Jiwheyẹwhe Yiwanna Mẹhe Wé Lẹ

 1-3. (a) Naegbọn onọ̀ de nọ hẹn ẹn diun dọ visunnu etọn mẹ́n bo wé ganji? (b) Naegbọn Jehovah jlo dọ sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ ni wé, podọ etẹwẹ nọ whàn mí nado hẹn mídelẹ do wiweji?

ONỌ̀ de jlo na tọ́nwhẹ̀n po visunnu pẹvi etọn po bo to núsọ na ẹn. E lawu na ovi lọ bo hẹn ẹn diun dọ avọ̀ he e na dó mẹ́n bo wé ganji. Onọ̀ lọ yọnẹn dọ wiwejininọ yin dandannu na dagbemẹninọ ovi lọ tọn. E sọ yọnẹn dọ awusọhia ovi etọn tọn na gando mẹjitọ etọn lẹ go.

² Jehovah, Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn, jlo dọ devizọnwatọ etọn lẹ ni wé. Ohó etọn dọmọ: ‘Hẹ wiwenọ hiẹ na do dewe hia di wiwenọ.’a (Psalm 18:26) Jehovah yiwanna mí; e yọnẹn dọ wiwejininọ nọ hẹn ale susu wá na mí. Taidi Kunnudetọ etọn lẹ, e sọ nọ donukun dọ awusọhia mítọn lẹ ni do e hia to aliho dagbe mẹ. Na nugbo tọn, awusọhia po walọ dagbe mítọn po na hẹn pipà wá na Jehovah po oyín wiwe etọn po, kakati nido yin vlẹko.—Ezekiẹli 36:22; 1 Pita 2:12.

³ Yinyọnẹn dọ Jiwheyẹwhe yiwanna mẹhe wé lẹ nọ whàn mí nado gbọṣi wiweji. Mí jlo dọ aliho gbẹninọ tọn mítọn ni hẹn gbégbò wá na ẹn na mí yiwanna ẹn wutu. Mí sọ jlo na gbọṣi owanyi etọn mẹ. Enẹwutu, mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhewutu mí dona gbọṣi wiweji, nuhe wiwejininọ bẹhẹn, podọ lehe mí sọgan hẹn mídelẹ do wiweji do. Dogbapọnnanu mọnkọtọn na gọalọna mí nado yọnẹn eyin mí tindo nuhudo nado basi vọjlado to adà delẹ mẹ.

 4, 5. (a) Etẹwẹ yin whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu mí dona hẹn mídelẹ do wiweji? (b) Nawẹ nudida yinukundomọ lẹ do wiwejininọ Jehovah tọn hia gbọn?

⁴ Dopo to aliho he mẹ Jehovah nọ deanana mí te lẹ wẹ gbọn apajlẹ zizedai na mí dali. Abajọ Ohó etọn na mí tuli nado “yin mẹhodotọ Jiwheyẹwhe tọn.” (Efesunu lẹ 5:1) Whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu mí dona hẹn mídelẹ do wiweji wẹ yindọ: Jehovah, Jiwheyẹwhe he mí to sinsẹ̀n, yin wiwe-ṣeke to adà lẹpo mẹ.—Levitiku 11:44, 45.

⁵ Wiwejininọ Jehovah tọn, taidi suhugan jẹhẹnu etọn po aliho etọn lẹ po tọn, sọawuhia to nudida yinukundomọ etọn lẹ mẹ. (Lomunu lẹ 1:20) Aigba mítọn yin awuwlena nado yin nọtẹn wiwe de na gbẹtọvi lẹ. Jehovah ko wleawuna onú jọwamọ tọn delẹ do aigba lọ ji he nọ hẹn jẹhọn po osin mítọn po tin to wiweji. Nutogbẹ̀ he ma sọgan yin mimọ po nukun po delẹ nọ diọ dihónu lẹ zun nuyizan dagbe. Lẹnunnuyọnẹntọ lẹ ko yí delẹ to nutogbẹ̀ mọnkọtọn lẹ mẹ zan nado klọ amì ylankan po asisa hẹnflu tọn devo lẹ po he nọ dekọtọn sọn ṣejannabi po nukunkẹn gbẹtọvi lẹ tọn po mẹ. E họnwun dọ ‘Didatọ aigba tọn’ nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n wiwejininọ. (Jẹlemia 10:12) E dona yin nujọnu na mílọsu ga.

