Yehova—Mungu Afundishaye

“Wote watakuwa wamefundishwa na Mungu.”—YOHANA 6:45.

1. Yesu anafanya nini sasa katika Kapernaumu?

HIVI majuzi Yesu Kristo alikuwa amefanya miujiza na sasa anaonekana akifundisha katika sinagogi Kapernaumu, karibu na Bahari ya Galilaya. (Yohana 6:1-21, 59) Wengi waonyesha kutokuamini kwao asemapo: “Nimeshuka kutoka mbinguni.” Wao wanong’ona hivi: “Huyu siye Yesu, mwana wa Yusufu, ambaye twamjua babaye na mamaye? Sasa asemaje huyu, Nimeshuka kutoka mbinguni?” (Yohana 6:38, 42) Akiwakaripia, Yesu apiga mbiu hivi: “Hakuna mtu awezaye kuja kwangu, asipovutwa na Baba aliyenipeleka; nami nitamfufua siku ya mwisho.”—Yohana 6:44.

2. Kuna msingi gani wa kuamini ahadi ya Yesu juu ya ufufuo?

² Hiyo ni ahadi nzuri ajabu kama nini—kufufuliwa katika siku ya mwisho, wakati Ufalme wa Mungu utawalapo! Twaweza kuamini ahadi hiyo kwa sababu inathibitishwa na Baba, Yehova Mungu. (Ayubu 14:13-15; Isaya 26:19) Kwa kweli, Yehova, afundishaye kwamba wafu watafufuliwa, ndiye “mwalimu mkuu zaidi kuliko wote.” (Ayubu 36:22, Today’s English Version) Akikazia ufundishaji wa Baba, Yesu asema hivi baada ya hapo: “Imeandikwa katika manabii, Na wote watakuwa wamefundishwa na Mungu.”—Yohana 6:45.

3. Tutazungumzia maswali gani?

³ Kwa hakika, lingekuwa pendeleo kuwa miongoni mwa wale ambao nabii Isaya aliandika hivi juu yao: “Na watoto [“wana,” NW] wako wote watafundishwa na BWANA.” (Isaya 54:13) Je, twaweza kuwa miongoni mwao? Ni nani ambao wamekuwa kama wana kwake na wamepokea ufundishaji wake? Ni nini mafundisho ya muhimu ya Yehova ambayo ni lazima tujue na kutenda kulingana nayo ili kupokea baraka yake? Yehova alifundishaje katika wakati uliopita, na je, yeye hufundisha katika njia iyo hiyo leo? Hayo ndiyo maswali tutakayozungumzia.

Baba, Mwalimu, Mume

4. Ni nani waliokuwa wa kwanza wa wana wa Yehova kupokea mafundisho yake?

⁴ Yehova alikuwa Baba na pia Mwalimu kwa mara ya kwanza alipomuumba Mwana wake mzaliwa-pekee, Yesu, kabla hajawa binadamu. Huyo anaitwa “Neno” kwa sababu yeye ndiye Msemaji Mkuu wa Yehova. (Yohana 1:1, 14; 3:16) Huyo Neno alitumikia “kando [ya Baba] akiwa mfanyakazi stadi,” naye alijifunza vema kutokana na ufundishaji wa Baba yake. (Mithali 8:22, 30, NW) Kwa kweli, yeye alikuwa Wakili, au njia ambayo kwayo, Baba aliumba vitu vingine vyote, kutia na “wana wa Mungu” wa roho. Ni lazima iwe walishangilia kama nini kufundishwa na Mungu! (Ayubu 1:6; 2:1; 38:7; Wakolosai 1:15-17) Baadaye, Adamu, binadamu wa kwanza, akaumbwa. Yeye pia alikuwa “mwana wa Mungu,” na Biblia hufunua kwamba Yehova alimfundisha.—Luka 3:38, NW; Mwanzo 2:7, 16, 17.

