NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 37
“Ni Ta Tsekatsekisa Matiko Hinkwawu”
“Ni ta tsekatsekisa matiko hinkwawu, kutani swilo swa lisima swa matiko hinkwawu swi ta nghena.” — HAG. 2:7.
LISIMU 24 Tanani Ka Nhava Ya Yehovha
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1-2. Hi kwini ku tsekatseka loku Hagayi a nga profeta swaku a ku ta yentxeka ka minkama ya hina?
“HI NKAMANYANA, switolo ni maprediyu swi sungule ku wetetela.” Leswo swi yentxeke ka ku tsekatseka ka misava loku ku nga va kona ka doropa la Nepal hi 2015. Van’wana va nga vona ku tsekatseka loku, va li ku yo teka 2 minutus. Hambileswo ku yentxe vanhu va vanyingi va chava. Loko na wena a wo humeleliwa hi minchumu ya ku fana ni leyi ka wutomi la wena, a wu nge te yi khohlwa.
2 Hi ku fana, na hina hi hanya ka nkama lowu ku nga ni ku tsekatseka ka kukulu, ku nga li ka doropa la litsongo, kumbe ka tiko lin’we ntsena, kambe ka matiko hinkwawu. Naswona se i khale Yehovha a tsekatsekisa matiko hinkwawu amisaveni. Phela muprofeta Hagayi se a a vulavulile hi ku tsekatseka loku, nkama a nge te: “Yehovha wa tintsumi a te: ‘Kan’we ntsena hi nkamanyana ni ta tsekatsekisa matilo ni misava ni lwandle ni misava leyi nga woma.’” — Hag. 2:6.
3. Ku tsekatseka loku Hagayi a nga vulavula hi kona ku hambanise ku yini ni ku tsekatseka loku hi nga ku tolovela?
3 Phela Hagayi loko a vulavula hi ku tsekatseka, a a nga vulavuli hi ku tsekatseka ka misava loku hi nga ku tolovela, loku ku honetelaka swilo ntsena, kambe ku tsekatseka loku Hagayi a nga vulavula hi kona a ku ta yentxa swaku ku va ni minchumu ya yinene. Yehovha a li: “Ni ta tsekatsekisa matiko hinkwawu, kutani swilo swa lisima swa matiko hinkwawu swi ta nghena, ni ta tata yindlo leyi hi ku phatima, ku vula Yehovha wa tintsumi.” (Hag. 2:7) Marito lawa ma hetisekise ku yini ka masiku ya Hagayi? Naswona ma hetisekisa ku yini ka masiku ya hina? Swoswi hi ta hlamula swivutiso leswi hi tlhela hi djondza swaku hi nga yentxa yini swaku hi pfunisa ka ku tsekatsekisiwa ka matiko.
RUNGULA LELI NGA TIYISA VAYUDA KA MASIKU YA HAGAYI
4. Hi mhaka muni Yehovha a nyike Hagayi ntirho wa lisima?
4 Yehovha a nyike Hagayi ntirho wa lisima hintamu. Kambe pimisa hi leswi nga yentxeka Yehovha a nga se mu nyika ntirho lowu. Swi nga yentxeka Hagayi a a li kona xikarhi ka Vayuda loko va suka a wukaraweni aBabilona va tlhelela Jerusalema hi 537 A.E.C. Vayuda lava va ku tshembeka loko va fike Jerusalema, hi ku hantlisa va sungule ku yaka tempele. (Ezra 3:8, 10) Kambe swilo swi txintxile hikusa va hele ntamu va tlhela va nyima ku yaka, hikusa a ku ni vanhu lava a va va chavisela naswona a va nga tsaki hi ntirho wa vona. (Ezra 4:4; Hag. 1:1, 2) Hi mhaka leyo, hi lembe la 520 A.E.C. Yehovha a nyike Hagayi ntirho wa lisima wa ku tiyisa Vayuda leswaku va heta ku yaka tempele.b — Ezra 6:14, 15.