 6, 7. Nawẹ Osẹ́n Mose tọn zinnudeji dọ Jehovah biọ wiwejininọ to mẹhe nọ sẹ̀n ẹn lẹ si gbọn?

⁶ Whẹwhinwhẹ́n devo he wutu mí dona hẹn mídelẹ do wiweji wẹ yindọ Jehovah, Gandutọ Nupojipetọ mítọn, biọ to sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ si nado tin to wiweji. To Osẹ́n Mose tọn he Jehovah na Islaeli glọ, kanṣiṣa pẹkipẹki tin to wiwejininọ po sinsẹ̀n-bibasi po ṣẹnṣẹn. Osẹ́n lọ zinnudeji dọ to Azán Ovẹsè tọn gbè, whla awe plipli wẹ yẹwhenọ daho dona lawu. (Levitiku 16:4, 23, 24) E yin bibiọ to yẹwhenọ he to sinsẹ̀nzọnwa lẹ si nado klọ alọ po afọ yetọn po whẹpo do sanvọ́ hlan Jehovah. (Eksọdusi 30:17-21; 2 Otannugbo lẹ 4:6) Osẹ́n lọ slẹ onú voovo 70 he nọ hẹnmẹ kudiho bosọ nọ hẹnmẹ flu lẹ. Eyin Islaelivi de tin to ninọmẹ mawé tọn mẹ, e ma sọgan tindo mahẹ depope to sinsẹ̀n-bibasi mẹ—podọ mọwiwà sọgan dekọtọn do okú mẹ to whẹho delẹ mẹ. (Levitiku 15:31) Mẹdepope he gbẹ́ nado hodo nubiọtomẹsi lẹ̀wé tọn, he bẹ awulilẹ̀ po avọyinyan po hẹn, dona yin “sinsánsẹ sọn gblagbla agunpipli lọ tọn mẹ.”—Osọha lẹ 19:17-20.

⁷ Dile etlẹ yindọ mí ma tin to Osẹ́n Mose tọn glọ, ehe hẹn mí mọnukunnujẹ aliho he mẹ Jiwheyẹwhe nọ pọ́n onú lẹ hlan te mẹ. Na nugbo tọn, Osẹ́n lọ zinnudeji dọ Jiwheyẹwhe biọ wiwejininọ to mẹhe nọ sẹ̀n ẹn lẹ si. Jehovah ma ko diọ. (Malaki 3:6) E ma sọgan kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi mítọn adavo e yin ‘wiwe, magble.’ (Jakobu 1:27) Enẹwutu mí dona yọ́n nuhe e nọ donukun sọn mí si to whẹho ehe mẹ.

 8. Adà tẹlẹ mẹ wẹ Jehovah nọ donukun dọ mí ni hẹn mídelẹ do wiweji te?

⁸ To Biblu mẹ, linlẹn lọ nado tin to wiweji bẹ nususu hẹn hugan wiwejininọ to agbasa-liho poun. Wiwejininọ to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ gando adà gbẹzan mítọn tọn lẹpo go. Jehovah nọ donukun dọ mí ni hẹn mídelẹ do wiweji to adà titengbe ẹnẹ mẹ—enẹ wẹ to gbigbọ-liho, walọyizan-liho, to apọ̀n mẹ, podọ to agbasa-liho. Mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhe dopodopo yetọn bẹhẹn.

