Kubaki Hai Baada ya ‘Siku ya Yehova’

“Siku ya BWANA [“Yehova,” “NW”] ni kuu, yenye kitisho sana [“yenye kutia hofu,” “NW”]; naye ni nani awezaye kuistahimili?”—YOELI 2:11.

1. Kwa nini ‘siku ya Yehova yenye kutia hofu’ yapaswa kuwa pindi ya shangwe?

“YENYE kutia hofu”! Hivyo ndivyo Yoeli, nabii wa Mungu afafanuavyo ile ‘siku kuu ya Yehova.’ Hata hivyo, sisi tumpendao Yehova na ambao tumemjia katika wakfu kwa msingi wa dhabihu ya fidia ya Yesu hatuhitaji kujikunyata kwa hofu siku ya Yehova ikaribiapo. Itakuwa siku yenye kutisha kwelikweli, lakini wakati uleule itakuwa siku ya wokovu mkubwa, siku ya kufunguliwa kutoka katika mfumo mwovu wa mambo ambao umewakumba wanadamu kwa milenia za wakati. Akitazamia siku hiyo, Yoeli awahimiza watu wa Mungu “[wa]furahi na kushangilia; kwa kuwa BWANA ametenda mambo makuu,” naye aongeza uhakikishio huu: “Na itakuwa ya kwamba mtu awaye yote atakayeliita jina la BWANA ataponywa.” Kisha katika mpango wa Ufalme wa Mungu, “watakuwako watu watakaookoka, kama BWANA alivyosema; na katika mabaki, hao awaitao BWANA.”—Yoeli 2:11, 21, 22, 32.

2. Katika kutimizwa kwa makusudi ya Mungu, ni jambo gani litukialo (a) katika “siku ya Bwana” (b) katika ‘siku ya Yehova’?

² Siku ya Yehova yenye kutia hofu yapaswa kutofautishwa na “siku ya Bwana” ya Ufunuo 1:10. Siku hii ya Bwana yatia ndani utimizo wa yale maono 16 yafafanuliwayo katika Ufunuo sura ya 1 hadi ya 22. Yatia ndani wakati wa utimizo wa matukio yote aliyotabiri Yesu kwa kujibu swali hili la wanafunzi wake: “Ni wakati gani mambo haya yatakuwa, nayo itakuwa ni nini ishara ya kuwapo kwako na ya umalizio wa mfumo wa mambo?” Kuwapo kwa kimbingu kwa Yesu kumetiwa alama duniani na mambo yenye kuogopesha kama ‘vita, njaa kali, chuki, magonjwa ya kuambukiza, na uasi-sheria.’ Kadiri ambavyo majonzi haya yamezidi, Yesu ameandalia wanadamu wenye kumhofu Mungu faraja kwa kuwatuma wanafunzi wake wa siku ya kisasa wahubiri “habari njema hii ya ufalme . . . katika dunia yote inayokaliwa kwa ajili ya kuwa ushahidi kwa mataifa yote.” Kisha, ukiwa upeo wa siku ya Bwana, “mwisho” wa mfumo wa mambo uliopo, siku ya Yehova yenye kutia hofu, itafyatuka. (Mathayo 24:3-14; Luka 21:11) Hiyo itakuwa siku ya Yehova ya kutekeleza upesi sana hukumu dhidi ya ulimwengu wenye ufisadi wa Shetani. “Mbingu na nchi zitatetemeka; lakini BWANA atakuwa kimbilio la watu wake.”—Yoeli 3:16.

