NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 50
Lava Nga Fa Va Ta Pfuxisiwa Ku Yini?
‘Wena lifu, kuhlula ka wena ku kwihi ke? Wena lifu, ndzhombo kumbe vhenenu la wena li kwihi ke?’ — 1 KOR. 15:55.
LISIMU 141 Wutomi I Hlori
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1-2. Hi mhaka muni hi fanele hi djondza hi lava va nga ta pfuxiwa swaku va ya hanya amatilweni?
VANHU va ku tala lava tirhelaka Yehovha namuntlha va nyimela ku kuma wutomi la ku kala li nga heli kola misaveni. Kambe Vakreste lava va nga totiwa va nyimela ku ya hanya amatilweni. Vatotiwa va swi navela hintamu ku tiva swaku wutomi la vona li ta tshamisa ku yini loko se va li matilweni. Se hi mhaka muni ku djondza hi lava va nga ta pfuxeliwa ku hanya amatilweni swi li swa lisima ka lava va nga ta hanya amisaveni? Hi mhaka leswi swi ta tisa minkateko ni ka lava va nga ni ntshembo wa ku hanya lani misaveni.
2 Xikwembu xi tirhise vadjondzisiwa va ku sungula va Yesu swaku va tsala hi ntshembo wa ku hanya matilweni. Mupostolo Yohane a tsale a ku: ‘Swoswi hi vana va Xikwembu, aswisitikomba leswi hingatava swona. Kambe haswitiva leswaku, loko yena atatikombisa ka hina, hitafana na yena’. (1 Yoh. 3:2) Vatotiwa a va swi tivi swaku va ta va va tshamise ku yini loko se va ta va matilweni. Kambe va ta vona Yehovha loko se va yamukela hakelo ya vona. Bibele a li hi byeli hinkwaswu hi ta ku pfuxiwa ka lava va nga ta ya hanya amatilweni. Vatotiwa va ta va na Kreste loko a ta ‘helisa wuhosi hinkwalu, ni kufuma hinkwaku, ni matimba hinkwawu.’ Leswo swi patsa ni “nala lweyi wohetelela lweyi angatahelisiwa”, ku nga lifu. Hi wugamu Yesu ni lava nga ta fuma na yena va ta tiveka hansi ka Xikwembu ni ku nyikela swilo hinkwaswu ka xona. (1 Kor. 15:24-28) Phela lowo ku ta va nkama wa ku tsakisa!b
3. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:30-32, kuva Pawulo a kholwa swaku lava nga fa va ta pfuxiwa swi mu pfunise ku yini?
3 Kuva Pawulo a kholwa swaku lava nga fa va ta pfuxiwa swi mu pfune swaku a kota ku tiyisela mindzingo ya yinyingi. (Lerha 1 Vakorinto 15:30-32.) A byele Vakorinto a ku: “Masiku hinkwawu nilangutane ni rifu!” A tlhele a tsala a ku: ‘Nilwile ni swivandzana kumbe swiharhi swa le Efesa’. Swi nga yentxeka a lwile ni swiharhi hikakunene aEfesa. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Kumbexana a a vulavula hi ku lwisiwa hi Vayuda kumbe hi van’wana lava a va karhata ku fana ni swiharhi swa nhova. (Mint. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Pawulo a kumane ni tinghozi ta ku tala kambe a nga tshikanga ku kholwa swaku a a ta va ni wutomi la ku tsakisa ka nkama lowu taka. — 2 Kor. 4:16-18.
4. Ntshembo wa ku pfuxiwa ka lava nga fa wu va pfunisa ku yini Vakreste namuntlha? (Vona foto ka pajina la ku sungula.)
4 Hi hanya ka nkama wa ku karhata swinene. Vamakwerhu van’wana va tshama ka tindhawu leti nga ni mabandidu hintamu. Van’wanyana va kumana ni swikarhatu hileswi va hanyaka ka tindhawu leti ku nga ni tinyimpi. Ku ni van’wanyana lava hanyaka ka tindhawu leti swi tsimbisiwaka ku chumayela kambe va tama va tirhela Yehovha hambileswi va swi tivaka swaku va nga petiwa madjele kumbe ku dlayiwa. Lexi tsakisaka hi leswaku hinkwavu va tama va tirhela Yehovha naswona va va xikombiso xa xinene ka hina. A va chavi hikusa va swi tiva swaku hambiloko va ngo fa, Yehovha a ta va nyika wutomi la kahle ka nkama lowu taka.
