Je! Ni Wanyonyaji Wanaotumia ‘Umaskini na Ujinga’?
“MASHAHIDI WA YEHOVA . . . wanatumia kwa faida yao wenyewe umaskini, ukosefu wa ujuzi, na ujinga wa sehemu kubwa ya watu wetu,” ikasemekana na mwandishi Mmeksiko Jorge Garcia, “ili waendelee hatua kwa hatua kudhibiti dhamiri yao.”—Excelsior la Machi 9, 1983.
Mashtaka kama hayo dhidi ya Mashahidi wa Yehova yanasikiwa mara nyingi katika Latini Amerika. ‘Hakuna mtu ye yote aliye wa umaana mkubwa anayepata kamwe kuwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova,’ wanasema watu fulani wa kazi za kiprofeshenali, wanasiasa, na viongozi wa kidini. ‘Mashahidi wa Yehova wanapata wafuasi wao kutokana na watu walio maskini, wajinga.’ Ni kweli kwamba wengi wa Mashahidi wa Yehova ni watu wenye hali za chini, lakini je! hiyo inamaanisha kwamba Mashahidi wa Yehova ‘wanatumia kwa faida yao wenyewe umaskini, ukosefu wa ujuzi, na ujinga wa watu?’ Je! uhakika wa kwamba watu wengi walio wa hali za chini na maskini ndio wanaoitikia mafundisho yao unamaanisha kwamba mafundisho hayo ni yenye makosa?
Ili kujibu maswali haya, acheni turudi nyuma kufikiria ile karne ya kwanza ya Wakati wa Kawaida wetu. Ni aina gani ya watu waliovutiwa kwenye Ukristo huko nyuma?
Ukristo—Sababu Iliyofanya Uvutie Walio Dhalili
Wachambuzi wa ki-siku-hizi wa Mashahidi wa Yehova wanafanya tu kurudia maneno ya wapinzani wa Ukristo wa karne ya kwanza. Mathalani, fikiria watu waeledi wa Kigiriki waliokaa katika jiji la kale la Korintho. Kama vile mtume Paulo anavyoweka maneno yenyewe, “Wagiriki wa[li]tafuta hekima.” (1 Wakorintho 1:22, NW) Bila shaka, wao hawakutaka hekima ya Kibiblia, bali hoja zilizofichika sana za kifalsafa. Na wakati mtume Paulo “hakuja akiwa na uneni uliozidishwa mno au wa hekima” bali akatoa ujumbe rahisi-rahisi wa “Kristo, tena akiwa mtundikwa,” wengi walifanya mzaha kuwa Ukristo ni “upumbavu.”—1 Wakorintho 1:23; 2:1, 2, NW.
Basi, je! Paulo alikuwa ‘akitumia ujinga wa watu ili ajifaidi mwenyewe’ kwa kuvutia walio wanyenyekevu na dhalili pamoja na wakaaji wengine wa Korintho? Hata kidogo. Paulo aliwaeleza hivi Wakristo huko: “Kwa maana ninyi mnaona kuitwa kwenu naye, akina ndugu, kwamba si wengi wenye hekima katika njia ya kimnofu ambao waliitwa, . . . bali Mungu alichagua vitu vipumbavu vya ulimwengu, kwamba yeye apate kutia watu wenye hekima kwenye aibu . . . ili kwamba mnofu wo wote usipate kujisifu katika mwono wa Mungu.”—1 Wakorintho 1:26-29, NW.
Kutoka pale pale mwanzoni, Ukristo ulikuwa umekuwa dini iliyovutia watu walio dhalili, wanyenyekevu. Mitume 12 wa Yesu—ule msingi wa kanisa lake—hawakuchukuliwa kutoka miongoni mwa waandishi wenye elimu na Mafarisayo. (Waefeso 2:20) Bali, wao walitoka kwenye tabaka ya wafanya-kazi, kazi ya wanne kati yao ikiwa ni uvuvi wa samaki. (Mathayo 4:18-22; 10:2, 3) Wao walikuwa watu walioonwa na viongozi wa kidini kuwa “wasio na elimu, wasio na maarifa,” maana yake ikiwa ni kwamba elimu yao ilikuwa ya kimsingi na si kutoka kwenye shule za masomo ya juu zaidi. (Matendo 4:13) Waandishi na Mafarisayo ‘wenye elimu’ walishusha hadhi ya Mesiya aliyekuwa amengojewa kwa muda mrefu, wakifanyia mzaha mafundisho yake na wafuasi wake. Wao walichukua mwelekeo wa kwamba ‘hakuna mtu mwenye umaana hufuata Yesu.’
