Kumngojea Yehova kwa Subira Tangu Ujana Wangu na Kuendelea

KAMA ILIVYOSIMULIWA NA RUDOLF GRAICHEN

Kwa ghafula, nilipokuwa na umri wa miaka 12 tu, huzuni kubwa ilikumba familia yangu. Kwanza, baba yangu alifungwa gerezani. Kisha, dada yangu pacha nami tulichukuliwa kwa nguvu kutoka nyumbani na kupelekwa kuishi na watu tusiowajua. Baadaye, mama yangu nami tulikamatwa na Gestapo. Nilifungwa gerezani, naye alipelekwa kambi ya mateso.

MFULULIZO huo wa matukio ulikuwa mwanzo tu wa kipindi cha mnyanyaso wenye maumivu makali niliopata ujanani mwangu nikiwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova. Gestapo wa Nazi wenye sifa mbaya na kisha Stasi wa Ujerumani Mashariki walijaribu kuvunja uaminifu-maadili wangu kwa Mungu. Sasa, baada ya miaka 50 ya utumishi wangu wa kujitoa kwake, ninaweza kusema kama mtunga-zaburi: “Mara nyingi wamenitesa tangu ujana wangu, lakini hawakuniweza.” (Zaburi 129:2) Mimi ni mwenye shukrani jinsi gani kwa Yehova!

Nilizaliwa Juni 2, 1925, katika mji mdogo wa Lucka karibu na Leipzig, Ujerumani. Kabla hata sijazaliwa, wazazi wangu, Alfred na Teresa, waliitambua kweli ya Biblia katika vichapo vya Wanafunzi wa Biblia, kama ambavyo Mashahidi wa Yehova walivyokuwa wakijulikana wakati huo. Nakumbuka kila siku nikiangalia picha za matukio ya Biblia zilizotundikwa kwenye kuta katika makao yetu. Picha moja ilionyesha mbwa-mwitu na mwana-kondoo, mwana-mbuzi na chui, ndama na simba—wote wakikaa kwa amani, wakiongozwa na mtoto mdogo. (Isaya 11:6-9) Picha kama hizo zilifanyiza wazo la kudumu kwangu.

Wakati wowote ilipowezekana, wazazi wangu walinishirikisha katika utendaji wa kutaniko. Kwa mfano, katika Februari 1933, siku chache tu baada ya Hitler kutwaa madaraka, “Photo-Drama of Creation”—pamoja na slaidi zake, sinema, na masimulizi yaliyorekodiwa—ilionyeshwa katika mji wetu mdogo. Nilisisimuka kama nini, nikiwa kijana wa miaka saba, nikiwa nyuma ya pickup nikizunguka mji nikitangaza “Photo-Drama”! Katika tukio hili na mengineyo, ndugu walinifanya nihisi kuwa mshiriki mwenye kutumika katika kutaniko japo umri wangu mdogo. Hivyo kutoka umri mdogo sana, nilifundishwa na Yehova na kuvutwa na Neno lake.

Kufundishwa Kumwitibari Yehova

Kwa sababu ya kufuata kwa ukaribu kutokuwamo kwa Kikristo, Mashahidi wa Yehova hawakujihusisha na siasa za Nazi. Tokeo ni kwamba katika 1933 Wanazi walipitisha sheria iliyotukataza tusihubiri, tusikutane, na hata tusisome fasihi zetu za Biblia. Katika Septemba 1937 ndugu wote katika kutaniko letu, kutia ndani baba yangu, walikamatwa na Gestapo. Hilo lilinihuzunisha sana. Baba yangu alihukumiwa kifungo cha miaka mitano gerezani.

Mambo yakawa magumu sana kwetu nyumbani. Lakini mara moja tulijifunza kumwitibari Yehova. Siku moja niliporudi nyumbani kutoka shule, mama yangu alikuwa akisoma Mnara wa Mlinzi. Alitaka kunitayarishia chakula rahisi, hivyo aliweka gazeti hilo juu ya kabati ndogo. Baada ya chakula, tulipokuwa tukiondoa vyombo, mlango ulibishwa kwa nguvu. Alikuwa askari polisi ambaye alitaka kupekua nyumba yetu ili kutafuta fasihi za Biblia. Niliogopa sana.

