Mak—‘Gutpela Man Bilong Helpim Wok’
I GAT sampela hevi i bin kamap long kongrigesen Antiok, tasol hevi i kamap namel long aposel Pol na Barnabas em i narapela kain. Tupela i wok long stretim rot bilong mekim wanpela raun bilong wok misineri, tasol taim tupela i mas pasim tok long husat bai mekim dispela raun wantaim ol, “tupela i tok kros planti long dispela samting.” (Ap. 15:39) Tupela i bruk na i go long narapela narapela hap. Tupela i tok kros long namba 3 misineri—em Mak.
Mak em i husat? Wanem samting i mekim na tupela aposel i tok pait long em? Bilong wanem tupela i gat strongpela tingting tumas long dispela samting? Bihain tingting bilong ol i senis? Na stori bilong Mak inap lainim yu long wanem samting?
Em i Sindaun Long Jerusalem
I luk olsem Mak i bilong wanpela famili Juda i gat planti mani samting, na em i go bikpela long Jerusalem. Yumi harim namba wan stori bilong em long taim kongrigesen Kristen i kamap nupela. Long yia 44 C.E. samting, taim ensel bilong Jehova i helpim aposel Pita long lusim haus kalabus bilong Herot Agripa Namba 1 na i go fri, Pita “i go long haus bilong Maria, em mama bilong Jon. Jon em i gat narapela nem Mak. Planti manmeri i bung long dispela haus na ol i beten i stap.”—Ap. 12:1-12.a
I luk olsem kongrigesen bilong Jerusalem i save mekim miting bilong ol long haus bilong mama bilong Mak. “Planti manmeri i bung long dispela haus,” olsem na yumi ken ting em i bikpela haus. Maria i gat wanpela wokmeri, nem bilong em Roda, na em i go opim dua taim Pita “i paitim dua ausait long haus.” Ol dispela samting i makim olsem Maria em i wanpela manimeri. Na Baibel i tok em haus bilong Maria—i no haus bilong man bilong em, olsem na ating man bilong em i dai pinis na Mak i olsem yangpela man yet.—Ap. 12:13.
Yumi ken ting Mak i bin stap wantaim dispela lain i bung bilong mekim beten. Ating em i save gut long ol disaipel bilong Jisas na ol narapela em ol i bin lukim ol samting i kamap taim Jisas i mekim wok bilong em. Na ating Mak yet em dispela yangpela man i bin pasim laplap tasol na em i traim long bihainim Jisas taim ol i arestim Jisas, tasol em i ranawe taim ol i laik holimpas em.—Mk. 14:51, 52.
Wok Insait Long Kongrigesen
Mak i bin bung wantaim ol strongpela Kristen na yumi ken ting dispela i bin stiaim gut em. Em i kamap strong long ol samting bilong spirit na ating ol brata i lukautim kongrigesen ol i bin lukim dispela samting. Long 46 C.E. samting, taim Pol na Barnabas i kisim sampela mani long Antiok na bringim i go long Jerusalem bilong helpim ol Kristen long taim bilong bikpela hangre i kamap, tupela i lukim Mak na ol i tingting long em. Taim Pol na Barnabas i go bek long Antiok, ol i kisim Mak i go wantaim ol.—Ap. 11:27-30; 12:25.
Man i ritim nating dispela stori em inap ting Pol na Barnabas i bin kisim Mak, long wanem, em i wanpela brata Kristen bilong ol na em i gat save long mekim wok, na i no gat narapela as na ol i kisim em. Tasol wanpela pas bilong Pol i kamapim klia olsem Mak em i kandere bilong Barnabas. (Kl. 4:10) Dispela inap helpim yumi long save long as bilong sampela samting i kamap bihain, em Mak i insait long en.
Orait wanpela yia samting i go pinis na holi spirit i stiaim Pol na Barnabas long mekim wanpela raun bilong wok misineri. Ol i lusim Antiok na i go long Saiprus. Jon Mak i go wantaim tupela bilong “helpim tupela.” (Ap. 13:2-5) Ating Mak i gat wok long lukautim tupela long ol samting bilong skin taim ol i raun na bai tupela inap tingting tasol long ol wok bilong spirit.
