Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 1—Γένεσις
Συγγραφέας: Μωυσής
Τόπος Συγγραφής: Έρημος
Ολοκλήρωση Συγγραφής: 1513 Π.Κ.Χ.
Καλύπτει την Περίοδο: Από την «αρχή» ως το 1657 Π.Κ.Χ.
1. Ποια είναι μερικά από τα ζωτικά θέματα που καλύπτει το βιβλίο Γένεσις;
ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ να πάρετε ένα βιβλίο που να έχει μόνο 50 μικρά κεφάλαια και να βρείτε στις μια-δυο πρώτες σελίδες τη μόνη ακριβή αφήγηση για τα πρώτα έτη της ιστορίας του ανθρώπου και ένα υπόμνημα που να δείχνει τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, τον Δημιουργό του, καθώς επίσης και με τη γη, που έχει μυριάδες δημιουργήματα! Επίσης, διαβάζοντας τις λίγες αυτές σελίδες κατανοείτε σε βάθος για ποιο σκοπό έθεσε ο Θεός τον άνθρωπο πάνω στη γη. Διαβάζοντας λίγο πιο πέρα, ανακαλύπτετε γιατί πεθαίνει ο άνθρωπος και για ποιο λόγο βρίσκεται σήμερα σ’ αυτή την προβληματική κατάσταση και, από τα όσα μαθαίνετε, διαφωτίζεστε σχετικά με την πραγματική βάση που υπάρχει για πίστη και ελπίδα, καθώς επίσης και σχετικά με το ποιο είναι το μέσο που χρησιμοποιεί ο Θεός για να φέρει απελευθέρωση—το Σπέρμα της υπόσχεσης. Το σημαντικό βιβλίο που περιέχει όλα αυτά τα πράγματα είναι το βιβλίο Γένεσις, το πρώτο από τα 66 βιβλία της Γραφής.
2. Ποια είναι η σημασία του ονόματος Γένεσις, και το ομώνυμο βιβλίο αποτελεί το πρώτο μέρος τίνος πράγματος;
2 «Γένεσις» σημαίνει «Αρχή· Γέννηση», και μ’ αυτό το όνομα τιτλοφορείται το βιβλίο στην ελληνική Μετάφραση των Εβδομήκοντα. Στα εβραϊκά χειρόγραφα, ο τίτλος είναι η πρώτη λέξη, Μπερεσίθ, που σημαίνει «εν αρχή». Το βιβλίο Γένεσις είναι το πρώτο της Πεντατεύχου (λέξη που σημαίνει «πέντε ρόλοι», ή «πενταπλός τόμος»). Προφανώς, αυτή ήταν αρχικά ένα βιβλίο, που λεγόταν Τορά (Νόμος) ή ‘το βιβλίο του νόμου του Μωυσή’, αλλά αργότερα διαιρέθηκε σε 5 ρόλους για λόγους ευχρηστίας.—Ιησ. Ναυή 23:6· Έσδρ. 6:18.
3. (α) Ποιος είναι ο Εμπνευστής του βιβλίου Γένεσις, αλλά ποιος το έγραψε; (β) Πώς μπορεί να πήρε ο Μωυσής τις πληροφορίες που περιέλαβε στο βιβλίο Γένεσις;
3 Ο Ιεχωβά Θεός είναι ο Εμπνευστής της Αγίας Γραφής, έτσι αυτός ενέπνευσε τον Μωυσή να γράψει το βιβλίο Γένεσις. Από πού πήρε ο Μωυσής τις πληροφορίες που κατέγραψε στο βιβλίο Γένεσις; Μερικές μπορεί να τις έλαβε απευθείας μέσω θεϊκής αποκάλυψης και άλλες προφορικά, υπό την κατεύθυνση βέβαια του αγίου πνεύματος. Μπορεί, επίσης, ο Μωυσής να είχε στην κατοχή του έγγραφα, τα οποία είχαν διαφυλάξει οι προπάτορές του ως πολύτιμα, αξιόλογα υπομνήματα των καταβολών του ανθρώπινου γένους.a
4. (α) Πού και πότε ολοκλήρωσε ο Μωυσής το σύγγραμμά του; (β) Πώς θα μπορούσε ο Μωυσής να πληροφορηθεί τα όσα περιέλαβε στο τελευταίο μέρος του βιβλίου Γένεσις;
4 Πιθανόν να ήταν στην έρημο του Σινά το έτος 1513 Π.Κ.Χ. όταν ο Μωυσής, υπό έμπνευση, ολοκλήρωσε το σύγγραμμά του. (2 Τιμ. 3:16· Ιωάν. 5:39, 46, 47) Από πού πήρε ο Μωυσής τις πληροφορίες για το τελευταίο μέρος του βιβλίου Γένεσις; Αφού ο προπάππος του, ο Λευί, ήταν ετεροθαλής αδελφός του Ιωσήφ, αυτές τις λεπτομέρειες θα τις γνώριζε με ακρίβεια η δική του οικογένεια. Μπορεί μάλιστα ο πατέρας του Μωυσή, ο Αμράμ, να πρόλαβε να γνωρίσει τον Λευί. Άλλωστε, και πάλι το πνεύμα του Ιεχωβά θα φρόντιζε να είναι ακριβής η καταγραφή αυτού του μέρους της Γραφής.—Έξοδ. 6:16, 18, 20· Αριθ. 26:59.
5. Ποιες εσωτερικές αποδείξεις παρέχει η Αγία Γραφή για το ότι ο Μωυσής έγραψε το βιβλίο Γένεσις;
5 Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος έγραψε το βιβλίο Γένεσις. Από τον καιρό του Ιησού του Ναυή—διαδόχου του Μωυσή—και ύστερα βρίσκουμε συχνά τη φράση ‘το βιβλίο του νόμου του Μωυσή’ και άλλες παρόμοιες αναφορές στα πρώτα 5 βιβλία της Γραφής, ένα από τα οποία είναι το βιβλίο Γένεσις. Μάλιστα, γίνεται μνεία του Μωυσή περίπου 200 φορές σε 27 από τα μεταγενέστερα βιβλία της Γραφής. Οι Ιουδαίοι ποτέ δεν αμφισβήτησαν το ότι ο Μωυσής έγραψε αυτό το βιβλίο. Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές συχνά αναφέρουν τον Μωυσή ως αυτόν που έγραψε ‘το νόμο’, και η μεγαλύτερη πιστοποίηση αυτού του γεγονότος προέρχεται από τον Ιησού Χριστό. Ο Μωυσής έγραψε κατόπιν άμεσης εντολής του Ιεχωβά και υπό την έμπνευσή Του.—Έξοδ. 17:14· 34:27· Ιησ. Ναυή 8:31· Δαν. 9:13· Λουκ. 24:27, 44.