 9, 10. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado hẹn mídelẹ do wiweji to gbigbọ-liho, podọ etẹwẹ Klistiani nugbo lẹ nọ dapana?

⁹ Wiwejininọ to gbigbọ-liho. Do glido, wiwejininọ to gbigbọ-liho zẹẹmẹdo vivẹnudido ma nado kọ̀n sinsẹ̀n-bibasi nugbo dopọ hẹ lalo. To whenuena Islaelivi lẹ tọ́n sọn Babilọni bo lẹkọ jei Jelusalẹm, yé dona setonuna tudohomẹnamẹ gbọdo ehe dọmọ: “Mì tọ́n sọn ṣẹnṣẹn etọn, mì doalọ onú mawé de go blo; . . . mì yin wiwe.” (Isaia 52:11) Onú titengbe he wutu Islaelivi lẹ lẹkọ jei whé wẹ nado gọ̀ sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn do otẹn etọn mẹ. Sinsẹ̀n-bibasi enẹ dona yin wiwe—bo ma dona yin hinhẹnflu po nuplọnmẹ, walọyizan, kavi aṣa sinsẹ̀n Babilọni tọn depope he ma nọ gbògbéna Jiwheyẹwhe po.

¹⁰ To egbehe, taidi Klistiani nugbo lẹ, mí dona payi míde go ma nado yin hinhẹnflu gbọn sinsẹ̀n lalo dali. (1 Kọlintinu lẹ 10:21) Aṣejininọ yin dandan to whẹho ehe mẹ, na nuyiwadomẹji sinsẹ̀n lalo tọn gbayipe wutu. To otò susu mẹ, aṣa, nuwiwa, po oyẹsu voovo lẹ po wẹ tindo kanṣiṣa hẹ nuplọnmẹ sinsẹ̀n lalo tọn lẹ, taidi linlẹn lọ dọ nude nọ tọ́n sọn mí mẹ bo nọ to gbẹnọ zọnmii to whenuena mí ko kú godo. (Yẹwhehodọtọ 9:5, 6, 10) Klistiani nugbo lẹ nọ dapana aṣa he tindo kanṣiṣa hẹ nuyise sinsẹ̀n lalo tọn lẹ.b Mí ma na dike nuyiwadomẹji agọ̀ mẹdevo lẹ tọn ni sisẹ́ mí nado tùnafọ nujinọtedo Biblu tọn lẹ ji gando sinsẹ̀n-bibasi wiwe go.—Owalọ lẹ 5:29.

11. Etẹwẹ wiwejininọ to walọyizan-liho bẹhẹn, podọ naegbọn e do yin dandannu dọ mí ni hẹn mídelẹ do wiweji to adà ehe mẹ?

¹¹ Wiwejininọ to walọyizan-liho. Nado hẹn mídelẹ do wiweji to walọyizan-liho, mí dona dapana wunmẹ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn lẹpo. (Efesunu lẹ 5:5) Dandannu wẹ e yin dọ mí ni hẹn mídelẹ do wiweji to walọyizan-liho. Dile mí na mọ do to weta he bọdego mẹ, nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí dona “họ̀nna galilọ.” Galọtọ he ma lẹnvọjọ lẹ “ma na dugu ahọludu Jiwheyẹwhe tọn.” (1 Kọlintinu lẹ 6:9, 10, 18) To nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ, omẹ mọnkọtọn lẹ tin to “gbigbletọ lẹ” mẹ. Eyin yé ma diọ walọyizan yetọn, “tẹnmẹ yetọn [na yin] . . . okú awetọ.”—Osọhia 21:8.

12, 13. Kanṣiṣa tẹwẹ tin to linlẹn po nuyiwa po ṣẹnṣẹn, podọ nawẹ mí sọgan hẹn apọ̀n mítọn do wiweji gbọn?