5. Rungula la Hagayi a li ta va tiyisisa ku yini Vayuda?
5 Rungula la Hagayi li vuliwe leswaku li tiyisa Vayuda. Hagayi na a nga chavi a byele Vayuda lava a va godolile a ku: “‘Vanani ni matimba, n’wina hinkwenu vanhu va tiko,’ ku vula Yehovha, ‘mi tirha’ ‘hikusa ni na n’wina,’ ku vula Yehovha wa tintsumi.” (Hag. 2:4) Marito lawa ma nge “Yehovha wa tintsumi” ma tiyise Vayuda, hikusa leswi Yehovha a nga ni tintsumi ta tinyingi leti mu yingisaka, Vayuda a va fanele va kholwa swaku Yehovha a ta va pfuna ku heta ntirho wa ku yaka.
6. Hi mhaka muni a ku li ka lisima ku tsekatsekisiwa loku Hagayi a nga vulavula hi kona?
6 Yehovha a rhumele Hagayi swaku a ya byela Vayuda swaku yena a ta tsekatsekisa matiko. Leswi Hagayi a nga swi vula swi tiyise Vayuda lava a va hele ntamu naswona a va nyime ku yaka tempele. Naswona rungula leli, li kombise swaku Yehovha a a ta tsekatsekisa mfumu wa Persiya lowu a wu ni matimba hi nkama wolowo. Hi mhaka muni ku tsekatsekisiwa koloko a ku li ka lisima? Xa ku sungula, vanhu va Xikwembu a va ta heta ku yaka tempele. Xa wumbirhi, lava va kalaka va nga li Vayuda a va ta gandzela Yehovha Xikwembu xa ntiyiso ka tempele leyi se a yi yakiwile. Impela rungula la Hagayi li va tiyise hintamu Vayuda! — Zak. 8:9.
NTIRHO LOWU TSEKATSEKISAKA MISAVA NAMUNTLHA
7. Tlhamusela swaku hi wini ntirho wa ku tsekatsekisa matiko lowu hinkwerhu hi nga wu yentxaka.
7 Wuprofeta la Hagayi li hetisekisa ku yini ka masiku ya hina? Phela ni namuntlha Yehovha a tsekatsekisa matiko, kambe na hina ha pfunisa ka ntirho lowu. Pimisa hi leswi: Hi 1914, Yehovha a veke Yesu Kreste swaku a va Hosi ya Mfumu wa yena amatilweni. (Pis. 2:6) Phela tihosi ta misava leyi, ti kwate hintamu nkama lowu Mfumu lowu nga sungula ku fuma atilweni. Leswo swi vula swaku “nkama lowu nga vekiwa wa matiko” se a wu helile, ku nga nkama lowu lani misaveni a ku nga na mfumu lowu a wu nyimela Yehovha hi ku kongoma. (Luk. 21:24) Hi mhaka leyo, ku sukela hi 1919 vanhu va Yehovha va sungule ku chumayela swaku o va Mfumu wa Xikwembu ntsena lowu nga ta lunghisa swikarhatu swa vanhu. Mahungu wolawo ya ku tsakisa va nga ma chumayela, ma tsekatsekisa misava hinkwayu. — Mat. 24:14.
8. Hi ku ya hi Tipisalema 2:1-3, vanhu va vanyingi va ma vonisa ku yini mahungu ya ku tsakisa?
8 Se vanhu va titwise ku yini hi mahungu wolawo ya ku tsakisa? Ku tala ka vona va ma yala. (Lerha Tipisalema 2:1-3.) Matiko ma kwatile ma tlhela ma nga yi pfumeli Hosi leyi nga vekiwa hi Yehovha swaku yi fuma. Ka vona, mahungu ya Mfumu lawa ma chumayeliwaka a ma tsakisi. Leswo swa tikomba hikusa matiko man’wana ma nyimise ntirho wa ku chumayela! Hambileswi tihosi ta tinyingi ta matiko wolawo ti vulaka swaku ti tirhela Xikwembu, a ti swi lavi ku tshika mimfumu ya tona, kambe ti lava ku tama ti fuma. Ku fana ni leswi swi nga yentxiwa hi tihosi ta masiku ya Yesu, ni namuntlha tihosi ta matiko a ti nyimi na yena Yesu Kreste, naswona ti hlupha valandzeli va yena. — Mint. 4:25-28.
