Sura ya 3
Dini Yako Inapasa Kufikiriwa Sana
1. Watu fulani wanaamini nini juu ya dini?
‘DINI ZOTE ni nzuri,’ watu wengi wanasema hivyo. ‘Ni barabara mbalimbali tu zinazoongoza watu mahali pamoja.’ Ikiwa ingekuwa hivyo, dini yako haingepasa kufikiriwa sana, kwa kuwa ingekuwa na maana ya kwamba dini zote zinakubalika kwa Mungu. Lakini ndivyo zilivyo?
2. (a) Mafarisayo walimtendea Yesu namna gani? (b) Mafarisayo walidai baba yao alikuwa nani?
2 Yesu Kristo alipotembea hapa duniani, kulikuwa na kikundi cha kidini kilichojulikana kuwa Mafarisayo. Walikuwa wameanzisha taratibu ya ibada na kuamini kwamba ilikubaliwa na Mungu. Hata hivyo, wakati uo huo, Mafarisayo hao walikuwa wakitaka kumwua Yesu! Basi Yesu aliwaambia hivi: “Ninyi mnazitenda kazi za baba yenu.” Katika kujibu walisema: “Sisi tunaye baba mmoja, yaani, Mungu.”—Yohana 8:41.
3. Yesu alisema nini juu ya baba ya Mafarisayo hao?
3 Je! kweli Mungu alikuwa baba yao? Je! Mungu alikubali namna yao ya dini? Hata kidogo! Ijapokuwa Mafarisayo hao walikuwa na Maandiko na walidhani walikuwa wakiyafuata, walikuwa wamepotezwa na Ibilisi. Naye Yesu aliwaambia hivyo, akisema: “Ninyi ni wa baba yenu, Ibilisi, na tamaa za baba yenu ndizo mpendazo kuzitenda. Yeye alikuwa mwuaji tangu mwanzo; wala hakusimama katika kweli, . . . yeye ni mwongo, na baba wa huo [uongo].”—Yohana 8:44.
4. Yesu alikuwa na maoni gani juu ya dini ya Mafarisayo hao?
4 Kwa wazi, dini hiyo ya Mafarisayo ilikuwa ya uongo. Ilitumikia faida za Ibilisi, si za Mungu. Hivyo, badala ya kuona dini yao kuwa nzuri, Yesu aliilaumu. Aliwaambia Mafarisayo hao wenye kufuata dini: “Mnaufunga mlango wa Utawala wa mbinguni mbele ya macho ya watu. Ninyi wenyewe hamwingii ndani, wala hamwaruhusu wanaotaka kuingia waingie.” (Matayo 23:13, HNWW) Kwa sababu ya ibada yao ya uongo, Yesu aliwaita Mafarisayo hao wanafiki na nyoka wenye sumu. Kwa sababu ya mwendo wao mbaya, alisema kwamba walikuwa katika njia inayoongoza kwenye uharibifu.—Matayo 23:25-33.
5. Yesu alionyesha namna gani kwamba dini nyingi zilizopo si barabara mbalimbali tu zinazoongoza watu mahali pamoja?
5 Hivyo Yesu Kristo hakufundisha kwamba dini zote ni barabara mbalimbali tu zinazoongoza watu mahali pamoja penye wokovu. Katika Mahubiri yake yenye kujulikana juu ya Mlima, Yesu alisema: “Ingieni kwa kupitia mlango mwembamba. Kwa maana njia inayoongoza kwenye maangamizi ni pana, na mlango wa kuingilia humo ni mpana; waendao njia hiyo ni wengi. Lakini njia inayoongoza kwenye uzima ni nyembamba, na mlango wa kuingilia humo ni mwembamba; ni watu wachache tu wanaoweza kuigundua njia hiyo.” (Matayo 7:13, 14, HNWW) Watu wengi wako katika njia inayoongoza kwenye uharibifu kwa sababu wanashindwa kuabudu Mungu katika njia inayofaa. Wachache tu ndio walio katika njia inayoongoza kwenye uzima.
