MANALAGNA

Usa ka tawo nga kaniya gipahibalo sa Diyos ang iyang kabubut-on ug katuyoan. (Luc 1:70; Buh 3:18-21) Bisan tuod dili tino ang gigikanan sa Hebreohanong termino alang sa manalagna (na·viʼʹ), ang paggamit niining linaing termino nagpakita nga ang matuod nga mga manalagna maoy dili ordinaryong mga tigpahayag kondili maoy mga tigpamaba sa Diyos, ‘mga tawo sa Diyos’ nga may inspiradong mga mensahe. (1Ha 12:22; 2Ha 4:9; 23:17) Sila kauban sa “suod nga pundok” sa Diyos, ug siya nagpadayag sa iyang “kompidensiyal nga butang” ngadto kanila.​—Jer 23:18; Am 3:7; 1Ha 17:1; tan-awa ang TIGPATIN-AW SA PANAN-AWON.

Ang Gregong pulong nga pro·pheʹtes sa literal nagkahulogang “usa ka mamumulong [Gr., pro, “una pa” o “sa atubangan,” ug phe·miʹ, “nag-ingon”]” ug busa naghubit sa usa ka magmamantala, usa ka tawo nga nagpahibalo sa mga mensahe nga naggikan sa Diyos. (Itandi ang Tit 1:12.) Bisan tuod kini naglakip sa ideya sa usa ka tigpanagna sa umaabot, ang pasukaranang kahulogan niini nga pulong maoy dili nianang sa usa ka prediksiyon. (Itandi ang Huk 6:7-10.) Bisan pa niana, ang pagkinabuhi nga nahiuyon sa kabubut-on sa Diyos nagkinahanglan nga ang indibiduwal mahibalo kon unsa ang gipadayag nga mga katuyoan ni Jehova alang sa umaabot aron ipahiuyon niya ang iyang mga dalan, mga tinguha, ug mga tumong ngadto sa kabubut-on sa Diyos. Busa, sa kadaghanang kahimtang, sa direkta o dili-direkta nga paagi, gipahayag sa mga manalagna sa Bibliya ang mga mensahe nga naglangkit sa umaabot.

Ang Pagkamanalagna Diha sa Hebreohanong Kasulatan. Ang unang tawhanong tigpamaba sa Diyos dayag nga mao si Adan, kinsa sa sinugdan nagpahayag sa mga instruksiyon sa Diyos ngadto sa iyang asawa nga si Eva ug niana nga paagi nagtuman sa papel ingong manalagna. Ang maong mga instruksiyon naghisgot dili lamang sa presente (alang kanila) kondili usab sa umaabot, nga naglatid sa katuyoan sa Diyos alang sa yuta ug sa katawhan ug sa dalan nga kinahanglang subayon sa mga tawo aron matagamtam ang usa ka mahimayaong umaabot. (Gen 1:26-30; 2:15-17, 23, 24; 3:1-3) Ang unang gihisgotan nga matinumanong tawo nga manalagna mao si Enoc, ug ang iyang mensahe maoy direktang prediksiyon. (Jud 14, 15) Si Lamek ug ang iyang anak nga lalaki nga si Noe parehong nagmantala sa inspiradong mga kapadayagan sa katuyoan ug kabubut-on sa Diyos.​—Gen 5:​28, 29; 9:24-27; 2Pe 2:5.

Ang pulong nga na·viʼʹ unang gipadapat kang Abraham. (Gen 20:7) Dayag nga diha sa publiko si Abraham wala mailado nga nanagna sa umaabot. Bisan pa niana, ang Diyos naghatag kaniyag usa ka mensahe, usa ka matagnaong saad. Si Abraham nasamok gayod, nga natukmod sa ‘pagpahayag’ bahin niini, ilabina ngadto sa iyang pamilya, nga nagpatin-aw kon nganong siya mobiya sa Ur ug kon unsa ang gisaad sa Diyos kaniya. (Gen 12:1-3; 13:14-17; 22:15-18) Sa susama, si Isaac ug Jacob, ang mga manununod sa saad, maoy “mga manalagna” nga may suod nga komunikasyon uban sa Diyos. (Sal 105:9-15) Dugang pa, sila mipahayag ug matagnaong mga panalangin ngadto sa ilang mga anak. (Gen 27:27-29, 39, 40; 49:1-28) Gawas kang Job ug Elihu, nga dayag nga gigamit sa Diyos una pa sa Pagpanggula aron ipahayag ang mga kamatuoran sa Diyos, ang tanang matuod nga mga manalagna human niadto naggikan sa kaliwatan ni Jacob (ang mga Israelinhon) hangtod sa unang siglo sa Komong Panahon.

