Μπορούν οι Νέοι Άγιοι του Αγίου Έτους να σας Βοηθήσουν;
ΧΙΛΙΑΔΕΣ υποστηρικτές αφιέρωσαν ενενήντα τρία χρόνια εργασίας και προσευχής γι’ αυτή την υπόθεσι. Δώρησαν συνολικά εκατομμύρια δολλάρια. Τελικά, ο σκοπός πραγματοποιήθηκε—ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄, στη διάρκεια του Αγίου Έτους 1975, ανεκήρυξε αγία την πρώτη ιθαγενή Αμερικανίδα, την Ελίζαμπεθ Ανν Μπέυλυ Σέτον. «Αφού ανεκοινώθη επισήμως υπό της Εκκλησίας ότι έχει ανέλθει στον ουρανό,» θεωρείται ως μια ακόμη αγία που μπορεί να βοηθήση τα μέλη της εκκλησίας να πλησιάσουν τον Θεό.
Κατά τη γνώμη της εφημερίδος Δη Γουώλλ Στρητ Τζώρναλ, οι ζηλωταί υποστηρικταί της Ελίζαμπεθ Σέτον ανέλαβαν μια υπόθεσι «πιο σκληρή από οποιαδήποτε πολιτική εκστρατεία και οπωσδήποτε εξίσου δαπανηρή.» Έπρεπε να πληρώσουν αρκετούς δικηγόρους και γιατρούς για να υποστηρίξουν τα οφέλη της περιπτώσεως της και να πιστοποιήσουν «θαύματα»· πλήθη εγγράφων έπρεπε να μεταφρασθούν στην Ιταλική προς χρήσιν των αρμοδίων του Βατικανού.
Η διάθεσις χρημάτων υπερέβη τόσο πολύ τον ετήσιο προϋπολογισμό των $32.000 της Αδελφότητος της Μητρός Σέτον, ώστε χρειάσθηκε να γίνη επείγουσα έκκλησις για περισσότερα χρήματα. Η άφθονη λαμπρότης της τελετής της αγιοποιήσεως στη Ρώμη λέγεται ότι στοίχισε περισσότερο από το ποσόν των $100.000 που διετέθησαν για τον Αμερικανικό εορτασμό. Το ποσόν των $10.000 που διετέθη όπως αναφέρεται μόνο για το μίσθωμα της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου για μια πρόσφατη τελετή οσιοποιήσεως (το τελευταίο βήμα πριν από την αγιοποίησι) δίνει κάποια ιδέα των εξόδων.
Για να αγιοποιηθή ένα άτομο, απαιτούνται εκτός από τα τεράστια ποσά χρημάτων, και έρευνες που μερικές φορές μπορεί να διαρκέσουν εκατοντάδες χρόνια. Η Σύνοδος Τελετών του Βατικανού εξετάζει προσεκτικά σωρούς από γραπτές μαρτυρίες και πιστοποιητικά για απόδειξι «ηρωικών αρετών» και «θαυμάτων.» Εξ άλλου, ένας «γενικός υποστηρικτής της πίστεως,» ή «συνήγορος του Διαβόλου,» παρουσιάζει πολλές νομικές κατηγορίες, που ονομάζονται επιτιμήσεις, εναντίον του προτεινομένου αγίου στα διάφορα στάδια της διαδικασίας. Παραδείγματος χάριν, σε μια φάσι μιας ωρισμένης ερεύνης, 55 σελίδες αντιρρήσεων στα Λατινικά αναιρέθηκαν από μια απάντησι 120 σελίδων—εργασία ενός ολοκλήρου έτους!
Ακόμη και το πτώμα δεν αφήνεται σε ησυχία. Όπου είναι δυνατόν, η Ρώμη ζητεί οριστική εξακρίβωσι των λειψάνων. Αφού εξετάφησαν, τα οστά της Ελίζαμπεθ Σέτον έγιναν «λείψανα πρώτης τάξεως.» Ένα οστούν πήγε στον Πάπα Παύλο· ειδικά συσκευασμένα τεμάχια δόθηκαν ως αμοιβή στους πρωτεργάτας της υποθέσεώς της.
