Sura 11
“Kimbieni Kutoka Kati ya Babeli”
1. (a) Twaweza kujuaje iliyo aina ya ibada inayompendeza Mungu? (b) Mungu anatuomba sana tukimbie kitu gani?
WATU wengi wameenda kutoka dini moja mpaka kwa dini nyingine, wakitafuta-tafuta majibu yenye kuridhisha kwa maulizo yao juu ya maisha. Wanaona ufanani fulani katika imani na mazoea, pia tofauti nyingi. Lakini ye yote anaweza kuhakikisha yaliyo majibu ya kweli na mazoea yanayompendeza Mungu kweli kweli kwa kutumia tu Neno la Mungu mwenyewe kuwa mwongozo. Kupitia Biblia, Muumba anatufahamisha juu yake mwenyewe na juu ya kusudi lake. Pia anafichua tuone mizizi ya ibada ya uwongo. Kwa kufanya hivyo, anatuonya sisi juu ya kile anachokieleza kuwa ‘Babeli Mkuu’ na anatuomba sana ‘tukimbie’ kutoka kati yake. Je! wewe umetii onyo hilo?—Ufunuo 18:4, 21; Yeremia 51:6.
2. ‘Babeli Mkuu’ ni nini?
2 ‘Babeli Mkuu’ ni nini? Zikionwa kwa ujumla, dini zote zinazounga mkono mielekeo, imani au mazoea ambayo mizizi yayo ni katika dini ya Babuloni wa kale zinajumuika kuwa Babeli Mkuu. Kwa hiyo tabia zayo zenye kutambulisha zinaweza kuamuliwa kwa kuchunguza mwanzo wa dini ya Babuloni wa kale wenyewe.
3. (a) Babuloni wa kale ulianzaje, na aliyeuanzisha alitia moyo kuwe na roho gani? (b) Roho hiyo inaonyeshwa kwa njia zipi leo katika dini?
3 Muda wa zaidi ya karne moja baada ya Gharika ya siku za Noa, mji wa Babeli (baadaye ukaja kuitwa Babuloni) ulijengwa juu ya mnara—mpango ambao kwa wazi uliendelezwa na Nimrodi. Nimrodi huyo alichochea katika washiriki wake roho ya uasi juu ya Yehova na tamaa ya kujitafutia wenyewe umashuhuri. (Mwanzo 10:9, 10; 11:1-9) Je! unaiona roho hiyo leo—kutojali Neno la Mungu, hata kwa upande wa wale wanaojidai kuwa watu wa dini, na matumizi ya dini ili kuvuta fikira za watu kwenye ubinafsi au hata kujipatia umashuhuri?
4. Dini ya Kibabuloni imepotoaje ukweli juu ya Mungu mwenyewe?
4 Utatu wa miungu ulikuwa wenye kutokeza sana katika dini ya Kibabuloni. Kulikuwako utatu wa miungu ya Ano, Beli na Ea; utatu mwingine ulitia ndani Sini, Shamashi na Ishta. Tena, mifano ilijaa mahali pa ibada pa Babuloni. Yote hiyo iliondoa fikira za watu kwenye uhakika wa kwamba kuna Mungu wa kweli mmoja tu, ambaye jina lake ni Yehova. (Kumbukumbu la Torati 4:39; Yohana 17:3) Sifa na mwenendo waliohesabia miungu yao, pamoja na matumizi ya mifano isiyo na uhai, ziliwapa watu wengi maoni yaliyopotoka juu ya Muumba.—Yeremia 10:10, 14; 50:1, 38; 1 Wakorintho 10:14, 19-22.
5. (a) Imani ya Kibabuloni juu ya kifo kwa kweli ilikuwaje ongezeo la uwongo ambao Shetani alimwambia Hawa? (b) Hiyo imeongoza kwenye mafundisho gani mengine?
