KHAOLO EA 10
“Lentsoe la Jehova la ’na la Tsebahala”
Petrose oa lopolloa, ’me mahloriso ha a thibele ho phatlalatsoa ha litaba tse monate
E Thehiloe ho Liketso 12:1-25
1-4. Petrose o tobana le boemo bofe bo thata, hona u ne u ka ikutloa joang ha u le eena?
HO UTLOAHALA lerata ha heke e kholo ea tšepe e khahleloa ha Petrose a kena. O isoa seleng ea hae a tlameletsoe ho balebeli ba babeli ba Baroma. Ka mor’a moo ho feta lihora tse ngata, mohlomong le matsatsi a mangata a letetse ho utloa hore na ho tla etsahala’ng ka eena. Ha a bone letho haese mabota le litšepe tsa chankana, liketane tseo a tlanngoeng ka tsona le balebeli ba hae.
2 Qetellong Petrose o fuoa kahlolo e boima. Morena Heroda Agripa I o batla ho bona Petrose a shoele.a Ha e le hantle, Petrose o tla hlahisoa ka pel’a sechaba ka mor’a Paseka, ’me kahlolo ea hae ea lefu e tla se hlatsoa pelo. Sena ha se tšoso feela tjee. ’Musi enoa o sa tsoa bolaea e mong oa baapostola-’moho le Petrose—e leng Jakobo.
3 Ke mantsiboea a pele a bolaoa. Petrose o nahana ka eng ha a le ka seleng ea hae e lefifi? Na o hopola lilemong tse fetileng ha Jesu a re o ne a tla tlangoa ’me a isoe moo a sa rateng—a e’o bolaoa? (Joh. 21:18, 19) Mohlomong Petrose o ipotsa hore na ebe nako eo e se e fihlile.
4 U ne u tla ikutloa joang ha u le Petrose? Ba bangata ba ne ba tla nyahama, ba nka hore ha ho sa na tšepo. Leha ho le joalo, na ho na le boemo bofe kapa bofe boo kannete bo ka hlokisang molateli oa ’nete oa Jesu Kreste tšepo? Re ka ithuta’ng tseleng eo Petrose le Bakreste-’moho le eena ba ileng ba itšoara ka eona ha ba hlorisoa? A re boneng.
“Phutheho e ne e Ntse e mo Rapella ka Matla” (Liketso 12:1-5)
5, 6. (a) Ke hobane’ng ha Morena Heroda Agripa I a ile a hlasela phutheho ea Bakreste, hona o ile a e hlasela joang? (b) Ke hobane’ng ha lefu la Jakobo le ile la baka boemo bo boima phuthehong?
5 Joalokaha re ithutile khaolong e fetileng ea buka ena, phutheho ea Bakreste e ile ea thaba haholo ha Korneliase oa Molichaba le ba lelapa la hae ba sokoloha. Empa e tlameha ebe Bajuda ba sa lumelang ba ile ba tšoha ha ba hlokomela hore Bakreste ba bangata ba Bajuda ba ne ba se ba rapela ka bolokolohi le batho bao e seng Bajuda.
6 Heroda, ralipolotiki oa lemenemene, o ile a bona hore ona ke monyetla oa ho khahlisa Bajuda, eaba o qala ho hlorisa Bakreste. Mohlomong o ile a utloa hore moapostola Jakobo e ne e le mathe le leleme le Jesu Kreste. Ka lebaka leo, Heroda o ile a “bolaea Jakobo ngoan’abo Johanne ka sabole.” (Lik. 12:2) E ile ea e-ba boemo bo boima hakaakang phuthehong! Jakobo e ne e le e mong oa ba bararo ba boneng ka mahlo ha chebahalo ea Jesu e fetoha ’me a bone le mehlolo e meng e neng e sa senoleloa baapostola ba bang. (Mat. 17:1, 2; Mar. 5:37-42) Jesu o ne a rehile Jakobo le mor’abo Johanne lebitso la “Bara ba Sealuma” ka lebaka la cheseho ea bona e matla. (Mar. 3:17) Kahoo phutheho e ile ea lahleheloa ke paki e sebete le e tšepahalang, ebile e le moapostola ea ratoang.