Yehova Atenda Katika Siku za Noa

3. Hali leo zafananaje na zile za siku ya Noa?

³ Hali za ulimwengu leo zafanana na zile za “siku za Noa” zaidi ya miaka 4,000 iliyopita. (Luka 17:26, 27) Kwenye Mwanzo 6:5, twasoma hivi: “BWANA akaona ya kuwa maovu ya mwanadamu ni makubwa duniani na kwamba kila kusudi analowaza moyoni mwake ni baya tu sikuzote.” Jinsi ulimwengu ulivyo leo! Uovu, pupa, na ukosefu wa upendo waenea kila mahali. Nyakati nyingine huenda tukafikiri kwamba upotovu wa wanadamu umefikia upeo wake kabisa. Lakini unabii huu wa mtume Paulo kuhusu “siku za mwisho” huendelea kutimizwa tu: “Watu waovu na walaghai wataendelea kutoka ubaya hadi ubaya zaidi, wakiongoza vibaya na kuwa wenye kuongozwa vibaya.”—2 Timotheo 3:1, 13.

4. Ibada isiyo ya kweli ilikuwa na matokeo gani katika nyakati za mapema?

⁴ Je, dini ingaliweza kuletea wanadamu kitulizo wakati wa Noa? Kinyume cha hivyo, dini ya uasi-imani kama iliyokuwako wakati huo ingechangia sana hali zenye kuangamiza. Wazazi wetu wa kwanza walikuwa wameshindwa na ufundishaji usio wa kweli wa “[yule] nyoka wa awali, yeye aitwaye Ibilisi na Shetani.” Katika kizazi cha pili kutoka kwa Adamu, ‘watu walianza kuliita jina la BWANA,’ yaonekana kwa kukufuru. (Ufunuo 12:9; Mwanzo 3:3-6; 4:26) Baadaye, malaika waasi, walioacha ujitoaji wa pekee kwa Mungu, walitwaa miili ya kibinadamu ili wawe na mahusiano ya ngono haramu na mabinti wanadamu wenye sura nzuri. Wanawake hao walizaa majitu mivyauso, yaliyoitwa Wanefili, ambayo yaliwakandamiza wanadamu. Chini ya uvutano huo wa roho waovu, ‘kila mwenye mwili alijiharibia njia yake duniani.’—Mwanzo 6:1-12.

5. Akirejezea matukio katika siku ya Noa, Yesu atupatia himizo gani lenye kuonya?

⁵ Hata hivyo, familia moja ilidumisha uaminifu-maadili kwa Yehova. Kwa sababu hiyo, Mungu “alitunza salama Noa, mhubiri wa uadilifu, pamoja na wengine saba alipoleta gharika juu ya ulimwengu wa watu wasioogopa Mungu.” (2 Petro 2:5) Gharika hiyo ilifananisha ile siku ya Yehova yenye kutia hofu, itiayo alama mwisho wa mfumo huu wa mambo na ambao Yesu alitabiri hivi juu yake: “Kuhusu siku hiyo na saa hiyo hakuna mtu ajuaye, wala hao malaika wa mbingu wala Mwana, ila Baba tu. Kwa maana kama vile siku za Noa zilivyokuwa, ndivyo kuwapo kwa Mwana wa binadamu kutakavyokuwa. Kwa maana kama walivyokuwa katika siku hizo kabla ya furiko, wakila na kunywa, wanaume wakioa na wanawake wakiozwa, hadi siku ambayo Noa aliingia ndani ya safina; nao hawakujali mpaka furiko likaja na kuwafagilia mbali wote, ndivyo kuwapo kwa Mwana wa binadamu kutakavyokuwa.” (Mathayo 24:36-39) Sisi tuko katika hali kama hiyo leo, kwa hiyo Yesu atuhimiza ‘tukazie uangalifu kwa sisi wenyewe, na tufulize kuwa macho wakati wote tukiomba dua ili tupate kufanikiwa kuponyoka mambo yote hayo yaliyokusudiwa kutukia.’—Luka 21:34-36.

Adhabu ya Hukumu ya Yehova Dhidi ya Sodoma na Gomora

6, 7. (a) Ni nini kifananishwacho na matukio katika wakati wa Loti? (b) Hilo latutolea onyo gani lililo wazi?