6. Tunaweza kujifunza nini kwa kuitazama ibada ya taifa la Israeli?
6 Kuchunguza namna Mungu alivyoshughulika na taifa la Israeli kunaonyesha wazi jinsi lilivyo jambo la maana kumwabudu Mungu katika njia ambayo yeye anakubali. Mungu alionya Waisraeli wajitenge na dini ya uongo ya mataifa yaliyowazunguka. (Kumbukumbu la Torati 7:25) Watu hao walitoa watoto wao wawe dhabihu kwa miungu yao, wakashiriki mazoea machafu ya ngono, kutia na ngono za watu wa aina moja (kama vile wanaume kwa wanaume). (Mambo ya Walawi 18:20-30) Mungu aliamuru Waisraeli waepuke mazoea hayo. Walipokataa kutii wakaabudu miungu mingine, aliwapa adhabu. (Yoshua 24:20; Isaya 63:10) Basi dini yao ilikuwa jambo lililopasa kufikiriwa sana.
JE! KUNA DINI YA UONGO LEO?
7, 8. (a) Dini ilichukua upande gani wakati wa vile vita vya ulimwengu? (b) Unafikiri Mungu ana maoni gani juu ya matendo ya dini wakati wa vita?
7 Namna gani mamia ya dini zilizopo leo? Labda unakubali kwamba mambo mengi yanayofanywa kwa jina la dini hayakubaliwi na Mungu. Wakati wa vita vya ulimwengu vya karibuni, ambavyo mamilioni ya watu wanaoishi sasa waliokoka, dini za pande zote mbili zilitia moyo watu wa upande wao kuua wale wa upande mwingine. “Waueni Wajeremani—waueni,” akasema askofu wa London. Na, upande ule mwingine, askofu mkuu wa Cologne aliwaambia Wajeremani hivi: “Tunawaamuru ninyi katika jina la Mungu, mpigane mpaka tone la mwisho la damu yenu kwa ajili ya heshima na utukufu wa nchi hii.”
8 Basi Wakatoliki waliua Wakatoliki kwa kibali ya viongozi wao wa dini, nao Waprotestanti wakafanya lilo hilo. Kasisi Harry Emerson Fosdick alikiri hivi: “Hata ndani ya makanisa yetu tumeziweka bendera za vita . . . Kwa pembe moja ya mdomo wetu tumemsifu Mwana-Mfalme wa Amani na kwa pembe ile nyingine tukatukuza vita.” Wewe unafikiri Mungu anaionaje dini inayodai inafanya mapenzi yake lakini inatukuza vita?
9. (a) Watu wengi wamekuwa na maoni gani juu ya uhalifu mwingi wa washiriki wa dini mbalimbali? (b) Dini inapojifanya kuwa sehemu ya ulimwengu, inatupasa tukate shauri gani?
9 Kwa sababu ya matendo ya uhalifu yaliyotendwa na wafuasi wa dini nyingi tofauti katika historia yote wakitumia jina la Mungu, mamilioni ya watu leo wamejitenga na Mungu na Kristo. Wanamlaumu Mungu kwa vita vibaya vya kidini, kama vile vya Wakatoliki na Waislamu, vya Waislamu na Wahindu, na vile vita kati ya Wakatoliki na Waprotestanti. Wanayataja mauaji ya Wayahudi yaliyofanywa kwa jina la Kristo, na pia baraza zenye ukatili za Kikatoliki za kutesea wenye kuanzisha dini mpya. Hata hivyo, ijapokuwa viongozi wa kidini wenye kufanya uhalifu mkubwa huo walidai kwamba Mungu ni Baba yao, je! hawakuwa watoto wa Ibilisi sawa tu na wale Mafarisayo ambao Yesu alilaumu? Kwa kuwa Shetani ndiye mungu wa ulimwengu huu, je! tusitazamie kwamba yeye anaongoza pia dini zinazofuatwa na watu wa ulimwengu?—2 Wakorintho 4:4; Ufunuo 12:9.
10. Ni mambo gani yanayofanywa kwa kutumia dini ambayo wewe huyakubali?
10 Bila shaka kuna mambo mengi yanayofanywa leo kwa kutumia dini ambayo wewe unaona kuwa si sawa. Mara nyingi labda unasikia habari za watu ambao ni waasherati sana, lakini ao hao ni washiriki wanaokubaliwa na makanisa. Labda hata unawajua viongozi wa kidini wenye maisha machafu sana na bado wanakubaliwa katika makanisa yao kuwa viongozi wazuri wa dini. Viongozi fulani wa dini wamesema kwamba si vibaya ikiwa watu wa aina moja wanafanya ngono na pia si vibaya ikiwa watu ambao bado kuoana wanafanya ngono. Lakini labda unajua kwamba Biblia haisemi hivyo. Kwa kweli, Mungu aliamuru watu wake wa Israeli wapate adhabu ya kifo kwa sababu walizoea mambo ya namna hiyo. Kwa sababu iyo hiyo aliharibu miji ya Sodoma na Gomora. (Yuda 7) Upesi atafanya jambo ilo hilo kwa dini yote ya uongo ya wakati huu. Katika Biblia, dini hiyo inafananishwa na kahaba kwa sababu inafanya uasherati na “wafalme wa dunia.” —Ufunuo 17:1, 2, 16, HNWW.
