“An Pagkuyog Orog na Marahay Kisa sa Atang”
SI Saul an enot na hade kan suanoy na Israel. Minsan ngani pinili kan tunay na Dios, nag-abot an panahon na si Saul nagin masumbikal.
Anong mga sala an ginibo ni Saul? Puede daw kutanang nalikayan nia iyan? Paano kita makikinabang sa pag-estudyar sa saiyang halimbawa?
Ipinamidbid ni Jehova an Pinili Niang Hade
Bago nagin hade si Saul, si propeta Samuel an naglilingkod na representante nin Dios sa Israel. Ngonyan si Samuel gurang na, asin bakong maimbod an saiyang mga aki. Kadungan kaiyan, an nasyon hinuhuma kan mga kaiwal kaiyan. Kan hagadon kan kamagurangan na lalaki nin Israel na magnombra si Samuel nin sarong hade sa sainda na makakapaghokom sa sainda asin makakapangenot sa sainda sa ralaban, ininstruksionan ni Jehova an propeta na lahidan si Saul bilang lider asin nagsabi: “Ililigtas nia an sakong banwaan sa kamot kan mga Filisteo.”—1 Sam. 8:4-7, 20; 9:16.
Si Saul “hoben asin guapo.” Pero, apuera sa saiyang hitsura igwa pa siang ibang marahay na karakteristiko. Sia mapakumbaba man. Halimbawa, si Saul naghapot ki Samuel: “Bako daw na ako Benjaminita na gikan sa kasaditsaditi sa mga tribo nin Israel, asin an sakong pamilya iyo an pinakadaing halaga sa gabos na pamilya kan tribo ni Benjamin? Kaya taano ta nagsabi ka sa sako nin arog kaining bagay?” Hababa an pagheling ni Saul sa saiyang sadiri asin sa pamilya nia, dawa ngani an saiyang ama, si Kis, “mayamanon.”—1 Sam. 9:1, 2, 21.
Isip-isipa man an nagin reaksion ni Saul kan ipaaram ni Samuel sa publiko an pinili ni Jehova na hade nin Israel. Enot linahidan ni Samuel sa pribado si Saul asin sinabihan sia: “Gibohon mo an magigibo kan saimong kamot, huling kaiba mo an tunay na Dios.” Pagkatapos kaiyan, tinipon kan propeta an banwaan tanganing ipaaram sa publiko an pinili ni Jehova. Minsan siring, kan ipinamidbid si Saul, dai ninda sia mahanap. An masusupgon na si Saul nagtatago. Sinabi ni Jehova kun haen sia, asin si Saul iprinoklamar na hade.—1 Sam. 10:7, 20-24.
Sa Ralaban
Dai naghaloy, pinatunayan ni Saul na sala an siisay man na tibaad nagduda sa saiyang mga kualipikasyon. Kan hinuma kan mga Amonita an sarong banwaan sa Israel, “an espiritu nin Dios naghiro ki Saul.” May autoridad na ipinaapod nia an mga parapakilaban kan nasyon, inorganisar sinda, dangan pinangenotan sinda sa kapangganahan. Alagad itinao ni Saul sa Dios an onra sa kapangganahan asin nagsabi: “Ngonyan naggibo si Jehova nin pagliligtas sa Israel.”—1 Sam. 11:1-13.
Si Saul may marahay na mga kualidad asin pag-oyon nin Dios. Minidbid man nia an kapangyarihan ni Jehova. Minsan siring, an padagos na kapangganahan kan mga Israelita asin kan saindang hade nakadepende sa sarong mahalagang marhay na bagay. Sinabi ni Samuel sa banwaan nin Israel: “Kun kamo matatakot ki Jehova asin talagang maglilingkod sa saiya asin makuyog sa saiyang tingog, asin dai kamo marebelde sa pagboot ni Jehova, kamo asin an hade na mamamahala sa saindo siertong magigin mga parasunod ni Jehova na saindong Dios.” Sa ano makakasierto an mga Israelita kun sinda maimbod sa Dios? “Dai babayaan ni Jehova an saiyang banwaan dahel sa saiyang dakulang ngaran,” an sabi ni Samuel, “huli ta nagdesisyon si Jehova na gibohon kamong banwaan nia.”—1 Sam. 12:14, 22.