5. Ni pendeleo jipi lenye thamani lililopotezwa na Adamu, hata hivyo Yehova alifundisha nani, na kwa nini?

⁵ Kwa huzuni, Adamu, kwa kutotii kwake kimakusudi, alipoteza pendeleo la kuendelea kuwa mwana wa Mungu. Kwa hiyo, wazao wake, hawakuweza kudai ule uhusiano wa kuwa wana wa Mungu kwa msingi tu wa kuzaliwa. Hata hivyo, Yehova aliwafundisha wanadamu wasio wakamilifu waliomwendea ili kupata mwongozo. Kwa kielelezo, Noa alithibitika kuwa “mwanamume mwadilifu” ambaye “alitembea na Mungu wa kweli,” kwa hiyo Yehova alimfundisha Noa. (Mwanzo 6:9, 13–7:5, NW) Kwa utii wake, Abrahamu alijithibitisha kuwa “rafiki ya Yehova,” na kwa hiyo yeye pia alifundishwa na Yehova.—Yakobo 2:23, NW; Mwanzo 12:1-4; 15:1-8; 22:1, 2.

6. Yehova alikuja kuwaona nani kuwa “mwana” wake, naye alikuwa mwalimu wa aina gani kwao?

⁶ Baadaye sana, katika siku ya Musa, Yehova aliingia katika uhusiano wa agano pamoja na taifa la Israeli. Likiwa tokeo, taifa hilo likawa watu wake wateule nalo likaonwa kuwa ‘mwana’ wake. Mungu alisema: “Israeli ni mwanangu mimi.” (Kutoka 4:22, 23; 19:3-6; Kumbukumbu la Torati 14:1, 2) Kwa msingi wa uhusiano huo wa agano, Waisraeli wangeweza kusema, kama ilivyorekodiwa na nabii Isaya: “Wewe, BWANA, ndiwe Baba yetu.” (Isaya 63:16) Yehova alichukua daraka lake la kuwa baba akawafundisha watoto wake, Israeli, kwa upendo. (Zaburi 71:17; Isaya 48:17, 18) Kwa kweli, walipoacha kuwa waaminifu, yeye aliwasihi hivi kwa rehema: “Rudini, enyi watoto wenye kuasi.”—Yeremia 3:14.

7. Israeli walikuwa na uhusiano gani pamoja na Yehova?

⁷ Kwa sababu ya uhusiano wa agano pamoja na Israeli, Yehova alikuwa pia Mume wa kitamathali wa taifa hilo, nalo likawa mke wake wa kitamathali. Nabii Isaya aliandika hivi juu yalo: “Mfanyi Mtukufu wako ndiye mume wako anayekumiliki, Yehova wa majeshi likiwa jina lake.” (Isaya 54:5, NW; Yeremia 31:32) Ingawa Yehova alitimiza kwa heshima fungu lake akiwa Mume, taifa la Israeli lilikuwa mke asiye mwaminifu. “Kama vile mke amwachavyo mumewe kwa hiana,” Yehova akasema, “ndivyo mlivyonitenda mimi kwa hiana.” (Yeremia 3:20) Yehova aliendelea kuwasihi wana wa mke wake asiye na imani; yeye aliendelea kuwa “Mfunzi [wao] Mtukufu.”—Isaya 30:20; 2 Mambo ya Nyakati 36:15.

8. Hata ingawa Israeli likiwa taifa lilikataliwa katakata na Yehova, yeye bado ana mke gani wa kitamathali aliyefananishwa?

⁸ Israeli walipomkataa katakata na kumuua Yesu Kristo, Mwana Wake, hatimaye Mungu aliwakataa katakata. Taifa hilo la Kiyahudi halikuwa tena mke wake wa kitamathali, wala yeye hakuwa Baba na Mwalimu wa wana wake wapotovu. (Mathayo 23:37, 38) Hata hivyo, Israeli walikuwa mke wa mfano, au wa ufananisho tu. Mtume Paulo alinukuu Isaya 54:1, (NW) lisemalo juu ya “mwanamke aliye tasa” ambaye ni tofauti na “mwanamke aliye na mume anayemmiliki,” taifa la Israeli la asili. Paulo afunua kwamba Wakristo watiwa-mafuta ni watoto wa huyo “mwanamke aliye tasa,” amwitaye “Yerusalemu la juu.” Mwanamke huyu wa kitamathali anayefananishwa anatia ndani tengenezo la Mungu la kimbingu la viumbe vya roho.—Wagalatia 4:26, 27.