Pinaagi kang Moises, ang papel sa manalagna nahimong mas tin-aw. Ang katungdanan sa manalagna ingong tigpamaba sa Diyos gipasiugda sa buluhaton nga gihatag ni Jehova kang Aaron ingong usa ka “manalagna” o “baba” ni Moises, samtang si Moises ‘nagsilbi ingong Diyos kang Aaron.’ (Ex 4:16; 7:​1, 2) Gitagna ni Moises ang daghang hitabo nga unang nangatuman, sama sa Napulo ka Hampak. Apan, siya nag-alagad nga talagsaon kaayo ingong manalagna, o tigpamaba sa Diyos, sa paghatod sa pakigsaad sa Balaod didto sa Sinai ug sa pagtudlo sa nasod sa kabubut-on sa Diyos. Bisan tuod ang pakigsaad sa Balaod bililhon kaayo alang sa mga Israelinhon ingong giya ug kodigo sa moral, kini nagpunting usab sa umaabot ug sa ‘mas maayong mga butang nga moabot.’ (Gal 3:23-25; Heb 8:6; 9:​23, 24; 10:1) Ang suod nga panagkabildohay ni Moises uban sa Diyos, ug sa napauswag pag-ayo nga pagsabot sa kabubut-on ug katuyoan ni Jehova nga iyang gipahayag, naghimo sa iyang pagkamanalagna nga talagsaon. (Ex 6:​2-8; Deu 34:10) Ang iyang igsoong lalaki ug babaye nga si Aaron ug Miriam nanagna usab diha sa diwa ingong mga tigdala sa mga mensahe o katuyoan sa Diyos (bisan tuod dili mga prediksiyon), ingon sa gibuhat sa 70 ka ansiyano sa nasod.​—Ex 15:20; Num 11:​25; 12:​1-8.

Gawas sa wala ipaila nga tawo diha sa Maghuhukom 6:​8, ang bugtong tawo nga espesipikong gihisgotan diha sa basahon sa Mga Maghuhukom nga nanagna mao si Debora nga manalagna. (Huk 4:​4-7; 5:7) Bisan pa niana, ang pagkadili-makita sa terminong na·viʼʹ wala magpasabot nga ang uban wala mag-alagad niini nga katungdanan. Sa panahon ni Samuel, “ang pulong gikan kang Jehova talagsa ra . . . ; walay panan-awon nga gipakaylap.” Sukad sa pagkabata si Samuel nag-alagad ingong tigpamaba sa Diyos, ug tungod sa pagkatuman sa mga mensahe sa Diyos, ang tanan miila kaniya ingong “usa ka manalagna ni Jehova.”​—1Sa 3:1-14, 18-21.

Sa dihang natukod ang monarkiya, mitungha ang halos nagpadayong linya sa mga manalagna. (Itandi ang Buh 3:24.) Si Gad misugod sa pagpanagna sa wala pa mamatay si Samuel. (1Sa 22:5; 25:1) Ug siya ug ang manalagnang si Natan maoy ilado sa panahon sa paghari ni David. (2Sa 7:2-17; 12:7-15; 24:11-14, 18) Sama sa ubang mga manalagna sa ulahi, sila nag-alagad ingong mga magtatambag ug mga historyador sa hari. (1Cr 29:29; 2Cr 9:29; 29:25; 12:15; 25:​15, 16) Si David mismo gigamit sa pagpahayag sa pipila ka kapadayagan sa Diyos ug gitawag ni apostol Pedro nga “usa ka manalagna.” (Buh 2:25-31, 34) Dihay matinumanong mga manalagna sa nabahin nga gingharian nga nag-alagad sa amihanan ug sa habagatang mga gingharian. Ang uban nanagna ngadto sa mga pangulo ug sa katawhan sa maong duha ka gingharian. Lakip sa mga manalagna sa panahon ug human sa pagkadestiyero mao si Daniel, Haggeo, Zacarias, ug Malaquias.