Importanteng marhay kaidto an pagigin makinuyog tanganing magkaigwa kan pag-oyon nin Dios, asin iyo pa man giraray ngonyan. Kun kinukuyog kan mga lingkod ni Jehova an saiyang mga pagboot, binebendisyonan nia sinda. Alagad paano kun suwayon ninda si Jehova?
“Kalolongan an Ginibo Mo”
An sunod na ginibo ni Saul tumang sa mga Filisteo nakaprobokar nin grabeng reaksion sa sainda. Sarong hukbo “na arog kan mga baybay na yaon sa baybayon huli sa kadakolan” an nagtindog tumang ki Saul. “Naheling kan mga lalaki nin Israel na sinda nasa masakit na kamugtakan, huli ta an banwaan nagigipit na gayo; asin an banwaan nagtago sa mga kueba saka sa mga kalot patin sa mga kantil asin sa mga kuta saka sa mga bubon.” (1 Sam. 13:5, 6) Ano an gigibohon ni Saul?
Sinabi ni Samuel ki Saul na tagboon sia sa Gilgal, na duman madolot nin mga atang an propeta. Si Saul naghalat, alagad naaatraso sa pag-abot si Samuel, asin nagkakawararak na an hukbo ni Saul. Kaya nagdesisyon si Saul na sia na mismo an magdolot kan mga atang. Pagkatapos tolos kan pagdolot nia, nag-abot si Samuel. Pagkatapos maaraman an ginibo ni Saul, si Samuel nagsabi sa saiya: “Kalolongan an ginibo mo. Dai mo kinuyog an togon ni Jehova na saimong Dios na ipinagboot nia sa saimo, huli ta, kun kinuyog mo, pinarigon kutana ni Jehova an saimong kahadean sa Israel sagkod sa panahon na daing talaan. Asin ngonyan an saimong kahadean dai magdadanay. Si Jehova tunay na mahanap nin sarong lalaki na nasusunoan kan saiyang puso; asin nonombrahan sia ni Jehova bilang lider sa saiyang banwaan, huli ta ika dai nagkuyog sa ipinagboot ni Jehova sa saimo.”—1 Sam. 10:8; 13:8, 13, 14.
Huli sa kawaran nin pagtubod, may kapangahasan na pinili ni Saul na suwayon an pagboot nin Dios na halaton an pag-abot ni Samuel tanganing magdolot kan atang. Laen nanggad an ginibo ni Saul sa ginibo ni Gideon, sarong dating komandante kan hukbo nin Israel! Pinagbotan ni Jehova si Gideon na inaan an saiyang hukbo na 32,000 tanganing magin 300, asin si Gideon nagsunod. Taano? Huling may pagtubod sia ki Jehova. Sa tabang nin Dios, nadaog nia an 135,000 na nananakyada. (Hok. 7:1-7, 17-22; 8:10) Tatabangan man kutana ni Jehova si Saul. Minsan siring, huli sa pagsuway ni Saul, sinalakat kan mga Filisteo an Israel.—1 Sam. 13:17, 18.
Kun napapaatubang sa mga kadepisilan, paano kita nagdedesisyon? Sa punto de vista kan mga mayo nin pagtubod, garo baga praktikal na baliwalaon an mga prinsipyo nin Dios. Mantang mayo si Samuel, tibaad inisip ni Saul na madonong an ginibo nia. Pero, para sa mga determinadong magkamit kan pag-oyon nin Dios, an solamenteng tamang gibohon iyo na sunodon an mga prinsipyo na sono sa Kasuratan na minaaplikar sa dapat na desisyonan.