Pol, Barnabas, na Mak ol i raun long olgeta hap bilong Saiprus na autim tok, na bihain ol i lusim na i go long Esia Maina. Long dispela hap Mak i mekim wanpela disisen em Pol i bel hevi long en. Baibel i tok, taim 3-pela i kamap long Perga, “Jon Mak i lusim ol, na em i go bek long Jerusalem.” (Ap. 13:13) Baibel i no kamapim as na em i mekim olsem.
Inap 2-pela yia samting bihain, Pol, Barnabas, na Mak ol i stap long Antiok. Tupela aposel i toktok long mekim namba 2 raun bilong wok misineri bilong strongim ol wok tupela i bin mekim long namba wan raun. Barnabas i laik kisim kandere bilong em i go wantaim ol, tasol Pol i no orait long en, long wanem, bipo Mak i bin lusim ol. Em dispela samting tasol i bin kirapim kros em yumi bin stori long en long pastaim. Barnabas i kisim Mak na tupela i go autim tok long as ples bilong em, Saiprus, na Pol i go long Siria. (Ap. 15:36-41) I klia tru olsem Pol na Barnabas i gat narapela narapela tingting long samting bipo Mak i bin mekim.
Kamap Wanbel Gen
Ating Mak i bel hevi stret long dispela samting i bin painim em. Tasol em i stap gut long wok bilong em. Inap 11-pela o 12-pela yia bihain long taim dispela samting i kamap namel long em na Pol, nem bilong Mak i kamap gen long stori bilong lotu Kristen bilong pastaim. Em i stap we long dispela taim? Em i stap wantaim Pol—ating yu kirap nogut long dispela, a?
Long 60-61 C.E., taim Pol i stap kalabus long Rom, em i salim sampela pas em nau ol i hap bilong Baibel. Long pas em i bin raitim long ol Kolosi, em i tok: “Aristarkus, em i kalabus wantaim mi, em i tok gude long yupela. Na Mak, em kandere bilong Barnabas, em tu i tok gude long yupela. Sapos em i kam long yupela, orait yupela i mas amamas long kisim em, olsem mi bin salim tok na tokim yupela pinis. . . . Dispela ol man tasol i save wok wantaim mi long kirapim kingdom bilong God, na ol i helpim mi gut tru.”—Kl. 4:10, 11.
Man! Bikpela senis tru i kamap! Pastaim Pol i no amamas liklik long Mak, na nau em i wanpela gutpela wanwok bilong Pol. I luk olsem Pol i bin tokim ol Kolosi, sapos inap, Mak bai go lukim ol. Sapos olsem, em bai mekim wok olsem mausman bilong Pol.
Yu ting bipo Pol i bin strong tumas long skelim skelim Mak? Tok em i bin kisim bilong stretim em, yu ting dispela i bin helpim em? O ating tupela samting wantaim i kamap? Tasol maski wanem samting i bin kamap, tupela i kamap wanbel gen na dispela i kamapim klia olsem Pol na Mak wantaim ol i strongpela Kristen. Tupela i no tingim moa dispela kros i bin kamap bipo na tupela i wok gen wantaim. Em i gutpela piksa tru man i ken bihainim sapos bipo i gat kros i kamap namel long em na wanpela wanwok Kristen!
Mak, Man Bilong Raun
Taim yu ritim stori bilong ol raun bilong Mak, bai yu save olsem em i bin mekim planti raun tru. Em i bilong Jerusalem, i go i stap long Antiok, na long dispela hap em i kisim sip i go long Saiprus na Perga. Bihain em i go long Rom. Orait taim em i stap long Rom, Pol i laik salim em i go long Kolosi. Na i no ol dispela samting tasol!
Aposel Pita i bin raitim namba wan pas bilong em namel long 62 na 64 C.E. Em i raitim tok olsem: “Ol manmeri bilong sios i stap long Babilon . . . ol i givim gude long yupela. Na pikinini bilong mi, Mak, em tu i gude long yupela.” (1 Pi. 5:13) Olsem na Mak i bin go long Babilon bilong wok wantaim aposel Pita em planti yia bipo em i bin go long ol miting Kristen long haus bilong mama bilong Mak.
Taim Pol i kalabus namba tu taim long Rom long 65 C.E. samting, em i raitim pas na singautim Timoti long lusim Efesus na kam long em, na em i tok moa olsem: “Yu mas kisim Mak na bringim em i kam wantaim yu.” (2 Ti. 4:11) Olsem na long dispela taim Mak i stap long Efesus. Na yumi ken save, kwiktaim em i bihainim tok bilong Pol long go bek long Rom wantaim Timoti. Long dispela taim bipo i gat hatwok long raun long ol narapela narapela hap, tasol Mak i orait long mekim ol dispela raun.