Ilikuwa siku yenye joto lisilo la kawaida. Hivyo jambo la kwanza alilofanya polisi huyo ni kuvua kofia yake ya chuma na kuiweka juu ya meza. Kisha aliendelea na upekuzi wake. Alipokuwa akiangalia chini ya meza, kofia yake ya chuma ilianza kuteleza. Mara moja mama yangu aliichukua na kuiweka juu ya kabati juu hasa ya Mnara wa Mlinzi! Polisi huyo aliichakura nyumba yetu lakini hakupata fasihi zozote. Bila shaka, hakufikiria kamwe kuangalia chini ya kofia yake ya chuma. Alipokuwa tayari kuondoka, alimunyamunya msamaha kwa mama yangu alipokuwa akirudi kinyumenyume ili kuchukua kofia yake ya chuma. Nilipata kitulizo kama nini!

Mambo kama haya yalinitayarisha kwa majaribu magumu zaidi. Kwa kielelezo, shuleni nilisongwa nijiunge na chama cha Vijana wa Hitler, ambacho katika hicho watoto walifunzwa nidhamu ya kijeshi na kufunzwa falsafa za Kinazi. Baadhi ya walimu walikuwa na lengo la kibinafsi la kuwafanya wanafunzi wao wote washiriki. Mwalimu wangu, Herr Schneider, ni lazima awe alihisi kwamba ameshindwa kabisa, kwa sababu tofauti na walimu wengine wote katika shule yangu, alipungukiwa mwanafunzi mmoja kufikia lengo la ushiriki wa wote. Nilikuwa mwanafunzi huyo.

Siku moja Herr Schneider alitangazia darasa lote: “Wavulana, kesho tutakwenda kutembea pamoja.” Kila mmoja alifurahia wazo hilo. Kisha aliongeza: “Nyote mwapaswa kuvaa sare zenu za Vijana wa Hitler ili kwamba mtembeapo barabarani, wote waweze kuona kwamba ninyi ni wavulana wazuri wa Hitler.” Siku iliyofuata wavulana wote walijitokeza wakiwa na sare zao isipokuwa mimi. Mwalimu huyo aliniita mbele ya darasa na kuniuliza: “Waangalie wavulana wengine na kisha jiangalie.” Aliongeza: “Ninajua kwamba wazazi wako ni maskini na hawawezi kukununulia sare, lakini ebu nikuonyeshe kitu fulani.” Alinichukua hadi mezani pake, alifungua mtoto wa meza, na kusema: “Ninataka kukupa sare hii mpya kabisa. Je, si maridadi?”

Afadhali ningekufa kuliko kuvaa sare ya Nazi. Mwalimu wangu alipojua kwamba sikuwa na nia ya kuivaa, alikasirika, na darasa lote likanizomea. Kisha alitupeleka matembezini lakini alijitahidi kunificha kwa kunifanya nitembee katikati ya wavulana waliovaa sare. Lakini, watu wengi mjini waliweza kuniona nikiwa tofauti na wanadarasa wenzangu. Kila mtu alijua kwamba wazazi wangu na mimi tulikuwa Mashahidi wa Yehova. Ninamshukuru Yehova kwa kunipa nguvu za kiroho nilizohitaji nilipokuwa mchanga.