Isinikwal ni Jehova si Saul
Sa sarong pakikilaban sa mga Amalequita, nakagibo si Saul nin saro pang magabat na sala. Kinondenar nin Dios an banwaan nin Amalec huli sa bakong rasonableng pagsalakay ninda sa mga Israelita pagkatapos kan lagdoan na pagharale sa Egipto. (Ex. 17:8; Deut. 25:17, 18) Apuera dian, nakiayon an mga Amalequita sa iba pa sa pagsalakay giraray sa piniling banwaan nin Dios durante kan mga panahon kan mga Hokom. (Hok. 3:12, 13; 6:1-3, 33) Kaya pinapanimbag ni Jehova an mga Amalequita asin pinagbotan si Saul na hokoman sinda.—1 Sam. 15:1-3.
Imbes na kuyogon an pagboot ni Jehova na pohoon an bakong makikatood na mga Amalequita asin laglagon an mga rogaring ninda, binihag ni Saul an saindang hade asin pinagdanay na buhay an pinakamarahay na mga hayop ninda. Ano an nangyari kan kinuestion ni Samuel si Saul dapit digdi? Prinobaran ni Saul na basolon an iba paagi sa pagsabing: “Nagmalasakit an banwaan sa pinakamarahay kan aripompon asin kan mga baka, sa katuyohan na mag-atang ki Jehova.” Baga man intension talaga ni Saul na iatang an mga hayop o dai, sia nagin masumbikal. Si Saul bako nang ‘sadit sa saiyang sadiring pagheling.’ Huli kaini, idinoon kan propeta nin Dios na sinuway ni Saul an Dios. Dangan si Samuel nagsabi: “Igwa daw nin dakulang pagkaogma si Jehova sa mga dolot na tinotong asin mga atang na arog kan sa pagkuyog sa tingog ni Jehova? Uya! An pagkuyog orog na marahay kisa sa atang . . . Huling isinikwal mo an tataramon ni Jehova, ika isinisikwal man nia sa pagigin hade.”—1 Sam. 15:15, 17, 22, 23.
Kan haleon ni Jehova an saiyang banal na espiritu asin pag-oyon ki Saul, “sarong maraot na espiritu” an nagpoon na magkontrol sa enot na hade kan Israel. Si Saul nagin mapagsuspetsa asin maimon ki David—an saro na sa saiya itatao ni Jehova an pagkahade pag-abot nin panahon. Labi sa sarong beses na prinobaran ni Saul na gadanon si David. Huling naheheling na “si Jehova nasa ki David,” an sabi kan Biblia, “si Saul pirme nang nagin kaiwal ni David.” Pinagmaigotan ni Saul na dakopon sia asin ipinagadan pa ngani nia an 85 saserdote asin iba pa. Bakong makangangalas na binayaan ni Jehova si Saul!—1 Sam. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.
Kan salakayon giraray kan mga Filisteo an Israel, buminaling si Saul sa espiritismo huli sa desperado niang paghanap nin tabang. Kan sunod na aldaw, sia nalugadan nin grabe sa ralaban asin naghugot. (1 Sam. 28:4-8; 31:3, 4) Kun dapit sa masumbikal na enot na hade nin Israel, an Kasuratan nagsasabi: “Si Saul nagadan huli sa saiyang pagkabakong maimbod na ginibo nia sa kawaran nin pagtubod tumang ki Jehova mapadapit sa tataramon ni Jehova na dai nia sinunod asin huli man sa pagdolok nia sa sarong espiritista tanganing makihumapot. Asin dai sia nakihumapot ki Jehova.”—1 Cron. 10:13, 14.
Malinaw na ipinapaheling kan maraot na halimbawa ni Saul na an pagkuyog ki Jehova orog na marahay kisa sa pagdolot sa saiya nin ano man na atang. “Ini iyo an boot sabihon kan pagkamoot sa Dios,” an isinurat ni apostol Juan, “na kuyogon niato an saiyang mga togon; alagad ta an saiyang mga togon dai nakakapagabat.” (1 Juan 5:3) Nungka logod niatong lingawan an pundamental na katotoohan na ini: An nagdadanay na pakikikatood sa Dios nakadepende sa satong pagkuyog sa saiya.
[Ritrato sa pahina 21]
Si Saul nagpoon bilang mapakumbabang lider
[Ritrato sa pahina 23]
Taano ta sinabi ni Samuel ki Saul na “an pagkuyog orog na marahay kisa sa atang”?