5. Hi wani mavonelo lawa ma nga hi yentxaka hi sungula ku kala hi nga ha kholwi swaku vafi va ta pfuxiwa?
5 Pawulo a byele vamakwerhu hi mavonelo lawa a ma ni khombo ya ku: ‘Loko vafi vangapfuxiwi, “ahidleni hinwa, hikuva mundzuku hitafa.”’ Phela na a nga se va kona Pawulo mavonelo lawo se a ma li kona. Swi nga yentxeka Pawulo a tirhise marito ma kumekaka ka Esaya 22:13, lawa a ma kombetela ka mahanyelo ya Vayisrayele. Handle ka kuva va tiyisa a wunghanu la vona ni Xikwembu, a vo lava ku titsakisa ntsena. Ku vula ntiyisu mahanyelo ya vona a ma li ya ku “hi hanya kan’we” ku nga mavonelo lawa ma nga kona namuntlha. Bibele li hi byela leswi swi nga va yentxekela Vayisrayele hi mhaka mahanyelo ya vona ya ku biha. — 2 Tikro. 36:15-20.
6. Ku tiva swaku lava nga fa va ta pfuxiwa swi hi pfunisa ku yini ku langa vanghanu?
6 Ku tiva swaku Yehovha a ta pfuxa lava nga fa swi fanele swi khumba ndlela leyi hi langaka hi yona vanghanu. Vamakwerhu aKorinto a va fanele va tshika ku va vanghanu va lava a va nga kholwi swaku lava va nga fa va ta pfuxiwa. Hi djondza yini ka mhaka leyi? Loko hi va vanghanu va vanhu lava kalaka va nga kholwi swaku lava nga fa va ta pfuka, va ta hi yentxa hi va ni mavonelo ya ku fana ni ya vona. Naswona loko Mukreste a heta nkama ni vanhu volavu va nga ha mu yentxa a va ni mahanyelo ya ku biha a tlhela a nyenya ni ntiyisu. Hi mhaka leyo Pawulo a hi ba ndleve a ku: ‘Xalamukani, mitshika kudjoha’. — 1 Kor. 15:33, 34.
LAVA NGA FA VA TA PFUXIWA NA VA TSHAMISI KU YINI?
7. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:35-38, hi xini xivutiso lexi swi nga yentxeka vanhu a va xi yentxa hi ku pfuxiwa ka vafi?
7 Lerha 1 Vakorinto 15:35-38. Vanhu lava a va lava swaku van’wana va kanakana hi ku pfuxiwa ka lava nga fa, swi nga yentxeka a va vutisa va ku: “Lava nga fa va ta pfuxisiwa ku yini?” I swinene ku va hi kambisisa a nhlamulu ya Pawulo. Phela vanhu va vanyingi namuntlha va djondzisa minchumu ya ku hambanahambana hi lava nga fa. Kambe Bibele li djondzisa yini?
8. Hi xini xikombiso lexi nga hi pfunaka ku twisisa ku pfuxiwa ka lava va yaka matilweni?
8 Loko munhu a fa a miri wa yena wa bola. Kambe Muvumbi wa swilo hinkwaswu a ni matimba ya ku tlhela a mu nyika miri wa kahle. (Gen. 1:1; 2:7) Pawulo a tirhise xikombiso lexi hi pfunaka ku vona swaku a swi bohi swaku Xikwembu xi tlhelisela munhu miri lowu a a li na wona. Pimisa hi “ndzoho” kumbe “mbewu”. Loko mbewu yi byaliwile yi gama yi mila yi va planta kumbe nsinya. A nsinya wolowo a wa ha fani ni mbewu. Ka xifaniso lexi, Pawulo a a lava ku vula swaku Xikwembu xi nyika munhu miri lowu xi wu lavaka.
9. 1 Vakorinto 15:39-41, yi li yini hi ku hambana ka mimiri?