Ang mga manalagna hinungdanon kaayo sa pagmentinar sa matuod nga pagsimba. Ang ilang buluhaton nagsilbing pugong sa mga hari sa Israel ug Juda, kay sila maisogong nagbadlong sa nakasalang mga magmamando (2Sa 12:1-12) ug nagpahayag sa mga paghukom sa Diyos batok niadtong nagabuhat sa pagkadaotan. (1Ha 14:1-16; 16:1-7, 12) Sa dihang ang mga saserdote mitipas ug nahitumpawak sa kahiwian, gigamit ni Jehova ang mga manalagna aron palig-onon ang pagtuo sa matarong nga mga nahibilin ug giyahan ang mga nahisalaag aron mahibalik sa pag-uyon sa Diyos. Sama kang Moises, ang mga manalagna sa daghang okasyon milihok ingong mga tigpataliwala, nga nag-ampo ngadto sa Diyos alang sa hari ug sa katawhan. (Deu 9:18-29; 1Ha 13:6; 2Ha 19:1-4; itandi ang Jer 7:16; 14:​11, 12.) Sila ilabinang aktibo sa mga panahon sa krisis o sa dakong panginahanglan. Sila mihatag ug paglaom alang sa umaabot, sanglit ang ilang mga mensahe usahay nagtagna sa mga panalangin sa kagamhanan sa Mesiyas. Niining paagiha sila nakahatag ug kaayohan dili lamang niadtong nagkinabuhi sa maong panahon kondili sa umaabot nga mga kaliwatan hangtod sa atong adlaw. (1Pe 1:10-12) Apan, sa pagbuhat niini giantos nila ang dakong pakaulaw, mga pagbiaybiay, ug gani pisikal nga pagdagmal. (2Cr 36:​15, 16; Jer 7:​25, 26; Heb 11:32-38) Hinunoa, kadtong midawat kanila nga may pag-uyon gipanalanginan sa espirituwal ug sa ubang mga kaayohan.​—1Ha 17:8-24; 2Ha 4:8-37; itandi ang Mat 10:41.

Ang Pagkatudlo ug ang Pag-inspirar Kanila. Ang pagkahimong manalagna wala magdepende sa gigikanan nga kaliwat; hinunoa, ang ubay-ubayng mga manalagna maoy mga Levihanon, sama kang Samuel, Zacarias nga anak ni Jehoiada, Jeremias, ug Ezequiel, ug ang pipila ka kaliwat sa mga manalagna nahimong mga manalagna usab. (1Ha 16:7; 2Cr 16:7) Dili usab kini usa ka buluhaton nga mahimong pilion sa usa ka tawo. Ang mga manalagna gipili sa Diyos ug gitudlo pinaagi sa balaang espiritu (Num 11:24-29; Eze 1:1-3; Am 7:​14, 15), nga tungod niana sila nahibalo usab kon unsay imantala. (Buh 28:25; 2Pe 1:21) Ang pipila nagpanuko gayod sa sinugdan. (Ex 3:11; 4:10-17; Jer 1:4-10) Sa kahimtang ni Eliseo, ang pagtudlo kaniya sa Diyos gipaagi sa iyang gisundan nga si Elias, ug gisimbolohan kini pinaagi sa pagsul-ob ni Elias ngadto kang Eliseo sa iyang kupo o opisyal nga besti.​—1Ha 19:19-21.