¹² Wiwejininọ to apọ̀n mẹ. Nuhe mí lẹn wẹ nọ dekọtọn do nuyiwa mẹ. Eyin mí na dotẹnmẹ linlẹn ylankan lẹ nado doadọ̀do to ayiha po ahun mítọn po mẹ, e yá wẹo kavi e dẹn, mí na wá doalọ to onú mawé lẹ mẹ janwẹ. (Matiu 5:28; 15:18-20) Ṣigba eyin mí hẹn ayiha mítọn gọ́ na linlẹn dagbe he wé lẹ, mí sọgan yin whinwhàn nado hẹn walọ he wé go. (Filippinu lẹ 4:8) Nawẹ mí sọgan hẹn apọ̀n mítọn do wiweji gbọn? Onú dopo wẹ yindọ mí dona dapana ayidedai depope he sọgan hẹn ayiha mítọn flu.c To yidogọ mẹ, mí sọgan hẹn linlẹn he wé lẹ gọ́ ayiha mítọn mẹ gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn to gbesisọ mẹ dali.—Psalm 19:8, 9.

¹³ Nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, dandannu wẹ e yin dọ mí ni hẹn mídelẹ do wiweji to gbigbọ-liho, walọyizan-liho, podọ to apọ̀n mẹ. Adà wiwejininọ tọn ehelẹ yin hodọdeji to gigọ́ mẹ to weta owe ehe tọn devo lẹ mẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna adà ẹnẹtọ to weta ehe mẹ—enẹ wẹ wiwejininọ to agbasa-liho.

14. Naegbọn wiwejininọ to agbasa-liho ma do yin whẹho mẹdetiti tọn de poun?

¹⁴ Wiwejininọ to agbasa-liho nọ biọ dọ mí ni hẹn agbasa po lẹdo mítọn lẹ po do wiweji. Be wiwejininọ mọnkọtọn yin whẹho mẹdetiti tọn he ma dù mẹde wẹ ya? E na vẹawu dọ ni yinmọ na sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ. Dile mí ko mọ do, Jehovah nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n wiwejininọ mítọn to agbasa-liho, e ma yin na e nọ hẹn ale susu wá na mí kẹdẹ wutu wẹ gba, ṣigba na awusọhia po nuyiwa mítọn po sọ nọ do e hia wutu. Lẹnnupọndo apajlẹ he yin nina to bẹjẹeji lọ ji. Ovi de mimọ to dihó mẹ whepoponu nọ hẹn we tindo ayihaawe gando omẹ nankọ he mẹjitọ etọn lẹ yin go, kavi e ma yin mọ wẹ? Mí ma na jlo dọ awusọhia kavi aliho gbẹninọ tọn mítọn ni hẹn vlẹko wá Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn ji to aliho depope mẹ kavi fẹayihasẹnamẹ sọn owẹ̀n he mí to lilá lọ ji. Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: “Ma hẹn mẹde dahli to onú depope mẹ, na devizọn mítọn ma nado yin nugblewhẹdo: ṣigba to onú lẹpo mẹ míwlẹ to whẹsuna míde di devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn.” (2 Kọlintinu lẹ 6:3, 4) To whelọnu lo, nawẹ mí sọgan hẹn mídelẹ do wiweji to agbasa-liho gbọn?

15, 16. Etẹwẹ aṣa dagbe wiwejininọ tọn lẹ bẹhẹn, podọ etẹwẹ dona yin ninọmẹ avọ̀ mítọn lẹ tọn?