9. Yehovha a nyika vanhu va matiko hinkwawu nkama wa ku yentxa yini?
9 Se i yini leswi Yehovha a nga swi vula hi mhaka leswi matiko ma kalaka ma nga yamukeli mahungu ya ku tsakisa? Buku la Tipisalema 2:10-12 la hlamula, li vula leswi: “N’wina tihosi, swoswi kombisani swaku ma twisisa, pfumelani ku layiwa, n’wina vayavanyisi va misava. Tirhelani Yehovha hi xihlonipho, mu hlonipheni mi tsaka. Hloniphani n’wana, leswaku Xikwembu xi nga mi kwateli mi gama mi helisiwa, hikusa xi kwata swa kola na kola. Va tsaka hinkwavu lava tumbelaka ka xona.” Leswi Yehovha a nga Xikwembu xa lirhandzu, a nyika vanhu va matiko hinkwawu nkama wa leswaku va txintxa va yentxa minchumu ya yinene, va tlhela va langa ku nyima ni Mfumu wa yena. Hambileswo, nkama lowu nga sala i wutsongo hintamu. Phela swoswi hi hanya “ka masiku ya wugamu” ya misava leyi. (2 Tim. 3:1; Esa. 61:2) I swa xihantla hintamu ku va vanhu va djondza ntiyiso va tlhela va langa ku tirhela Yehovha.
VANHU VAN’WANA VA YAMUKELA MAHUNGU YA KU TSAKISA
10. Vanhu van’wana a va ta titwisa ku yini hi ku tsekatseka ka matiko loku Hagayi a nga vulavula hi kona ka Hagayi 2:7-9?
10 Phela van’wana a va ta ku tsakela ku tsekatsekisiwa ka ku fanekisela loku Hagayi a nga vulavula hi kona. Hi xikombiso, Hagayi a vule swaku hi mhaka ya ku tsekatsekisiwa koloko, ‘swilo swa lisima swa matiko hinkwawu a swi ta nghena’ ku nga vanhu va timbilu ta tinene lava a va ta gandzela Yehovha.c (Lerha Hagayi 2:7-9.) Muprofeta Esaya na muprofeta Mikiya, va vulavule hi rungula leli fanaka, leli a li ta hetiseka ka “masiku ya wugamu.” — Esa. 2:2-4; Miki. 4:1, 2.
11. I yini leswi makwerhu Ken a nga swi yentxa siku leli a nga twa mahungu ya ku tsakisa ya Mfumu wa Xikwembu?
11 Vona leswi makwerhu Ken, lweyi a tirhaka a Sede Mundial a nga swi vula loko a twe mahungu ya ku tsakisa. Makwerhu Ken a swi khumbuka kahle leswi a nga titwisa xiswona siku la ku sungula leli a nga twa mahungu ya ku tsakisa hambileswi ku hundzaka 40 wa malembe. Makwerhu lweyi a vula leswi: “Siku la ku sungula ni nga twa mahungu ya ku tsakisa ya Mfumu wa Xikwembu, ni tsake hintamu hi ku tiva swaku hi hanya ka masiku ya wugamu. Ni twisise swaku kuva Xikwembu xi ni yamukela ni tlhela ni kuma wutomi la ku kala li nga heli, a ni fanelanga ni tipatsa ni misava leyi ku nga li khale yi nga ta helisiwa, kambe ni fanele ni nyima na Yehovha. Hi mhaka leyo ni khongele ka Yehovha swaku ni nga tipatsi ni misava leyi, kambe ni nyima ni Mfumu wa yena lowu nga ta kala wu nga helisiwi.”
