Wanpela “Ples Holi” i Bagarap​—Dispela i Makim Wanem Samting Long Nau?

“OL MAN I BIRUA LONG OL LOTU NA OL I BAGARAPIM OL HAUS LOTU!”

SAPOS yumi lukim kain tok olsem long ol nius bai yumi kirap nogut, a? Tasol bihain bai samting i kamap olsem.

Tasol tru ol samting bai kamap olsem? Tru tumas. Long wanem tok profet bilong Baibel i makim dispela samting i mas kamap liklik taim bihain long ol narapela narapela hap bilong graun. Tok profet bilong Matyu 24 i stori long wanpela “ples holi” em bai bagarap. Liklik truim bilong dispela tok profet i kamap long taim bilong ol Kristen bilong pastaim. Tasol bikpela truim bilong en i mas kamap long taim bilong yumi.

Taim Jisas i mekim dispela tok profet, pastaim em i makim ol samting i laik painim Jerusalem na gutpela haus lotu bilong en, em dispela haus ol Juda i save go long en bilong lotuim God. Wanpela taim Jisas i toktok wantaim ol disaipel long dispela haus lotu na ol narapela hap bilong en, na em i tok: “Yupela i lukim dispela olgeta samting, a? Mi tok tru long yupela, bai ol i no larim wanpela ston hia i stap antap long narapela ston. Bai ol i brukim olgeta na tromoi i go daun.”—Matyu 24:2.

Bilong wanem God i laik bagarapim dispela “ples holi” bilong bipo, em dispela haus lotu wantaim lotu em i makim? Long wanem ol Juda i lusim Em _.pinis. Ol i lusim pinis ol lo bilong Em ol i bin kisim long rot bilong Moses. Na ol i bin sakim olgeta man God i salim i go long ol, olsem maus bilong Em, bilong toksave long ol. Ol i bin kilim sampela i dai. Olsem na Jisas i tok: “Jerusalem, Jerusalem, yu save kilim ol profet i dai, na yu save tromoi ston bilong kilim ol wokman God bin i salim i kam long yu! . . . Yupela harim, nau ples bilong yupela bai i stap nating.”—Matyu 23:37, 38.

“Ranawe i Go long Maunten”

Ol man i givim bel tru long lotu long God, Jisas i tokim ol: “‘Na bambai yupela i lukim dispela samting nogut tru i save bagarapim ples, bipo profet Danyel i tok long en, na dispela samting bai i sanap long ples holi.’ Man i ritim dispela tok, em i mas tingim gut. ‘Na long dispela taim bai ol manmeri i stap long Judia ol i mas ranawe i go long maunten. Na man i stap antap long haus i no ken i go daun na kisim ol samting long haus bilong en. Na man i stap long gaden, em i no ken tanim i go bek bilong kisim saket bilong en. Sori tumas long ol meri i gat bel na ol meri i givim susu long pikinini long dispela taim.’”—Matyu 24:15-19.

Bilong wanem Jisas i kirapim ol disaipel long “ranawe i go”? Em i tok: “Long dispela taim bai i gat bikpela hevi tru. Long taim graun i nupela yet inap nau, kain hevi olsem i no bin kamap bipo. Na bihain tu bai i no gat hevi olsem. Na sapos God i no bin sotim dispela taim, bai olgeta manmeri i lus. Tasol God i tingting long ol manmeri em i makim ol pinis. Olsem na bai em i sotim dispela taim.”—Matyu 24:21, 22.

Tasol wanem dispela “samting nogut tru i save bagarapim ples … i sanap long ples holi,” em Jisas i tok profet long en? Na wanem dispela “bikpela hevi tru” Jisas i tok long en? Na husat dispela “olgeta manmeri” God bai helpim ol na ol i no ken lus? Bilong wanem God i tingting long “ol manmeri em i makim ol pinis” na em i “sotim dispela taim”?

Long Taim Bilong Ol Kristen Bilong Pastaim

Orait, wanem samting i kamap long taim bilong ol Kristen bilong pastaim na i truim dispela tok profet? Jisas i tok, taim ol i lukim “dispela samting nogut tru i save bagarapim ples … i sanap long ples holi,” long dispela taim ol i mas ranawe i go long maunten.