IBADA AMBAYO MUNGU ANAKUBALI
11. Ili ibada yetu ikubalike kwa Mungu, ni jambo gani linalotakwa?
11 Kwa kuwa si dini zote zinazokubaliwa na Mungu, tunahitaji kuuliza hivi: ‘Je! mimi ninamwabudu Mungu katika njia ambayo anakubali?’ Tunaweza kujua namna gani? Mungu ndiye mwenye kuamua iliyo ibada ya kweli, wala si mwanadamu ye yote. Basi ili ibada yetu ikubalike kwa Mungu, lazima msingi wake imara uwe ni Neno la Mungu la kweli, yaani, Biblia. Inatupasa tuwe na maoni ya mwandikaji wa Biblia aliyesema hivi: “Acheni Mungu apatikane kuwa wa kweli, lakini kila mtu apatikane kuwa mwongo.”—Waroma 3:3, 4, NW.
12. Sababu gani Yesu alisema kwamba ibada ya Mafarisayo haikukubaliwa na Mungu?
12 Wale Mafarisayo wa karne ya kwanza hawakuwa na maoni hayo. Walijiwekea imani na mapokeo yao wenyewe wakayafuata hayo badala ya Neno la Mungu. Matokeo yakawa nini? Yesu aliwaambia: “Ndivyo mnavyodharau neno la Mungu kwa kufuata mafundisho yenu wenyewe. Enyi wanafiki! Isaya alibashiri sawa kabisa juu yenu: ‘Watu hawa, asema Mungu, huniheshimu kwa maneno tu, lakini mioyoni mwao wako mbali nami. Kuniabudu kwao hakufai, maana mambo wanayofundisha ni maagizo ya ki-binadamu tu.’” (Mathayo 15:1-9, HNWW; Isaya 29:13) Hivyo iwapo tunataka kibali ya Mungu, ni lazima tuhakikishe kwamba yale tunayoamini yanapatana na mafundisho ya Biblia.
13. Yesu alisema lazima tufanye nini ili tukubaliwe na Mungu?
13 Haitoshi kusema tunamwamini Kristo kisha tufanye yale ambayo sisi tunafikiri ni sawa. Ni lazima kabisa kabisa tujue mapenzi ya Mungu juu ya jambo hilo. Yesu alionyesha jambo hilo katika Mahubiri yake ya Mlimani aliposema: “Si kila mtu aniambiaye, Bwana, Bwana, atakayeingia katika ufalme wa mbinguni; bali ni yeye afanyaye mapenzi ya Baba yangu aliye mbinguni.”—Mathayo 7;21.
14. Sababu gani huenda Yesu akaja kutuona kuwa ‘watenda maovu’ ingawa tulikuwa tukitenda “matendo mema”?
14 Hata tungeweza kuwa tunafanya yale tunayoamini kuwa “matendo mema,” tuwe tunayafanya kwa jinn la Kristo. Hata hivyo yote yangekuwa kazi bure kama tungeshindwa kufanya mapenzi ya Mungu. Tungekuwa kama wale ambao Kristo anataja baadaye, akisema: “Wengi wataniambia siku ile, Bwana, Bwana, hatukufanya unabii kwa jina lako, na kwa jina lako kutoa pepo, na kwa jina lako kufanya miujiza mingi? Ndipo nitawaambia dhahiri, Sikuwajua ninyi kamwe; ondokeni kwangu, ninyi mte-ndao maovu.” (Mathayo 7:22, 3) Ndiyo, tunaweza kuwa tunafanya mambo ambayo sisi tunafikiri ni mazuri—ambayo huenda wanadamu wengine wakatushukuru na hata kutusifu—lakini tukishindwa kufanya yale ambayo Mungu anasema ni sawa tutaonwa na Yesu Kristo kuwa ‘watenda maovu.’
