Talaka Matokeo Yayo Mabaya

SI MAWAKILI, wala marafiki wala vyombo vya habari wala “wastadi” wanaolazimika kulipa bei ya talaka. Ni wenzi wa ndoa wanaotalikana—na watoto wao—ndio wanaolipa gharama yenyewe hasa.a Badala ya kuwa ono lenye kutokeza uhuru, talaka yaweza kutokeza madhara makubwa sana.

Katika kitabu The Case Against Divorce, Diane Medved anakubali kwamba mwanzoni alikusudia kuandika kitabu “kisichopendelea upande wowote wa maadili” kuelekea talaka. Hata hivyo, alisukumwa kubadilisha nia yake. Kwa nini? Yeye aandika: “Katika utafiti wangu niligundua kwa urahisi kwamba wakati wa talaka na baada ya talaka huleta hasara sana—kimwili, kiakili, na kiroho—hivi kwamba katika visa vingi, ‘ponyo’ inayoleta huwa mbaya zaidi kuliko ‘ugonjwa’ wa ndoa.”

Ann, aliyetajwa katika makala iliyotangulia, akubaliana na hayo kwa kusema: “Nilifikiri kuwa talaka ingemaanisha kuwa huru. Nilifikiri kwamba nikiweza tu kuachana na ndoa yangu, ningehisi vema. Lakini kabla ya talaka, angalau uchungu wangu ulinifanya nihisi kuwa niko hai. Baada ya mimi kupata talaka, hata sikuhisi nikiwa hai. Kulikuwa na utupu mkubwa hivi kwamba nilihisi ni kama sipo kabisa. Lilikuwa jambo lenye kuhofisha sana. Siwezi kueleza jinsi nilivyohisi kuwa mtupu.” Baada ya talaka, ahadi zisizo yakini za uhuru na furaha huisha na kugeuka kuwa maisha ya kawaida ya kila siku.

Ukweli wenyewe ni kwamba, hata wakati ambapo kuna sababu nzuri za talaka, matokeo yayo yaweza kuwa machungu na ya kuendelea kwa muda mrefu. Kwa hiyo yeyote anayefikiria kuchukua hatua kama hiyo angekuwa mwenye hekima kufuata shauri la Yesu kwanza: ‘Hesabu gharama.’ (Luka 14:28) Kihususa, ni nini baadhi ya gharama, na baadhi ya matokeo machungu ya talaka?

Matokeo ya Kihisia-Moyo na ya Kiadili

Uchunguzi wa hivi karibuni uliochapishwa katika jarida Journal of Marriage and the Family ulionyesha kwamba talaka inafungamanishwa na ukosefu wa furaha na mshuko wa moyo. Wenye kutalikana walielekea sana kushuka moyo, na wale waliotaliki zaidi ya mara moja walielekea kupata mshuko wa moyo mara nyingi zaidi. Msosholojia Lenore Weitzman, katika kitabu chake The Divorce Revolution, aandika kwamba talaka na watu waliotengana wanafanyiza hesabu kubwa zaidi ya wale wanaolazwa kwenye hospitali za ugonjwa wa akili; pia wao hupatwa na magonjwa mengi zaidi, vifo vya mapema, na kujiua.

Katika uchunguzi wake wa watu 200, Medved alipata kwamba talaka iliwaacha wanaume na wanawake wakiwa na mfadhaiko mkubwa wa kihisia-moyo kwa wastani wa miaka saba, wengine hata kwa miongo ya miaka. Yeye alipata kwamba, jambo moja ambalo talaka ilikosa kuathiri, ni ile tabia isiyofaa iliyoongoza wenzi kutalikana mwanzoni. Basi haishangazi kwamba, ndoa za pili huelekea zaidi kushindwa kuliko ndoa za kwanza!

Badala ya kurekebisha tabia, mara nyingi talaka huwa na matokeo mabaya kiadili. Watafiti wamepata kwamba baada ya talaka, wanaume na wanawake wengi huingia kwa muda mfupi katika kipindi cha pili cha ubalehe. Wanaonja uhuru wao mpya kwa kufuatilia mfuatano wa mahusiano ya kimahaba ili kuinua sifa yao inayoyumbayumba au kuondoa upweke. Lakini kufanya urafiki na mtu wa jinsia tofauti kwa sababu hizo za kibinafsi kwaweza kuongoza kwenye ukosefu wa adili za ngono, jambo ambalo huwa na matokeo mabaya yalo lenyewe. Na lingekuwa hasa jambo la kutamausha na la kuumiza watoto kuona wazazi wao wakitenda hivyo.