12. I yini lexi kombisaka swaku yindlo ya Yehovha yi ya yi tala hi swilo swa lisima ka masiku lawa ya wugamu?
12 Swa tikomba swaku Yehovha wa va katekisa vanhu va yena. Ka masiku lawa ya wugamu, vanhu va vanyingi va tama va nghena ka nhlengeletanu ya Yehovha. Phela hi 1914 a hi nga li vanyingi hintamu, kambe swoswi hi tlula 8 milhões naswona lembe ni lembe vanhu va vanyingi hintamu va tlangela Xitsundzuxu xa lifu la Yesu na hina. Hi mhaka leyo, swoswi yindlo ya Yehovha yi tale hi “swilo swa lisima swa matiko hinkwawu.” Naswona vito la Yehovha la dzunisiwa loko vanhu va txintxa mahanyelo ya vona va tlhela va va ni wumunhu la nyuwani. — Efe. 4:22-24.
13. Leswi vanhu va vanyingi va nghenaka ka nhlengeletanu ya Yehovha, hi lini wuprofeta lin’wana leli hetisekaka? (Vona mufoto ka pajina la ku sungula.)
13 Phela mahungu lawa ya ku tsakisa ma yentxa swaku ku hetiseka wuprofeta lin’wana, la ku fana ni leli nga ka Esaya ndzima 60, ndzimana 22 leyi nge: “Lweyi wa mutsongo a ta va 1.000, se lweyi wa mutsongo hintamu a ta va tiko la matimba. Mina Yehovha, ni ta swi hantlisisa hi nkama wa swona.” Leswi vanhu va vanyingi va sungulaka ku gandzela Yehovha, ku ni nchumu wa ku tsakisa lowu yentxekaka. “Swilo leswi swa lisima” kumbe vanhu lava nghenaka ka nhlengeletanu ya Yehovha, hi ku swi rhandza va yentxa hinkwaswu leswi va nga swi kotaka swaku va chumayela “mahungu ya ku tsakisa ya Mfumu wa Xikwembu.” Hi mhaka leyo, Yehovha a tirhisa vanhu volavo lava nghenaka ka nhlengeletanu ya yena, lava muprofeta Esaya a nge te i “leiti la matiko.” (Esa. 60:5, 16) Hi ku pfuniwa hi vavanuna ni vavasati va lisima lava nghenaka ka nhlengeletanu ya Yehovha, a ntirho wa ku chumayela wu yentxiwa ka 240 wa matiko naswona mabuku ya manyingi ma yentxiwa hi tirimi ta ku tlula 1.000.
NKAMA WA KU LANGA LESWI U SWI LAVAKA
14. I yini leswi vanhu va faneleke va swi langa swoswi?
14 Ka nkama lowu wa wugamu, ku tsekatsekisiwa ka matiko ku yentxa vanhu va sindziseka ku langa leswi va swi lavaka ka wutomi la vona. Va fanele va langa swaku va ta nyima ni Mfumu wa Xikwembu kumbe ni mimfumu ya misava leyi! Phela lexo i xiboho lexi mun’wana ni mun’wana a faneleke a xi yentxa. Hambileswi vanhu va Yehovha va yingisaka minawu ya mimfumu, a va ngheneleli ka politika la misava leyi. (Rom. 13:1-7) Va swi tiva swaku i Mfumu wa Xikwembu ntsena lowu nga ta helisa swikarhatu swa vanhu, naswona Mfumu wolowo a hi wa misava leyi. — Yoh. 18:36, 37.
15. Buku la Nhlawutelo li swi kombisisa ku yini swaku vanhu va Xikwembu va ku tshembeka va ta ringiwa?
15 Buku la Nhlawutelo li hi byela swaku vanhu va Xikwembu va ta ringiwa ka masiku lawa ya wugamu. Ku ringiwa koloko a ku ta patsa ni ku hluphiwa hi tindlela ta ku hambana. Mimfumu ya misava leyi, yi ta tsimbisa wugandzeli la hina yi tlhela yi hlupha hinkwavu lava yalaka ku yi seketela. (Nhla. 13:12, 15) Yi ta “sindzisa vanhu hinkwavu, va vatsongo ni va vakulu, va ku ganya ni swisiwana, va ku chunseka ni swikarawa swaku va markariwa ka voko la xinene kumbe ka swimombo.” (Nhla. 13:16) Ka nkama wa Vayisrayele, xikarawa xin’wana ni xin’wana a xi markariwa hi n’winyi wa xona kuva a kombisa swaku xa mu lumba. Ni namuntlha vanhu va ta va ni marka wa ku fanekisela ka voko kumbe ka ximombo swaku va kombisa lomu va lumbaka kona. Mahanyelo ya vona ma ta kombisa swaku va seketela mimfumu ya misava.
