ha batho Brazil. ’Me mohlomong le uena u ka fana ka mehlala e meng ho tsoa phihlelong ea hao kapa ho tsoa ho se etsahetseng tikolohong ea heno. Empa ke hobane’ng ha ho na le bosholu bo bongata hakaale?
Ke Hobane’ng ha Batho ba Utsoa?
Le hoja bofutsana bo ntseng bo eketseha le tšebeliso ea lithethefatsi e le mabaka a mabeli a sehlooho, karabo ha ea totobala hakaalo. The New Encyclopædia Britannica ea hlokomela: “Ho batla lebaka le le leng la tlōlo ea molao ho tloheletsoe haholo-holo hobane ho se na molemo.” Leha ho le joalo, buka eona eo e etsa tlhahiso ea hore mathata a kang bosholu “a amana ka ho toba le maikutlo a bacha a ho hloka thuso le lehloeo ka lebaka la ho qheleloa thōko ha ho tluoa tabeng ea ho fumana lintho tse bonahalang le meputsong ea bophelo bo tloaelehileng.” E, ka lebaka la khatello e khōlō ea ho lakatsa ho ba le thepa ba bangata ba bona ho se na tsela ea ho fumana lintho tseo ba li laba-labelang ntle le hore ba li utsoe.
Leha ho le joalo, ka ho thahasellisang The World Book Encyclopedia ea hlokomela: “Tekanyo ea tlōlo ea molao e batla e lula e tsitsitse lichabeng tse batlang li latela moetlo moo batho ba lumelang hore tsela ea bona ea bophelo e tla tsoela pele. Tlōlo ea molao e-ea phahama lichabeng tseo liphetoho tse potlakileng li etsahalang mabapi le moo batho ba lulang le mosebetsing oa boipheliso oo ba o etsang—le litšepo tsa bona tsa boiketlo ba bona ba nako e tlang.” Encyclopedia eo ea phaella: “Bacha ba na le menyetla e fokolang ea mosebetsi. Mesebetsi e fumanehang e sa hlokeng tsebo e ngata e bonahala e sa thahasellise ha e bapisoa le mouno o potlakileng le o thahasellisang oa bosholu. Bacha ba boetse ba ikemiselitse haholoanyane ho ipeha kotsing ea ho tšoaroa hobane ha ba na thepa e ngata e tla ba lahlehela.”
Leha ho le joalo, ba bangata ba sa hiroang kapa ba nang le mesebetsi e lefang hanyenyane ha ba utsoe, ha basebetsi ba bangata ba sebetsang mesebetsi ea liofisi le e boima ea matsoho ba utsoa mesebetsing joalokaha eka seo ba se utsoang ke karolo ea moputso oa bona. Ha e le hantle, bakeng sa mesebetsi e meng ea bomene-mene, boemo bo itseng sechabeng boa hlokahala. Na ha u e-s’o utloe ka liketsahalo tsa bosholu tse amang lichelete tse ngata tseo ho tsona ba amehang e leng bo-ralipolotiki, liofisiri tsa ’muso, le bo-rakhoebo? Ntle le pelaelo, bosholu ha boa lekanyetsoa ho batho ba futsanehileng.
Hape, hopola hore libaesekopo le mananeo a TV hangata a etsa bosholu motlae (ebile thatohatsi e ka ’na ea e-ba lesholu), e leng ho etsang hore bosholu bo amohelehe haholoanyane. Ke ’nete hore, ho li shebella ho ka boleloa hore ke boithabiso, empa ka nako e tšoanang, ba shebelletseng ba rutoa ho utsoa. Na khopolo ea hore tlōlo ea molao ea putsa ha e fetisoe ka tsela e sa tobang? Ntle le pelaelo, meharo, botsoa, le khopolo ea hore motho e mong le e mong oa ho etsa ntle le ho fumana kotlo kaofela ke lintho tse tlatsetsang keketsehong ea bosholu. Ka ntle ho pelaelo, re phela linakong tse boletsoeng esale pele e le “linako tse bohloko” moo boithati le lerato la chelete li atileng.—2 Timothea 3:1-5.
U se ke Ua Utsoa
Ho sa tsotellehe ho khopama ha litekanyetso tsa bohlokoa tsa lefatše, ke habohlokoa ho mamela molao ona: “Ea neng a utsoa, a se ke a hlola a utsoa.” (Ba-Efese 4:28) Motho ea talimang thepa kapa menyaka e le bohlokoa ka ho fetisisang a ka ithetsa ka ho lumela hore motho a ka ipeha kotsing ka lebaka la bosholu. Empa bosholu bo tebile mahlong a Molimo ’me bo senola ho haella ha lerato ho oa habo motho. Ntle le moo, esita le bosholu bo fokolang bo ka thatafatsa pelo ea motho. ’Me ho thoe’ng ka ho talingoa u sa tšepahale? Ke mang ea ka tšepang lesholu? Ka bohlale, Lentsoe la Molimo le re: “Ho se ke ha e-ba e mong har’a lōna ea utloisoang bohloko ke hobane e le ’molai, kapa lesholu, kapa sesenyi.”—1 Petrose 4:15.
Ka sebele u utloisoa bohloko ke ho ata ha bosholu, empa batho ba phelang libakeng tseo bosholu bo atileng ho tsona ba tsoella joang? Bao e neng e le masholu ba fetotse mokhoa oa bona oa bophelo joang? Na bosholu bo tla ke bo fele lefatšeng ka bophara? Re u mema hore u bale sehlooho se latelang, “Lefatše le se Nang Masholu.”