Hata hivyo, mara nyingi wenzi wa ndoa wanaotalikana huwa wamekubali propaganda ya ulimwengu kwamba mahitaji yao na mahangaiko yao wenyewe huja kwanza. Hivyo, wao hujitia ushupavu ili washinde uchungu watakaoletea wale wanaowazunguka—watoto wao, wazazi wao, na marafiki wao. Wengine husahau kwamba Mungu pia aweza kuumizwa moyoni tunapopuuza viwango vyake. (Linganisha Zaburi 78:40, 41; Malaki 2:16.) Talaka yaweza pia kuwa jambo la kikatili sana, hasa inapoendelea na kuwa vita vya kisheria kuhusu utunzi wa watoto na mali.

Msiba wa Kifedha

Lenore Weitzman alifanya mkataa kwamba talaka pia ni “msiba wa kifedha” kwa wanawake katika United States. Kwa wastani, talaka hufanya fedha za mambo ya lazima kama chakula, makao, na moto zipungue kwa nusu. Yeye alipata kwamba hali yao ya maisha hushuka kwa asilimia 73 baada ya talaka!

Yeye alikuwa ametarajia kupata kwamba sheria za ki-siku-hizi “zilizorekebishwa” za talaka zingewalinda wanawake. Badala yake, yeye alipata kwamba wanawake walisema walihisi kuwa bila matumaini na fukara baada ya talaka. Wao walisema kwamba walilazimika kugeukia mashirika ya misaada, kadi ambazo serikali hutolea wale wasio na uwezo wa kununua chakula, vituo vya wasio na makao, na vituo vya misaada ya chakula. Wanawake asilimia 70 hususa aliohoji walisema kwamba walikuwa wanahangaikia sikuzote jinsi ya kulipia gharama za maisha. Wengine walikuwa wenye hofu kuu na kufadhaika, na walihangaishwa na watoto wao, bila kuwa na wakati kwa ajili yao wenyewe.

Kijana tutakayemwita Tom, ambaye wazazi wake walitalikana alipokuwa mwenye miaka minane, akumbuka: “Baada ya baba kuondoka, tulikuwa na chakula wakati wote, lakini kwa ghafula, soda ikawa kama anasa. Hatungeweza kununua nguo mpya. Mama alilazimika kutengeneza shati zetu zote. Ninapotazama picha zetu tukiwa wachanga, ni picha yenye kuhuzunisha ya watu wanaoonekana kuwa wagonjwa.”

Kwa kuwa wanawake wengi ndio hupata utunzi wa watoto na baba wengi hukosa kulipa utegemezo ulioamriwa na mahakama—ambayo kwa vyovyote huwa hata haitoshi—talaka inaelekea sana kuwafanya wanawake wawe maskini kuliko wanaume. Walakini, talaka huenda isiwatajirishe wanaume pia. Kitabu Divorced Fathers chasema kwamba gharama za mahakama pekee zaweza kumeza nusu ya mshahara wa mwaka mzima. Talaka pia huumiza waume na baba kihisia-moyo. Wengi huumizwa moyo wanapokuwa wageni tu wenye kuzuru katika maisha za watoto wao.

Linda Ndoa Yako!

Basi haishangazi kujua kwamba katika kuchunguza watu waliotalikana kwa mwaka mmoja, asilimia 81 ya waume/baba na asilimia 97 ya wake/mama walikubali kwamba talaka huenda ilikuwa kosa na kwamba afadhali wangelijitahidi zaidi kufanya ndoa yao ifanikiwe. “Wastadi” wengi zaidi na zaidi pia wanageuza mitazamo yao isiyofaa waliyokuwa nayo kuelekea ndoa. Gazeti Los Angeles Times lilisema hivi karibuni: “Wakiwa na zaidi ya miaka 25 ya kuchunguza matokeo, matabibu wengi . . . wanafanya kazi kwa bidii zaidi kuokoa ndoa.”