16. Hi mhaka muni swi li swa xihantla ku tshembeka ka Yehovha swoswi?
16 Ku nga va swaku hi ta pfumela ku markariwa hi nyima ni mimfumu ya misava leyi? Hinkwavu lava yalaka ku va ni marka lowu wa ku fanekisela, va ta hluphiwa hintamu. Buku la Nhlawutelo li tlhamusela leswi: ‘A ku na munhu lweyi a kotaka ku xava kumbe ku xavisa na a nga li na wona marka.’ (Nhla. 13:17) Kambe vanhu va Xikwembu va swi tiva swaku Yehovha a ta yentxa yini hi vanhu lava pfumelaka ku va ni marka lowu tlhamuseliwaka ka Nhlawutelo 14:9, 10. Phela handle ka ku va ni marka lowu, va ta tsala ka mavoko ya vona swaku: “Mina ni wa Yehovha.” (Esa. 44:5) Swoswi i nkama wa ku kombisa swaku ha tshembeka ka Yehovha. Loko hi yentxa leswo, Yehovha hi ku tsaka a ta vula swaku hi vanhu va yena!
KU TSEKATSEKISIWA KA WUGAMU
17. I yini leswi hi faneleke hi swi khumbuka hi nkama lowu Yehovha a wu nyikaka vanhu namuntlha?
17 Yehovha a hi lehisela mbilu ka masiku lawa ya wugamu. A nga swi lavi leswaku ni mun’we ka hina a lovisiwa. (2 Ped. 3:9) Yehovha a nyika mun’wana ni mun’wana wa hina nkama wa ku tisola a tlhela a langa ku mu tirhela. Kambe hi fanele hi khumbuka swaku nkama lowu Yehovha a wu nyikaka vanhu wu pimiwile. Hi mhaka leyo, lava kalaka va nga wu tirhisi kahle nkama lowu, kumbe va yalaka ku nyima na Yehovha va ta va ka xiyimu lexi Faru a a li ka xona ka masiku ya Moxe. Lani Yehovha a nga byela Faru a ku: “Hikusa mina a ni ta va ni tirhise voko la mina leswaku ni ku helisa ni tlhela ni helisa a vanhu va wena hi ntungu wawukulu, naswona wena ni vanhu va wena a mi ta va mi file, mi nga ha li kona lani misaveni. Phela ni ze ni ku tshika u hanya hi mhaka ya ku lava ku ku komba matimba ya mina ni leswaku vito la mina li tivisiwa amisaveni hinkwayu.” (Ekso. 9:15, 16) Matiko hinkwawu ma ta swi tiva swaku Yehovha hi yena ntsena Xikwembu xa ntiyiso. (Ezek. 38:23) Kambe i yini leswi nga ta yentxeka?
18. a) Hi kwini ku tsekatsekisiwa kun’wana loku ku nga ka Hagayi 2:6, 20-22? b) Hi swi tivisa ku yini swaku marito ya Hagayi ma ta hetiseka ka nkama lowu taka?
18 Loko se ku hundze malembe ya manyingi Hagayi na a file, mupostolo Pawulo a tsalele Vakreste va Vaheberu marito lawa ma nga ka Hagayi 2:6, 20-22, lawa a ma ta hetiseka hi ku famba ka nkama. (Lerha.) Mupostolo Pawulo a te: “Swoswi a tshembisile a ku: ‘A ni nga ta tsekatsekisa misava ntsena kambe ni ta tlhela ni tsekatsekisa ni tilo.’ Kutani marito lama nge: ‘Ni ta tlhela’, ma kombisa ku susiwa ka swilo leswi tsekatsekisiwaka, ku nga swilo leswi kalaka swi nga yentxiwanga hi Xikwembu, leswaku ku sala swilo leswi kalaka swi nga tsekatsekisiwi.” (Heb. 12:26, 27) Ku tsekatsekisiwa loku a ku fani ni loku Hagayi a nga vulavula hi kona ka Hagayi 2:7, hikusa ku tsekatsekisiwa loku ku vula swaku vanhu lava kalaka va nga hanyi hi ku ya hi minawu ya Yehovha va ta heliseliwa swa wugamu ku fana na Faru.