⁶ Mamia kadhaa ya miaka baada ya Furiko wazao wa Noa walipokuwa wameongezeka duniani, Abrahamu mwaminifu na binamu yake Loti walijionea kwa macho yao siku nyingine ya Yehova yenye kutia hofu. Loti na familia yake waliishi katika jiji la Sodoma. Pamoja na jiji jirani la Gomora, jiji hilo lilikuwa limemezwa katika ukosefu wa adili katika ngono wenye kuchukiza sana. Ufuatiaji wa vitu vya kimwili ulikuwa hangaiko la msingi pia, hatimaye ukimwathiri mke wa Loti. Yehova alikuwa amemwambia Abrahamu: “Kilio cha Sodoma na Gomora kimezidi, na dhambi zao zimeongezeka sana.” (Mwanzo 18:20) Abrahamu alimwomba Yehova ayahifadhi majiji hayo kwa ajili ya waadilifu waliokuwamo, lakini Yehova akajulisha wazi kwamba hangeweza kupata hata watu kumi waadilifu humo. Malaika kutoka kwa Mungu walimsaidia Loti na mabinti wake wawili waponyoke hadi Soari, jiji lililokuwa karibu.

⁷ Kulifuata nini? Kulinganisha “siku [zetu] za mwisho” na zile za Loti, andiko la Luka 17:28-30 laripoti hivi: “Hivyohivyo, sawa na vile ilivyotukia katika siku za Loti: walikuwa wakila, walikuwa wakinywa, walikuwa wakinunua, walikuwa wakiuza, walikuwa wakipanda, walikuwa wakijenga. Lakini siku ambayo Loti alitoka Sodoma ilikunya moto na sulfa kutoka mbinguni na kuwaangamiza wote. Itakuwa hivyohivyo siku ile ambayo Mwana wa binadamu atapaswa kufunuliwa.” Tokeo lenye kuleta msiba la Sodoma na Gomora katika siku hiyo ya Yehova yenye kutisha lawasilisha onyo la wazi kwetu wakati huu wa kuwapo kwa Yesu. Kizazi cha kisasa cha wanadamu pia “[ki]mefanya uasherati kwa kuzidi mno na kutoka kwenda kufuatia mwili kwa ajili ya utumizi usio wa asili.” (Yuda 7) Isitoshe, mitazamo ya kiadili ya siku zetu juu ya ngono zisizo za kiadili imesababisha mengi ya “magonjwa ya kuambukiza” yaliyotabiriwa na Yesu kwamba yangetokea siku hii.—Luka 21:11.

Israeli Lavuna “Tufani”

8. Israeli walidumisha agano na Yehova kwa kadiri gani?

⁸ Kwa wakati upasao, Yehova alichagua Israeli liwe ‘tunu kwake kuliko makabila yote ya watu, ufalme wa makuhani, na taifa takatifu.’ Lakini hilo lilitegemea ‘kuitii kwao sauti yake kwelikweli, na kulishika agano lake.’ (Kutoka 19:5, 6) Je, waliliheshimu pendeleo hilo kubwa? La hasha! Ni kweli kwamba, watu mmoja-mmoja wa taifa hilo walimtumikia kwa uaminifu-mshikamanifu—Musa, Samweli, Daudi, Yehoshafati, Hezekia, Yosia, na pia manabii wa kiume na wa kike waliojitoa. Lakini hilo taifa likiwa zima halikuwa lenye uaminifu. Punde si punde, huo ufalme uligawanyika mara mbili—Israeli na Yuda. Kwa ujumla, mataifa yote mawili yalinaswa katika ibada ya kipagani na katika desturi nyingine zenye kumdharau Mungu, za nchi jirani.—Ezekieli 23:49.

9. Yehova alihukumuje ufalme ulioasi wa makabila kumi?

⁹ Yehova alihukumuje mambo? Kama kawaida, alitoa onyo, kupatana na kanuni itajwayo na Amosi: “Bwana MUNGU hatafanya neno lo lote, bila kuwafunulia watumishi wake manabii siri yake.” Amosi mwenyewe alitangaza ole kwa ufalme wa kaskazini wa Israeli: “Kwani kuitamani siku ya BWANA? ni giza, wala si nuru.” (Amosi 3:7; 5:18) Zaidi, Hosea, nabii mwenzake Amosi, alitangaza hivi: “Wao hupanda upepo, nao watavuna tufani.” (Hosea 8:7) Mwaka wa 740 K.W.K., Yehova alilitumia jeshi la Ashuru liangamize kabisa ule ufalme wa kaskazini wa Israeli milele.