7, 8. Phutheho e ile ea etsa joang ha Petrose a koalloa teronkong?
7 Bajuda ba ile ba thabela lefu la Jakobo, e leng seo Agripa a neng a se lebeletse. Kaha sena se ile sa mo fa sebete, o ile a batla ho bolaea le Petrose. Joalokaha ho boletsoe sethathong, o ile a re Petrose a tšoaroe. Leha ho le joalo, mohlomong Agripa o ile a hopola hore nakong e fetileng baapostola ba ne ba ile ba lokolloa teronkong ka mohlolo, joalokaha ho boletsoe Khaolong ea 5 ea buka ena. Kaha monna ha a bone habeli, Heroda o ile a re Petrose a tlamelloe pakeng tsa balebeli ba babeli, ’me ho be le balebeli ba 16 ba sebetsang bosiu le motšehare ho tiisa hore a se ke a baleha. Ha a ne a ka baleha, balebeli bao ba ne ba tla jara kahlolo ea Petrose. Bakreste-’moho le Petrose ba ne ba tla etsa’ng maqakabetsing a joalo?
8 Phutheho e ne e tseba hantle hore na e lokela ho etsa’ng. Liketso 12:5 e re: “Kahoo, Petrose a ’na a lula teronkong empa phutheho e ne e ntse e mo rapella ka matla ho Molimo.” Ka sebele, ba ile ba rapella mor’abo bona ea ratehang ka tieo le ho tsoa botebong ba pelo. Lefu la Jakobo ha lea ka la ba nyahamisa; ebile ha lea ka la etsa hore ba nke hore thapelo ha e na thuso. Jehova o nka lithapelo e le tsa bohlokoa. Haeba li lumellana le thato ea hae, o tla li araba. (Baheb. 13:18, 19; Jak. 5:16) Ena ke thuto eo Bakreste ba lokelang ho e nka ka ho teba.
9. Re ka ithuta’ng mohlaleng o behiloeng ke Bakreste-’moho le Petrose tabeng ea thapelo?
9 Na u tseba balumeli-’moho le uena ba tobaneng le liteko? Mohlomong baa hlorisoa, ba thibetsoe ke mebuso kapa ba oetsoe ke likoluoa tsa tlhaho. Ke hobane’ng ha u sa ba rapelle ho tsoa botebong ba pelo? Mohlomong u tseba le ba bang ba tobaneng le mathata a sa hlokomeleheng, joaloka mathata a lelapa, ho nyahama kapa teko e ’ngoe ea tumelo. Haeba u nahanisisa pele u rapela, u ka ’na ua hopola batho ba ’maloa bao u ka ba bolelang ka mabitso ha u ntse u bua le Jehova, “Ea Utloang thapelo.” (Pes. 65:2) Ha e le hantle, u lebeletse hore bara le barali beno ba u rapelle ka tsela e tšoanang ha u le tsietsing.
ʻU ’Ne u Ntšale Morao’ (Liketso 12:6-11)
10, 11. Hlalosa hore na lengeloi la Jehova le ile la lopolla Petrose joang teronkong.
10 Na Petrose o ne a tšoenyehile ka kotsi eo a tobaneng le eona? Re ke ke ra tiisa, empa bosiung boo ba ho qetela a le teronkong, o ne a robetse thuoe! pakeng tsa balebeli ba babeli ba ntšitseng mahlo linameng. Ruri monna enoa ea tšepahalang o ne a tseba hore ho sa tsotellehe se etsahalang letsatsing le hlahlamang, o sireletsehile matsohong a Jehova. (Bar. 14:7, 8) Leha ho le joalo, mohlomong Petrose o ne a sa tsebe se tla tloha se etsahala. Ka tšohanyetso, ho ile ha e-ba le khanya e matla ka seleng ea hae. Eaba Petrose o bona lengeloi leo ho bonahalang eka balebeli ba ne ba sa le bone, ’me la mo tsosa kapele. Eaba liketane tseo a neng a tlanngoe ka tsona matsohong—tse neng li bonahala li tiile—lia oa!