Kumbuka lililotukia katika pindi moja wakati walipopeleka maofisa ‘wakashike’ Yesu. Maofisa hao walirudi mikono mitupu. Kwa nini? Yanasema maandishi ya kumbukumbu la Biblia: “Maofisa wakajibu: ‘Hajapata kamwe mwanamume mwingine kunena kama huyu.’” Ndiyo, wao walishangazwa sana na mafundisho ya Kristo! Hata hivyo, viongozi wa kidini wenye kuelimishwa walijibiza jinsi gani? “Kwa zamu yao Mafarisayo wakajibu: ‘Ninyi pia mmekuwa hamkuongozwa vibaya pia, sivyo? Hakuna hata mmoja wa watawala au wa Mafarisayo ametia imani katika yeye, sivyo?’ “(Yohana 7:32, 44-48, NW) Kiburi kiliwazuia hivyo wasimkubali Yesu. Ni kweli, Biblia inasema kwamba “wengi hata wa watawala kwa kweli walitia imani katika yeye, lakini kwa sababu ya Mafarisayo wao hawangemwungama yeye, ili wasiondoshwe kutoka kwenye sinagogi; kwa maana wao walipenda utukufu wa wanadamu zaidi ya hata utukufu wa Mungu.”—Yohana 12:42, 43, NW.
Wazia hilo! Watu hawa kwa kweli walisadikishwa kwamba Yesu ndiye aliyekuwa na ukweli, lakini wao wakakataa kuwa wanafunzi wake kwa kuhofu wanadamu. Watawala hao waliona haifai kabisa kudhabihu msimamo wao katika mambo ya kijamii, kisiasa na kidini ili wawe wafuasi wa Yesu. Si ajabu kwamba Yesu alisema: “Kwa kweli mimi nasema kwa ninyi kwamba litakuwa jambo gumu kwa mtu tajiri kuingia ndani ya ufalme wa mbingu”! (Mathayo 19:23, NW) Kwa hiyo, kwa ujumla, watu hao walikuwa wenye kiburi mno wasifuate dini iliyowataka kwa unyenyekevu ‘waokote mti wa mateso wao na kufuata Yesu.’ (Mathayo 16:24, NW) Hivyo wakati mmoja Kristo alisema hivi katika sala: “Mimi nakusifu wewe peupe, Baba, Bwana wa mbinguni na dunia, kwa sababu wewe umeficha kwa uangalifu mambo haya kutokana na wenye hekima na waeledi, na umeyafunua kwa watoto wachanga.” (Luka 10:21, NW) Tofauti na wale waeledi wa kilimwengu, watu hao walikuwa wenye kupokea ukweli.—Linganisha Mathayo 18:3.
Mungu Si Mwenye Upendeleo
Aliandika hivi mwanafunzi Yakobo: “Mungu alichagua wale ambao ni maskini kuhusiana na ulimwengu ili wawe matajiri katika imani na warithi wa ule ufalme, ambao yeye aliahidi kwa wale ambao wanampenda, je! hakufanya hivyo?” (Yakobo 2:5, NW) Basi, je! hii ilimaanisha kwamba wale wenye mali na elimu ya kilimwengu walizuiliwa wasitumikie Mungu? Sivyo hata kidogo! Baada ya yule mwongofu wa kwanza Mmataifa, Kornelio, kupokea roho takatifu, Petro alionelea hivi: “Kwa uhakika mimi nafahamu kwamba Mungu si mwenye upendeleo, bali katika kila taifa mtu ambaye anamhofu na kufanyiza kazi uadilifu anakubalika kwake.” (Matendo 10:34, 35, NW) Labda Petro alikumbuka maneno ya Yehova kwa Samweli, yaliyonenwa karne kadhaa kabla ya hapo: “Kwa maana si njia ile ambayo mwanadamu anaona ndiyo njia ambayo Mungu anaona, kwa sababu mwanadamu aliye wa kikawaida tu anaona kile ambacho kinaonekana kwenye macho; lakini kwa habari ya Yehova, yeye anaona moyo uko namna gani.”—1 Samweli 16:7, NW.
Basi, kwa kupendeza Biblia inataarifu kwamba “kutano kubwa la makuhani lilianza kuwa tiifu kwa ile imani.” (Matendo 6:7, NW) Wakristo walipatwa, pia, katika “watu wa nyumba ya Kaisari” iliyo na fahari. (Wafilipi 4:22, NW) Na hata ingawa walio wengi wa Wakristo walikuwa watu wa hali ya chini, kundini walikuwamo watu fulani waliokuwa matajiri.—1 Timotheo 6:17.