Bisan tuod gitudlo pinaagi sa espiritu ni Jehova, wala ipakita nga ang mga manalagna namulong kanunay ilalom sa pag-inspirar. Hinunoa, ang espiritu sa Diyos ‘mikunsad kanila’ sa pipila ka panahon, nga nagpadayag sa mga mensahe nga ipahibalo. (Eze 11:​4, 5; Miq 3:8) Kini adunay dakong epekto kanila, nga tungod niana natukmod sila sa pagsulti. (1Sa 10:10; Jer 20:9; Am 3:8) Dili lamang kay sila nagbuhat ug talagsaong mga butang kondili dayag nga makita usab diha sa ilang mga pulong ug panglihok ang talagsaong kainit ug pagbati. Kini sa usa ka bahin magpatin-aw kon nganong ang mga indibiduwal gihisgotang ‘milihok nga sama sa mga manalagna.’ (1Sa 10:6-11; 19:20-24; Jer 29:24-32; itandi ang Buh 2:​4, 12-17; 6:15; 7:55.) Ang ilang bug-os nga pagtagad ug madasigong kaisog sa ilang buluhaton mahimong magpahinabo sa ilang panglihok nga daw katingad-anan, gani dili makataronganon, alang sa uban, sama sa panglihok nga gipakita sa usa ka manalagna ngadto sa mga pangulo sa kasundalohan sa dihang si Jehu gidihogan. Apan, sa dihang nakaamgo nga ang maong tawo usa ka manalagna, ang mga pangulo midawat sa iyang mensahe uban ang bug-os nga kaugdang. (2Ha 9:1-13; itandi ang Buh 26:​24, 25.) Sa dihang si Saul, sa paggukod kang David, gipahinabong ‘milihok nga sama sa usa ka manalagna,’ iyang gihukas ang iyang mga besti ug mihigda nga “hubo sa tibuok adlaw ug sa tibuok gabii,” nga sa maong panahon si David dayag nga miikyas. (1Sa 19:18–​20:1) Kini wala magpasabot nga ang mga manalagna sagad nga hubo, kay sukwahi ang gipakita sa rekord sa Bibliya. Sa laing duha ka narekord nga kahimtang, ang manalagna maoy hubo alang sa usa ka katuyoan, aron ihulagway ang pipila ka bahin sa iyang tagna. (Isa 20:2-4; Miq 1:8-11) Ang katarongan sa pagkahubo ni Saul​—kon kini ba aron ipakita nga siya usa lamang ka tawo, nga gihukasan sa iyang harianong mga besti ug walay mahimo batok sa harianong awtoridad ug gahom ni Jehova, o kaha tungod sa uban pang katuyoan​—wala iasoy.

Gigamit ni Jehova ang nagkalainlaing mga paagi sa pag-inspirar sa mga manalagna: ang binabang komunikasyon pinaagi sa mga manulonda (Ex 3:2-4; itandi ang Luc 1:11-17; Heb 1:​1, 2; 2:​1, 2), mga panan-awon nga nagpadayag sa mensahe sa Diyos diha sa nakaamgo nga hunahuna (Isa 1:1; Hab 1:1), mga damgo o mga panan-awon sa kagabhion nga gihatag samtang natulog ang manalagna (Dan 7:1), ug ang mga mensahe nga gipadayag samtang ang usa ka tawo napunawan (Buh 10:​10, 11; 22:17-21). May mga panahon nga ang musika mahimong makaamot sa pagkadawat sa manalagna ug komunikasyon sa Diyos. (1Sa 10:5; 2Ha 3:15) Sa susama, ang pagmantala sa inspiradong mensahe gipaabot sa nagkalainlaing mga paagi. (Heb 1:1) Sa kadaghanan ang manalagna namulong niini, diha sa publikong mga dapit ug diha sa diyutay ug pumoluyo nga mga rehiyon. (Jer 7:​1, 2; 36:4-13; Mat 3:3) Apan mahimo niyang ihulagway ang mensahe pinaagi sa paggamit ug mga simbolo o simbolikong mga buhat, sama sa paghulagway ni Ezequiel sa paglikos sa Jerusalem pinaagi sa paggamit ug tisa, o sa pagpangasawa ni Oseas kang Gomer.​—Eze 4:1-3; Os 1:​2, 3; itandi ang 1Ha 11:30-39; 2Ha 13:14-19; Jer 19:​1, 10, 11; tan-awa ang DAMGO; PAGDASIG, PAG-INSPIRAR; PANAN-AWON.