6. Τι δείχνει ότι ο άνθρωπος ήταν σε θέση να γράφει από τις αρχές της ιστορίας του;
6 Μερικοί σκεπτικιστές ρωτούν: Μα πώς ήταν δυνατόν να μπορούσαν να γράψουν ο Μωυσής και οι προγενέστεροί του; Δεν είναι η γραφή κάτι που ο άνθρωπος ανέπτυξε αργότερα; Φαίνεται ότι ο άνθρωπος ήταν σε θέση να γράφει από τις αρχές της ιστορίας του, ίσως και πριν από τον Κατακλυσμό των ημερών του Νώε, ο οποίος έλαβε χώρα το 2370 Π.Κ.Χ. Υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι ο άνθρωπος μπορούσε να γράφει από τότε; Μολονότι αληθεύει ότι οι αρχαιολόγοι έχουν πει πως ορισμένες πήλινες πλάκες που έχουν ανακαλύψει χρονολογούνται από περιόδους προγενέστερες του 2370 Π.Κ.Χ., αυτές οι χρονολογίες δεν είναι παρά υποθέσεις. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η Αγία Γραφή δείχνει σαφώς ότι οι άνθρωποι είχαν αρχίσει να κτίζουν πόλεις, να επινοούν μουσικά όργανα και να κατασκευάζουν μεταλλικά εργαλεία πολύ πριν από τον Κατακλυσμό. (Γέν. 4:17, 21, 22) Λογικά, λοιπόν, δεν θα πρέπει να ήταν δύσκολο για τους ανθρώπους να αναπτύξουν κάποια μέθοδο γραφής.
7. Ποια στοιχεία υπάρχουν από κοσμικές πηγές για έναν παγγήινο κατακλυσμό και για τους τρεις κλάδους της ανθρώπινης φυλής, παρόμοια μ’ αυτά που αναφέρονται στην αφήγηση της Αγίας Γραφής;
7 Και σε πολλούς άλλους τομείς έχει αποδειχθεί ότι το βιβλίο Γένεσις είναι καταπληκτικά συνεπές με τα αποδεδειγμένα γεγονότα. Μόνο το βιβλίο Γένεσις δίνει μια αληθινή και αντικειμενική αφήγηση για τον Κατακλυσμό και για εκείνους που επέζησαν απ’ αυτόν, αν και αφηγήσεις για κάποιον κατακλυσμό και για την επιβίωση ανθρώπων απ’ αυτόν (σε πολλές περιπτώσεις, επειδή διαφυλάχθηκαν μέσα σ’ ένα πλεούμενο) βρίσκονται στους θρύλους πολλών κλάδων της ανθρώπινης οικογένειας. Επίσης, η αφήγηση του βιβλίου Γένεσις προσδιορίζει πού κατοίκησαν αρχικά οι διάφοροι κλάδοι του ανθρώπινου γένους, οι οποίοι προέρχονται από τους τρεις γιους του Νώε—Σημ, Χαμ και Ιάφεθ.b Ο Δρ Μέλβιν Γκ. Κάιλ, της Θεολογικής Σχολής Ξενία του Μισούρι στις Η.Π.Α., λέει: «Είναι γεγονός αναμφισβήτητο το ότι από ένα κεντρικό σημείο, κάπου στη Μεσοποταμία, ο χαμιτικός κλάδος της φυλής μετανάστευσε προς τα νοτιοδυτικά, ο ιαφεθιτικός κλάδος προς τα βορειοδυτικά και ο σημιτικός κλάδος ‘προς ανατολάς’, προς τη ‘γη Σενναάρ’».c
8. Ποιες άλλες αποδείξεις πιστοποιούν την αυθεντικότητα του βιβλίου Γένεσις;
8 Το ότι το βιβλίο Γένεσις αποτελεί αυθεντικό μέρος του θεϊκού υπομνήματος καταδεικνύεται και από την εσωτερική αρμονία που έχει, καθώς επίσης και από το ότι βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με την υπόλοιπη θεόπνευστη Γραφή. Η ειλικρίνειά του φανερώνει ότι γράφτηκε από κάποιον ο οποίος φοβόταν τον Ιεχωβά και αγαπούσε την αλήθεια, και ο οποίος χωρίς να διστάσει έγραψε τόσο για τις αμαρτίες του έθνους όσο και για τις αμαρτίες εκείνων που είχαν σημαίνουσα θέση στον Ισραήλ. Προπαντός η απόλυτη ακρίβεια με την οποία εκπληρώθηκαν οι προφητείες του, όπως θα καταδειχθεί προς το τέλος αυτού του κεφαλαίου, δείχνει ότι το βιβλίο Γένεσις είναι έξοχο παράδειγμα συγγράμματος εμπνευσμένου από τον Ιεχωβά Θεό.—Γέν. 9:20-23· 37:18-35· Γαλ. 3:8, 16.
ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΕΝΕΣΙΣ
9. (α) Τι αναφέρεται σχετικά με το δημιουργικό έργο του Θεού στο 1ο κεφάλαιο του βιβλίου Γένεσις; (β) Ποιες επιπρόσθετες λεπτομέρειες, σχετικά με τον άνθρωπο, δίνει το 2ο κεφάλαιο;
9 Η δημιουργία του ουρανού και της γης, και η προετοιμασία της γης για κατοικία του ανθρώπου (1:1–2:25). Ανατρέχοντας προφανώς δισεκατομμύρια έτη πίσω, το βιβλίο Γένεσις αρχίζει με εντυπωσιακή απλότητα: «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην». Η γεμάτη νόημα εναρκτήρια αυτή φράση καταδεικνύει ότι ο Θεός είναι ο Δημιουργός και ότι η υλική του δημιουργία είναι ο ουρανός και η γη. Με υπέροχες και καλοδιαλεγμένες λέξεις, το 1ο κεφάλαιο συνεχίζει και αφηγείται σε γενικές γραμμές το δημιουργικό έργο που έχει σχέση με τη γη. Αυτό επιτελείται σε 6 χρονικές περιόδους που ονομάζονται ημέρες· καθεμιά αρχίζει με «εσπέρα», όταν το δημιουργικό έργο εκείνης της περιόδου δεν διαγράφεται καθαρά και τελειώνει μ’ ένα λαμπρό πρωί, καθώς το μεγαλείο του δημιουργικού έργου γίνεται ολοφάνερο. Σε διαδοχικές ‘ημέρες’ εμφανίζονται το φως· η ατμόσφαιρα· η ξηρά και η βλάστηση· τα φωτεινά σώματα που θα διαχωρίζουν τη μέρα από τη νύχτα· τα ψάρια και τα πτηνά· και τα χερσαία ζώα και τελικά ο άνθρωπος. Ο Θεός κάνει εδώ γνωστό το νόμο που έχει θέσει για να διέπει τα είδη, τον ανυπέρβλητο φραγμό ο οποίος καθιστά αδύνατη την εξέλιξη του ενός είδους σε κάποιο άλλο. Ο Θεός, αφού δημιουργεί τον άνθρωπο «κατ’ εικόνα» Του, αναγγέλλει τον τριπλό σκοπό που έχει για τον άνθρωπο εδώ πάνω στη γη: να τη γεμίσει με δίκαιους απογόνους, να την καθυποτάξει και να έχει σε υποταγή τη ζωική κτίση. Ο Ιεχωβά ευλογεί και ανακηρύσσει ιερή την έβδομη ‘ημέρα’, και εκείνος τώρα αρχίζει να ‘αναπαύεται από πάντων των έργων αυτού, τα οποία έκτισε’. Στη συνέχεια, υπάρχει μια λεπτομερής και αναλυτική αφήγηση του δημιουργικού έργου του Θεού που σχετίζεται με τον άνθρωπο. Αυτή περιγράφει τον κήπο της Εδέμ και την τοποθεσία του, δηλώνει το νόμο του Θεού για το απαγορευμένο δέντρο, λέει ότι ο Αδάμ δίνει ονόματα στα ζώα και, κατόπιν, εξιστορεί πώς διευθετεί ο Ιεχωβά τον πρώτο γάμο, δημιουργώντας μια σύζυγο από το σώμα του Αδάμ και παρουσιάζοντάς την στον Αδάμ.