Αξίζει το αποτέλεσμα όλη αυτή την προσπάθεια; Οι εκπρόσωποι της εκκλησίας υποστηρίζουν ότι αξίζει. Και μόνον η προσδοκία της αγιοποιήσεως της Ελίζαμπεθ Σέτον και πέντε άλλων στην διάρκεια του Αγίου Έτους υποκίνησε τον Πάπα Παύλο να πη ότι αυτοί θα ήσαν «νέοι αστέρες . . . που θα λάμπουν στο στερέωμα της Εκκλησίας για να δείχνουν στα μάτια του συγχρόνου ανθρώπου . . . ότι αξίζει να ζη κανείς για τον Θεό και τους αδελφούς.»
Γιατί Τόσο Μεγάλη Προσπάθεια;
Αλλ’ ίσως ν’ απορήτε γιατί δαπανούν τόσο πολύ χρόνο, προσπάθεια και έξοδα καθώς ερευνούν τις περιπτώσεις των υποψηφίων για αγιοποίησι. Σύμφωνα με τη Νέα Καθολική Εγκυκλοπαιδεία (έκδοσις 1967), επί αιώνες αναγνώριζαν τους αγίους χωρίς αυτές τις εξαντλητικές έρευνες, αλλά ηγέρθησαν προβλήματα: «Μεταξύ του 6ου και 10ου αιώνος, ο αριθμός των αποθανόντων που ελατρεύοντο ως άγιοι αυξήθηκε σημαντικά. . . . Εγράφησαν βίοι, συχνά μυθώδεις. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνουν καταχρήσεις που έπρεπε να παύσουν. Η επείγουσα ανάγκη που υπήρχε να τακτοποιηθή αυτό το σπουδαίο ζήτημα επέτυχε κάποια ομοιόμορφη ενέργεια.»—Τόμ. 3. σελ. 55.
Εκτός από τις φανταστικές ιστορίες για τους «βίους» των αγίων, άλλες «καταχρήσεις» περιελάμβαναν «εμπορία των λειψάνων και πραγματική απάτη,» αναφέρει Η Καθολική Εγκυκλοπαιδεία για το Σχολείο και το Σπίτι (έκδοσις 1965, Τόμ. 9, σελ. 219). Οι περίπλοκες διαδικασίες της αγιοποιήσεως που υιοθετήθηκαν στα τέλη του δεκάτου έκτου αιώνος κατώρθωσαν να περιορίσουν τον μέσο αριθμό των αγίων που ανεκηρύσσοντο ετησίως κατά 90 τοις εκατό περίπου, αλλά κι αυτή η μέθοδος έχει τα προβλήματα της—επί παραδείγματι, τα τεράστια έξοδα που περιλαμβάνει.
Οι Πρώτοι Άγιοι
Γνωρίζετε ότι τέτοια προβλήματα δεν υπήρχαν καθόλου στους πρώτους Χριστιανούς; Οι μέθοδοι προσδιορισμού των αγίων τότε ήσαν εντελώς διαφορετικές απ’ αυτές που χρησιμοποιούνται σήμερα. Η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαιδεία παραδέχεται: «Εν τούτοις, στις Γραφές οι πιστοί γενικώς ορίζονται ως ‘άγιοι,’» (Τόμ. 12, σελ. 852) «Ο Άγιος Παύλος εφήρμοζε [τη λέξι άγιος] σ’ όλους τους Χριστιανούς αδελφούς του.»—Η Καθολική Εγκυκλοπαιδεία για το Σχολείο και το Σπίτι, Τόμ. 9. σελ. 538.