15. Sababu gani ni hekima tufuate mwendo wa watu wa Beroya wa kale?
15 Kwa kuwa dini nyingi leo hazifanyi mapenzi ya Mungu, hatuwezi kudhania tu kwamba mafundisho ya tengenezo la kidini ambalo tunashirikiana nalo yanapatana na Neno la Mungu. Hata ikiwa dini inatumia Biblia, hiyo tu haitoshi kuhakikisha kwamba mambo yote ambayo inafundisha na kuzoea yamo katika Biblia. Ni jambo la maana sisi wenyewe tuchunguze tuone kama yamo au hayamo. Watu wa mji wa Beroya walisifiwa kwa sababu, Paulo mtume Mkristo alipokwisha kuwahubiri, waliyachunguza Maandiko wahakikishe kama alikuwa akiwaambia mambo ya kweli. (Matendo 17:10, 11) Ni lazima dini inayokubaliwa na Mungu ipatane na Biblia kwa njia zote; haitakubali sehemu fulani za Biblia na kukataa nyingine.—2 Timotheo 3:16.
UNYOFU WA MOYO PEKE YAKE HAUTOSHI
16. Yesu alisema nini kuonyesha kwamba unyofu wa moyo peke yake hautoshi ili mtu akubaliwe na Mungu?
16 Lakini labda mtu atauliza hivi: ‘Ikiwa mtu ana unyofu wa moyo katika imani zake, je! Mungu hawezi kumkubali hata ikiwa dini yake si sawa?’ Yesu alisema hangekubali ‘watenda maovu’ hata kama wangeamini walikuwa wakifanya yaliyo sawa. (Mathayo 7:22, 23) Basi hata Mungu hangewakubali. Wakati mmoja Yesu aliwaambia wafuasi wake hivi: “Saa inakuja wakati kila mtu anayeua ninyi atadhani ametoa utumishi mtakatifu kwa Mungu.” (Yohana 16:2, NW) Labda wauaji hao wa Wakristo wangeamini kwa unyofu wa moyo kwamba wanamtumikia Mungu kwa njia hiyo, kumbe sivyo. Mungu hangekubali matendo yao.
17. Ijapokuwa Paulo alikuwa na unyofu wa moyo, alifanya nini kabla ya kuwa Mkristo?
17 Kabla ya kuwa Mkristo, mtume Paulo alisaidia kumwua Stefano. Baadaye, alitafuta njia za kuua Wakristo zaidi. (Matendo 8:1; 9:1, 2) Paulo alieleza hivi: “Jinsi nilivyolitesa kanisa la Mungu kupita kiasi na kutaka kuliharibu kabisa. Naam, mimi niliwashinda wengi wa wananchi wenzangu wa rika langu katika kuizingatia dini ya Kiyahudi, nikajitahidi sana kuyashika mapokeo ya wazee wetu.” (Wagalatia 1:13, 14, HNWW) Ndiyo, Paulo alikuwa na unyofu wa moyo, lakini haukufanya dini yake iwe sawa.
18. (a) Paulo alikuwa na dini gani alipokuwa akitesa Wakristo? (b) Sababu gani Paulo na wengine katika wakati wake walihitaji kubadili dini yao?
18 Wakati huo, Paulo alikuwa mshiriki wa taratibu ya kidini ya Wayahudi iliyokuwa imemkataa Yesu Kristo, hivyo nayo ikakataliwa na Mungu. (Matendo 2:36, 40; Mithali 14:12) Basi ili kupata kibali ya Mungu ilimpasa Paulo abadili dini yake. Vilevile yeye aliandika juu ya wengine waliokuwa na “bidii kwa Mungu” —waliokuwa na unyofu wa moyo lakini hawakukubaliwa na Mungu kwa sababu dini yao haikuwa na msingi wa maarifa sahihi ya makusudi ya Mungu.—Waroma 10:2, 3, NW.
19. Ni nini kinachoonyesha kwamba ile kweli haitaruhusu kuwepo aina mbalimbali za mafundisho ya kidini?
19 Kweli hiyo haitaruhusu aina zote tofauti za mafundisho ya kidini yaliyo katika ulimwengu. Kwa mfano, ama wanadamu wana nafsi inayoendelea kuishi baada ya kufa kwa mwili ama hawana. Ama dunia itaendelea kuwapo milele ama haitaende-lea. Ama Mungu atamaliza uovu ama hataumaliza. Hizo na imani nyingine nyingi ama ni za kweli ama ni za uongo. Hakuwezi kuwako seti (namna) mbili za kweli zinazopingana. Ni moja tu inayoweza kuwa ya kweli, lakini si zote mbili. Kuamini jambo fulani kwa unyofu wa moyo na hali si sawa, hakutalifanya kuwa sawa.