10. Ποια εξήγηση δίνει το βιβλίο Γένεσις για την προέλευση της αμαρτίας και του θανάτου, και ποιος σπουδαίος σκοπός γίνεται γνωστός εδώ;
10 Εισέρχεται η αμαρτία και ο θάνατος στον κόσμο· προλέγεται ένα ‘σπέρμα’ ως απελευθερωτής (3:1–5:5). Η γυναίκα τρώει τον απαγορευμένο καρπό και πείθει το σύζυγό της να στασιάσει κι αυτός· έτσι η Εδέμ μολύνεται από την ανυπακοή. Ο Θεός δείχνει αμέσως με ποιο μέσο θα επιτελέσει το σκοπό του: ‘Και είπε ο Ιεχωβά Θεός προς τον όφιν [τον Σατανά, τον αόρατο υποκινητή του στασιασμού], . . . έχθραν θέλω στήσει αναμέσον σού και της γυναικός, και αναμέσον του σπέρματός σου και του σπέρματος αυτής· αυτό θέλει σου συντρίψει την κεφαλήν, και συ θέλεις κεντήσει την πτέρναν αυτού’. (3:14, 15) Ο άνθρωπος αποβάλλεται από τον κήπο, για να ζήσει μέσα στα αγκάθια και στα τριβόλια με πόνο και μόχθο, χύνοντας ιδρώτα. Τελικά, πρέπει να πεθάνει και να επιστρέψει στη γη από την οποία έχει παρθεί. Μόνο οι απόγονοί του μπορούν να ελπίζουν στο υποσχεμένο Σπέρμα.
11. Πώς συνεχίζονται οι ολέθριες συνέπειες της αμαρτίας και έξω από την Εδέμ;
11 Οι ολέθριες συνέπειες της αμαρτίας συνεχίζονται και έξω από την Εδέμ. Ο Κάιν, το πρώτο παιδί που αποκτά ο άνθρωπος, φονεύει τον αδελφό του Άβελ, έναν πιστό δούλο του Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά εξορίζει τον Κάιν στη γη ‘Νωδ [της Φυγής, ΜΝΚ]’, όπου αυτός φέρνει στον κόσμο απογόνους, τους οποίους αργότερα θα εξαλείψει τελείως ο Κατακλυσμός. Ο Αδάμ έχει τώρα άλλον ένα γιο, τον Σηθ, ο οποίος αποκτά ένα γιο, τον Ενώς· εκείνη την εποχή οι άνθρωποι αρχίζουν να επικαλούνται υποκριτικά το όνομα του Ιεχωβά. Ο Αδάμ πεθαίνει σε ηλικία 930 ετών.
12. Πώς καταστρέφεται η γη στις μέρες του Νώε;
12 Πονηροί άνθρωποι και άγγελοι καταστρέφουν τη γη· ο Θεός φέρνει τον Κατακλυσμό (5:6–11:9). Εδώ δίνεται η γενεαλογική γραμμή που ξεκινάει από τον Σηθ. Από τους απογόνους του Σηθ ξεχωρίζει ο Ενώχ, ο οποίος αγιάζει το όνομα του Ιεχωβά επειδή ‘περπατάει μαζί με τον [αληθινό, ΜΝΚ] Θεό’. (5:22) Ο επόμενος άνθρωπος που έχει αξιοσημείωτη πίστη είναι ένας δισέγγονος του Ενώχ, ο Νώε, ο οποίος γεννιέται 1.056 έτη μετά τη δημιουργία του Αδάμ. Εκείνον τον καιρό συμβαίνει κάτι που αυξάνει τη βία στη γη. Κάποιοι άγγελοι του Θεού εγκαταλείπουν την ουράνια κατοικία τους για να παντρευτούν τις όμορφες κόρες των ανθρώπων. Αυτή η αυθαίρετη συμβίωση έχει ως αποτέλεσμα μια υβριδική φυλή γιγάντων, γνωστών ως Νεφιλείμ (που σημαίνει «Καταρρίπτοντες»), που κάνουν όνομα, όχι για τον Θεό, αλλά για τον εαυτό τους. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά αναγγέλλει στον Νώε ότι πρόκειται να εξαλείψει τους ανθρώπους και τα κτήνη εξαιτίας της συνεχιζόμενης κακίας του ανθρώπινου γένους. Μόνο ο Νώε βρίσκει εύνοια ενώπιον του Ιεχωβά.
13. Πώς αγιάζει τώρα το όνομά του ο Ιεχωβά;
13 Ο Νώε αποκτά τον Σημ, τον Χαμ και τον Ιάφεθ. Καθώς η βία και οι καταστροφές συνεχίζονται στη γη, ο Ιεχωβά αποκαλύπτει στον Νώε ότι πρόκειται να αγιάσει το όνομά Του μέσω ενός μεγάλου κατακλυσμού και δίνει εντολή στον Νώε να φτιάξει μια κιβωτό για διάσωση, δίνοντάς του λεπτομερή σχέδια για την κατασκευή της. Ο Νώε υπακούει πρόθυμα και βάζει στην κιβωτό την 8μελή οικογένειά του, καθώς και ζώα και πτηνά· και τότε, στο 600ό έτος της ζωής του (2370 Π.Κ.Χ.) αρχίζει ο Κατακλυσμός. Η νεροποντή κρατάει 40 μέρες, μέχρι που ακόμη και τα ψηλά βουνά καλύπτονται κατά 15 πήχεις (περ. 7 μ.) από τα νερά. Όταν, ύστερα από ένα έτος, ο Νώε είναι πλέον σε θέση να βγει από την κιβωτό, ακολουθούμενος από την οικογένειά του, το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να προσφέρει μια μεγάλη θυσία ευχαριστίας στον Ιεχωβά.
14. Ποια εντολή δίνει τώρα ο Ιεχωβά, ποια διαθήκη κάνει και ποια είναι μερικά χαρακτηριστικά γεγονότα της ζωής του Νώε;
14 Ο Ιεχωβά τώρα ευλογεί τον Νώε και την οικογένειά του και τους προστάζει να γεμίσουν τη γη με τους απογόνους τους. Ο νόμος που τους δίνει ο Θεός τούς επιτρέπει να τρώγουν κρέας, αλλά απαιτεί να απέχουν από αίμα, το οποίο είναι η ψυχή, δηλαδή η ζωή, της σάρκας, και δηλώνει ότι θα θανατώνεται οπωσδήποτε όποιος φονεύει. Με την εμφάνιση του ουράνιου τόξου επιβεβαιώνεται η διαθήκη που κάνει ο Θεός να μη φέρει ποτέ πια κατακλυσμό στη γη. Αργότερα, ο Χαμ δείχνει ασέβεια προς τον Νώε, που είναι προφήτης του Ιεχωβά. Όταν το μαθαίνει αυτό ο Νώε, απευθύνει μια κατάρα στον Χαναάν, γιο του Χαμ, αλλά δίνει και μια ευλογία που δείχνει ότι ο Σημ θα ευνοηθεί ιδιαίτερα και ότι θα ευλογηθεί και ο Ιάφεθ. Ο Νώε πεθαίνει σε ηλικία 950 ετών.