Αν διαβάσετε μόνος σας στην Αγία Γραφή θα δήτε ότι η λέξις «άγιος» εναλάσσεται σχεδόν με τη λέξι «πιστός,» και ότι εφηρμόζετο στους Χριστιανούς που ζούσαν, όχι μόνο σ’ εκείνους που ήσαν από καιρό νεκροί. Οι επιστολές του Παύλου συχνά απευθύνονται προς «πάντας τους αγίους» σ’ ένα ωρισμένο τόπο. Είπε στους Εφεσίους Χριστιανούς ότι ήσαν «συμπολίται των αγίων και οικείοι του Θεού.»—Εφεσ. 2:19.
Είναι ενδιαφέρον να σημειωθή ότι εκείνοι οι άγιοι εχρειάζοντο και οι ίδιοι πνευματική βοήθεια μερικές φορές. Ο Χριστιανός Φιλήμων επαινέθηκε επειδή, όπως έμαθε ο Παύλος, «τα σπλάγχνα των αγίων ανεπαύθησαν δια σου, αδελφέ.» Και, αντί να προσεύχωνται σε ειδικούς αγίους στον ουρανό για να μεσολαβήσουν για τους Χριστιανούς εδώ στη γη, όλοι οι Χριστιανοί της Εφέσου παρωτρύνοντο, ‘να αγρυπνούν με πάσαν προσκαρτέρησιν και δέησιν υπέρ πάντων των αγίων.’—Φιλήμ. 7· Εφεσ. 6:18.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η λέξις «άγιος» στους Βιβλικούς χρόνους εσήμαινε κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι σημαίνει για κείνους που τιμούν αγίους και λείψανα αγίων σήμερα. «Εν τούτοις, σήμερα,» συμφωνεί η Καθολική Εγκυκλοπαιδεία για το Σχολείο και το Σπίτι, «[η λέξις άγιος] εφαρμόζεται γενικά σε κάποιον για τον οποίον η Εκκλησία έχει διακηρύξει επίσημα ότι ανήλθε στον ουρανό.»—Τόμ 9, σελ. 538.
Αλλά τι συνέβη σ’ εκείνη την πρώτη Χριστιανική άποψι περί αγίων; Γιατί η σημερινή κατανόησις είναι τόσο διαφορετική απ’ αυτήν που βρίσκεται στη Βίβλο; Η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαιδεία δίνει αυτή την εξήγησι:
«Όσον αφορά τη μεσολάβησι των νεκρών για τους ζώντας—καμμιά μνεία δεν γίνεται στα αρχαιότερα βιβλία της Π[αλαιάς] Δ[ιαθήκης], στα οποία, όπως είναι γνωστό, πολύ ατελείς πληροφορίες υπάρχουν για την κατάστασι των νεκρών . . . Αν στραφή κανείς στα συγγράμματα της Κ[αινής] Δ[ιαθήκης]—ας μη ξεχνά ότι τίποτε επί του θέματος δεν αναφέρεται σαφώς . . . ως επίσημη πραγματεία αλλά μάλλον συμπτωματικά.» (Τα πλάγια γράμματα δικά μας)
Φαίνεται λογικό το ότι η Βίβλος δεν είναι ‘σαφής’ για μια τόσο σπουδαία διδασκαλία, επειδή, όπως υποστηρίζουν, περιέχει «πολύ ατελείς πληροφορίες» και ομιλεί πολύ συμπτωματικά για τέτοια θέματα; Ή μήπως η πολύ ισχυρότερη αναγνώρισις που κάνει αυτή η ίδια Εγκυκλοπαιδεία σχετικά με τον σεβασμό των λειψάνων μεταδίδει ακριβέστερα την τελεία πληροφορία:
«Είναι συνεπώς μάταιο ν’ αναζητήσωμε στην Παλαιά Διαθήκη δικαιολογία για τη λατρεία των λειψάνων· και στην Καινή Διαθήκη δεν δίδεται πολλή προσοχή στα λείψανα. . . . [Ο ‘πατήρ’ της Εκκλησίας] Ωριγένης φαίνεται ότι θεωρεί τη συνήθεια ως ειδωλολατρική ένδειξι σεβασμού για υλικά αντικείμενα.»—Τόμ. 12, σελ, 973, 235, τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Αυτή η ομολογούμενη έλλειψις Βιβλικής υποστηρίξεως αυτών των συνηθειών έκαμε τους πρώτους μεταρρυθμιστάς ν’ αρχίσουν «να διαμαρτύρωνται εναντίον της λατρείας λειψάνων,» αναφέρει αυτή η Εγκυκλοπαιδεία. Έτσι, «η Σύνοδος του Τρεντ παραδέχθηκε αυτές τις πλάνες και σε απόφασί της που εξέδωκε κατά την 25η συνεδρίασί της δεν ανεφέρθη καθόλου στη Γραφή αλλά κατέφυγε στην Αποστολική παράδοσι και τη συνεχή συνήθεια της Εκκλησίας» να υποστηρίξη τον σεβασμό λειψάνων.—Τόμ. 12, σελ. 288, τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Αλλά τι θα συμβή αν ‘αναφερθούμε στη Γραφή’ και όχι στις μεταγενέστερες παραδόσεις και ‘τις συνήθειες της Εκκλησίας’; Μπορεί να λεχθή πραγματικά ότι η Αγία Γραφή δεν είναι, ‘σαφής’ για το αν οι άγιοι μπορούν να σας βοηθήσουν να προσεύχεσθε στον Θεό, όπως συμβουλεύει η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαιδεία;
Να Πλησιάζωμε τον Θεό με τον Τρόπο που Θέλει
Οι περισσότεροι Χριστιανοί γνωρίζουν την προσευχή «Πάτερ ημών.» Ο Ιησούς την διετύπωσε όταν του ζήτησαν καθοδήγησι για το πώς να προσεύχωνται και υπέδειξε να χρησιμοποιούν την έκφρασι «Πάτερ Ημών» ως αρχή! Προσέξτε τη θέρμη και την οικειότητα προς τον Θεό που περιέχεται σ’ αυτές τις λέξεις! Θα μπορούσατε ν’ απολαύσετε αυτή τη θερμή πατρική σχέσι αν προσευχόσαστε σε κάποιον άγιον; Οι πρώτοι Χριστιανοί άγιοι συχνά προσηύχοντο υπέρ των Χριστιανών αδελφών τους. Αλλ’ αυτό σε καμμιά περίπτωσι δεν αντικατέστησε την προσωπική στενή σχέσι που απελάμβανε ο Χριστιανός μιλώντας στον ουράνιο Πατέρα του.—Ματθ. 6:9· Λουκ. 11:1, 2.
Αλλά τι θα λεχθή για τον ρόλο του Ιησού Χριστού; Δεν είναι όμοιος με τον ρόλο ενός «αγίου»; Μπορείτε να διαβάσετε στην Αγία Γραφή γιατί δεν συμβαίνει αυτό: «Δια του οποίου [Ιησού Χριστού] έχομεν την παρρησίαν και την είσοδον [εις τον Θεόν] με πεποίθησιν δια της εις αυτόν πίστεως.» Επομένως, οι ειλικρινείς Χριστιανοί μιλούν πάντοτε ‘εις τον Θεόν’ με προσευχή και σε κανέναν άλλον. Συγχρόνως, αναγνωρίζουν τον ρόλο του Ιησού Χριστού ως θυσιασθέντος μεσίτου, ο οποίος τους δίνει την πεποίθησι ν’ απευθύνωνται στον Θεό ως ‘Πατέρα ημών.’ Έτσι, η Βίβλος υποστηρίζει ότι «εν αυτώ το ναι και εν αυτώ το αμήν, προς δόξαν του Θεού δι’ ημών.»—Εφεσ. 3:12· 2 Κορ. 1:20· παράβαλε με Εβρ. 7:24, 25.