9. (a) Yesu alikuwa akirejezea nani aliposema juu ya ‘wana wako wakifundishwa na Yehova’? (b) Watu wanakuwa wana wa kiroho wa Mungu kwa msingi gani?

⁹ Hivyo, katika sinagogi ya Kapernaumu, Yesu aliponukuu unabii wa Isaya: “Watoto [“wana,” NW] wako wote watafundishwa na BWANA,” yeye alikuwa akisema juu ya wale ambao wangekuwa “wana” wa “Yerusalemu la juu,” tengenezo la Mungu la kimbingu lililo kama mke. Kwa kukubali mafundisho ya Yesu Kristo, mwakilishi wa Mungu kutoka mbinguni, wale wasikilizaji Wayahudi wangeweza kuwa watoto wa mwanamke wa kimbingu wa Mungu aliyekuwa tasa hapo awali na kufanyiza “taifa takatifu,” “Israeli [wa kiroho] wa Mungu.” (1 Petro 2:9, 10; Wagalatia 6:16) Akifafanua ile fursa tukufu iliyowezeshwa na Yesu ya kuwa wana wa kiroho wa Mungu, mtume Yohana aliandika hivi: “Yeye alikuja nyumbani kwake mwenyewe, lakini watu wake mwenyewe hawakumkaribisha. Hata hivyo, wengi kadiri ileile waliompokea, aliwapa mamlaka ya kuwa watoto wa Mungu, kwa sababu walikuwa wakidhihirisha imani katika jina lake.”—Yohana 1:11, 12, NW.

Mafundisho ya Muhimu ya Yehova

10. Mara tu baada ya uasi katika Edeni, Yehova alifundisha nini kuhusu “mbegu,” na Mbegu hiyo ilithibitika kuwa nani?

¹⁰ Yehova, akiwa Baba mwenye upendo, hujulisha watoto wake makusudi yake. Hivyo, malaika mwasi alipowashawishi wanadamu wawili wa kwanza wasitii, Yehova aliwajulisha mara hiyo yale ambayo yeye angefanya ili kutimiza kusudi lake la kufanya dunia iwe paradiso. Yeye alisema kwamba angeweka uadui kati ya “nyoka wa zamani,” ambaye ni Shetani Ibilisi, “na mwanamke.” Kisha akaeleza kwamba “mbegu” ya mwanamke ingemchubua Shetani “katika kichwa” kwa njia ya kufisha. (Mwanzo 3:1-6, 15; Ufunuo 12:9; 20:9, 10) Kama vile tumeona, huyo mwanamke—aliyetambulishwa baadaye kuwa “Yerusalemu la juu”—ni tengenezo la Mungu la kimbingu la viumbe vya roho. Lakini “mbegu” yake ni nani? Yeye ni Yesu Kristo, Mwana wa Mungu, aliyetumwa kutoka mbinguni na ambaye hatimaye atamharibu Shetani.—Wagalatia 4:4; Waebrania 2:14; 1 Yohana 3:8.

11, 12. Yehova aliongezeaje fundisho lake la muhimu kuhusu “mbegu”?

¹¹ Yehova aliongezea fundisho hili la muhimu kuhusu “mbegu” alipomwahidi Abrahamu hivi: “Kwa hakika nitaongeza mbegu yako kama vile nyota za mbinguni . . . Na kupitia mbegu yako kwa hakika mataifa yote ya dunia yatajibariki yenyewe.” (Mwanzo 22:17, 18, NW) Yehova alimtumia mtume Paulo ili kueleza kwamba Yesu Kristo ndiye Mbegu ya Abrahamu iliyoahidiwa lakini kwamba wengine pia wangekuwa sehemu ya “mbegu” hiyo. “Ikiwa nyinyi ni wa Kristo,” Paulo akaandika, “kwa kweli nyinyi ni mbegu ya Abrahamu, warithi kuhusiana na ahadi.”—Wagalatia 3:16, 29, NW.