15. Πώς επιχειρούν ορισμένοι άνθρωποι να κάνουν όνομα για τον εαυτό τους, και πώς ματαιώνει ο Ιεχωβά τις προθέσεις τους;
15 Οι τρεις γιοι του Νώε εκτελούν την εντολή του Θεού που έλεγε να πληθυνθούν, κι έτσι έρχονται σε ύπαρξη 70 οικογένειες, οι πρόγονοι της σημερινής ανθρώπινης φυλής. Ο Νεβρώδ, εγγονός του Χαμ, δεν συγκαταλέγεται σ’ αυτές, προφανώς επειδή γίνεται «ισχυρός κυνηγός ενώπιον του Κυρίου [εναντίον του Ιεχωβά, ΜΝΚ]». (10:9) Αυτός ιδρύει ένα βασίλειο και αρχίζει να οικοδομεί πόλεις. Τον καιρό εκείνο μιλιέται μια γλώσσα σε ολόκληρη τη γη. Ορισμένοι άνθρωποι, αντί να διασκορπιστούν σε όλη τη γη για να την κατοικήσουν και να την καλλιεργήσουν, αποφασίζουν να κτίσουν μια πόλη και έναν πύργο, που η κορυφή του να φτάνει στον ουρανό, προκειμένου να κάνουν όνομα για τον εαυτό τους. Ωστόσο, ο Ιεχωβά ματαιώνει τις προθέσεις τους, συγχέοντας τη γλώσσα τους, κι έτσι τους διασκορπίζει. Η πόλη ονομάζεται Βαβέλ (που σημαίνει «Σύγχυση»).
16. (α) Γιατί είναι σπουδαία η γενεαλογία του Σημ; (β) Πώς φτάνει ο Άβραμ στο σημείο να ονομαστεί ‘φίλος του Ιεχωβά’, και τι ευλογίες λαβαίνει;
16 Η πολιτεία του Θεού με τον Αβραάμ (11:10–25:26). Αναφέρεται η σημαντική γενεαλογική γραμμή των απογόνων του Σημ, μέχρι το γιο τού Θάρα, τον Άβραμ, και παρέχονται επίσης οι χρονολογικοί κρίκοι. Ο Άβραμ, αντί να επιζητεί να κάνει όνομα για τον εαυτό του, ασκεί πίστη στον Θεό. Με εντολή του Θεού φεύγει από τη χαλδαϊκή πόλη Ουρ και, σε ηλικία 75 ετών, διαβαίνει τον Ευφράτη, καθώς κατευθύνεται προς τη γη Χαναάν, και επικαλείται το όνομα του Ιεχωβά. Λόγω της πίστης και της υπακοής του, φτάνει στο σημείο να ονομαστεί ‘φίλος [αγαπητός] του Ιεχωβά’, και ο Θεός εδραιώνει μια διαθήκη μ’ αυτόν. (Ιακ. 2:23· 2 Χρον. 20:7· Ησ. 41:8) Ο Θεός προστατεύει τον Άβραμ και τη γυναίκα του στη διάρκεια μιας σύντομης παραμονής τους στην Αίγυπτο. Όταν επιστρέφει στη Χαναάν, ο Άβραμ δείχνει ότι είναι γενναιόδωρος και ειρηνόφιλος αφήνοντας τον ανιψιό και συλλάτρη του, τον Λωτ, να διαλέξει το καλύτερο μέρος της γης. Αργότερα, σώζει τον Λωτ από τα χέρια των τεσσάρων βασιλιάδων που τον έχουν πάρει αιχμάλωτο. Κατόπιν, καθώς ο Άβραμ γυρίζει από τη μάχη, συναντάει τον Μελχισεδέκ, βασιλιά της Σαλήμ, ο οποίος, ως ιερέας του Θεού, ευλογεί τον Άβραμ και στον οποίον ο Άβραμ δίνει δέκατα.
17. Πώς διευρύνει ο Θεός τη διαθήκη του, και τι αποκαλύπτεται σχετικά με το σπέρμα του Άβραμ;
17 Αργότερα, παρουσιάζεται ο Θεός στον Άβραμ, του αναγγέλλει ότι Αυτός είναι «υπερασπιστής [ασπίδα, ΜΝΚ]» του και διευρύνει την υπόσχεση της διαθήκης, αποκαλύπτοντας ότι το σπέρμα του Άβραμ θα γίνει σαν τα άστρα του ουρανού σε αριθμό. Λέει στον Άβραμ ότι το σπέρμα του θα υποφέρει 400 έτη, αλλά ότι ο Θεός θα το απελευθερώσει, φέρνοντας κρίση στο έθνος που το έκανε να υποφέρει. Όταν ο Άβραμ είναι 85 ετών, η Σάρα, η γυναίκα του, που είναι ακόμη άτεκνη, του δίνει την Αιγύπτια υπηρέτριά της, την Άγαρ, για να αποκτήσει παιδί απ’ αυτήν. Γεννιέται ο Ισμαήλ και αυτός θεωρείται ο πιθανός κληρονόμος. Όμως, ο σκοπός του Ιεχωβά είναι άλλος. Όταν ο Άβραμ είναι 99 ετών, ο Ιεχωβά μετατρέπει το όνομά του σε Αβραάμ, μετατρέπει το όνομα της Σάρας σε Σάρρα και υπόσχεται ότι η Σάρρα θα γεννήσει γιο. Δίνει στον Αβραάμ τη διαθήκη της περιτομής, και εκείνος περιτέμνει αμέσως την οικογένειά του.
18. Ποια αξιοσημείωτα γεγονότα χαρακτηρίζουν τη ζωή του Λωτ;
18 Τώρα, ο Θεός αναγγέλλει στο φίλο Του, τον Αβραάμ, την απόφασή Του να καταστρέψει τα Σόδομα και τα Γόμορρα, εξαιτίας της βαριάς αμαρτίας τους. Άγγελοι του Ιεχωβά προειδοποιούν τον Λωτ και τον βοηθούν να φύγει γρήγορα από τα Σόδομα μαζί με τη γυναίκα και τις δυο κόρες του. Όμως, η γυναίκα του γίνεται στήλη άλατος, επειδή αργοπορεί για να κοιτάξει τα πράγματα που αφήνει πίσω της. Οι κόρες του Λωτ, για να αποκτήσουν απογόνους, μεθούν τον πατέρα τους με κρασί, κοιμούνται μαζί του, κι έτσι γεννούν δυο γιους, που γίνονται οι πατέρες των εθνών Μωάβ και Αμμών.
19. Ποια δοκιμασία, σχετικά με το Σπέρμα, αντιμετωπίζει με επιτυχία ο Αβραάμ, και τι αποκαλύπτει περαιτέρω ο Ιεχωβά επιβεβαιώνοντας την υπόσχεσή Του;
19 Ο Θεός προστατεύει τη Σάρρα για να μη μολυνθεί από τον Αβιμέλεχ των Φιλισταίων. Ο υποσχεμένος κληρονόμος, ο Ισαάκ, γεννιέται όταν ο Αβραάμ είναι 100 ετών και η Σάρρα περίπου 90. Ύστερα από 5 περίπου έτη, ο 19χρονος Ισμαήλ κοροϊδεύει τον κληρονόμο Ισαάκ και, ως αποτέλεσμα, η Άγαρ και ο Ισμαήλ αποπέμπονται, πράγμα που επιδοκιμάζει ο Θεός. Μερικά έτη αργότερα, ο Θεός δοκιμάζει τον Αβραάμ, δίνοντάς του εντολή να θυσιάσει το γιο του Ισαάκ σ’ ένα από τα βουνά του Μοριά. Η μεγάλη πίστη που έχει ο Αβραάμ στον Ιεχωβά δεν κλονίζεται. Επιχειρεί να θυσιάσει το γιο και κληρονόμο του, αλλά ο Ιεχωβά τον εμποδίζει και του προμηθεύει ένα κριάρι, για να θυσιάσει αυτό στη θέση του γιου του. Ο Ιεχωβά επιβεβαιώνει και πάλι την υπόσχεση που έχει δώσει στον Αβραάμ, λέγοντας ότι θα πολλαπλασιάσει το σπέρμα του Αβραάμ σαν τα άστρα του ουρανού και σαν τους κόκκους της άμμου που βρίσκεται στην ακροθαλασσιά. Δείχνει ότι αυτό το σπέρμα θα κυριεύσει τις πύλες των εχθρών του και ότι όλα τα έθνη της γης «θέλουσιν ευλογηθή [θα ευλογήσουν οπωσδήποτε τον εαυτό τους, ΜΝΚ]» μέσω του Σπέρματος.