Pag-ila sa Matuod Gikan sa Mini. Sa pipila ka kahimtang, sama niadtong kang Moises, Elias, Eliseo, ug Jesus, ang mga manalagna sa Diyos mihimog milagrosong mga buhat nga nagpamatuod sa pagkatinuod sa ilang mensahe ug pagkamanalagna. Apan, dili tanang manalagna ang girekord nga nakahimo sa maong gamhanang mga buhat. Ang tulo ka hinungdanong mga butang aron mapalig-on ang mga kredensiyal sa usa ka matuod nga manalagna, ingon sa gihatag kang Moises, mao: Ang matuod nga manalagna mamulong sa ngalan ni Jehova; ang mga butang nga gitagna matuman (Deu 18:20-22); ug ang iyang pagpanagna kinahanglang magpalambo sa matuod nga pagsimba, nga nahiuyon sa gibutyag nga pulong ug mga sugo sa Diyos (Deu 13:1-4). Ang kataposang kinahanglanon lagmit mao ang labing hinungdanon ug labing tino, sanglit ang usa ka indibiduwal mahimong sa pagkasalingkapaw mogamit sa ngalan sa Diyos, ug mahimong maatol usab nga matuman ang iyang gitagna. Apan ang matuod nga manalagna dili lamang gayod o sa panguna maoy usa ka tigtagna, ingon sa gipakita na. Hinunoa, siya maoy usa ka tigpaluyo sa pagkamatarong, ug ang iyang mensahe naghisgot ilabina sa moral nga mga sukdanan ug sa kapadapatan niini. Iyang gipahayag ang hunahuna sa Diyos bahin sa mga butang. (Isa 1:10-20; Miq 6:1-12) Busa, dili kinahanglang magpaabot pa tingali ug katuigan o mga kaliwatan aron sa pagtino kon ang manalagna maoy matuod o kaha mini pinaagi sa katumanan sa usa ka panagna. Kon ang iyang mensahe sukwahi sa gibutyag nga kabubut-on ug mga sukdanan sa Diyos, siya maoy mini. Busa, ang usa ka manalagna nga mitagna ug kalinaw alang sa Israel o Juda, sa panahon nga ang katawhan wala magmasinugtanon sa Pulong ug Balaod sa Diyos, siya mini gayod.​—Jer 6:​13, 14; 14:11-16.

Ang ulahing pasidaan ni Jesus labot sa mini nga mga manalagna susama nianang kang Moises. Bisan tuod naggamit sa iyang ngalan, ug naghatag ug “mga ilhanan ug mga katingalahan aron sa pagpahisalaag,” ang ilang mga bunga magpamatuod kanila ingong “mga mamumuhat sa kalapasan.”​—Mat 7:15-23; Mar 13:21-23; itandi ang 2Pe 2:1-3; 1Ju 4:1-3.

Ang matuod nga manalagna wala gayod managna aron lamang tagbawon ang tawhanong pagkamausisaon. Ang matag panagna nalangkit sa kabubut-on, katuyoan, mga sukdanan, o paghukom sa Diyos. (1Ha 11:29-39; Isa 7:3-9) Sagad ang umaabot nga mga panghitabo nga gitagna mao ang sangpotanan sa naglungtad nga mga kahimtang; kon unsay gipugas sa mga tawo, mao usab ang ilang anihon. Ang mini nga mga manalagna naglimbong sa katawhan ug sa ilang mga pangulo pinaagi sa makapahupay nga mga pasalig nga, bisan sa ilang dili-matarong nga dalan, ang Diyos kuno nagauban gihapon kanila sa pagpanalipod ug sa pagpalambo kanila. (Jer 23:16-20; 28:1-14; Eze 13:1-16; itandi ang Luc 6:26.) Gisundog nila ang matuod nga mga manalagna, nga naggamit sa simbolikong pinulongan ug mga buhat. (1Ha 22:11; Jer 28:10-14) Bisan tuod ang uban maoy mini gayod, dayag nga daghang manalagna ang nahimong delingkuwente o apostata. (Itandi ang 1Ha 18:19; 22:5-7; Isa 28:7; Jer 23:11-15.) Ang uban maoy mga babayeng mini nga mga manalagna. (Eze 13:17-23; itandi ang Pin 2:20.) Ang “mahugaw nga espiritu” mipuli sa espiritu sa Diyos. Ang tanan niining mini nga mga manalagna kinahanglang pamatyon.​—Zac 13:​2, 3; Deu 13:5.

Labot niadtong nakakab-ot sa mga sukdanan sa Diyos, ang katumanan sa pipila ka “dili-dugay” nga mga tagna, nga ang uban natuman sulod lamang sa usa ka adlaw o usa ka tuig, naghatag ug pasukaranan alang sa pagsalig nga ang ilang mga tagna nga naglangkit sa mas halayong umaabot mamatuman usab.​—1Ha 13:1-5; 14:​12, 17; 2Ha 4:​16, 17; 7:​1, 2, 16-20.