19. I yini lexi nga ta kala xi nga tsekatsekisiwi, naswona hi swi tivisa ku yini?
19 I mpsini leswi nga ta kala swi nga tsekatsekisiwi kumbe ku helisiwa? Pawulo a tlhele a ku: “Leswi hi nga ta yamukela Mfumu lowu nga ta kala wu nga tsekatsekisiwi, a hi tameni hi yamukela timpsalu ta tikulu leti hi yentxaka hi kota ku yentxela Xikwembu ntirho wa ku kwetsima hi ndlela ya ku yamukeleka ni hi xihlonipho.” (Heb. 12:28) Loko ku tsekatsekisiwa ka wugamu ku ta va ku helile, ku to sala Mfumu wa Xikwembu ntsena, naswona Mfumu wolowo a wu nge tsekatsekisiwi kumbe ku helisiwa! — Pis. 110:5, 6; Dan. 2:44.
20. Hi xini xiboho lexi vanhu va faneleke va xi yentxa naswona hi nga va pfunisa ku yini?
20 Hinkwerhu hi fanele hi wu tirhisa kahle nkama lowu nga sala! Vanhu va fanele va langa swaku va ta tama va va ni mahanyelo ya misava leyi nga ta lovisiwa ku nga li khale, kumbe va ta va ni mahanyelo lawa ma fambisanaka ni ku yentxa ku rhandza ka Xikwembu leswaku va kuma wutomi la ku kala li nga heli. (Heb. 12:25) Loko hi chumayela hi pfuna vanhu swaku va langa ku yentxa xiboho xa lisima. A hi tinyimiseleni ku pfuna vanhu va vanyingi swaku va ta kota ku nyima ni Mfumu wa Xikwembu. Naswona minkama hinkwayu a hi khumbukeni marito ya Hosi Yesu lama nge: “Mahungu lawa ya ku tsakisa ya Mfumu ma ta chumayeliwa amisaveni hinkwayu leswaku ma va wumboni ka matiko hinkwawu kutani hi kona magamu ma nga ta fika.” — Mat. 24:14.
LISIMU 40 Uta Langa Kutirhela Mani?
a Ka nhlokomhaka leyi, hi ta djondza hi matwisiselo ya nyuwani ya Hagayi 2:7. Naswona hi ta tlhela hi vona swaku hi nga pfunisisa ku yini ka ntirho wa ku tsekatsekisa matiko hinkwawu. Hi ta tlhela hi vona swaku ku ni lava va tsakaka hintamu hi ntirho lowu wa ku tsekatsekisa matiko ni lava va kalaka va nga tsaki.
b Hi swi tiva kahle swaku ntirho lowu Yehovha a nga nyika Hagayi a wu yentxe kahle hikusa hi 515 A.E.C. Vayuda va hete ku yaka tempele.
c Lawa i matwisiselo ya nyuwani. Hikusa a khale a hi vula swaku vanhu va timbilu ta tinene a va nga sunguli ku tirhela Yehovha hi mhaka ya ku tsekatsekisiwa ka matiko. Vona “Swivutiso swa Valerhi” ka Murindzi wa 15 ka Maio wa 2006. (Hi Xitsonga).
d NTHLAMUSELO WA MAFOTO: Hagayi na a tiyisa vanhu va Xikwembu leswaku va tama va yaka tempele na va nga chavi. Vanhu va Xikwembu ka masiku ya hina va tama va chumayela mahungu ya ku tsakisa. Nuna na nsati va chumayela mahungu ya ku tsakisa ya ku tsekatsekisiwa ka wugamu.