20. Πώς φροντίζει ο Αβραάμ να βρει σύζυγο για τον Ισαάκ, και πώς καθιστά μοναδικό κληρονόμο τον Ισαάκ;
20 Η Σάρρα πεθαίνει σε ηλικία 127 ετών και ενταφιάζεται σ’ έναν αγρό που αγοράζει ο Αβραάμ από τους γιους του Χετ. Ο Αβραάμ τώρα στέλνει τον επιστάτη του να βρει σύζυγο για τον Ισαάκ από τη χώρα των συγγενών του. Ο Ιεχωβά οδηγεί τον υπηρέτη στην οικογένεια του Βαθουήλ, γιου του Ναχώρ, και γίνονται διευθετήσεις να γυρίσει αυτός μαζί με τη Ρεβέκκα. Η Ρεβέκκα πηγαίνει πρόθυμα, με τις ευλογίες της οικογένειάς της, και παντρεύεται τον Ισαάκ. Ο Αβραάμ, από την πλευρά του, παίρνει άλλη μια γυναίκα, τη Χεττούρα, και κάνει μαζί της 6 γιους. Τους δίνει, όμως, δώρα και τους απομακρύνει, και καθιστά μοναδικό κληρονόμο του τον Ισαάκ. Κατόπιν, σε ηλικία 175 ετών, ο Αβραάμ πεθαίνει.
21. Πώς αποκτούν δίδυμους γιους ο Ισαάκ και η Ρεβέκκα;
21 Όπως είχε προείπει ο Ιεχωβά, ο ετεροθαλής αδελφός του Ισαάκ, ο Ισμαήλ, γίνεται αρχηγός ενός μεγάλου έθνους, που ιδρύεται από τους 12 φύλαρχους γιους του. Επί 20 έτη η Ρεβέκκα παραμένει στείρα, αλλά ο Ισαάκ συνεχίζει να ικετεύει τον Ιεχωβά, και εκείνη γεννάει δίδυμα—τον Ησαύ και τον Ιακώβ—για τους οποίους ο Ιεχωβά τής έχει πει ότι ο μεγαλύτερος θα υπηρετήσει τον μικρότερο. Ο Ισαάκ είναι τώρα 60 ετών.
22. Πώς θεωρούν ο Ησαύ και ο Ιακώβ τη διαθήκη που έχει γίνει με τον Αβραάμ, και με ποια αποτελέσματα;
22 Ο Ιακώβ και οι 12 γιοι του (25:27–37:1). Του Ησαύ του αρέσει το κυνήγι. Μια μέρα, γυρίζει από το κυνήγι και πουλάει τα πρωτοτόκιά του στον Ιακώβ για λίγο φαγητό, επειδή δεν εκτιμά τη διαθήκη που έχει γίνει με τον Αβραάμ. Επιπλέον, παντρεύεται 2 Χετταίες (και αργότερα μια Ισμαηλίτισσα), οι οποίες γίνονται πηγή πικρίας για τους γονείς του. Ο Ιακώβ, με τη βοήθεια της μητέρας του, παριστάνει τον Ησαύ για να πάρει την ευλογία του πρωτότοκου. Ο Ησαύ, που δεν έχει αποκαλύψει στον Ισαάκ ότι έχει πουλήσει τα πρωτοτόκια, μόλις μαθαίνει τι έκανε ο Ιακώβ, σχεδιάζει να τον σκοτώσει· γι’ αυτό, η Ρεβέκκα συμβουλεύει τον Ιακώβ να καταφύγει στη Χαρράν, στον αδελφό της τον Λάβαν. Πριν φύγει ο Ιακώβ, ο Ισαάκ τον ευλογεί και πάλι και τον συμβουλεύει να μην παντρευτεί ειδωλολάτρισσα, αλλά κάποια από την οικογένεια της μητέρας του. Στη Βαιθήλ, καθώς πηγαίνει προς τη Χαρράν, ο Ιακώβ βλέπει σ’ ένα όνειρό του τον Ιεχωβά, ο οποίος τον καθησυχάζει και επιβεβαιώνει την υπόσχεση της διαθήκης προς αυτόν.
23. (α) Πώς αποκτά ο Ιακώβ 12 γιους; (β) Γιατί χάνει ο Ρουβήν τα πρωτοτόκια;
23 Στη Χαρράν, ο Ιακώβ δουλεύει για τον Λάβαν, και παντρεύεται τις 2 κόρες του, τη Λεία και τη Ραχήλ. Μολονότι αυτή την πολυγαμία τού την επιβάλλει ο Λάβαν με τέχνασμα, ο Θεός την ευλογεί δίνοντας στον Ιακώβ 12 γιους και μια κόρη μέσω των συζύγων του και των 2 υπηρετριών τους, της Ζελφά και της Βαλλά. Ο Θεός φροντίζει να μεγαλώσουν πολύ τα κοπάδια του Ιακώβ, και κατόπιν του λέει να επιστρέψει στη γη των προπατόρων του. Ο Λάβαν καταδιώκει τον Ιακώβ, αλλά κάνουν διαθήκη στον τόπο που λέγεται Γαλεέδ και Μισπά (στην εβραϊκή), δηλαδή Σκοπιά. Καθώς ο Ιακώβ συνεχίζει το ταξίδι του, τον καθησυχάζουν άγγελοι, και μια νύχτα παλεύει μ’ έναν άγγελο, ο οποίος τελικά τον ευλογεί και μετατρέπει το όνομά του από Ιακώβ σε Ισραήλ. Ο Ιακώβ κανονίζει μια ειρηνική συνάντηση με τον Ησαύ και πηγαίνει στη Συχέμ. Εδώ ο γιος του αρχηγού των Ευαίων βιάζει την κόρη του Ιακώβ, τη Δείνα. Τα αδέλφια της Συμεών και Λευί παίρνουν εκδίκηση, σφάζοντας τους άντρες της Συχέμ. Αυτό δυσαρεστεί τον Ιακώβ, επειδή αυτός, ως αντιπρόσωπος του Ιεχωβά, αποκτά κακή φήμη στην περιοχή. Ο Θεός τού λέει να πάει στη Βαιθήλ και να κάνει εκεί ένα θυσιαστήριο. Στο γυρισμό από τη Βαιθήλ πεθαίνει η Ραχήλ την ώρα που γεννάει το 12ο γιο του Ιακώβ, τον Βενιαμίν. Ο Ρουβήν βιάζει την υπηρέτρια της Ραχήλ, τη Βαλλά, μητέρα 2 γιων του Ιακώβ, και γι’ αυτό χάνει τα πρωτοτόκια. Λίγο μετά απ’ αυτό, πεθαίνει ο Ισαάκ, σε ηλικία 180 ετών, και τον ενταφιάζουν οι γιοι του Ησαύ και Ιακώβ.