9 Lerha 1 Vakorinto 15:39-41. Pawulo a hlaye swaku Xikwembu a xi hambanga mimiri hi ndlela ya ku fana. Hi xikombiso, a miri wa homu, wa hlampfi ni wa xinyenyana a wu fani. A kombise swaku ku ni ku hambana ka dlambu ni n’weti. A te: “Nyeleti yin’we yitlula yin’wanyana hi kuphatima.” Hambiloko hina hi nga swi koti ku swi vona hi matihlo kambe vasiyentixta va hlaya swaku ku ni tinyeleti ta ku hambanahambana, ta amarelu ta ku pshuka ni ta ku basa. Pawulo a tlhele a hlaya swaku “ku ni miri wa le tilweni, ku ni miri wa laha misaveni”. A a lava ku vula yini? A a lava ku vula swaku lani misaveni ku ni mimiri ya vanhu ku fana ni ya hina, kambe amatilweni ku ni mimiri ya ku fana ni ya tintsumi.
10. Lava va pfuxiwaka swaku va ya hanya matilweni va ta va ni miri wa ku tshamisa ku yini?
10 Swoswi vona leswi Pawulo a nga swi hlaya. A te: “Kupfuka ka vafi ku tano nakona: Kufana ni mbewu, miri wulahliwa na wuli lowuhantlaka kuwonheka, wupfuxiwa na wuli lowu wungahawonhekiki”. I ntiyisu swaku loko munhu a fa, miri wa yena wa bola wu tlhelela misaveni. (Gen. 3:19) Swi yentxekisa ku yini ku va miri “wupfuxiwa na wuli lowu wungahawonhekiki”? Pawulo a a nga vulavuli hi vanhu va ku fana ni lava nga pfuxiwa hi Eliya, Elixa na Yesu. Kambe a a vulavula hi lava nga ta pfuxiwa swaku va ya hanya matilweni. — 1 Kor. 15:42-44.
11-12. Hi kwini ku txintxa loku Yesu a nga va na kona loko a pfuxiwa naswona swi yentxekisa ku yini ni ka vatotiwa?
11 Nkama lowu Yesu na a li lani misaveni a a ni miri wa ku fana ni wa hina kambe loko a pfuxiwile a ve “moya lowuhanyisaka” a tlhela a ya hanya amatilweni. Hi ku fana, Vakreste lava nga totiwa va pfuxiwa na va fana ni tintsumi. Pawulo a tlhele a ku: ‘Kukotisa leswi hingayambala xivumbeko xa munhu wa ntshuri, hi ndlela yoleyo hitayambala xivumbeko xa munhu wa le tilweni.’ — 1 Kor. 15:45-49.
12 I swa lisima ku khumbuka swaku Yesu a nga pfuxiwanga na a ni miri wa ku fana ni wa hina. Pawulo a tlhamusele swaku ‘nyama ni ngati swingakala swingadli ndzhaka ya Mfumu wa Xikwembu’ amatilweni. (1 Kor. 15:50) Vapostolo ni vatotiwa van’wana va nge pfuxeliwe ku hanya amatilweni ni miri lowu wonhekaka wa nyama ni ngati. Va ta pfuxiwa nkama muni? Pawulo a te ku pfuxeliwa ku hanya amatilweni a swi nga ta tekela ku yentxeka kambe a swi ta hlwelanyana. Ka nkama lowu Pawulo a nga tsala a karta la 1 Vakorinto, vadjondzisiwa van’wana, ku fana na Yakobo a va file. (Mint. 12:1, 2) Kambe van’wana a va ta fa hi nkama wun’wana. — 1 Kor. 15:6.
KU HLULIWA KA LIFU
13. A ku ta yentxeka yini ka nkama wa ku ta ka Yesu?
13 Pawulo na Yesu va vulavule hi nkama wa lisima lowu a wu ta va kona, ku nga nkama wa ku ta ka Kreste. Ka nkama wolowo a ku ta va ni tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, mavabyi ni swilo swin’wana swa ku biha leswi a swi ta yentxeka amisaveni hinkwayu. Ku sukela hi 1914 swi sungule ku yentxeka swilo leswi. Kambe a ku ni swilo swin’wana swa lisima leswi a swi ta yentxeka. Yesu a vule swaku mahungu ya ku tsakisa a ma ta chumayeliwa “misaveni hinkwayu, tani hi vumboni ka vanhu va matiko hinkwawu; kutani hi kona makumu mangatafika.” (Mat. 24:3, 7-14) Pawulo a hlaye swaku ka nkama wa ku ta ka Hosi, vatotiwa lava nga fa a va ta pfuxiwa swaku va ya hanya amatilweni. — 1 Tes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.