5 Wababuloni waliamini kwamba kifo kilikuwa ni safari tu ya kwenda kwenye aina nyingine ya maisha, lakini hiyo ilipingana na lile ambalo Muumba alikuwa amewaambia wazazi wetu wa kwanza. Wanafalsafa Wagiriki walikuza wazo hilo kwa kueleza, wakisema kwamba wanadamu wana nafsi isiyoweza kufa. Uwongo wa kwanza wa Ibilisi ulikuwa wa kwamba kama Adamu na Hawa wangekataa kumtii Mungu, ‘hakika hawangekufa’ katika mwili. Basi watu walikuwa wakiambiwa kwamba kitu kilichoendelea kuishi milele ni sehemu yao ya ndani ambayo hawangeweza kuiona. Fundisho hilo la uwongo likaongoza kwenye imani ya moto wa mateso, matohara, ibada ya wazee waliokufa na mengi zaidi.—Mwanzo 3:1-5; Mhubiri 9:5, 10; Ezekieli 18:4.
6. (a) Ni mazoea gani mengine yanayopendwa na watu wengi leo ambayo mizizi yayo ni katika dini ya Kibabuloni? (b) Jambo hilo ni zito kadiri gani?
6 Pia dini ya Babuloni ilitia ndani zoea la unajimu, uaguzi, kufanywa kwa vituko vya ajabu na uchawi, ambalo kwa hilo watu wametafuta mwongozo usio wa kiasili ambao ungeweza kutumiwa ili wajitajirishe wenyewe na kuwatawala wengine. (Danieli 2:27; Ezekieli 21:21) Mazoea hayo ni mengi leo kama nini, ijapo Biblia inakataza hayo yote! Kwa kuyashiriki, watu wamejiweka moja kwa moja katika hali ambayo ni rahisi kuongozwa na roho za mashetani, wanaotoza bei isiyo ya huruma kwa mapendeleo ambayo wanatoa.—Kumbukumbu la Torati 18:10-12; Isaya 8:19; Matendo 16:16; Ufunuo 18:21, 23.
7. Wewe unaona ushahidi gani kwamba Babeli Mkuu (a) ana uhusiano usio halali pamoja na watawala wa kisiasa? (b) ana utajiri mkubwa? (c) analaumika kwa umwagaji wa damu?
7 Kwa kujulisha zaidi Babeli Mkuu ni nini, Biblia inasema juu ya uhusiano wake usio halali pamoja na watawala wa kisiasa, utajiri wake na lawama lake la kumwaga damu, kutia na ile ya watumishi wa kweli wa Mungu. (Ufunuo 17:1-6; 18:24) Matendo ya dini za ulimwengu katika mambo hayo ni yenye kujulikana sana.
UPENDO WAKO KWA UKWELI NI MKUBWA KADIRI GANI?
8. Hasa ni nani aliye mungu wa Babeli Mkuu?
8 Ikiwa mtu ni wa sehemu yo yote ya Babeli Mkuu, anashiriki sherehe zake au anafuata mfano wa njia zake, ni nani anayeheshimiwa kwa njia hiyo? Hakika si Yehova. Badala yake, mtu huyo anasujudu mbele ya “mungu wa huu mfumo wa mambo,” yeye ambaye amepofusha akili za wanadamu.—2 Wakorintho 4:4.
9. Imewezekanaje kwa Shetani kupoteza watu wengi sana kidini?
9 Lakini imewezekanaje kwa watu wengi sana wapate kupotezwa hivyo? Biblia inajibu kwamba wamenaswa na mtego wa Shetani “kwa sababu hawakukubali kuipenda ile kweli.” (2 Wathesalonike 2:9-12) Jambo hilo lisitushangaze. Unawajua watu wangapi ambao nyakati zote wanasema ukweli—nyumbani, kazini, wanapoambiwa makosa yao? Wanapoonyeshwa yanayosemwa na Biblia, neno la Mungu la ukweli, ni wangapi walio tayari kuacha imani au desturi zao za zamani, hata kubadili mtindo wao wa maisha, ili wayafuate? Je! wewe uko tayari?
10. (a) Yehova anatafuta watu wa aina gani? (b) Tunaweza kuonyeshaje kwamba sisi ni watu wa aina hiyo?