¹² Yehova alifunua pia kwamba Kristo, aliye Mbegu, angetokana na nasaba ya kifalme ya Yuda na kwamba “mataifa watamtii.” (Mwanzo 49:10) Kuhusiana na Mfalme Daudi wa kabila la Yuda, Yehova aliahidi hivi: “Wazao wake [“mbegu yake,” NW] watadumu milele, na kiti chake kitakuwa kama jua mbele zangu.” (Zaburi 89:3, 4, 29, 36) Malaika Gabrieli alipotangaza kuzaliwa kwa Yesu, yeye alieleza kwamba mtoto huyo alikuwa Mtawala mwekwa-rasmi wa Mungu, Mbegu ya Daudi. “Huyo atakuwa mkuu, ataitwa Mwana wa Aliye juu,” akasema Gabrieli, “na Bwana Mungu atampa kiti cha enzi cha Daudi, baba yake, . . . na ufalme wake utakuwa hauna mwisho.”—Luka 1:32, 33; Isaya 9:6, 7; Danieli 7:13, 14.

13. Ili kupokea baraka ya Yehova, ni lazima tuitikieje fundisho lake?

¹³ Ili kupokea baraka ya Yehova, ni lazima tujue na kutenda kulingana na fundisho hili muhimu juu ya Ufalme wa Mungu. Ni lazima tuamini kwamba Yesu alishuka kutoka mbinguni, kwamba yeye ndiye Mfalme mwekwa-rasmi wa Mungu—Mbegu ya kifalme itakayosimamia kurudishwa kwa Paradiso duniani—na kwamba yeye atawafufua wafu. (Luka 23:42, 43; Yohana 18:33-37) Katika Kapernaumu Yesu aliposema juu ya kuwafufua wafu, lingalipaswa kuwa jambo la wazi kwa Wayahudi kwamba yeye alisema kweli. Kwa kuwa, majuma machache tu kabla ya wakati huo, labda humo humo Kapernaumu, yeye alikuwa amemfufua binti mwenye umri wa miaka 12 wa ofisa-msimamizi wa sinagogi! (Luka 8:49-56) Kwa hakika sisi pia tuna sababu ya kutosha ya kuamini na kutenda kulingana na fundisho la Yehova lenye kuchochea tumaini kuhusu Ufalme wake!

14, 15. (a) Ufalme wa Yehova ni wa maana jinsi gani kwa Yesu? (b) Twahitaji kuelewa na kuweza kueleza nini juu ya Ufalme wa Yehova?

¹⁴ Yesu aliutoa uhai wake wa kidunia ili kufundisha juu ya Ufalme wa Yehova. Yeye aliufanya huo uwe kichwa cha huduma yake, na hata aliwafundisha wafuasi wake wasali ili uje. (Mathayo 6:9, 10; Luka 4:43) Wayahudi wa asili walikuwa na taraja la kuwa “wana wa ufalme,” lakini kwa sababu ya kukosa imani, wengi wao walipoteza pendeleo hilo. (Mathayo 8:12; 21:43) Yesu alifunua kwamba ni “kundi dogo” pekee linalopokea pendeleo la kuwa “wana wa ufalme.” “Wana” hao wanakuwa “warithio pamoja na Kristo” katika Ufalme wake wa kimbingu.—Luka 12:32; Mathayo 13:38; Warumi 8:14-17; Yakobo 2:5.

¹⁵ Kristo atachukua mbinguni warithi wangapi wa ufalme ili watawale pamoja naye juu ya dunia? Ni 144,000 pekee, kulingana na Biblia. (Yohana 14:2, 3; 2 Timotheo 2:12; Ufunuo 5:10; 14:1-3; 20:4) Lakini Yesu alisema kwamba alikuwa na “kondoo wengine,” watakaokuwa raia wa kidunia wa utawala huo wa Ufalme. Hao watafurahia milele afya na amani kamilifu juu ya dunia iliyo paradiso. (Yohana 10:16; Zaburi 37:29; Ufunuo 21:3, 4) Sisi twahitaji kuelewa na kuweza kuelezea fundisho la Yehova juu ya Ufalme.