“Mga Anak sa mga Manalagna.” Ingon sa gipatin-aw sa Gesenius’ Hebrew Grammar (Oxford, 1952, p. 418), ang Hebreohanong pulong nga ben (anak ni) o benehʹ (mga anak ni) mahimong magtumong sa “pagkamembro sa kapunongan o sosyedad (o sa usa ka tribo, o sa usa ka tinong matang).” (Itandi ang Neh 3:​8, diin ang “usa sa mga tigsagol ug pahumot” sa literal maoy “anak sa mga tigsagol ug pahumot.”) Busa, ang “mga anak sa mga manalagna” mahimong magtumong sa usa ka tunghaan sa pagtudlo alang niadtong gitawag niini nga bokasyon o usa lamang ka nagbuligay nga kapunongan sa mga manalagna. Ang maong mga pundok sa manalagna gihisgotan nga makaplagan sa Bethel, Jerico, ug Gilgal. (2Ha 2:​3, 5; 4:38; itandi ang 1Sa 10:​5, 10.) Si Samuel ang nagdumala sa usa ka grupo didto sa Rama (1Sa 19:​19, 20), ug si Eliseo daw nakabaton ug susamang katungdanan sa iyang adlaw. (2Ha 4:38; 6:1-3; itandi ang 1Ha 18:13.) Ang rekord naghisgot sa ilang pagtukod ug kaugalingong puy-anan ug sa paggamit ug hinulam nga galamiton, nga nagpaila nga yano ang ilang pagkinabuhi. Bisan tuod sila sagad nag-ipon ug puyo ug komon ang pagkaon, sila lagmit nakadawat ug indibiduwal nga mga buluhaton sa pagpanagna.​—1Ha 20:35-42; 2Ha 4:​1, 2, 39; 6:1-7; 9:​1, 2.

Mga Manalagna Diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan. Ang Gregong pulong nga pro·pheʹtes katumbas sa Hebreohanong pulong nga na·viʼʹ. Ang saserdoteng si Zacarias, nga amahan ni Juan nga Tigbawtismo, milihok ingong manalagna sa pagbutyag sa katuyoan sa Diyos labot sa iyang anak, si Juan, nga ‘pagatawgong manalagna sa Labing Hataas.’ (Luc 1:76) Ang yano nga paagi sa pagkinabuhi ni Juan ug ang iyang mensahe maoy susama sa naunang Hebreohanong mga manalagna. Siya kaylap nga giila ingong usa ka manalagna; bisan si Herodes mibatig kahadlok tungod kaniya. (Mar 1:4-6; Mat 21:26; Mar 6:20) Si Jesus miingon nga si Juan maoy “labaw pa kaayo kay sa usa ka manalagna.”​—Mat 11:7-10; itandi ang Luc 1:​16, 17; Ju 3:27-30.

Si Jesus, ang Mesiyas, mao “Ang Manalagna,” ang usa nga dugay nang gipaabot nga gitagna ni Moises. (Ju 1:19-21, 25-27; 6:14; 7:40; Deu 18:​18, 19; Buh 3:19-26) Tungod sa iyang katakos sa paghimog gamhanang mga buhat ug sa pag-ila sa mga butang sa paagi nga labaw sa kasagaran, siya giila sa uban ingong usa ka manalagna. (Luc 7:14-16; Ju 4:16-19; itandi ang 2Ha 6:12.) Labaw pa sa tanan siya maoy kauban sa “suod nga pundok” sa Diyos. (Jer 23:18; Ju 1:18; 5:36; 8:42) Iyang gikutlo kanunay ang nag-unang mga manalagna ingong nagpamatuod sa iyang buluhaton ug katungdanan gikan sa Diyos. (Mat 12:​39, 40; 21:42; Luc 4:18-21; 7:27; 24:25-27, 44; Ju 15:25) Iyang gitagna ang paagi sa pagbudhi ug pagpatay kaniya, nga ingong usa ka manalagna siya mamatay didto sa Jerusalem, “ang nagapatay sa mga manalagna,” nga biyaan siya sa iyang mga tinun-an, nga ilimod siya ni Pedro sa makatulo, nga siya banhawon sa ikatulong adlaw​—daghan niini nga mga tagna gipasukad sa nag-unang mga tagna diha sa Hebreohanong Kasulatan. (Luc 13:​33, 34; Mat 20:17-19; 26:20-25, 31-34) Gawas pa niini, iyang gitagna ang kalaglagan sa Jerusalem ug sa templo niini. (Luc 19:41-44; 21:5-24) Ang tukmang katumanan niining tanan sulod sa tibuok kinabuhi niadtong nakadungog kaniya naghatag ug malig-ong pasukaranan sa pagtuo ug kombiksiyon labot sa katumanan sa iyang mga tagna nga nalangkit sa iyang presensiya.​—Itandi ang Mat 24; Mar 13; Luc 21.