10 Yehova anatafuta watu walio na upendo kama huo kwa ukweli. Yeye mwenyewe ni “Mungu wa kweli.” (Zaburi 31:5) Mafundisho ya Neno lake si mambo ya kuwazia tu. Ni ukweli. Yesu alimwambia hivi mwanamke Msamaria: “Waabuduo halisi watamwabudu Baba katika roho na kweli. Kwa maana Baba awatafuta watu kama hao wamwabudu. Mungu ni Roho, na wamwabuduo yeye imewapasa kumwabudu katika roho na kweli.” (Yohana 4:23, 24) Je! wewe unataka kuwa mtu wa aina hiyo?
MAANDALIZI YA MUNGU KWA UKOMBOZI
11. (a) Ni nini kinachotabiriwa katika Isaya 49:8, 9? (b) Hicho kilitimizwa kwa mara ya kwanza wakati gani? (c) Kwa nini ni chenye kupendeza kwetu?
11 Ili atupe mwongozo, zamani sana Yehova aliandikisha katika Biblia ahadi ya ukombozi kutoka utawala wenye kuonea wa Babuloni. Ahadi hiyo ilitimizwa wakati Sairasi (Koreshi) Mkuu alipowakomboa Wayahudi, na pia Wanethini wasio Wayahudi, hata wakarudi Yerusalemu wakajenge upya hekalu la Yehova. Lakini huo haukuwa ndio mwisho. Yaliyotukia wakati huo yalielekeza kwenye ukombozi mwingine kupitia Sairasi aliye Mkubwa Zaidi, Bwana Yesu Kristo. Tukifuata maelekezo yake tutalindwa tusipotezwe na watu wanaojitafutia umashuhuri tu. Unabii huu ulimhusu Yesu hasa, nao unasema hivi: “Hivi ndivyo Yehova amesema: ‘Katika wakati wa nia njema nimekujibu, na katika siku ya wokovu nimekusaidia; nami niliendelea kukulinda ili nipate kukutoa wewe uwe agano kwa watu, kuitengeneza nchi iwe nzuri, kutokeza umilikaji mpya wa milki za urithi zilizofanywa ukiwa, kusema kwa wafungwa, “Tokeni!” kwa wale walio katika giza, “Jifunueni wenyewe!”’” (Isaya 49:8, 9, New World Translation) Unabii huo ulitimizwaje katika Yesu?
12. (a) Unabii huo ulitimizwaje katika Yesu? (Luka 4:16-18) (b) Hilo lina kitia-moyo gani kwetu?
12 Yehova alijibu sala za Yesu. Alisaidia na kulinda Mwanaye wakati Yesu alipofichua kwa ujasiri uwongo wa kidini, akaifanya ijulikane ‘ile kweli ambayo ingeweka watu huru.’ (Yohana 8:32) Zijapokuwa jitihada za kishetani za kutaka kumwangamiza Yesu, Yehova alihifadhi Mwanaye mpaka kazi yake duniani ikafanywa. Kisha akamfufua Yesu aende kwenye uzima usioweza kufa mbinguni, aendelee huko na kazi ya ukombozi. Mungu alimpa “agano,” au rehani, kwamba kungekuwako kazi ya kuweka watu wawe huru kutoka utumwa wa Babeli Mkuu. Kama vile hakika kuna Yesu Kristo aliyefufuliwa na kutukuzwa mbinguni, ndivyo ilivyo hakika pia kwamba watu wenye mioyo mizuri watakombolewa kutoka giza la kidini la Babeli Mkuu. Je! wewe utafaidika na ukombozi huo?
13. Tangu mwaka wa 36 W.K. na kuendelea, Yesu alithibitikaje kuwa “nuru ya mataifa”?
13 Kwa habari ya kadiri ambavyo ukombozi huo ungekuwa, Yehova alitabiri hivi: “Pia nimekutoa uwe nuru ya mataifa, ili wokovu wangu upate kuwa kwenye pembe ya dunia.” (Isaya 49:6, New World Translation) Kwa sababu hiyo, mwaka wa 36 W.K. Mataifa, au watu wa mataifa yasiyo ya Kiyahudi, walianza kuingizwa katika kundi la Israeli wa kiroho. Ingawa hivyo, kuongezwa kwa Mataifa kwenye kundi la Kikristo lililopakwa mafuta hakukuwa ndiyo kadiri kamili ambayo Yesu angetumika akiwa “nuru ya mataifa.”