¹⁵ Wiwejininọ po awusọhia mítọn po. Dile etlẹ yindọ aṣa po ninọmẹ gbẹzan tọn lẹ po gbọnvo to otò dopodopo mẹ, to paa mẹ mí sọgan mọ adí po osin he pemẹnu po nado lawu to gbesisọ mẹ bo hẹn ẹn diun dọ míwlẹ po ovi mítọn lẹ po tin to wiweji. Aṣa dagbe wiwejininọ tọn lẹ nọ biọ dọ mí ni yí adí po osin po do klọ alọ whẹpo do dùnú kavi doalọ núdùdù go, to adàdo ji yìyì godo, podọ to whenuena mí lawu na viyẹyẹ de kavi diọ adọ́-vọ̀ etọn godo. Adí po osin po yíyí do klọ alọ sọgan basi hihọ́na mí sọn awutu si bo whlẹn ogbẹ̀ mítọn. E sọgan glọnalina wánvú voovo he nọ doazọ̀nmẹ lẹ ma nado gbayipe bo gbọnmọ dali gọalọna gbẹtọ lẹ nado dapana awutu he nọ bẹ oslú po homẹsla po hẹn lẹ. To otò he mẹ owhé lẹ ma nọ saba tindo adàdo yovo tọn te lẹ, afọdai lẹ sọgan yin didi dile e nọ yin wiwà do to Islaeli hohowhenu tọn.—Deutelonomi 23:12, 13.

¹⁶ Mí sọ dona nọ yàn avọ̀ mítọn lẹ to gbesisọ mẹ na yé nido wé bo yọ́npọ́n. E ma yin dandan dọ avọ̀ he Klistiani de dó ni vẹahi kavi yin dehe tin to zoji, ṣigba e dona mẹ́n, wé, bo tin to jlẹkaji. (1 Timoti 2:9, 10) Mahopọnna fidepope he mí tin te, mí jlo dọ awusọhia mítọn ni “doaṣọ́na oplọn Jiwheyẹwhe Whlẹngántọ mítọn tọn.”—Titu 2:10.

17. Naegbọn owhé po lẹdo mítọn lẹ po dona tin to wiweji bo yọ́npọ́n?

¹⁷ Owhé po lẹdo mítọn lẹ po. Owhé mítọn sọgan nọma klo kavi yọnwhanpẹ sọmọ, ṣigba e dona tin to wiweji bo yọ́npọ́n dile ninọmẹ lẹ na dotẹnmẹ etọn do. Mọdopolọ, eyin mí nọ hẹn kẹkẹ kavi mọto yì opli lẹ po kunnudegbe po, mí dona wà nuhe go mí pé lẹpo nado hẹn yé do wiweji dile e sọgan yọnbasi do. Mí ni ma wọn gbede blo dọ owhé po lẹdo he wé lẹ po yin kunnudenu de to yede mẹ. To popolẹpo mẹ, mí nọ plọn gbẹtọ lẹ dọ Jehovah yin Jiwheyẹwhe wiwe de, dọ e na hù “yé he to aihọn husudo lẹ,” podọ dọ Ahọluduta etọn na diọ aigba mítọn zun paladisi to madẹnmẹ. (Osọhia 11:18; Luku 23:43) Na jide tọn, mí jlo dọ ninọmẹ owhé po nutindo mítọn lẹ po tọn ni dohia mẹdevo lẹ dọ bẹsọn din, mí ko to awuwlena aṣa dagbe wiwejininọ tọn lẹ he na yin hihodo to aihọn yọyọ he ja mẹ.

18. Nawẹ mí sọgan do sisi hia na Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mítọn gbọn?

¹⁸ Nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn mítọn. Owanyi he mí tindo na Jehovah nọ whàn mí nado do sisi hia na Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mítọn, yèdọ ahọ́nkan sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn to lẹdo mítọn mẹ. To whenuena mẹyọyọ lẹ wá plitẹnhọ mítọn mẹ, mí jlo dọ yé ni tindo numọtolanmẹ dagbe gando nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn mítọn go. Eyin mí jlo dọ plitẹnhọ lọ ni gbọṣi ninọmẹ dagbe mẹ bo dọnmẹdogo, mí dona nọ penukundego bo nọ hẹn ẹn do wiweji to gbesisọ mẹ. Mí nọ do sisi hia na Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mítọn gbọn nuhe go mí pé lẹpo wiwà nado hẹn ẹn tin to ninọmẹ dagbe mẹ dali. Lẹblanulọkẹyi de wẹ e yin nado yí whenu mítọn zan nado nọ tindo mahẹ to nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn mítọn hinhẹn do wiweji mẹ podọ nado nọ ‘vọ́ ẹ jlado.’ (2 Otannugbo lẹ 34:10) Ehe sọ yin nugbo to whenuena mí pli vlavo to Plitẹnhọ Plidopọ tọn kavi nọtẹn devo mẹ na plidopọ lẹdo tọn kavi agbegbe tọn lẹ.