24. Γιατί πηγαίνουν να μείνουν ο Ησαύ και το σπιτικό του στην ορεινή περιοχή του Σηείρ;
24 Ο Ησαύ και το σπιτικό του πηγαίνουν να μείνουν στην ορεινή περιοχή του Σηείρ, επειδή τα πλούτη τα οποία έχουν συσσωρεύσει ο Ησαύ και ο Ιακώβ είναι τόσο πολλά που δεν μπορούν πια να συγκατοικούν. Κατόπιν, αναφέρονται οι απόγονοι που απέκτησε ο Ησαύ, καθώς και ‘οι ηγεμόνες’ και οι βασιλιάδες του Εδώμ. Ο Ιακώβ συνεχίζει να κατοικεί στη Χαναάν.
25. Ποια γεγονότα έχουν ως αποτέλεσμα να γίνει ο Ιωσήφ δούλος στην Αίγυπτο;
25 Στην Αίγυπτο για να σώσουν τη ζωή τους (37:2–50:26). Επειδή ο Ιεχωβά δείχνει εύνοια στον Ιωσήφ και τον κάνει να δει μερικά όνειρα, οι μεγαλύτεροι αδελφοί του φτάνουν στο σημείο να τον μισούν. Καταστρώνουν σχέδια για να τον σκοτώσουν, αλλά αντί να τον σκοτώσουν, τον πουλούν σε κάποιους Ισμαηλίτες εμπόρους που περνούν από εκεί. Βυθίζουν τον «ποικιλόχρωμον [ριγωτό, ΜΝΚ]» χιτώνα του Ιωσήφ στο αίμα ενός κατσικιού και τον παρουσιάζουν στον Ιακώβ ως απόδειξη ότι ο 17χρονος αυτός νέος κατασπαράχθηκε από κάποιο θηρίο. Τον Ιωσήφ τον πηγαίνουν στην Αίγυπτο και τον πουλούν στον Πετεφρή, τον αρχηγό των σωματοφυλάκων του Φαραώ.
26. Γιατί είναι σπουδαία η αφήγηση της γέννησης του Φαρές;
26 Το 38ο κεφάλαιο αλλάζει προς στιγμή θέμα για να αφηγηθεί τη γέννηση του Φαρές από τη Θάμαρ—η οποία, μ’ ένα στρατήγημα, καταφέρνει να κάνει τον πεθερό της, τον Ιούδα, να συνάψει μαζί της το γάμο που θα έπρεπε να είχε συναφθεί μεταξύ αυτής και του γιου του. Η αφήγηση αυτή υπογραμμίζει και πάλι με πόσο μεγάλη προσοχή αναφέρει η Γραφή κάθε εξέλιξη που οδηγεί στην παραγωγή του Σπέρματος της υπόσχεσης. Ο γιος του Ιούδα, ο Φαρές, γίνεται πρόγονος του Ιησού.—Λουκ. 3:23, 33.
27. Πώς γίνεται ο Ιωσήφ πρωθυπουργός της Αιγύπτου;
27 Στο μεταξύ, ο Ιεχωβά ευλογεί τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο και ο Ιωσήφ γίνεται σημαίνον πρόσωπο στο σπίτι του Πετεφρή. Ωστόσο, τα πράγματα γίνονται δύσκολα γι’ αυτόν όταν αρνείται να επιφέρει μομφή στο όνομα του Θεού διαπράττοντας πορνεία με τη γυναίκα του Πετεφρή, κι έτσι τον ρίχνουν στη φυλακή με ψεύτικη κατηγορία. Εκεί τον χρησιμοποιεί ο Ιεχωβά για να ερμηνεύσει τα όνειρα δυο συγκρατουμένων του, του οινοχόου και του σιτοποιού του Φαραώ. Αργότερα, όταν ο Φαραώ βλέπει ένα όνειρο το οποίο του προκαλεί μεγάλη ανησυχία, του αναφέρουν την ικανότητα που έχει ο Ιωσήφ, κι έτσι βγάζουν γρήγορα τον Ιωσήφ από τη φυλακή και τον φέρνουν στον Φαραώ. Ο Ιωσήφ, αποδίδοντας την τιμή στον Θεό, ερμηνεύει το όνειρο, προλέγοντας ότι θα έρθουν 7 έτη αφθονίας και μετά θα ακολουθήσουν 7 έτη πείνας. Ο Φαραώ αναγνωρίζει ότι «το πνεύμα του Θεού» είναι πάνω στον Ιωσήφ, και τον διορίζει πρωθυπουργό για να χειριστεί την κατάσταση. (Γέν. 41:38) Τώρα, σε ηλικία 30 ετών, ο Ιωσήφ, ασκώντας συνετή διαχείριση, αποθηκεύει τρόφιμα στην 7χρονη περίοδο της αφθονίας. Κατόπιν, τον καιρό της παγκόσμιας πείνας που ακολουθεί, πουλάει τα σιτηρά στο λαό της Αιγύπτου και των άλλων εθνών που έρχονται στην Αίγυπτο για να βρουν τρόφιμα.
28. Ποια γεγονότα πλαισιώνουν τη μετοίκηση της οικογένειας του Ιακώβ στην Αίγυπτο;
28 Τελικά, ο Ιακώβ στέλνει τους 10 μεγαλύτερους γιους του στην Αίγυπτο για να πάρουν σιτηρά. Ο Ιωσήφ τούς αναγνωρίζει, αλλά εκείνοι δεν τον αναγνωρίζουν. Ο Ιωσήφ κρατάει όμηρο τον Συμεών και απαιτεί να του φέρουν το μικρότερο αδελφό τους όταν θα ξανάρθουν για να πάρουν σιτηρά. Όταν οι 9 γιοι επιστρέφουν με τον Βενιαμίν, ο Ιωσήφ αποκαλύπτει την ταυτότητά του, λέει στους 10 ενόχους ότι τους έχει συγχωρήσει και τους παραγγέλλει να πάνε να φέρουν τον Ιακώβ και να μετοικήσουν στην Αίγυπτο για να μην υποφέρουν στη διάρκεια της πείνας. Ο Ιακώβ, λοιπόν, μαζί με 66 απογόνους του, μετοικεί στην Αίγυπτο. Ο Φαραώ τούς παραχωρεί το καλύτερο μέρος της γης, τη γη Γεσέν, όπου και εγκαθίστανται.