Mnyanyaso Waongezeka

Siku moja mapema katika 1938, dada yangu na mimi tulichukuliwa kutoka shuleni na kusafirishwa kwa gari la polisi hadi shule ya kuadibisha katika Stadtroda, umbali wa kilometa 80. Kwa nini? Mahakama zilikuwa zimeamua kutuhamisha kutoka kwa uvutano wa wazazi wetu na kutufanya kuwa watoto wa Nazi. Baada ya muda mfupi msimamizi wa shule hiyo ya kuadibisha aligundua kwamba dada yangu na mimi tulikuwa wenye heshima na watiifu, ingawa tulikuwa imara katika kutokuwamo kwetu Kikristo. Mkurugenzi alivutiwa sana kiasi cha kwamba alitaka kukutana na mama yangu kibinafsi. Mipango ya pekee ilifanywa, na mama aliruhusiwa kututembelea. Dada yangu, mama yangu, na mimi tulikuwa wenye furaha sana na wenye shukrani sana kwa Yehova kwa kutupatia nafasi ya kuwa pamoja kwa kitia-moyo cha pamoja kwa siku nzima. Tulikihitaji kwelikweli.

Tulibaki katika shule ya kuadibisha kwa karibu miezi minne. Kisha tulipelekwa kuishi na familia moja katika Pahna. Waliagizwa watuzuie kuona jamaa zetu. Mama yetu hata hakuruhusiwa kututembelea. Hata hivyo, katika pindi kadhaa, alipata njia ya kuwasiliana nasi. Akizikamata fursa hizo chache, mama yangu alifanya yote aliyoweza kutusisitizia azimio la kubaki waaminifu kwa Yehova, bila kujali jaribu na hali ambazo angeruhusu.—1 Wakorintho 10:13.

Na majaribu yalikuja. Katika Desemba 15, 1942, nilipokuwa na miaka 17 tu, nilikamatwa na Gestapo na kuwekwa kizuizini katika kituo cha Gera. Karibu juma moja baadaye, mama yangu alikamatwa pia na kuungana nami katika gereza hilohilo. Kwa vile nilikuwa mtoto, mahakama hazikuweza kunihukumu. Hivyo mama yangu nami tulikaa kizuizini kwa miezi sita huku mahakama zikingojea siku nitakayofikisha miaka 18. Siku niliyofikisha miaka 18, mama yangu nami tulishtakiwa.

Kabla sijang’amua kilichokuwa kikiendelea, kesi ilikwisha. Sikujua kwamba nisingemwona tena mama yangu. Kumbukumbu yangu ya mwisho juu yake ni kumwona akikaa kando yangu mahakamani kwenye benchi nyeusi ya mbao. Sote wawili tulipatikana na hatia. Nilihukumiwa kifungo cha miaka minne gerezani na mama yangu mwaka mmoja na nusu.

Katika siku hizo kulikuwa na maelfu ya Mashahidi wa Yehova waliofungwa katika magereza na katika kambi. Lakini, nilipelekwa katika gereza la Stollberg, ambako nilikuwa Shahidi pekee. Nilifungwa kifungo cha kutengwa na wengine kwa zaidi ya mwaka mmoja, lakini Yehova alikuwa pamoja nami. Upendo niliokuwa nimeusitawisha kwake nilipokuwa kijana ulikuwa ufunguo wa kudumisha hali yangu ya kiroho.

Katika Mei 9, 1945, baada ya mimi kukaa gerezani kwa miaka miwili na nusu, sisi sote tuliokuwa gerezani tulipokea habari njema—vita ilikwisha! Siku hiyo niliachiwa huru. Baada ya kutembea kilometa 110, nilifika nyumbani nikiwa mgonjwa kihalisi kwa sababu ya kuchoka sana na njaa kali. Ilinichukua miezi kadhaa kupata tena afya nzuri.

Mara nilipofika nyumbani, nilipata habari za kusononesha sana. Kwanza kumhusu mama yangu. Baada ya kuwa gerezani kwa mwaka mmoja na nusu, Wanazi walimtaka atie sahihi hati ya kukana imani yake kwa Yehova. Alikataa. Hivyo Gestapo walimchukua hadi kambi ya mateso ya wanawake katika Ravensbrück. Alikufa huko kutokana na homa kali isababishwayo na chawa muda mfupi kabla ya vita kwisha. Alikuwa Mkristo mwenye moyo mkuu sana—mpiganaji mwenye juhudi asiyekata tamaa. Yehova na amkumbuke kwa fadhili.