11 Lengeloi le ile la laela Petrose, la re: “Tsoha kapele! . . . Apara u be u roale lieta. . . . Apara seaparo sa hao sa ka holimo.” Petrose o ile a etsa joalo ntle ho tikatiko. Qetellong lengeloi la re ho eena: ‘Ntšale morao,’ ’me Petrose a etsa joalo. Ba ile ba tsoa ka seleng, ba feta hona pel’a balebeli ba emeng ka ntle, eaba ka lenyele ba ea keiting e kholo ea tšepe. Ba ne ba tla tsoa joang? Haeba Petrose o ile a ipotsa potso eo, o ile a fumana karabo kapele. Ha ba atamela keiting, e ile “ea ipula.” Ha Petrose a sa ntse a maketse, ba tsoela seterateng, eaba lengeloi lea nyamela. Petrose o ile a sala moo, eaba ke hona ho reng etlo! E ne e se pono. O ne a lokolohile!—Lik. 12:7-11.
12. Ho nahanisisa ka tsela eo Jehova a ileng a lopolla Petrose ka eona ho ka re khothatsa joang?
12 Na ho nahanisisa ka matla a Jehova a sa hloloeng ke letho a ho lopolla batho ba hae ha ho khothatse? Petrose o ne a kentsoe litlamong ke morena ea neng a tšehelitsoe ke puso e matla ka ho fetisisa e kileng ea e-ba teng lefatšeng. Leha ho le joalo, o ile a itsoela habonolo feela teronkong! Ke ’nete hore Jehova ha a etsetse bahlanka bohle ba hae mehlolo e joalo. Ha aa ka a o etsetsa Jakobo; ebile ha aa ka a o etsetsa Petrose hamorao, ha mantsoe ao Jesu a a buileng ka moapostola enoa a qetella a phethahetse. Kajeno Bakreste ha baa lebella ho lopolloa ka mohlolo. Leha ho le joalo, re lula re hopola hore Jehova ha a e-s’o fetohe. (Mal. 3:6) Haufinyane o tla sebelisa Mora oa hae ho lopolla batho ba limilione teronkong eo ho leng thata ka ho fetisisa ho tsoa ho eona, e leng lefu. (Joh. 5:28, 29) Kajeno ha re tobana le liteko, litšepiso tseo li ka re matlafatsa haholo.
“Ba mo Bona, ba Makala” (Liketso 12:12-17)
13-15. (a) Litho tsa phutheho tse neng li kopane ntlong ea Maria li ile tsa etsa’ng ha Petrose a fihla? (b) Buka ea Liketso e se e bua ka eng ka mor’a moo, empa Petrose o ile a tsoela pele ho susumetsa bara le baralib’abo ba Bakreste ka tsela efe?
13 Petrose o ne a eme seterateng se lefifi, a ntse a ipotsa hore na a ee hokae. Eaba o etsa qeto. Ho na le mosali oa Mokreste ea bitsoang Maria ea neng a lula haufi le moo. Maria e ne e le mohlolohali ea ikhonang, ’me o ne a e-na le ntlo e kholo hoo phutheho e neng e ka fella ka ho eona. E ne e le ’mè oa Johanne Mareka, eo tlaleho ea Liketso e mo bolelang ka lekhetlo la pele mona le eo qetellong Petrose a ileng a mo nka joaloka mora oa hae. (1 Pet. 5:13) Bosiung bona, batho ba bangata ba phutheho eo ba ne ba le ha Maria le hoja e le bosiu haholo, ba ntse ba rapela ka tieo. Ntle ho pelaelo ba ne ba rapella hore Petrose a lokolloe—empa ba ne ba sa lebella hore Jehova a arabe thapelo ea bona ka nako eo!