Em i Kisim Narapela Bikpela Wok
Wanpela bikpela wok em Mak i kisim, em spirit bilong Jehova i stiaim em long raitim wanpela Gutnius long Baibel. Tru, dispela namba tu Gutnius i no kamapim nem bilong man i bin raitim, tasol ol stori bilong ol Juda bilong bipo i tok Mak yet i bin raitim, na em i bin kisim ol dispela tok long Pita na em i raitim. Na tru tumas, Pita i bin lukim klostu olgeta samting em Mak i bin raitim stori bilong en long Baibel.
Ol saveman bilong skelim ol tok bilong Gutnius Mak i Raitim, ol i ting em i bin raitim bilong ol manmeri bilong ol narapela lain; em i bin stori gut long ol pasin samting ol Juda i save mekim. (Mk. 7:3; 14:12; 15:42) Mak i tanim sampela tok Aram em ol lain i no Juda ol i no kliagut long en. (Mk. 3:17; 5:41; 7:11, 34; 15:22, 34) Em i kamapim planti hap tok Latin, na bilong kamapim klia sampela hap tok Grik, em i mekim wok long tok Latin. Ol dispela samting i stret wantaim tok bilong ol Juda olsem Mak i bin raitim Gutnius bilong em long Rom.
“Gutpela Man Bilong Helpim Mi Long Wok”
Mak i bin mekim ol narapela wok tu long Rom—i no wok bilong raitim Gutnius bilong em na em tasol, nogat. Tingim dispela tok Pol i bin givim long Timoti: “Yu mas kisim Mak na bringim em i kam wantaim yu.” Bilong wanem? “Em i gutpela man bilong helpim mi long wok.”—2 Ti. 4:11.
Em laspela taim Baibel i kolim nem bilong Mak, tasol em i soim yumi long planti samting bilong Mak. Olgeta stori bilong ol wok Mak i bin mekim long ol kongrigesen i no kamapim olsem Mak em i wanpela aposel, o lida, o profet. Em i wanpela wokman, olsem man i mekim wok bilong helpim ol narapela. Na long dispela taim stret, klostu long taim Pol i dai, em inap kisim gutpela helpim long ol wok Mak bai mekim bilong helpim em.
Taim yumi bungim ol liklik liklik hap stori bilong Mak i stap long Baibel, yumi kisim save olsem em i man bilong givim bel long kamapim gutnius long ol narapela narapela lain bilong graun, na em i amamas long mekim wok bilong helpim ol narapela. Tru tumas, Mak i bin kisim ol gutpela wok tru, long wanem, em i no les na lusim wok!
Olsem Mak, yumi ol wokman bilong God long nau yumi tu i strong long autim gutnius bilong Kingdom. Olsem Mak i bin mekim, yumi sampela inap i go sindaun long ol narapela hap, o kantri, bilong autim gutnius long ol man. Tru, planti bilong yumi i no inap lusim ples na go sindaun long narapela hap, tasol yumi olgeta inap bihainim pasin bilong Mak long narapela bikpela samting. Em i bin taitim bun tru long mekim wok bilong helpim ol brata Kristen bilong em, na olsem tasol yumi amamas long taitim bun long helpim ol wanbilip long sampela rot bambai ol i ken mekim wok bilong God. Taim yumi mekim olsem, yumi ken save tru olsem yumi bai wok yet long kisim ol gutpela blesing bilong Jehova.—Snd. 3:27; 10:22; Ga. 6:2.
[Futnot]
a Long taim bilong Mak planti man i save kisim namba tu nem, em wanpela nem long tokples Hibru o bilong narapela tokples. Nem Juda bilong Mak em Yohanan—Tok Pisin em Yohanes, o Jon. Nem bilong em long tok Latin em Markus, o Mak.—Ap. 12:25.
[Mep/Piksa long pes 8,9]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
Sampela Taun Em Mak i Bin Go Long En
Rom
Efesus
Kolosi
Perga
Antiok (bilong Siria)
Saiprus
SOLWARA MEDITERENIAN
Jerusalem
Babilon