Pia kulikuwa na habari kuhusu ndugu yangu mkubwa, Werner, ambaye hakupata kamwe kuweka maisha yake wakfu kwa Yehova. Alikuwa amejiunga na jeshi la Ujerumani na aliuawa katika Urusi. Vipi baba yangu? Alirudi nyumbani, lakini kwa kusikitisha, alikuwa mmoja wa wale Mashahidi wachache ambao walitia sahihi ile hati yenye sifa mbaya ya kukana imani. Nilipomwona, alionekana mwenye huzuni na mwenye kuchanganyikiwa kiakili.— 2 Petro 2:20.

Kipindi Kifupi cha Utendaji wa Kiroho Wenye Bidii

Katika Machi 10, 1946, nilihudhuria kusanyiko langu la kwanza la baada ya vita katika Leipzig. Ilisisimua kama nini wakati ilipotangazwa kwamba ubatizo ungefanywa siku hiyo! Ingawa nilikuwa nimeweka maisha yangu wakfu kwa Yehova miaka mingi iliyopita, hii ilikuwa nafasi yangu ya kwanza kubatizwa. Sitasahau kamwe siku hiyo.

Katika Machi 1, 1947, baada ya kupainia kwa mwezi mmoja, nilialikwa Betheli katika Magdeburg. Ofisi za Sosaiti zilikuwa zimeharibiwa vibaya sana na vita. Ni pendeleo kama nini kusaidia katika kazi ya ukarabati! Baada ya hicho kiangazi, nilipewa mgawo katika mji wa Wittenberge nikiwa painia wa pekee. Baadhi ya miezi nilitumia zaidi ya saa 200 nikiwahubiri wengine habari njema za Ufalme wa Mungu. Nilifurahi kama nini kuwa huru tena—hakuna vita, hakuna mnyanyaso, hakuna magereza!

Kwa kusikitisha, uhuru huo haukudumu kwa muda mrefu. Baada ya vita, Ujerumani iligawanywa, na eneo ambalo nilikuwa nikiishi likawa chini ya Wakomunisti. Katika Septemba 1950 polisi wa siri wa Ujerumani Mashariki, walioitwa Stasi, walianza kuwakamata ndugu kwa utaratibu maalumu. Mashtaka dhidi yangu yalikuwa ya kushangaza. Nilishtakiwa kuwa mpelelezi wa serikali ya Marekani. Walinipeleka katika gereza baya sana la Stasi nchini, katika Brandenburg.

Tegemezo Kutoka kwa Ndugu Zangu wa Kiroho

Huko Stasi hawakuniruhusu kulala wakati wa mchana. Kisha wangenihoji usiku kucha. Baada ya kuteswa kwa siku chache, mambo yalikuwa mabaya zaidi. Asubuhi moja, badala ya kunirudisha katika seli yangu, walinichukua hadi moja ya U-Boot Zellen zao zenye sifa mbaya (zilijulikana kuwa seli nyambizi kwa sababu zilikuwa katika vyumba vya chini sana). Walifungua mlango wa chuma wa zamani, wenye kutu na kuniambia niingie ndani. Nililazimika kuruka kizingiti kirefu cha mlango. Nilipoingia tu ndani, niling’amua kwamba sakafu yote ilijaa maji. Mlango ulifungwa kwa kubamizwa ukitoa sauti kali ya kutisha. Hakukuwa na nuru wala dirisha. Kulikuwa giza totoro.

Kwa sababu ya sentimeta kadhaa za maji kwenye sakafu, sikuweza kukaa, kujilaza, au kulala usingizi. Baada ya kungoja kwa muda ulioonekana kuwa ni umilele, nilichukuliwa tena nikahojiwe zaidi chini ya taa zilizo kali sana. Sikujua kipi kilikuwa kibaya zaidi—kusimama katika maji siku nzima kukiwa karibu giza kabisa au kuvumilia nuru kali sana yenye maumivu ikielekezwa kwangu usiku kucha.