14 Petrose o ile a kokota monyako oa keiti o tsoelang lebaleng le ka pel’a ntlo. Lekhabunyane le bitsoang Roda—e leng lebitso le tloaelehileng la Segerike le bolelang “Rosa”—le ile la tla hekeng. Le ile la makala haholo ha le utloa lentsoe la Petrose! Ho e-na le hore ngoanana eo ea nyakaletseng a bule keiti, o ile a siea Petrose a eme seterateng ’me a mathela ka tlung, a leka ho kholisa phutheho hore Petrose o teng. Ba ile ba re oa hlanya, empa a phehella. O ile a ema a tiile ho seo a tsebang hore ke ’nete. Ba bang ba ile ba lumela hore e ka ’na eaba ho na le ntho eo a e utloileng eaba ba re mohlomong ke lengeloi la Petrose. (Lik. 12:12-15) Nakong ena eohle, Petrose o ne a ntse a kokota ho fihlela ba ea keiting ’me ba e bula.
15 Ha ba fihla keiting, “ba mo bona, ba makala”! (Lik. 12:16) Petrose o ile a tlameha ho ba kena hanong e le hore a ka ba phetela se etsahetseng, ebe ba se tsebisa morutuoa Jakobo le barab’abo, a ntan’o kena tseleng pele masole a Heroda a mo fumana. O ile a ea sebakeng se batlang se sireletsehile moo a ka ntšetsang tšebeletso ea hae pele ka botšepehi. Ha ho sa buuoa letho ka eena haese hore o ile a kenya letsoho ho rarolleng taba ea lebollo, joalokaha ho boletsoe ho Liketso khaolo ea 15. Ka mor’a moo, buka ea Liketso e se e bua haholo ka mosebetsi oa moapostola Pauluse le maeto a hae. Leha ho le joalo, re ka kholiseha hore Petrose o ile a matlafatsa tumelo ea bara le baralib’abo hohle moo a ileng a ea teng. Petrose o ile a tloha ha Maria ’me a siea sehlopha seo se thabile.
16. Ke hobane’ng ha re ka kholiseha hore nakong e tlang re tla ba le menyetla e mengata ea ho thaba?
16 Ka linako tse ling Jehova o etsetsa bahlanka ba hae lintho tseo ba neng ba sa nahane hore a ka ba etsetsa tsona ’me ba sale ba sa tsebe hore na ba iketse’ng ke thabo. Ke kamoo bara le barali babo Petrose ba Bakreste ba ileng ba ikutloa kateng bosiung boo. Ka linako tse ling ke tsela eo re ka ’nang ra ikutloa ka eona ha Jehova a re hlohonolofatsa ka ho enneng kajeno. (Liprov. 10:22) Nakong e tlang, re tla bona ha litšepiso tsohle tsa Jehova li phethahala lefatšeng ka bophara. Litšepiso tseo tse hlollang li tla phethahala ka tsela e tsotehang ho feta kamoo re nahanang kateng hona joale. Kahoo, ha feela re lula re tšepahala, re ka kholiseha hore re letetsoe ke menyetla e mengata ea ho thaba.
“Lengeloi la Jehova la mo Otla” (Liketso 12:18-25)
17, 18. Ke eng e ileng ea etsa hore letšoele le phahamise Heroda?
17 Heroda le eena o ile a makatsoa ke ho lopolloa ha Petrose—empa ho hang ha hoa ka ha mo thabisa. Hang-hang Heroda o ile a laela hore Petrose a batloe, eaba o re balebeli ba hae ba hlongoe lipotso. Ba ile ba ‘fuoa kotlo,’ mohlomong ba bolaoa. (Lik. 12:19) Heroda Agripa e ne e le motho ea pelo e mpe le ea se nang mohau. Na monna eo ea sehloho o ile a ahloleloa liketso tsa hae?
18 E ka ’na eaba Agripa o ile a ikutloa a tlotlolotsoe ha a hlolehile ho bolaea Petrose, empa o ile a itšelisa. Ho ile ha hlaha boemo boo ho bona lira tsa hae li neng li batla ho bopa khotso le eena, ’me ha ho pelaelo hore o ne a labalabela ho bua ka pel’a letšoele. Luka o re Heroda o ile a itokisa ka ho “apara liaparo tsa hae tsa borena.” Rahistori oa Mojuda ea bitsoang Josephus o re liaparo tsa Heroda li ne li entsoe ka silevera, hoo ha morena a le khanyeng a neng a phatsima. Eaba ralipolotiki eo ea makoko o fana ka puo. Letšoele leo le ile la phahamisa Heroda ka ho re: “Ke lentsoe la molimo eseng la motho!”—Lik. 12:20-22.