19. Nado hẹn mídelẹ do wiweji to agbasa-liho, etẹwẹ mí dona dapana, podọ nawẹ Biblu gọalọna mí to whẹho ehe mẹ gbọn?

¹⁹ Nado hẹn mídelẹ do wiweji to agbasa-liho, mí dona dapana aṣa po walọ he nọ hẹnmẹ flu lẹ po, taidi azọ̀ nùnù, ahàn sinsinyẹn nùnù zẹjlẹgo, podọ amasin adínọ he ma tin na azọ̀nhẹngbọ lẹ kavi nuyizan devo lẹ he sọgan yinuwado nulẹnpọn mẹtọn ji. Biblu ma slẹ aṣa gọna walọ mawé he gblezọn bo gbayipe to egbehe lẹpo gba, ṣigba e bẹ nunọwhinnusẹ́n he na gọalọna mí nado yọ́n numọtolanmẹ he Jehovah tindo gando onú mọnkọtọn lẹ go hẹn. Na mí yọ́n nukun he Jehovah nọ yí do pọ́n nulẹ wutu, owanyi he mí tindo na ẹn nọ whàn mí nado yinuwa to aliho he na hẹn nukundagbe etọn wá mẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn atọ́n.

20, 21. Walọ tẹlẹ wẹ Jehovah jlo dọ mí ni dapana, podọ whẹwhinwhẹ́n dolido tẹwẹ mí tindo nado wàmọ?

²⁰ “Le mí tindo opagbe helẹ, mẹyiwanna vivẹ emi, mì gbọ mí ni klọ míde sọn dihó agbasalan po gbigbọ tọn lẹpo po mẹ, bosọ hẹn wiwe sọgbe to osi Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (2 Kọlintinu lẹ 7:1) Jehovah jlo dọ mí ni dapana walọyizan he nọ hẹn agbasa mítọn flu bo nọ hẹn gbigbọ kavi ayilinlẹn apọ̀n mẹ tọn mítọn gblezọn lẹ. Enẹwutu, mí dona dapana walọyizan he nọ hẹnmẹ zun kanlinmọ bo yin yinyọnẹn taidi nuhe nọ hẹn awugblena agbasa po apọ̀n po lẹ.

²¹ Biblu na mí whẹwhinwhẹ́n dolido he wutu mí dona “klọ míde sọn dihó agbasalan” tọn lẹpo mẹ. Doayi e go dọ 2 Kọlintinu lẹ 7:1 bẹjẹeji po hogbe lọ lẹ po dọ: “Le mí tindo opagbe helẹ.” Opagbe tẹlẹ wẹ? Dile e yin nùdego to wefọ he jẹnukọn lẹ mẹ do, Jehovah dopagbe dọmọ: “Yẹn nasọ yí mì, bo na yin [otọ́] de hlan mì.” (2 Kọlintinu lẹ 6:17, 18) Pọ́n bo: Jehovah dopagbe nado basi hihọ́na we bo yiwanna we dile otọ́ de nọ yiwanna visunnu kavi viyọnnu etọn do. Ṣigba Jehovah na hẹn opagbe ehelẹ di kiki eyin hiẹ dapana hẹnflu “agbasalan po gbigbọ tọn lẹpo po.” Enẹwutu, lehe e na yin nulunu do sọ nado dike aṣa kavi walọ gblezọn depope ni glọnalina we ma nado duvivi haṣinṣan pẹkipẹki họakuẹ mọnkọtọn hẹ Jehovah!