29. Ποια σπουδαία σειρά προφητειών διατυπώνει ο Ιακώβ στην επιθανάτια κλίνη του;
29 Ο Ιακώβ, λίγο πριν πεθάνει, ευλογεί τον Εφραΐμ και τον Μανασσή, τους γιους του Ιωσήφ, και κατόπιν καλεί όλους μαζί τους 12 γιους του για να τους πει τι θα τους συμβεί «εν ταις εσχάταις ημέραις [στο τελικό μέρος των ημερών, ΜΝΚ]». (49:1) Τους δίνει τώρα μια σειρά λεπτομερών προφητειών, που όλες εκπληρώνονται με αξιοσημείωτο τρόπο από τότε και ύστερα.d Εδώ προλέγει ότι το σκήπτρο της διακυβέρνησης θα παραμείνει στη φυλή Ιούδα μέχρι τον ερχομό του Σηλώ (που σημαίνει «Εκείνος του Οποίου Είναι· Εκείνος στον Οποίον Ανήκει»), του υποσχεμένου Σπέρματος. Αφού ευλογεί τους αρχηγούς των 12 φυλών και δίνει εντολές σχετικά με τη μελλοντική ταφή του στη Γη της Επαγγελίας, ο Ιακώβ πεθαίνει σε ηλικία 147 ετών. Ο Ιωσήφ συνεχίζει να φροντίζει για τους αδελφούς του και τις οικογένειές τους μέχρι που πεθαίνει κι εκείνος, σε ηλικία 110 ετών, αφού πει ότι πιστεύει πως ο Θεός θα επαναφέρει τον Ισραήλ στη γη του και αφού ζητήσει να πάνε και τα δικά του κόκαλα σ’ εκείνη τη Γη της Επαγγελίας.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ
30. (α) Ποια βάση παρέχει το βιβλίο Γένεσις για την κατανόηση των επόμενων βιβλίων της Γραφής; (β) Ποιος είναι ο κατάλληλος αντικειμενικός σκοπός τον οποίον τονίζει το βιβλίο Γένεσις;
30 Ως η αρχή του εμπνευσμένου Λόγου του Θεού, το βιβλίο Γένεσις είναι ανεκτίμητα ωφέλιμο όσον αφορά την παρουσίαση των ένδοξων σκοπών του Ιεχωβά Θεού. Και τι βάση παρέχει για την κατανόηση των επόμενων βιβλίων της Γραφής! Ανάμεσα στα πολλά που αναφέρει, περιγράφει πώς ξεκίνησε και τερματίστηκε ο δίκαιος κόσμος της Εδέμ, πώς αναπτύχθηκε και καταστράφηκε με νερό ο πρώτος κόσμος των ασεβών ανθρώπων και πώς άρχισε να δημιουργείται ο τωρινός κακός κόσμος. Με έξοχο τρόπο εκθέτει το θέμα ολόκληρης της Αγίας Γραφής, δηλαδή, τη δικαίωση του Ιεχωβά μέσω της Βασιλείας, στην οποία θα κυβερνάει το υποσχεμένο ‘σπέρμα’. Δείχνει γιατί πεθαίνει ο άνθρωπος. Από το εδάφιο Γένεσις 3:15 κι έπειτα—και ιδιαίτερα στο υπόμνημα που περιέχει τα περί της πολιτείας του Θεού με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ—εξαίρει την ελπίδα για ζωή στο νέο κόσμο υπό τη Βασιλεία του Σπέρματος. Είναι ωφέλιμο γιατί τονίζει ποιος είναι ο σκοπός που θα πρέπει να έχουν όλοι οι άνθρωποι—να είναι τηρητές ακεραιότητας και να αγιάζουν το όνομα του Ιεχωβά.—Ρωμ. 5:12, 18· Εβρ. 11:3-22, 39, 40· 12:1· Ματθ. 22:31, 32.
31. Αναφέροντας στοιχεία από το συνοδευτικό πίνακα, δείξτε ότι το βιβλίο Γένεσις περιέχει (α) προφητείες γεμάτες νόημα και (β) πολύτιμες αρχές.
31 Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές αναφέρονται σε κάθε αξιοσημείωτο γεγονός και πρόσωπο που αναγράφεται στο βιβλίο Γένεσις. Επιπλέον, όπως καταφαίνεται σε ολόκληρη τη Γραφή, οι προφητείες που είναι γραμμένες στο βιβλίο Γένεσις έχουν εκπληρωθεί με ακρίβεια. Μια απ’ αυτές—εκείνη που έλεγε ότι το σπέρμα του Αβραάμ θα υπέφερε «τετρακόσια έτη»—άρχισε όταν ο Ισμαήλ περιέπαιξε τον Ισαάκ το 1913 Π.Κ.Χ. και τερματίστηκε με την απελευθέρωση από την Αίγυπτο το 1513 Π.Κ.Χ.e (Γέν. 15:13) Παραδείγματα άλλων γεμάτων νόημα προφητειών και της εκπλήρωσής τους παρατίθενται στο συνοδευτικό πίνακα. Επίσης, οι θεϊκές αρχές που αναφέρονται για πρώτη φορά στο βιβλίο Γένεσις είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες, προκειμένου να οικοδομηθεί πίστη και κατανόηση. Οι αρχαίοι προφήτες, καθώς επίσης και ο Ιησούς και οι μαθητές του, συχνά αναφέρονταν σε περικοπές από το βιβλίο Γένεσις και εξηγούσαν την εφαρμογή τους. Καλό θα ήταν να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους, και η μελέτη του συνοδευτικού πίνακα θα μας βοηθήσει να το κάνουμε αυτό.
32. Ποιες σημαντικές πληροφορίες περιέχει το βιβλίο Γένεσις για το γάμο, τη γενεαλογία και τη μέτρηση του χρόνου;
32 Το βιβλίο Γένεσις αποκαλύπτει σαφέστατα το θέλημα και το σκοπό του Θεού αναφορικά με το γάμο, τις κατάλληλες σχέσεις μεταξύ των συζύγων και τις αρχές της ηγεσίας και της εκπαίδευσης στην οικογένεια. Ο ίδιος ο Ιησούς χρησιμοποίησε αυτές τις πληροφορίες όταν παρέθεσε τόσο από το 1ο όσο και από το 2ο κεφάλαιο του βιβλίου Γένεσις, λέγοντας τα εξής: «Δεν ανεγνώσατε ότι ο πλάσας απ’ αρχής άρσεν και θήλυ έπλασεν αυτούς και είπεν, Ένεκεν τούτου θέλει αφήσει άνθρωπος τον πατέρα και την μητέρα και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού, και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν;» (Ματθ. 19:4, 5· Γέν. 1:27· 2:24) Το υπόμνημα του βιβλίου Γένεσις μάς είναι απαραίτητο, αν θέλουμε να μάθουμε τη γενεαλογία της ανθρώπινης οικογένειας και επίσης να υπολογίσουμε πόσο καιρό βρίσκεται ο άνθρωπος εδώ στη γη.—Γέν., κεφ. 5, 7, 10, 11.
33. Αναφέρετε μερικές αρχές και συνήθειες της πατριαρχικής κοινωνίας που είναι σπουδαίες για την κατανόηση της Αγίας Γραφής.
