Ang Ipasabot sa mga Balita
Gitagnang Kapintasan
“Ang mga batan-on mas nahimong mapintas kay sa mga katuigang miagi,” miingon si James Fox, krimenologo sa Northeastern University. “Nakita nako ang tinuod nga kausaban sa matang sa mga batan-on nga atong nabatonan,” matud pa ni Faye Harrison, usa ka huwes sa Michigan. “Mas malisod, mas madali (sa kapintasan), mas grabe sa seryosong delinkuwensiya bisan bata pa.” Sa pagkatinuod, ang suko nga mga tin-edyer “maoy nakaingon sa duolan sa 300 ka pagbuno (sa ginikanan) nga ginahimo sa mga batan-on sa usa ka tuig,” mitaho ang Detroit Free Press.
Nganong midaghan ang kapintasan sa mga batan-on karong adlawa? Gikutlo ni Fox ang masayon nga pagbaton sa mga armas, kapintasan sa telebisyon, ug sa “katibuk-an, kakulang sa pagtahod sa awtoridad,” sumala pa sa USA Today. Gipunting ang mga ginikanan, si David Ramirez, usa ka huwes sa Denver, nagtuo nga ang “tradisyonal nga mga prinsipyo ug mga hunahuna sa pagtahod wala itudlo diha sa mga bata ug daghang mga ginikanan kulag panaad sa ilang mga anak,” matud pa sa The Denver Post.
Tingali tukma kaayo sa panahon ang mga pulong nga gisulat ni apostol Pablo sa dinha, sa kasiglohang milabay, siya mitagna “nga sa kataposang mga adlaw moabot ang kritikal nga panahon nga malisod atubangon. Kay ang mga tawo unya mga mahigugmaon sa ilang kaugalingon, mahigugmaon sa salapi, tigpagawal, . . . masukihon sa mga ginikanan, . . . walay kinaiyanhong pagbati, . . . walay pagpugong sa kaugalingon, mabangis, walay gugma sa pagkamatarong.” (2 Timoteo 3:1-3) Ang mga Kristohanon makabantay batok sa pagsulod sa maong mga tinamdan pinaagi sa pagtukod ug mahigugmaong mga relasyon sa pamilya, sumala sa gipahayag sa mga teksto sa Bibliya sama sa Deuteronomio 6:4-9 ug Colosas 3:12-14, 18-21.
Nagabayad Na
“Kami dili mobasag Bibliya ug wala mahibalo kon unsay sulod niana,” miingon ang tigsurbing Amerikano si George Gallup, Jr. “Nagabayad na kami niini ug nagaantos diha sa gidaghanon sa diborsiyo, sa pag-abuso sa bata, sa pag-abuso sa droga, ug pagpanikas ug paglimbong sa tanang hut-ong sa katilingban.” Sumala sa surbi ni Gallup, 40 porsiento sa mga Amerikano anaa sa simbahan sa Dominggo ug duolan sa 80 porsiento nagpakasal sa simbahan, bisan pa niana ang gidaghanon sa diborsiyo mitriple sukad sa 1960, ang numero sa mga dili-kasal nga mga magtiayon nga nag-ipon sa pagpuyo misaka hapit lima ka pilo, ug ang mga batang pinaangkan misaka halos upat ka pilo. Ang mga paghulog sa bata mitriple tali sa 1972 ug 1979.
Prangkang gipunting ang gamot sa problema, si Gallup miingon: “Sa matin-aw ang mga iglesya wala mosulod sa sukaranang sukdanan sa pagpasilsil sa mga prinsipyo. Kita nagapraktis sa relihiyon sa taphaw nga paagi. Kini wala makausab sa kinabuhi ug wala makabag-o sa dalan. Ug wala usab kini ipasukad sa Bibliya.”
Apan ang Kristiyanidad angay makausab sa kinabuhi, makabag-o sa dalan ug pinasukad sa Bibliya. Ingon niini kini sa sinugdan. Ang unang mga Kristohanon gitudloan sa “paghukas sa daang personalidad.” Si Pablo misulat: “Walay mga makihilawason, ni mga tigsimbag diyosdiyos, ni mga mananapaw, ni lalaki nga gitipigan alang sa dili-kinaiyanhong mga katuyoan, ni mga lalaki nga mohigda ipon sa mga lalaki, ni mga kawatan, ni hakog . . . ang makapanunod sa gingharian sa Diyos. Ug kaniadto ang uban ninyo mga ingon niini.”—Efeso 4:22; 1 Corinto 6:9-11.
“Ang Unang Tawo Maoy Usa ka Tawo”
Ang ubang mga ebolusyonista nagaingon nga “siyento porsiento” ang ebolusyon nga katuohan ug nga kini “usa ka teoriya nga mapamatud-an diha sa laboratoryo.” Apan diha sa Second International Congress of Human Paleontology, nga gihimo dili pa dugay sa Turin, Italya, matin-aw nga nagduhaduha ang daghang mga siyentipiko sa maong butang.
Inay lig-onon ang ebolusyon nga “siyento porsiento” nga katuohan, giyagyag sa kongreso ang dagkong kalainan sa opinyon taliwala sa mga siyentipiko bahin sa kon kanus-a ug sa unsang paagi mitungha ang tawo. Ang paleontologong si Bernard Vandermeersch, pananglitan, nagpasiugda sa kamatuoran nga, kon bahin sa sinugdanan sa tawo, ang mga resulta sa paleontologo “nagkasumpaki sa impormasyon nga ginapadayag sa mga genetiko,” nga nagapunting sa usa ka komung kagikan.
Apan, ang maong panagsumpaki makita lamang diha sa mga tawo nga dili modawat sa yanong kamatuoran nga ang Diyos “nagbuhat sa tanang nasod sa katawhan gikan sa usa ka tawo, aron papuy-on sa tanang dapit sa yuta.” (Buhat 17:26) Sa unsang paagi iyang gihimo kini? Ang Genesis 2:7 nagapahibalo kanato nga “nag-umol ang Diyos ug tawo gikan sa abog sa yuta ug gihuypan niya sa mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi,” nga nagpahinabo sa tawo nga mahimong “usa ka kalag nga may kinabuhi.”
Dili ikatingala, ang biologong si Giuseppe Sermonti, mikomento bahin sa mga konklusyon sa kongreso, miuyon nga ang “tanang mga paningkamot sa pagpakanaog kanato gikan sa mga kahoy sa mga unggoy walay nakitang makaikag nga mga resulta. Ang unang tawo maoy usa ka tawo.”