Katika pindi kadhaa walitisha kuniua kwa risasi. Baada ya kuhojiwa kwa usiku kadhaa, asubuhi moja nilitembelewa na ofisa wa cheo cha juu wa jeshi la Urusi. Nilikuwa na nafasi ya kumweleza kwamba Stasi wa Ujerumani walikuwa wakinitenda vibaya zaidi ya Gestapo wa Nazi. Nilimwambia kwamba Mashahidi wa Yehova hawakupendelea upande wowote wakati wa serikali ya Nazi na pia hawakupendelea upande wowote wakati wa serikali ya Kikomunisti na kwamba hatukujiingiza katika siasa sehemu yoyote katika ulimwengu. Kwa kutofautisha, nilisema, wengi ambao sasa ni maofisa wa Stasi walikuwa wamekuwa wanachama wa chama cha Vijana wa Hitler, ambapo bila shaka walijifunza jinsi ya kunyanyasa kinyama watu wasio na hatia. Nilipokuwa nikiongea, mwili wangu ulikuwa ukitetemeka kwa sababu ya baridi, njaa, na uchovu mwingi.

Kwa kushangaza, ofisa huyo wa Urusi hakunikasirikia. Kinyume cha hilo, aliniwekea blanketi na kunitendea kwa fadhili. Muda mfupi baada ya ziara yake, nilirudishwa kwenye seli iliyokuwa nzuri kidogo. Siku chache baadaye, nilikabidhiwa kwa mahakama za Ujerumani. Kabla ya kesi yangu kusikilizwa, nilifurahia pendeleo zuri sana la kushiriki seli pamoja na Mashahidi watano wengine. Baada ya kuvumilia matendo ya ukatili mwingi, iliburudisha kama nini kuwa na ushirika na ndugu zangu wa kiroho!—Zaburi 133:1.

Mahakamani nilipatikana kuwa na hatia ya ujasusi na kuhukumiwa kifungo cha miaka minne gerezani. Hii ilifikiriwa kuwa ni hukumu ndogo. Baadhi ya ndugu walihukumiwa kifungo cha zaidi ya miaka kumi. Nilipelekwa katika gereza lenye ulinzi mkali kabisa. Nafikiri hata panya hangeweza kuingia au kutoka nje ya gereza hilo—ulinzi ulikuwa mkali sana. Hata hivyo, kwa msaada wa Yehova baadhi ya ndugu jasiri waliweza kuingiza Biblia nzima. Iligawanywa katika vitabu mbalimbali na kuenezwa miongoni mwa akina ndugu waliokuwa wafungwa.

Tuliisambazaje? Lilikuwa jambo gumu sana. Wakati pekee tulipokutana ulikuwa tulipopelekwa kuoga kila baada ya majuma mawili. Pindi moja, nilipokuwa nikioga, ndugu mmoja alininong’onezea sikioni kwamba alikuwa ameficha kurasa fulani za Biblia katika taulo yake. Baada ya kuoga nilipaswa ninyakue taulo yake badala ya yangu.

Mmoja kati ya walinzi alimwona akininong’oneza na alimpiga sana kwa kutumia kirungu. Nililazimika kunyakua taulo hiyo kwa haraka na kuchangamana na wafungwa wengine. Kwa uzuri sikukamatwa na kurasa za Biblia. La sivyo programu yetu ya ulishaji wa kiroho ingehatarishwa. Tulipitia mambo kadhaa kama hayo. Usomaji wetu wa Biblia sikuzote ulifanywa mafichoni na kwa hatari kubwa. Maneno ya mtume Petro, “Tunzeni akili zenu, iweni wenye kulinda,” yalifaa kwelikweli.—1 Petro 5:8.

Kwa sababu fulani, wenye mamlaka waliamua kutuhamisha baadhi yetu tena na tena kutoka gereza moja hadi jingine. Kwa kipindi cha miaka minne, nilihamishwa kwa karibu magereza kumi tofauti-tofauti. Lakini, bado sikuzote niliweza kuwapata ndugu. Nilikuza upendo mwingi kwa ndugu wote hao, na ilikuwa huzuni kuu moyoni mwangu kwamba niliwaacha kila nilipohamishwa.