Bila shaka, kwa “wastadi” hao, kugeuza maoni ni jambo rahisi. Yale wanayotakiwa tu kufanya, ni kusema, “Ooh! Pole!” na kuanza kusema mambo mapya. Si jambo rahisi hivyo kwa maelfu ya watu waliofuata ushauri wao. Walakini, waliofanya talaka waweza kujifunza somo la maana kutokana na ono lao chungu, kama lile linaloonyeshwa katika Zaburi 146:3, 4: “Msiwatumainie wakuu, wala binadamu ambaye hakuna wokovu kwake. Pumzi yake hutoka, huurudia udongo wake, siku hiyo mawazo yake yapotea.”

Marafiki, matabibu, mawakili, au watangazaji katika vyombo vya habari, wote ni wanadamu wasiokamilika. Kwa hiyo tunapohitaji mashauri ya ndoa, kwa nini tuwategemee hao tu? Je! halingekuwa jambo la akili zaidi kwanza kumgeukia Yehova Mungu, Mbuni wa ndoa? Kanuni zake hazibadiliki kuhusiana na maoni yenye kubadilika ya “wastadi.” Zimebaki zikiwa kweli kwa maelfu ya miaka, na zinafanya kazi leo.

Andrew na Ann walianza kung’amua hilo muda baada ya wao kutalikana. Waliona kwamba talaka yao ilikuwa kosa kubwa. Hata hivyo, kwa kutokeza, haikuwa kuchelewa sana kwao. Walipatana na kuoana tena. Na walianza kubadilisha fikira zao. “Niling’amua,” akumbuka Andrew, “kwamba nilipungukiwa kiadili, na nilihitaji msaada. Kwa mara ya kwanza katika miaka mingi, nilisali kwa ajili ya hilo. Nilitaka kufanya yaliyo mema; kwa hiyo niliacha yale niliyokuwa ninafanya na kukataa thamani zote nilizokuwa nimekusanya kutoka kwa ulimwengu. Sikuzitaka tena.”

Ann asema: “Sababu inayofanya tuwe pamoja sasa, baada ya wakati wa hofu kuu kuwa umepita, ni kwamba sisi wawili tulitaka kikweli tusimkosee Yehova. Na tulitaka ndoa ifanye kazi kweli kweli.” Hilo halimaanishi mambo yamekuwa rahisi tangu wakati huo. “Sisi hulinda uhusiano wetu wakati wote, kama vile mbwa mlinzi. Na iwapo mmoja wetu ahisi kuwa inaelea mbali, tunalizungumzia.”

Andrew na Ann sasa wanalea watoto wawili wenye furaha. Andrew anatumikia akiwa mtumishi wa huduma katika kundi la Mashahidi wa Yehova. Bila shaka, si kwamba mambo ni makamilifu sana sasa. Hakuna ndoa iliyo kamilifu katika ulimwengu huu wa zamani. Ingewezaje kuwa hivyo na hali ndoa huunganisha watu wawili wasiokamilika? Hiyo ndiyo sababu Biblia hutuonya sisi kwamba tangu wakati dhambi ilipoingia ulimwenguni, ndoa imeleta kadiri fulani ya “dhiki katika mwili.” (1 Wakorintho 7:28) Hivyo, ndoa si ya kuanzishwa vivi hivi tu; mtu yeyote anayetaka kufunga ndoa angefanya vema kutumia wakati wa kutosha wa kumjua yule anayetarajiwa kuwa mwenzi. Na mara ikishaanzishwa, ubora wa ndoa mara nyingi hulingana na jitihada zinazotolewa.

Hata hivyo, ni dhahiri kuwa talaka pia si ya kuchukuliwa vivi hivi tu. Inapoonekana kuwa talaka ni ya lazima au haiwezi kuepukika, kwa kweli Mungu aweza kutupa msaada tunaohitaji kuvumilia nyakati ngumu ambazo zaweza kufuata. Lakini tukifuata njia ya ulimwengu ya kuwa na maoni ya kivivi hivi juu ya mpango mtakatifu wa ndoa, ni nani atakayetulinda kutokana na matokeo ya upumbavu huo? Kwa hiyo linda ndoa yako. Badala ya kuwa tayari kuitupilia mbali mambo yanapochacha, uwe mwenye kutoa suluhu. Jaribu kurekebisha madaraja badala ya kuyachoma. Tegemea Neno la Mungu upate majibu yafanyayo kazi kwa matatizo ya ndoa.b Masuluhisho yamo. Na hayo hufanya kazi.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 22]

Linda ndoa yako kwa kutumia wakati kufanya mambo pamoja mkiwa familia