Sa Pentekostes, 33 K.P., natuman ang gitagnang pagbubo sa espiritu sa Diyos diha sa mga tinun-an didto sa Jerusalem, nga nagpahinabo kanila sa ‘pagpanagna ug sa pagkakitag mga panan-awon.’ Gibuhat nila kini pinaagi sa pagmantala sa “halangdong mga butang sa Diyos,” ug pinaagi sa inspiradong kapadayagan sa kahibalo bahin sa Anak sa Diyos ug sa kahulogan niini alang sa mga namati kanila. (Buh 2:11-40) Sa makausa pa angayng hinumdoman nga ang pagpanagna wala lamang magkahulogan ug pagtagna bahin sa umaabot. Si apostol Pablo miingon nga “siya nga nagapanagna nagapalig-on ug nagadasig ug nagahupay sa mga tawo pinaagi sa iyang gipanulti,” ug iyang giisip nga ang pagpanagna maoy usa ka husto ug tilinguhaon kaayong tumong nga angayng kab-oton sa tanang Kristohanon. Samtang ang pagsulti ug langyawng mga pinulongan maoy usa ka ilhanan alang sa mga dili magtutuo, ang pagpanagna maoy alang sa mga magtutuo. Apan, bisan ang dili magtutuo nga mitambong sa Kristohanong panagkatigom makabaton ug kaayohan sa pagpanagna, nga gibadlong ug giusisa pag-ayo pinaagi niini aron “ang mga tinagoan sa iyang kasingkasing madayag.” (1Co 14:1-6, 22-25) Kini usab nagpaila nga ang Kristohanong pagpanagna wala lamang maglangkit ug prediksiyon, hinunoa kini sagad naglangkit sa mga butang nga naghisgot sa presenteng kahimtang, bisan tuod tin-awng naggikan sa usa ka tinubdan nga dili ordinaryo, ingong inspirado sa Diyos. Si Pablo mitambag bahin sa panginahanglan sa kahapsay ug pagpugong-sa-kaugalingon labot sa pagpanagna diha sa kongregasyon, aron ang tanan makakat-on ug madasig.​—1Co 14:29-33.

Siyempre, adunay pipila nga ilabinang gipili, o gitugahan, sa pag-alagad ingong mga manalagna. (1Co 12:4-11, 27-29) Si Pablo mismo nakabaton ug gasa sa pagpanagna, bisan pa niana siya pangunang nailhan ingong usa ka apostol. (Itandi ang Buh 20:22-25; 27:21-26, 31, 34; 1Co 13:2; 14:6.) Kadtong sa linain gitudlo ingong mga manalagna, sama kang Agabo, Judas, ug Silas, mopatim-aw nga maoy talagsaong mga tigpamaba alang sa Kristohanong kongregasyon, nga ikaduha lamang sa mga apostoles. (1Co 12:28; Efe 4:11) Sama sa mga apostoles, sila nag-alagad dili lamang diha sa ilang kaugalingong dapit kondili mipanaw usab ngadto sa nagkalainlaing mga dapit, naghatag ug mga pakigpulong, ug usab nanagna sa pipila ka umaabot nga mga panghitabo. (Buh 11:​27, 28; 13:1; 15:​22, 30-33; 21:​10, 11) Sama kaniadto, ang pipila ka Kristohanong mga babaye nakadawat sa gasa sa pagpanagna, bisan tuod ilalom kanunay sa pagkaulo sa lalaking mga membro sa kongregasyon.​—Buh 21:9; 1Co 11:3-5.