Ο Ιησούς απέκλεισε κατηγορηματικά κάθε μεσολαβητικό ρόλο άλλων στον ουρανό όταν είπε στους μαθητάς του ότι «ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα, ειμή δι’ εμού,» και μερικά χρόνια αργότερα, αφού και αυτός και άλλοι Χριστιανοί είχαν ήδη πεθάνει με μαρτυρικό θάνατο η Αγία Γραφή τόνιζε ακόμη ότι «είναι είς Θεός, είς και μεσίτης Θεού και ανθρώπων, άνθρωπος Χριστός Ιησούς.»—Ιωάν. 14:6, 13· 1 Τιμ. 2:5.
Ένας άλλος λόγος που η Αγία Γραφή δεν λέγει, τίποτε σχετικά με το ότι πρέπει οι άγιοι να μεσολαβούν στον Θεό στον ουρανό, είναι ότι μια τέτοια μεσολάβησις ήταν εντελώς αδύνατη. Γιατί; Προσέξτε τα λόγια του αποστόλου Παύλου προς τους διωκόμενους Θεσσαλονικείς σχετικά με τη δευτέρα έλευσι του Χριστού:
«Δεν θέλω δε να αγνοήτε, αδελφοί, περί των κεκοιμημένων. . . . επειδή αυτός ο Κύριος θέλει καταβή απ’ ουρανού με κέλευσμα, με φωνήν αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού, και οι αποθανόντες εν Χριστώ θέλουσιν αναστηθή πρώτον.»—1 Θεσσ. 4:13-16· παράβαλε με 1 Κορινθίους 15:22, 23, 51, 52.
Αν εκείνοι οι άγιοι που είχαν ‘αποθάνει εν Χριστώ’ ‘εκοιμώντο’ και δεν επρόκειτο ν’ αναστηθούν μέχρι τη δευτέρα έλευσι του Χριστού, πώς θα μπορούσαν να είναι σε θέσι να μεσολαβούν στον ουρανό για οποιονδήποτε άνθρωπο; Επομένως, η Αγία Γραφή σιωπά σ’ αυτό το ζήτημα όχι λόγω ατελών ή συμπτωματικών αφηγήσεων, αλλ’ επειδή είναι συνεπής προς τη διδασκαλία της αναστάσεως.
Τότε, τι θα λεχθή για όλο το χρόνο, τα έξοδα και την προσπάθεια που δαπανήθηκαν στη διαδικασία της αγιοποιήσεως; Ο εκδότης Τζώελ Γουέλλς του Καθολικού τριμηνιαίου περιοδικοί Ο Κριτικός παρατηρεί με ειλικρίνεια ότι «υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσε να κάμη η εκκλησία με τα χρήματα που δαπανήθηκαν γι αυτό.» Δεν θα ήταν πολύ καλύτερο αν κατηύθυναν αυτή τη διεξοδική προσπάθεια στο να διδάσκουν τους ειλικρινείς ανθρώπους να εμπιστεύωνται στον Θεό ως Εκείνον στον οποίον πρέπει, να στρεφώμεθα όταν χρειαζώμεθα βοήθεια και όχι σε αγίους;
«Διότι δεν έχομεν αρχιερέα μη δυνάμενον να συμπαθήση εις τας ασθενείας ημών,» λέγει η Αγία Γραφή για τον Ιησού Χριστό. Συνεπώς, προτρέπει: «Ας πλησιάζωμεν λοιπόν μετά παρρησίας εις τον θρόνον της χάριτος [του Θεού] δια να λάβωμεν έλεος και να εύρωμεν χάριν προς βοήθειαν εν καιρώ χρείας.» (Εβρ. 4:14-16) Πράγματι, η βοήθεια από τον Θεό θα έλθη, όχι με το να προσευχώμεθα σε κάποιον ανθρωποποίητο άγιο, αλλά απ’ ευθείας ‘στον Πατέρα ημών τον εν τοις ουρανοίς’ μέσω του μόνου αγωγού που έχει διορίσει, του Υιού του, Ιησού Χριστού.