16. Ni fundisho jipi muhimu la Yehova tunalohitaji kujifunza na kuzoea?

¹⁶ Mtume Paulo alitambulisha fundisho jingine muhimu la Yehova. Yeye alisema hivi: “Ninyi wenyewe mmefundishwa na Mungu kupendana.” (1 Wathesalonike 4:9) Ili kumpendeza Yehova, twahitaji kuonyesha upendo huo. “Mungu ni upendo,” Biblia husema, na ni lazima tuige kielelezo chake cha kuonyesha upendo. (1 Yohana 4:8; Waefeso 5:1, 2) Kwa huzuni, watu walio wengi wameshindwa sana kujifunza kupenda wanadamu wenzao kama vile Mungu hutufundisha tufanye. Namna gani sisi? Je, tumeitikia fundisho hili la Yehova?

17. Twapaswa kuiga mtazamo wa nani?

¹⁷ Ni muhimu kwamba tuwe wenye kupokea mafundisho yote ya Yehova. Mtazamo wetu na uwe ule wa watunga-zaburi wa Biblia walioandika: “Ee BWANA, unijulishe njia zako, unifundishe mapito yako, uniongoze katika kweli yako, na kunifundisha.” “Unifundishe amri zako. Unifundishe akili na maarifa . . . Na kunifundisha hukumu zako.” (Zaburi 25:4, 5; 119:12, 66, 108) Ikiwa maoni yako yanafanana na yale ya watunga-zaburi hawa, wewe waweza kuwa miongoni mwa umati mkubwa wa wale wafundishwao na Yehova.

Umati Mkubwa wa Wenye Kufundishwa

18. Ni nini nabii Isaya alitabiri lingetendeka katika wakati wetu?

¹⁸ Nabii Isaya alitabiri yale ambayo yangetendeka katika wakati wetu: ‘Itakuwa katika siku za mwisho, mlima wa nyumba ya BWANA utawekwa imara juu ya milima. Na mataifa mengi watakwenda na kusema, Njoni, twende juu mlimani kwa BWANA, nyumbani kwa Mungu wa Yakobo, naye atatufundisha njia zake.’ (Isaya 2:2, 3; Mika 4:2) Ni nani watu hawa wafundishwao na Yehova?

19. Ni nani leo wanaotiwa ndani miongoni mwa wale wafundishwao na Yehova?

¹⁹ Wao watia ndani wengine zaidi ya wale watakaotawala mbinguni pamoja na Kristo. Kama ilivyoonyeshwa awali, Yesu alisema kwamba alikuwa na “kondoo wengine”—warithi wa kidunia wa Ufalme—zaidi ya “kundi dogo” la warithi wa Ufalme. (Yohana 10:16; Luka 12:32) “Umati mkubwa,” waokokao “dhiki kubwa,” ni wa jamii ya kondoo wengine, nao hufurahia msimamo wa kukubalika mbele ya Yehova kwa msingi wa imani yao katika damu ya Yesu iliyomwagwa. (Ufunuo 7:9, 14, NW) Hata ingawa kondoo wengine hawatiwi ndani moja kwa moja miongoni mwa wale “wana” ambao inasemwa juu yao kwenye Isaya 54:13, wao wanabarikiwa kwa kufundishwa na Yehova. Kwa hiyo, wao humwita Mungu “Baba” kwa sababu kwa kweli, yeye atakuwa Babu yao kupitia “Baba wa milele,” Yesu Kristo.—Mathayo 6:9; Isaya 9:6.