Utozaji Hesabu Kati ya Yehova na Yuda Lililoasi-Imani

10, 11. (a) Kwa nini Yehova hakukubali kusamehe Yuda? (b) Ni mambo gani yenye kuchukiza yaliyokuwa yamefisidi hilo taifa?

¹⁰ Yehova alituma pia manabii wake katika ufalme wa kusini wa Yuda. Bado wafalme wa Yuda kama Manase na mwandamizi wake, Amoni, waliendelea kufanya lililokuwa baya machoni Pake, wakimwaga ‘damu zisizo na hatia, nyingi sana na kuzitumikia sanamu na kuziabudu.’ Hata ingawa Yosia, mwana wa Amoni, alifanya lililokuwa sawa machoni pa Yehova, wafalme waliofuata, na pia watu, waliingilia uovu tena, hivi kwamba “BWANA hakukubali kusamehe.”—2 Wafalme 21:16-21; 24:3, 4.

¹¹ Yehova alitangaza hivi kupitia nabii wake Yeremia: “Jambo la ajabu, la kuchukiza, limetokea katika nchi hii! Manabii wanatabiri uongo, na makuhani wanatawala kwa msaada wa hao; na watu wangu wanapenda mambo yawe hivyo. Nanyi mtafanya nini mwisho wake?” Taifa la Yuda lilikuwa limepatwa na hatia ya damu kupita kiasi, na watu wake walifisidiwa kupitia wizi, kuua kimakusudi, kufanya uzinzi, kuapa isivyo kweli, kuabudu miungu mingine, na mambo mengine yenye kuchukiza sana. Hekalu la Mungu lilikuwa limekuwa “pango la wanyang’anyi.”—Yeremia 2:34; 5:30, 31; 7:8-12.

12. Yehova alianzaje kuadhibu Yerusalemu lililoasi?

¹² Yehova alitangaza hivi: “Nitaleta mabaya toka kaskazini [Kaldayo], na maangamivu makuu.” (Yeremia 4:6) Hivyo, alileta Serikali ya Ulimwengu ya Kibabiloni, iliyokuwa “nyundo ya dunia yote” ya wakati huo, ili kulipiga Yerusalemu lililoasi na hekalu lake. (Yeremia 50:23) Mwaka wa 607 K.W.K., kufuatia mazingiwa machungu, hilo jiji lilianguka mbele ya hilo jeshi lenye uweza la Nebukadneza. “Mfalme wa Babeli akawaua wana wa [Mfalme] Sedekia huko Ribla mbele ya macho yake; pia mfalme wa Babeli akawaua wakuu wote wa Yuda. Pamoja na hayo akampofusha macho Sedekia, akamfunga kwa pingu ili amchukue mpaka Babeli. Nao Wakaldayo wakaiteketeza nyumba ya mfalme, na nyumba za watu kwa moto, wakazibomoa kuta za Yerusalemu. Basi, Nebuzaradani, amiri wa askari walinzi, akawachukua mateka mabaki ya watu waliosalia katika mji mpaka Babeli, na hao pia waliouacha mji na kujiunga naye, na mabaki ya watu waliosalia.”—Yeremia 39:6-9.