33 Επίσης, το βιβλίο Γένεσις κάνει δυνατή τη μελέτη της πατριαρχικής κοινωνίας, μελέτη πραγματικά ωφέλιμη για το μελετητή της Γραφής. Η πατριαρχική κοινωνία ήταν η διευρυμένη μορφή της οικογενειακής διακυβέρνησης που επικρατούσε στο λαό του Θεού από την εποχή του Νώε μέχρις ότου δόθηκε ο Νόμος στο Όρος Σινά. Πολλές από τις λεπτομέρειες που περιλήφθηκαν στη διαθήκη του Νόμου εφαρμόζονταν ήδη στην πατριαρχική κοινωνία. Αρχές όπως το κοινοτικό όφελος (18:32), η κοινοτική ευθύνη (19:15), η θανατική ποινή καθώς και η ιερότητα του αίματος και της ζωής (9:4-6) και το ότι ο Θεός μισεί την απόδοση δόξας σε ανθρώπους (11:4-8) έχουν επηρεάσει το ανθρώπινο γένος σε όλη την ιστορία. Πολλές νομικές πράξεις και όροι ρίχνουν φως σε μετέπειτα γεγονότα, ακόμη και σε γεγονότα των ημερών του Ιησού. Αν θέλουμε να κατανοήσουμε σαφώς την Αγία Γραφή, πρέπει να ξέρουμε πράγματα όπως ο πατριαρχικός νόμος που ρύθμιζε τη φύλαξη ατόμων και ιδιοκτησίας (Γέν. 31:38, 39· 37:29-33· Ιωάν. 10:11, 15· 17:12· 18:9) και τον τρόπο μεταβίβασης ιδιοκτησίας (Γέν. 23:3-18), καθώς και ο νόμος ο οποίος ίσχυε για την κληρονομιά αυτού που έπαιρνε τα πρωτοτόκια (48:22). Άλλες συνήθειες της πατριαρχικής κοινωνίας που περιλήφθηκαν στο Νόμο ήταν οι θυσίες, η περιτομή (που αρχικά δόθηκε στον Αβραάμ), η σύναψη διαθηκών, ο ανδραδελφικός γάμος (38:8, 11, 26) και η χρήση όρκων για την επιβεβαίωση ενός πράγματος.—22:16· 24:3.f
34. Ποια πολύτιμα μαθήματα μπορούν να πάρουν οι Χριστιανοί από τη μελέτη του βιβλίου Γένεσις;
34 Το βιβλίο Γένεσις, το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, παρέχει πολλά μαθήματα ακεραιότητας, πίστης, αξιοπιστίας, υπακοής, σεβασμού, καλών τρόπων και θάρρους. Να μερικά παραδείγματα: Η πίστη και το θάρρος που επέδειξε ο Ενώχ περπατώντας με τον Θεό παρά τους βίαιους εχθρούς του· η δικαιοσύνη, η άμεμπτη στάση και η απόλυτη υπακοή του Νώε· η πίστη του Αβραάμ, η αποφασιστικότητα και η υπομονή του, η συναίσθηση της ευθύνης που είχε ως κεφαλή οικογένειας και ως δάσκαλος των εντολών του Θεού στα παιδιά του, η γενναιοδωρία και η αγάπη του· η υποταγή της Σάρρας στο σύζυγο-κεφαλή της και η εργατικότητά της· η πραότητα του Ιακώβ και το ενδιαφέρον του για την υπόσχεση του Θεού· η υπακοή του Ιωσήφ στον πατέρα του, η ηθική του ευθύτητα, το θάρρος του, η καλή του διαγωγή στη φυλακή, ο σεβασμός που έδειχνε για τις ανώτερες εξουσίες, η ταπεινοφροσύνη που επέδειξε δίνοντας τη δόξα στον Θεό και η γεμάτη έλεος συγχωρητικότητα που έδειξε στους αδελφούς του· ο διακαής πόθος όλων αυτών των ανθρώπων να αγιάσουν το όνομα του Ιεχωβά. Τα υποδειγματικά αυτά χαρακτηριστικά ξεχωρίζουν στη ζωή εκείνων που περπάτησαν με τον Θεό στα 2.369 έτη που μεσολάβησαν από τη δημιουργία του Αδάμ μέχρι και το θάνατο του Ιωσήφ, στο μεγάλο αυτό χρονικό διάστημα το οποίο και καλύπτει το βιβλίο Γένεσις.
35. Σε ποια σημεία, που οικοδομούν την πίστη, στρέφει την προσοχή το βιβλίο Γένεσις;
35 Πράγματι, η αφήγηση του βιβλίου Γένεσις είναι ωφέλιμη στην οικοδόμηση πίστης, έτσι όπως παρουσιάζει τέτοια υπέροχα παραδείγματα πίστης—της δοκιμασμένης εκείνης ποιότητας πίστης που αποβλέπει στην πόλη της οποίας τεχνίτης και δημιουργός είναι ο Θεός, δηλαδή στην κυβέρνηση της Βασιλείας του, την οποία πριν από πολύ καιρό άρχισε να προετοιμάζει μέσω του Σπέρματος της υπόσχεσής του, εκείνου που ηγείται στον αγιασμό του μεγαλειώδους ονόματος του Ιεχωβά.—Εβρ. 11:8, 10, 16.
[Υποσημειώσεις]
c Η Βιβλική Ιστορία στο Φως των Αρχαιολογικών Ανακαλύψεων (Biblical History in the Light of Archaeological Discovery), 1934, D. E. Hart-Davies, σελίδα 5.
d Η Σκοπιά, 1962, σελίδες 552-566, 584-600.
f Η Σκοπιά, 1952, σελίδες 307-318.
[Πίνακας στη σελίδα 18]
ΓΕΝΕΣΙΣ—ΒΙΒΛΙΟ ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟ ΚΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ
Εδάφια του βιβλίου Αρχή Μνεία από Άλλους
Γένεσις Συγγραφείς
1:27· 2:24 Ιερότητα, μονιμότητα
του γαμήλιου δεσμού Ματθ. 19:4, 5
2:7 Ο άνθρωπος είναι ψυχή 1 Κορ. 15:45
2:22, 23 Ηγεσία 1 Τιμ. 2:13·
9:4 Ιερότητα του αίματος Πράξ. 15:20,
20:3 Η μοιχεία είναι εσφαλμένη 1Κο 6:9
24:3· 28:1-8 Γάμος μόνο με πιστό άτομο 1 Κορ. 7:39
28:7 Υπακοή στους γονείς Εφεσ. 6:1
Εκπληρωμένες Προφητείες και Προφητικά Παράλληλα
12:1-3· 22:15-18 Προσδιορισμός της ταυτότητας
του Σπέρματος του Αβραάμ Γαλ. 3:16, 29
14:18 Ο Μελχισεδέκ είναι τύπος
του Χριστού Εβρ. 7:13-15
Άλλα Εδάφια που Χρησιμοποίησαν οι Προφήτες, ο Ιησούς και οι Μαθητές—Σε Εξεικονίσεις, Εφαρμογές ή σαν Παραδείγματα—και τα Οποία Αποδεικνύουν Περαιτέρω την Αυθεντικότητα του Βιβλίου Γένεσις
1:1 Ο Θεός δημιούργησε τον Ησ. 45:18·
ουρανό και τη γη Αποκ. 10:6
1:26 Ο άνθρωπος πλάστηκε
κατ’ εικόνα Θεού 1 Κορ. 11:7
1:27 Ο άνθρωπος πλάστηκε, άντρας Ματθ. 19:4·
και γυναίκα Μάρκ. 10:6
3:1-6 Το φίδι εξαπάτησε την Εύα 2 Κορ. 11:3
4:9, 10 Το αίμα του Άβελ Ματθ. 23:35
Γενεαλογικός πίνακας Λουκ., κεφ. 3
5:29 Νώε Ιεζ. 14:14·
12:1-3, 7 Αβραμιαία διαθήκη Γαλ. 3:15-17
15:13, 14 Διαμονή στην Αίγυπτο Πράξ. 7:1-7
19:24, 25 Καταστροφή των Σοδόμων 2 Πέτρ. 2:6·
και Γομόρρων Ιούδα 7
19:26 Η γυναίκα του Λωτ Λουκ. 17:32
20:7 Ο Αβραάμ προφήτης Ψαλμ. 105:9, 15
21:9 Ο Ισμαήλ χλευάζει τον Ισαάκ Γαλ. 4:29
22:10 Ο Αβραάμ επιχειρεί να
θυσιάσει τον Ισαάκ Εβρ. 11:17
25:23 Ιακώβ και Ησαύ Ρωμ. 9:10-13·
25:32-34 Ο Ησαύ πουλάει τα πρωτοτόκια Εβρ. 12:16, 17
28:12 Σκάλα επικοινωνίας με
τον ουρανό Ιωάν. 1:51
37:28 Πώληση του Ιωσήφ στην
Αίγυπτο Ψαλμ. 105:17
41:40 Ο Ιωσήφ γίνεται πρωθυπουργός Ψαλμ. 105:20, 21