22-25. Nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn tẹlẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado dapana aṣa po walọ mawé lẹ po?

²² “Hiẹ na yí ayiha towe lẹpo, podọ alindọn towe lẹpo po [ahun] towe lẹpo po do yiwanna [Jehovah] Jiwheyẹwhe towe.” (Matiu 22:37) Jesu dohia dọ gbedide ehe wẹ klo hugan. (Matiu 22:38) Jehovah jẹna owanyi mọnkọtọn. Nado yí ayiha, alindọn, po ahun mítọn lẹpo po do yiwanna ẹn, mí dona dapana walọ he sọgan sán gbẹzan mítọn dogli kavi de huhlọn pò na nugopipe nulẹnpọn tọn he Jiwheyẹwhe na mí lẹ.

²³ “[ Jehovah] wẹ yí ogbẹ̀ na omẹ pó, po gbọfufu po, po onú lẹpo po.” (Owalọ lẹ 17:24, 25) Ogbẹ̀ yin nunina de sọn Jiwheyẹwhe dè. Mí yiwanna Nunamẹtọ lọ, enẹwutu mí jlo na do sisi hia na nunina lọ. Mí nọ dapana aṣa kavi walọ depope he sọgan ze dagbemẹninọ mítọn do owù mẹ, na mí yọnẹn dọ walọ mọnkọtọn lẹ nọ do sisi matindo daho hia na nunina ogbẹ̀ tọn.—Psalm 36:9.

²⁴ “Hiẹ, na yiwanna kọmẹnu towe di dewe.” (Matiu 22:39) Aṣa po walọ mawé lẹ po ma nọ yinuwado mẹhe nọ doalọ to yé mẹ kẹdẹ ji gba ṣigba do mẹhe tin to lẹdo etọn mẹ lẹ lọsu ji ga. Di apajlẹ, azọ̀ siga kavi taba tọn sọgan hẹn awugblena mẹhe ma nọ nù in lẹ. Mẹhe nọ gbleawuna mẹhe tin to lẹdo etọn mẹ lẹ to afọtùn nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn he biọ dọ mí ni yiwanna kọmẹnu mítọn ji. Podọ, e sọ dolalo eyin e dọ dọ emi yiwanna Jiwheyẹwhe.—1 Johanu 4:20, 21.

²⁵ “Nado nọ tin to taliai mẹ hlan ogán po huhlọn lẹ po, nado nọ setonuna togán lẹ.” (Titu 3:1) To otò susu mẹ, nuhe jẹagọdo osẹ́n wẹ nado tindo kavi yí amasin-adínọ delẹ zan. Taidi Klistiani nugbo lẹ, mí ma nọ tindo amasin-adínọ he jẹagọdo osẹ́n lẹ kavi yí yé zan.—Lomunu lẹ 13:1.

26. (a) Nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, etẹwẹ mí dona wà? (b) Naegbọn mídelẹ hinhẹn do wiweji to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ do yin aliho gbẹninọ tọn dagbe hugan lọ?

²⁶ Nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí dona hẹn mídelẹ do wiweji, e ma yin to adà dopo kavi awe mẹ poun gba ṣigba to adà gbẹzan tọn lẹpo mẹ. E sọgan nọma bọawu nado jo aṣa po walọ gblezọn lẹ po do bo nọla na yé, ṣigba e yọnbasi.d Na nugbo tọn, aliho gbẹninọ tọn he yọ́n hugan lọ die na Jehovah nọ plọn mí to whepoponu na ale mítọn. (Isaia 48:17) Hú popolẹpo, eyin mí hẹn mídelẹ do wiweji, mí sọgan tindo pekọ na mí yọnẹn dọ mí to Jiwheyẹwhe he mí yiwanna lọ dohia to aliho dagbe mẹ. Gbọnmọ dali, mí sọgan gbọṣi owanyi etọn mẹ.