Nyakati za Ki-Siku-Hizi
Basi, haipasi kutushangaza kwamba ukweli leo umezaa tunda hasa miongoni mwa watu wa kikawaida. Hata sasa Yehova hatazami pesa ambazo mtu ameweka benki wala elimu ya kilimwengu, bali moyo. (Mithali 21:2) Kumbuka, pia, kwamba Yesu alisema: “Hakuna mtu ambaye anaweza kuja kwangu mimi isipokuwa Baba, ambaye alinituma mimi, amvute yeye.” (Yohana 6:44, NW) Kwa uhakika, Baba angevuta kwake mwenyewe wale tu ambao ni wanyenyekevu na wenye kufundishika, sivyo?
Hata hivyo, hii si kusema kwamba watu wenye elimu na wale wenye kuitwa waprofeshenali hawawi Mashahidi wa Yehova. Wakati Paulo alipotoa ufunuzi rahisi, hata hivyo wenye kujaa kani, juu ya ukweli mbele ya Mfalme Agripa, mfalme alikiri hivi: “Katika muda mfupi wewe ungenisukuma kwa maneno niwe Mkristo.” (Matendo 26:27, 28, NW) Vilevile, wengi wenye elimu wamevutiwa kwenye ukweli na lile elezo lenye kueleweka wazi lililo la kiakili kuhusu ukweli wa Biblia ambao Mashahidi wa Yehova wanatoa. Kumbuka, mtu mnyenyekevu kwa lazima si mtu asiye na elimu. Musa aliitwa “msikivu kati ya watu wote ambao walikuwa juu ya uso wa ardhi.” (Hesabu 12:3, NW) Hata hivyo yeye alikuwa ‘amefundishwa katika hekima yote ya Wamisri.’—Matendo 7:22, NW.
Ingawa hivyo, inastahili kuangalia kwamba wakati watu mmoja mmoja walio na elimu kidogo ya kilimwengu wanapoanza kushirikiana pamoja na Mashahidi wa Yehova, mara nyingi wao wanachukua hatua za kufanya maendeleo katika stadi zao za kielimu. Wao wanajaribu kufanya maendeleo katika mazoea yao ya kusoma na kujifunza ili wajue yale mafundisho ya msingi ya Biblia na kujiendeleza bila kuachwa nyuma katika ufahamu wa mtiririko wa vitabu vya Biblia vinavyotangazwa na Mashahidi wa Yehova. Ikiwa mtu mwenye moyo mweupe anataka kujifunza Biblia lakini anazuiwa na kutojua kusoma na kuandika, mafundisho ya bure mara nyingi yanaweza kupangwa kupitia kundi la kwao.
Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi hata inatangaza kijitabu chenye kichwa Jifunze Kusoma na Kuandika. Kijitabu hiki kimewasaidia maelfu mengi ya watu katika Esia, Afrika, na Amerika ya Kati na Kusini wajifunze kusoma. Katika nchi moja ya Latini Amerika, watu 51,249 wamejifunza kusoma na kuandika katika miaka 26 iliyopita kwa msaada wa kijitabu hiki! Katika kijiji kimoja kidogo katika Latini Amerika, mkaguzi wa Idara ya Elimu alifanya mkutano pamoja na wawakilishi wa matengenezo kadhaa tofauti-tofauti—kutia na Mashahidi wa Yehova. Shahidi aliyekuwako aliwaambia juu ya kijitabu Jifunze Kusoma na akaalika kikundi hicho kwenye mmoja wa mikutano ya Mashahidi.
Kikundi hicho kilihudhuria Shule ya Huduma ya Kitheokrasi—mkutano uliopangwa kwa njia ya kusaidia wanaume na wanawake wawe walimu wenye matokeo. Walishangaa kuona mwanamume mmoja waliyekuwa wamemjua kuwa asiyejua kusoma wala kuandika—akiwa jukwaani na akitoa hotuba ya Biblia! Mmoja wa hao wenye kuzuru, ambaye ni mwalimu mkuu wa shule, alisema: “Haiwezekani kwamba mwanamume huyu ambaye sikuzote sisi tumemjua kuwa asiyejua kusoma wala kuandika anaweza kuongea katika Kihispania [badala ya kilugha chake cha kienyeji], achia mbali kule kuhutubia wasikilizaji, lakini ndivyo yeye anafanya.”
Kwa hiyo badala ya kunyonya watu walio dhalili, Wakristo wa kweli leo wanawapa msaada wafanye maendeleo kwa kuwasaidia waje kwenye maarifa ya kuujua ukweli. Wakristo hao wanatekeleza ile kazi ya kuelimisha ambayo Yesu aliitolea utume wakati aliposema: “Kwa hiyo nendeni mkafanye wanafunzi kutoka kwa watu wa mataifa yote, . . . kuwafundisha kushika mambo yote ambayo nimewaamuru ninyi.” (Mathayo 28:19, 20, NW) Na kama matokeo, kila mwaka makumi ya maelfu kutoka kila kiwango cha jamii wanajiunga na hesabu za Mashahidi wa Yehova.