19, 20. (a) Ke hobane’ng ha Jehova a ile a otla Heroda? (b) Tlaleho ea ho shoa ha Heroda Agripa ka tšohanyetso e re khothatsa joang?
19 Thoriso e joalo e ne e lokela ho isoa ho Molimo, ’me Molimo o ne a shebeletse! Heroda o ne a e-na le monyetla oa ho qoba tlokotsi. A ka be a ile a khalemela letšoele leo kapa bonyane a hanana le lona. Ho e-na le hoo, o ile a phethahatsa maele a reng: “Boikakaso bo etella ho oa pele.” (Liprov. 16:18) “Hang-hang lengeloi la Jehova la mo otla,” la etsa hore moikakasi eo a shoe lefu le tšabehang. Heroda o ile a “jeoa ke liboko eaba oa shoa.” (Lik. 12:23) Josephus le eena o re Agripa o ile a otloa ka tšohanyetso ’me o phaella ka ho re morena eo o ile a hlokomela hore o shoa hobane a lumetse ho rorisoa ke letšoele. Josephus o re Agripa o ile a hoehla ka matsatsi a mahlano pele a shoa.b
20 Ka linako tse ling ho ka ’na ha bonahala eka batho ba sa tšabeng Molimo ba etsa lintho tse mpe ebe ha ba etsahalloe ke letho. Ha rea lokela ho makala, hobane “lefatše lohle le busoa ke Satane.” (1 Joh. 5:19) Leha ho le joalo, ka linako tse ling bahlanka ba tšepahalang ba Molimo baa khathatseha ha ho bonahala eka batho ba khopo ha ba nkeloe khato. Ke ka lebaka leo tlaleho e kang ena e leng e khothatsang. Ha e le hantle, re bona ha Jehova a nka khato, e leng ho hopotsang bahlanka bohle ba hae ba tšepahalang hore o rata toka. (Pes. 33:5) Ka nako e loketseng, toka ea hae e tla hlola.
21. Liketso khaolo ea 12 e re ruta ntlha efe e ka sehloohong, ’me e ka re khothatsa joang kajeno?
21 Tlaleho ena e phetha ka mantsoe a khothatsang le ho feta, e re: “Lentsoe la Jehova la ’na la tsebahala.” (Lik. 12:24) Tlaleho ena ea kamoo mosebetsi oa boboleli o ileng oa tsoela pele kateng e ka ’na ea re hopotsa tsela eo Jehova a o hlohonolofalitseng ka eona mehleng ena. Ka ho hlakileng, Liketso khaolo ea 12 ha e bue feela ka litaba tsa moapostola ea ileng a shoa le ea ileng a lopolloa. E bua ka Jehova le kamoo a ileng a nyopisa morero oa Satane oa ho felisa phutheho ea Bakreste le ho thibela mosebetsi oa ho bolela litaba tse monate. Litlhaselo tseo li ile tsa nyopa, joalokaha merero eohle e joalo e tla nyopa. (Esa. 54:17) Ka lehlakoreng le leng, ba emeng ka lehlakoreng la Jehova le Jesu Kreste ba etsa mosebetsi o ke keng oa nyopa le ka mohla. Na eo ha se taba e khothatsang? Re na le tlotla e tsotehang hakaakang ea ho kenya letsoho ho phatlalatsoeng ha “lentsoe la Jehova” kajeno!
a Sheba lebokose la sehlooho se reng: “Morena Heroda Agripa I.”
b Ngaka e ’ngoe eo e bileng e leng sengoli, e re mohlomong matšoao a hlalosoang ke Josephus le Luka a ne a bakoa ke manyonyo a kibang mala hoo motho a ka shoang. Ka linako tse ling motho oa a hlatsa kapa a tsoa ’meleng ha motho a shoa. Buka e ’ngoe e re: “Ho toba litaba ha Luka joaloka ngaka ho bontša hore na lefu la [Heroda] e ne e le le tšabehang hakae.”