13. Ni nani waliookolewa katika siku ya Yehova mwaka wa 607 K.W.K., na kwa nini?

¹³ Siku yenye kutia hofu kwelikweli! Hata hivyo, nafsi chache zilizomtii Yehova zilikuwa miongoni mwa wale waliokombolewa wasipatwe na hukumu hiyo ya moto. Hao walitia ndani Warekabi wasio Waisraeli, ambao tofauti na Wayudea walionyesha roho ya upole na utii. Waliookolewa pia walikuwa Ebedmeleki, yule towashi mwaminifu, ambaye alikuwa amemwokoa Yeremia asipatwe na kifo katika tangimaji lenye matope, na Baruku, mwandishi mwaminifu wa Yeremia. (Yeremia 35:18, 19; 38:7-13; 39:15-18; 45:1-5) Yehova aliwatangazia hao hivi: “Nayajua mawazo ninayowawazia ninyi, . . . ni mawazo ya amani wala si ya mabaya, kuwapa ninyi tumaini siku zenu za mwisho.” Ahadi hiyo ilikuwa na utimizo mdogo mwaka wa 539 K.W.K. Wayahudi wenye kumhofu Mungu walipoachiliwa na aliyeshinda Babiloni, Mfalme Koreshi, na kurudi kulijenga upya jiji na hekalu la Yerusalemu. Wale ambao leo hutoka katika dini ya Kibabiloni na kurudishwa katika ibada safi ya Yehova waweza vilevile kutazamia wakati ujao mtukufu wa amani ya milele katika Paradiso ya Yehova iliyorudishwa.—Yeremia 29:11; Zaburi 37:34; Ufunuo 18:2, 4.

“Dhiki Kubwa” ya Karne ya Kwanza

14. Kwa nini Yehova alilikataa Israeli kabisa?

¹⁴ Acheni tugeuzie fikira karne ya kwanza W.K. Kufikia wakati huo Wayahudi waliorudishwa walikuwa wameangukia uasi-imani tena. Yehova alimtuma duniani Mwana wake mzaliwa-pekee awe Mtiwa-Mafuta wake, au Mesiya. Kati ya mwaka wa 29 na 33 W.K., Yesu alihubiri kotekote katika nchi ya Israeli, akisema hivi: “Tubuni, nyinyi watu, kwa maana ufalme wa mbingu umekaribia.” (Mathayo 4:17) Zaidi, alikusanya na kuzoeza wanafunzi washiriki naye katika kutangaza habari njema ya Ufalme. Watawala Wayahudi waliitikiaje? Walimkashifu Yesu na hatimaye kufanya ule uhalifu wenye kuchukiza sana wa kufanya auawe kifo chenye maumivu makali kwenye mti wa mateso. Yehova aliwakatilia mbali Wayahudi wasiwe watu wake. Sasa kukataliwa kwa taifa hilo kulikuwa kwa kudumu.

15. Wayahudi wenye kutubu walipendelewa kutimiza nini?

¹⁵ Siku ya Pentekoste mwaka wa 33 W.K., Yesu aliyefufuliwa alimwaga roho takatifu, na hiyo iliwatia nguvu wanafunzi wake kusema katika lugha na Wayahudi na wageuzwa-imani waliokuwa wamekusanyika upesi. Akiuhutubia umati, mtume Petro alitangaza hivi: “Yesu huyu Mungu alimfufua, uhakika ambao sisi sote ni mashahidi. . . . Kwa hiyo acha nyumba yote ya Israeli ijue kwa hakika kwamba Mungu alimfanya Bwana na pia Kristo, Yesu huyu ambaye nyinyi mlimtundika mtini.” Wayahudi wenye kufuatia haki waliitikiaje? “Walichomwa hadi kwenye moyo,” wakatubu dhambi zao, na wakabatizwa. (Matendo 2:32-41) Kuhubiri Ufalme kuliongezeka mwendo, na baada ya miaka 30 kazi hiyo ilikuwa imepanuliwa kufikia “viumbe vyote chini ya mbingu.”—Wakolosai 1:23.