Kisha nilipelekwa Leipzig, na hapo nilifunguliwa kutoka gerezani. Mlinzi wa gereza aliyenifungua hakusema kwaheri, bali badala yake, “Tutakuona tena karibuni.” Akili yake mbaya ilitaka nifungwe tena. Mara nyingi mimi hufikiria Zaburi 124:2, 3, ambalo husema: “Kama si BWANA aliyekuwa pamoja nasi, wanadamu walipotushambulia. Papo hapo wangalitumeza hai, hasira yao ilipowaka juu yetu.”

Yehova Hukomboa Watumishi Wake Wenye Uaminifu-Mshikamanifu

Sasa nilikuwa huru tena. Dada yangu pacha, Ruth, na Dada Herta Schlensog walikuwa mlangoni wakiningojea. Wakati wa miaka yote hii ya kifungo gerezani, Herta alikuwa akinitumia kifurushi kidogo chenye chakula kila mwezi. Ninaamini kabisa kwamba bila ya vifurushi hivyo vidogo, ningekufa gerezani. Yehova na amkumbuke kwa fadhili.

Tokea kufunguliwa kwangu, Yehova amenibariki kwa mapendeleo mengi ya utumishi. Nilitumikia tena nikiwa painia wa pekee, katika Gronau, Ujerumani, na nikiwa mwangalizi wa mzunguko katika milima ya Alps upande wa Ujerumani. Baadaye nilialikwa kujiandikisha katika darasa la 31 la Shule ya Biblia ya Gileadi ya Watchtower kwa wamishonari. Sherehe za kuhitimu zilifanyika kwenye Yankee Stadium wakati wa kusanyiko la kimataifa la Mashahidi wa Yehova katika 1958. Nilikuwa na pendeleo la kuhutubia umati mkubwa wa ndugu na dada na kueleza baadhi ya mambo yaliyoonwa.

Baada ya kuhitimu nilisafiri kwenda Chile kutumikia nikiwa mishonari. Huko nilitumikia tena nikiwa mwangalizi wa mzunguko, katika sehemu ya kusini zaidi ya Chile—kihalisi nilitumwa katika miisho ya dunia. Katika 1962, nilimwoa Patsy Beutnagel, mishonari mwenye kupendeza kutoka San Antonio, Texas, Marekani. Nilifurahia miaka mingi ya utumishi wa kufurahisha kwa Yehova akiwa nami.

Kwa zaidi ya miaka 70 ya maisha yangu, nimejionea matukio mengi ya furaha na mengi ya maafa. Mtunga-zaburi alisema: “Mateso ya mwenye haki ni mengi, lakini BWANA humponya nayo yote.” (Zaburi 34:19) Katika 1963, wakati nilipokuwa Chile, Patsy nami tulipatwa na kifo chenye kuhuzunisha cha binti yetu mchanga. Baadaye, Patsy alikuwa mgonjwa sana, tukahamia Texas. Alipokuwa na umri wa miaka 43 tu, alikufa, pia katika hali zenye kuhuzunisha. Mara nyingi mimi humwomba Yehova amkumbuke kwa fadhili mke wangu mwenye kupendeza.

Sasa, ingawa mimi ni mgonjwa na ni mzee kwa umri, ninafurahia pendeleo la kutumikia nikiwa painia wa kawaida na mzee katika Brady, Texas. Kweli, si wakati wote maisha yamekuwa rahisi, na pengine kutakuwa na majaribu mengine nitakayoyakabili bado. Lakini, ninaweza kusema kama vile mtunga-zaburi: “Ee Mungu, umenifundisha tokea ujana wangu; nimekuwa nikitangaza miujiza yako hata leo.”—Zaburi 71:17.

[Picha katika ukurasa wa 23]

(1) Nikitumikia leo nikiwa mzee na painia, (2) pamoja na mke wangu wa baadaye, Patsy, (3) katika darasa la Herr Schneider, (4) mama yangu, Teresa, ambaye alikufa Ravensbrück