Orait, wanem dispela “samting_. nogut tru i save bagarapim ples”? Ol buk i stori long ol samting i bin kamap long bipo, ol i stori long dispela samting tru i bin bagarapim Jerusalem. Em ol ami bilong Rom. Taim ol dispela ami i kam kirapim pait long Jerusalem long namba wan taim em i olsem mak na ol man i “tingim gut” ol i mas ranawe lusim dispela hap. Dispela samting i kamap long yia 66 CE. Long dispela taim ol ami bilong Rom i bihainim kepten bilong ol, em Sestius Galas, na ol i kam kirapim pait long Jerusalem. Ol i pait i go inap long banis bilong haus lotu tu na ol i brukim as bilong dispela banis. Ol inap kisim taun olgeta.

Em nau, ol ami bilong Rom i sanap long “taun holi.” (Lukim Matyu 4:5; 27:53.) Ol Juda i bikhet na lusim bilip ol tu i tingim Jerusalem na hap bilong en i olsem ples “holi.” Taim ol dispela ami i kam sanap long dispela “ples holi,” long ai bilong ol Juda em i samting nogut tru.

Tasol wantu Janeral Galas i kirap lusim Jerusalem. No _.gat as bilong dispela samting. Ol man bilong raitim stori bilong ol samting i kamap long bipo ol i no save bilong wanem em i tokim ol ami long lusim Jerusalem na i go bek. Tasol taim ol i mekim olsem, em taim bilong ol disaipel bilong Jisas, “ol manmeri [God] i makim ol pinis,” ol i mas ranawe. Ol i save ol i nogat bikpela hap taim moa, olsem na kwiktaim ol i lusim Jerusalem na hap bilong Judia, olsem Jisas i bin tokim ol long mekim. Wanpela man bilong raitim stori long ol samting i bin kamap long bipo, em Yusibias (Eusebius), em i tok ol i ranawe i go brukim Wara Jodan i kamap long hap bilong Pela, long ples maunten bilong Giliat.

Jerusalem i Bagarap

Sampela yia bihain, olsem long yia 70 CE, Janeral Taitas i kisim ol ami bilong Rom i kam bek long Judia na ol i banisim Jerusalem. Tasol taim ol i no banisim yet, olgeta manmeri ‘God i makim ol pinis,’ em ol Kristen, ol i ranawe lusim pinis dispela “taun holi.” Olsem na taim ol ami bilong Rom i banisim Jerusalem long dispela taim, i no gat rot moa bilong ol man i ken ranawe na abrusim bagarap.—Luk 19:43, 44.

Inap liklik hap taim, olsem fopela mun na 25 de, ol ami bilong Rom i banisim Jerusalem na bihain ol i bagarapim olgeta. Ol i bagarapim dispela taun wantaim haus lotu bilong en. Josifas (Josephus), em wanpela man bilong raitim stori bilong ol samting i bin kamap long bipo na long ai bilong em yet em i lukim ol samting i bin kamap, em i tok 1,100,000 ol i dai pinis na 97,000 ol i go kalabus. Bikpela lain tru ol i bagarap, long wanem ol dispela Juda i lusim pinis Jehova na ol i no bihainim tok bilong Jisas na ranawe. Ol i no ranawe lusim Jerusalem—ol i go bung long Jerusalem! Ol i go long Jerusalem bilong lukim wanpela bikpela de holi bilong lotu na long dispela taim ol ami bilong Rom i kam bek na banisim Jerusalem na ol i no inap ranawe.

Ol Kristen, em ‘God i makim ol pinis,’ ol i ranawe pinis lusim Jerusalem, olsem na God i no ken tingting moa long lukautim ol. Ol i ranawe pinis na ol i stap _.gutpela. Olsem na God inap larim ol Rom i go insait long Jerusalem na kwiktaim ol i givim strafe bilong Em long dispela taun. Ol Kristen em God i makim ol, ol i lusim pinis Jerusalem, olsem na dispela taim bilong hevi i pinis kwiktaim. God i “sotim dispela taim.” Sapos em i no bin sotim bai “olgeta manmeri” i lus. Tasol em i sotim na 97,000 “manmeri” ol i no lus.

Dispela “bikpela hevi tru” i kamap long yia 70 CE em i nambawan bikpela hevi i bin kamap long Jerusalem. Em i pinisim dispela taun ol Juda i bin wokim, wantaim haus lotu bilong en na lotu ol i save mekim long dispela hap.

Tasol yu ting yumi ol man bilong nau yumi mas tingim ol dispela samting i bin kamap longtaim bipo? Tru tumas, yumi mas tingim.