14. (a) Yesu angekuwa nuru kwa nani wengine kutoka “mataifa”? (b) Hao walifananishwa na vikundi gani vilivyotoka Babuloni wa kale? (c) Wanafurahia baraka gani za kiroho, kwa utimizo wa Isaya 49:10?
14 Yesu alijua kwamba yeye pia angekusanya “kondoo wengine” ambao wangefurahia uzima wa milele duniani. (Yohana 10:16) Walifananishwa na Wanethini na wana wa watumishi wa Sulemani waliojiunga na Wayahudi mwaka wa 537 K.W.K. katika safari yao ya kutoka Babuloni. (Ezra 2:1, 43-58) Tayari umati mkubwa wa hao katika nyakati za kisasa wameitii amri ya ‘kutoka’ katika Babeli Mkuu. Sasa hao wanafurahia baraka za kiroho zenye kuburudisha zilizotabiriwa katika Isaya 49:10: “Hawataona njaa, wala hawataona kiu; hari haitawapiga, wala jua; kwa maana yeye aliyewarehemu atawatangulia, naam, karibu na chemchemi za maji atawaongoza.” Katika Ufunuo 7:9, 16, 17, baraka hizo zinahusu kwa kufaa “mkutano mkubwa” wa “kondoo wengine.”
“TOKENI KWAKE, ENYI WATU WANGU”
15. Kwa nini Biblia inawaomba sana wale ambao wangekuwa watu wa Mungu watoke katika Babeli Mkuu?
15 Katika maono yaliyoongozwa na Mungu mtume Yohana alionyeshwa ambavyo kutekelezwa kwa hukumu ya Mungu kungemaanisha kwa Babeli Mkuu. Kwa sababu hilo ni jambo la hakika, malaika kutoka mbinguni, akimsemea Mungu, aliomba sana hivi: “Tokeni kwake, enyi watu wangu, msishiriki dhambi zake, wala msipokee mapigo yake. Kwa maana dhambi zake zimefika hata mbinguni, na Mungu amekumbuka maovu yake.”—Ufunuo 18:4, 5.
16. Ni nini ambacho huenda kikaonyesha kama tume-au-hatukutii kweli kweli amri hiyo?
16 Washiriki wa Israeli wa kiroho wametii amri hiyo, na sasa wanawaomba sana wengine wafanye hivyo. Wanajua kwamba mtu akichanganya ibada ya kweli na ya uwongo, hawezi kumpendeza Mungu. Ikiwa ye yote anashirikiana na Mashahidi wa Yehova lakini bado hajavunja vifungo vyake pamoja na Babeli Mkuu, anawezaje kusema yeye si sehemu ya Babeli Mkuu? Hata ikiwa hahudhurii kamwe ibada zake za kidini, ikiwa anashiriki sikukuu za Babeli Mkuu za kidini mahali anapofanyia kazi ya kuajiriwa au akiwa pamoja na watu wa ukoo wake, yeye bado anagusa kilicho kichafu. (Isaya 52:11) Ikiwa anashiriki mapokeo ya kijamaa yanayoonyesha imani ya kwamba nafsi haifi au kwa ushirikina anaogopa roho waovu, yeye bado anashiriki dhambi za Babeli Mkuu. Hatuwezi kusita-sita bila kufanya uamuzi. Ikiwa tunaamini kwamba Yehova ndiye Mungu wa kweli, basi ni lazima tumtumikie yeye pekee.—1 Wafalme 18:21.
17. (a) Kama inavyoonyeshwa katika Ufunuo 14:6, 7, watu kila mahali wanaalikwa wafanye nini? (b) Ili wamwabudu Yehova kwa njia yenye kukubalika, ni amri gani nyingine ambayo ni lazima waitii?
17 Watu wa kila taifa na kabila na lugha wanatolewa mwaliko huu wenye kuvutia: Jiungeni katika ibada ya Yehova, Mungu mmoja wa kweli! (Ufunuo 14:6, 7) Ili ufanye hivyo, ni lazima pia ufuate mfano wa watumishi wa kale wa Mungu waliotii amri hii: “Kimbieni kutoka kati ya Babeli, kila mtu na ajiokoe nafsi yake.”—Yeremia 51:6.