16. Yehova alielekezaje matukio yaliyoongoza kwenye kutekeleza kwake hukumu dhidi ya Israeli la asili?

¹⁶ Sasa wakati ulikuwa umefika Yehova atekeleze hukumu dhidi ya watu wake aliowakataa, Israeli asili. Maelfu mengi ya watu, kutoka katika mataifa kotekote katika ulimwengu uliojulikana wakati huo, walimiminikia kutaniko la Kikristo na walikuwa wametiwa mafuta wawe “Israeli [wa kiroho] wa Mungu.” (Wagalatia 6:16) Ingawa hivyo, jumuiya za Kiyahudi za wakati huo zilikuwa zimezama katika mwendo wa ujeuri wenye chuki na farakano. Tofauti na yale ambayo Paulo alikuwa ameandika juu ya ‘kujitiisha kwa mamlaka zilizo kubwa,’ wao waliasi waziwazi dhidi ya serikali ya Roma iliyowatawala. (Waroma 13:1) Yaonekana Yehova alielekeza matukio yaliyofuata. Mwaka wa 66 W.K., malejioni ya Roma chini ya Jenerali Galo yalisonga mbele na kuzingira Yerusalemu. Waroma wenye kushambulia walipenya hilo jiji hata kufukua chini ya ukuta wa hekalu kwa makusudi ya kuubomoa. Kama vile irekodivyo historia ya Yosefo, kwa kweli kulikuwa dhiki katika hilo jiji na juu ya hao watu.a Lakini kwa ghafula askari-jeshi wenye kushambulia wakakimbia. Hilo liliwawezesha wanafunzi wa Yesu ‘wakimbilie milimani,’ kama vile ionywavyo kwa upole katika unabii wake uliorekodiwa kwenye Mathayo 24:15, 16.

17, 18. (a) Yehova alitekeleza haki dhidi ya jumuiya za Kiyahudi kwa kutumia dhiki gani? (b) Ni mwili gani ‘ulioponywa,’ nao ni kivuli cha nini?

¹⁷ Hata hivyo, utekelezaji kamili wa hukumu ya Yehova katika upeo wa dhiki ulikuwa ungali njiani. Mwaka wa 70 W.K., malejioni ya Roma, sasa yakiwa chini ya Jenerali Tito, yalirudi kushambulia. Wakati huo hilo pigano lilikuwa la kukata maneno! Wayahudi, waliokuwa wakipigana wenyewe kwa wenyewe, hawangeweza kushindana na Waroma. Hilo jiji na hekalu lake viliteketezwa. Zaidi ya Wayahudi milioni moja waliodhoofishwa waliteseka na kufa, maiti zipatazo 600,000 zikitupwa nje ya malango ya hilo jiji. Baada ya hilo jiji kuanguka, Wayahudi 97,000 walichukuliwa wakiwa mateka, wengi wakija kufa baadaye katika tamasha za mapigano makali. Kwa kweli, mwili pekee uliookolewa katika hiyo miaka ya dhiki ulikuwa ule wa Wakristo watiifu waliokimbilia milimani ng’ambo ya Yordani.—Mathayo 24:21, 22; Luka 21:20-22.

¹⁸ Hivyo, unabii mkuu wa Yesu kuhusu “umalizio wa mfumo wa mambo” ulikuwa na utimizo wake wa kwanza, ukimalizikia katika siku ya Yehova ya kutekeleza haki dhidi ya taifa la Wayahudi waasi mwaka wa 66-70 W.K. (Mathayo 24:3-22) Hata hivyo, huo ulikuwa kivuli tu cha “kuja kwa siku ya Yehova iliyo kubwa na yenye kutia hofu,” dhiki ya mwisho ambayo iko karibu kuumeza ulimwengu mzima. (Yoeli 2:31, NW) Wewe waweza ‘kuponywaje’? Makala inayofuata itaeleza.

[Maelezo ya Chini]

Maswali ya Kupitia

◻ “Siku ya Bwana” yahusianaje na ‘siku ya Yehova’?

◻ Tukipitia siku ya Noa, twapaswa kutii onyo gani?

◻ Sodoma na Gomora huandaaje somo lenye nguvu?

◻ Ni nani waliookolewa katika “dhiki kubwa” ya karne ya kwanza?

[Picha katika ukurasa wa 15]

Yehova aliandalia familia ya Noa na ya Loti njia ya kuponyokea, na akafanya vivyo hivyo mwaka wa 607 K.W.K. na mwaka wa 70 W.K.