Jinsi Yehova Hufundisha

20. Yehova hufundisha katika njia zipi?

²⁰ Yehova hufundisha katika njia nyingi. Kwa kielelezo, yeye hufanya hivyo kupitia kazi zake za uumbaji, zinazoshuhudia kuwako kwake na pia hekima yake kuu. (Ayubu 12:7-9; Zaburi 19:1, 2; Warumi 1:20) Kwa kuongezea, yeye hufundisha kwa uwasiliano wa moja kwa moja, kama vile alivyofanya katika kumfundisha Yesu kabla hajawa binadamu. Vivyo hivyo, katika pindi tatu zilizorekodiwa, yeye alisema na watu duniani moja kwa moja kutoka mbinguni.—Mathayo 3:17; 17:5; Yohana 12:28.

21. Yehova alimtumia malaika yupi hasa kuwa mwakilishi wake, lakini tunajuaje kwamba wengine walitumiwa pia?

²¹ Yehova hutumia pia wawakilishi wa kimalaika ili kufundisha, kutia na Mzaliwa wake wa Kwanza, “Neno.” (Yohana 1:1-3) Ingawa Yehova angaliweza kusema moja kwa moja na mwana wake mkamilifu, Adamu, katika bustani ya Edeni, yaelekea kwamba alimtumia Yesu kabla hajawa binadamu ili kusema kwa niaba Yake. (Mwanzo 2:16, 17) Huyu labda alikuwa yule “malaika wa Mungu, aliyetangulia mbele ya jeshi la Israeli” na yule ambaye Yehova aliamuru hivi juu yake: “Mwisikize sauti yake.” (Kutoka 14:19; 23:20, 21) Bila shaka Yesu kabla hajawa binadamu alikuwa pia yule “amiri wa jeshi la BWANA” aliyetokea Yoshua ili kumtia nguvu. (Yoshua 5:14, 15) Yehova hutumia pia malaika wengine kutoa mafundisho yake, kama vile wale aliowatumia ili kumpa Musa Sheria yake.—Kutoka 20:1; Wagalatia 3:19; Waebrania 2:2, 3.

22. (a) Yehova ametumia nani duniani ili kufundisha? (b) Ni nini ndiyo njia hasa ambayo kwayo Yehova huwafundisha wanadamu leo?

²² Kwa kuongezea, Yehova Mungu hutumia wawakilishi wa kibinadamu ili kufundisha. Wazazi katika Israeli walipaswa kuwafundisha watoto wao; manabii, makuhani, wakuu, na Walawi walifundisha taifa Sheria ya Yehova. (Kumbukumbu la Torati 11:18-21; 1 Samweli 12:20-25; 2 Mambo ya Nyakati 17:7-9) Yesu alikuwa Msemaji mkuu wa Mungu duniani. (Waebrania 1:1, 2) Mara nyingi Yesu alisema kwamba yale aliyofundisha yalikuwa ndiyo mambo hasa aliyojifunza kutoka kwa Baba, kwa hiyo wasikilizaji wake walikuwa, kwa kweli, wakifundishwa na Yehova. (Yohana 7:16; 8:28; 12:49; 14:9, 10) Yehova amefanya maneno yake yarekodiwe, na katika siku yetu yeye hufundisha wanadamu hasa kupitia Maandiko haya yaliyopuliziwa.—Warumi 15:4; 2 Timotheo 3:16.

23. Ni maswali gani yatakayozungumziwa katika makala ifuatayo?

²³ Tunaishi katika nyakati za maana, kwa kuwa Maandiko huahidi kwamba ‘katika siku za mwisho [tunazoishi] mataifa mengi yatafundishwa njia za Yehova.’ (Isaya 2:2, 3) Mafundisho hayo yanaandaliwaje? Ni lazima tufanye nini ili kunufaika na programu tukufu ya ufundishaji ya Yehova inayoendelea na pia kushiriki katika hiyo? Tutazungumzia maswali hayo katika makala ifuatayo.

Ungejibuje?

◻ Yehova alikujaje kuwa Baba, Mwalimu, na Mume?

◻ Yehova hufundisha nini kuhusu “mbegu”?

◻ Ni lazima tutii fundisho jipi la muhimu la Mungu?

◻ Yehova hufundishaje?

[Picha katika ukurasa wa10]

Kumfufua binti ya Yairo kuliandaa msingi wa kuamini ahadi ya Yesu ya ufufuo