20. Kwa habari ya dini, tunaweza kufuataje “ramani ya barabara” iliyo sahihi?
20 Imekupasa uwe na maoni gani ukihakikishiwa kwamba yale unayoamini si ya kweli? Kwa mfano, tuseme umo ndani ya motokaa, na ndiyo mara yako ya kwanza kusafiri mahali fulani. Una ramani ya barabara, lakini hukutumia wakati uichunguze kwa uangalifu. Mtu fulani amekuambia barabara utakayofuata. Unamtumaini, ukiamini kwa unyofu wa moyo kwamba njia aliyokuelekeza ni sawa. Kumbe si sawa. Namna gani kama mtu fulani angekuonyesha kosa hilo? Namna gani kama angetumia ramani yako mwenyewe, aonyeshe kwamba uko katika barabara ambayo si sawa? Je! kiburi au ugumu wa shingo ungekuzuia kukubali kwamba unafuata barabara isiyo sawa? Hivyo, basi, ukichunguza Biblia yako uone kwamba unasafiri katika njia ya kidini isiyo sawa, uwe na nia ya kuibadili. Epuka ile njia pana inayoongoza kwenye uharibifu; ingia katika njia nyembamba inayoongoza kwenye uzima!
KUFANYA MAPENZI YA MUNGU NI LAZIMA
21. (a) Zaidi ya kuijua kweli, ni kitu gani kinachohitajiwa kabisa? (b) Wewe utafanya nini ukijifunza kwamba Mungu hakubali mambo fulani ambayo unafanya?
21 Ni jambo la maana kuzijua kweli za Biblia. Hata hivyo maarifa hayo hayakufaidi hata kidogo ikiwa haumwabudu Mungu katika kweli. (Yohana 4:24) Kuizoea kweli, kufanya mapenzi ya Mungu, ndilo jambo la maana. “Imani pasipo matendo imekufa,” Biblia inasema. (Yakobo 2:26) Basi, ili kumpendeza Mungu, dini yako inapasa ipatane na Biblia, vilevile itumiwe kuhusu kila utendaji wa maisha. Kwa hiyo, ukijifunza kwamba unafanya yale ambayo Mungu anasema si sawa, je! utakuwa na nia ya kubadilika?
22. Ni faida gani ambazo tunaweza kufurahia sasa na wakati ujao tukifuata dini ya kweli?
22 Umewekewa akiba ya baraka nyingi ikiwa utafanya mapenzi ya Mungu. Hata sasa utapata faida. Kuizoea dini ya kweli kutakufanya uwe mtu bora—mwanamume bora, mume au baba bora, mwanamke bora, mke au mama bora, mtoto bora. Kutafanyiza ndani yako sifa za kimungu zitakazokufanya uwe tofauti na wengine kwa sababu unafanya yaliyo sawa. Lakini zaidi sana, utakuwa katika hali ya kupokea baraka za uzima wa milele katika furaha na afya bora kabisa katika dunia mpya ya paradiso ya Mungu. (2 Petro 3:13) Hakuna shaka—dini yako inapasa kufikiriwa sana!
[Picha katika ukurasa wa 25]
Je! wale viongozi wa kidini waliokuwa wakitaka kumwua Yesu walikuwa wakimtumikia Mungu?
[Picha katika ukurasa wa 26, 27]
Watu wengi wamo katika barabara pana inayoongoza kwenye uharibifu, akasema Yesu. Ni wachache tu walio katika barabara nyembamba inayoongoza kwenye uzima
[Picha katika ukurasa wa 28, 29]
“Wanakiri kwamba wanamjua Mungu, bali kwa matendo yao wanamkana.”—Tito 1:16.
KWA MANENO
KWA MATENDO
[Picha katika ukurasa wa 30]
Kwa sababu ya kuwa na dini tofauti, Paulo alishiriki kupigwa mawe kwa Stefano, mwanafunzi wa Kristo
[Picha katika ukurasa wa 33]
Kama ungekuwa katika barabara ambayo si sawa, je! kiburi au ugumu wa shingo ungekuzuia kukubali hivyo?