14. Ku yentxeka yini hi vatotiwa lava faka swoswi?
14 Vatotiwa lava faka swoswi va tekela ku pfuxiwa va ya matilweni. Leswo swa fambisana ni leswi Pawulo a nga swi vula ka 1 Vakorinto 15:51, 52 leyi nge: ‘Ahingefi hinkwerhu, kambe hinkwerhu hitahundzuliwa, hi nkamanyana, hi kutsopeta ka tihlo, kuyimbeni ka mhalamhala ya makumu’. Phela leswi Pawulo a nga swi hlaya, swoswi se swa yentxeka! Loko vatotiwa va ta pfuxiwa va ta tsaka hintamu hikusa va ta ya tshama “ni Hosi hilaha kungaheliki.” — 1 Tes. 4:17.
15. Hi wini ntirho lowu nga ta yentxiwa hi lava nga ta txintxiwa “hi kutsopeta ka tihlo”?
15 Bibele la hi byela swaku lava nga ta txintxiwa “hi kutsopeta ka tihlo” va ta ya yentxa yini matilweni. Yesu a va byele a ku: ‘Lweyi ahlulaka ni kuhlayisa mintirho ya mina kufikela makumu, nitamunyika matimba yofuma matiko, kutani atamarisa hi nhonga ya nsimbi, amafayetela kukota timbita ta vumba, kufana ni leswi na mina hi xiviri ninyikiweke matimba ya kufuma hi Tatana wa mina.’ (Nhla. 2:26, 27) Vatotiwa va ta landzela Yesu va tlhela va risa matiko hi nhonga ya nsimbi. — Nhla. 19:11-15.
16. Vanhu va vanyingi va ta li hlulisa ku yini lifu?
16 Phela vatotiwa va ta li hlula lifu. (1 Kor. 15:54-57) Ku pfuxiwa ka vona swi ta va yentxa va kota ku susa wubihi hinkwalu amisaveni ka nyimpi ya Armajedoni. Vanhu va vanyingi va ta pona ka nhlomulu lowukulu va gama va nghena ka misava ya nyuwana. (Nhla. 7:14) Lava va nga ta pona ka nhlomulu lowukulu va ta vona ku pfuxiwa ka vanhu va vanyingi lava nga fa khale. Ka nkama wolowo lifu li ta va na li hluliwile. Phela swi ta tsakisa hintamu loko lifu li ta helisiwa! (Mint. 24:15) Hinkwavu lava tshembekaka ka Yehovha va ta hlula lifu leli va nga li kuma hi mhaka ya Adamu funtshi va ta kuma wutomi la ku kala li nga heli.
17. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:58, hi fanele hi yentxa yini swoswi?
17 Vakreste hinkwavu namuntlha va fanele va khensa hintamu marito lama tiyisaka, lawa Pawulo a nga ma tsalela Vakreste va le Korinto. Hinkwerhu hi fanele hi yentxa leswi Pawulo a nga swi vula, hi yentxa hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka ka nhlengeletanu ya Yehovha. (Lerha 1 Vakorinto 15:58.) Loko hi yentxa leswo nkama hinkwawu, hi ta kuma wutomi la ku tsakisa la ku kala li nga heli. Ka nkama wolowo hi ta swi vona swaku hinkwaswu hi nga swi yentxa ka nhlengeletanu ya Yehovha a hi swi yentxelanga mahala.
LISIMU 140 Wutomi La Ku A Li Heli
a A parti la wumbirhi la buku la 1 Vakorinto 15 li vulavula hintamu hi lava nga ta pfuxeliwaka ku hanya matilweni. Hambileswo, leswi Pawulo a nga swi tsala i swa lisima ni ka lava va tinyempfu tin’wana. Djondzo leyi yi ta hi pfuna ku vona swaku ku tshemba ka hina ka leswaku vafi va ta pfuka ku hi pfunisa ku yini swoswi ni ka nkama lowu taka.
b Ka Murindzi lweyi ku ni “Swivutiso Swa Valerhi” lani ku tlhamuseliwaka marito ya Pawulo lama nga ka 1 Vakorinto 15:29.