യേശു​വി​ന്റെ ധൈര്യ​വും വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി​യും അനുക​രി​ക്കു​ക

1, 2. (എ) നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ നിത്യ​ജീ​വൻ നേടാൻ കഴിയും? (ബി) ഏകാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടെ യാത്ര തുടരാൻ നമ്മെ എന്തു സഹായി​ക്കും?

ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളാ​കു​മ്പോൾ, നാം ഒരു യാത്ര​യ്‌ക്ക്‌ തുടക്കം​കു​റി​ക്കു​ക​യാണ്‌. നാം ദൈവ​ത്തോട്‌ വിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി തുടരു​ന്നെ​ങ്കിൽ നമ്മുടെ യാത്ര സഫലമാ​കും, നമുക്ക്‌ നിത്യം ജീവി​ക്കാ​നും കഴിയും. “അന്ത്യ​ത്തോ​ളം സഹിച്ചു​നിൽക്കു​ന്ന​വൻ രക്ഷിക്ക​പ്പെ​ടും” എന്നാണ്‌ യേശു പറഞ്ഞത്‌. (മത്താ. 24:13) അതെ, നമ്മുടെ യാത്ര സഫലമാ​ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ നാം “അന്ത്യ​ത്തോ​ളം” ദൈവ​ത്തോട്‌ വിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി തുടരണം. അന്ത്യം എന്നത്‌ ഈ വ്യവസ്ഥി​തി​യി​ലെ നമ്മുടെ ജീവി​താ​ന്ത്യ​മാ​കാം അല്ലെങ്കിൽ വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ​ത​ന്നെ അന്ത്യമാ​കാം. എന്നാൽ ലോക​ത്തി​ന്റെ ശ്രദ്ധാ​ശൈ​ഥി​ല്യ​ങ്ങൾ നിമിത്തം വ്യതി​ച​ലി​ച്ചു​പോ​കാ​തി​രി​ക്കാൻ നാം ജാഗ്ര​ത​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കണം. (1 യോഹ. 2:15-17) അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ, ഏകാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടെ യാത്ര തുടരാൻ നമ്മെ എന്തു സഹായി​ക്കും?

² യേശു നമുക്ക്‌ ഒരു തികഞ്ഞ മാതൃക വെച്ചു. യേശു​വി​ന്റെ യാത്ര​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അഥവാ ജീവി​ത​ഗ​തി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ പറയു​ന്നത്‌ പഠിക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ ദൈവ​പു​ത്രൻ എങ്ങനെ​യു​ള്ള വ്യക്തി​യാ​ണെന്ന്‌ നമുക്ക്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നാ​കും. അങ്ങനെ​യാ​കു​മ്പോൾ നാം യേശു​വി​നെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും വിശ്വ​സി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യും. (1 പത്രോസ്‌ 1:8, 9 വായി​ക്കു​ക.) നമുക്ക്‌ അടുത്ത്‌ പിന്തു​ട​രാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തിന്‌ യേശു ഒരു മാതൃക വെച്ചു എന്ന്‌ അപ്പൊ​സ്‌ത​ല​നാ​യ പത്രോസ്‌ പറയു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. (1 പത്രോ. 2:21) ശ്രദ്ധാ​പൂർവം ആ മാതൃക അനുക​രി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ അവസാ​ന​ത്തോ​ളം നമുക്ക്‌ സഹിച്ചു​നിൽക്കാൻ കഴിയും.a കഴിഞ്ഞ ലേഖന​ത്തിൽ യേശു​വി​ന്റെ താഴ്‌മ​യും ആർദ്ര​ത​യും നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ പകർത്താ​മെന്ന്‌ നാം മനസ്സി​ലാ​ക്കി. ഈ ലേഖന​ത്തിൽ, യേശു​വി​ന്റെ ധൈര്യ​വും വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി​യും നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ അനുക​രി​ക്കാം എന്ന്‌ നാം പഠിക്കും.

 3. എന്താണ്‌ ധൈര്യം? നമുക്ക്‌ അത്‌ എങ്ങനെ നേടാൻ കഴിയും?

³ നമ്മെ ശക്തരാ​ക്കു​ക​യും പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളെ തരണം ചെയ്യാൻ സഹായി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗുണമാണ്‌ ധൈര്യം. ശരിയാ​യ​തി​നു​വേ​ണ്ടി നില​കൊ​ള്ളാ​നും ധൈര്യം നമ്മെ സഹായി​ക്കും. പരി​ശോ​ധ​ന​കൾ നേരി​ടു​മ്പോൾ ശാന്തത കൈവി​ടാ​തെ ദൈവ​ത്തോട്‌ വിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി നിൽക്കാൻ അത്‌ നമ്മെ പ്രാപ്‌ത​രാ​ക്കു​ന്നു. ദൈവ​ഭ​യം, പ്രത്യാശ, സ്‌നേഹം എന്നിവ​യു​മാ​യി ധൈര്യം ബന്ധപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. എങ്ങനെ? ദൈവത്തെ അപ്രീ​തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​മോ എന്ന ഭയം നമുക്കു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ മാനു​ഷ​ഭ​യം നമ്മെ ബാധി​ക്കാൻ നാം അനുവ​ദി​ക്കി​ല്ല. (1 ശമൂ. 11:7; സദൃ. 29:25) യഹോ​വ​യി​ലു​ള്ള പ്രത്യാശ ഇപ്പോ​ഴു​ള്ള നമ്മുടെ പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു നോക്കാ​തി​രി​ക്കാ​നും നമുക്കു ലഭിക്കാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന ഭാവി​യിൽ ശ്രദ്ധ​കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കാ​നും നമ്മെ സഹായി​ക്കും. (സങ്കീ. 27:14) പരി​ശോ​ധ​ന​ക​ളി​ന്മ​ധ്യേ​യും ധൈര്യം കാണി​ക്കാൻ നിസ്സ്വാർഥ​സ്‌നേ​ഹം നമ്മെ പ്രേരി​പ്പി​ക്കും. (യോഹ. 15:13) ദൈവ​ത്തിൽ വിശ്വാ​സം അർപ്പി​ക്കു​ക​യും ദൈവ​പു​ത്ര​നാ​യ യേശു​വി​നെ അനുഗ​മി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ നമുക്ക്‌ ധൈര്യം ലഭിക്കും.—സങ്കീ. 28:7.

 4. ആലയത്തിൽവെച്ച്‌ യേശു എങ്ങനെ ധൈര്യം പ്രകട​മാ​ക്കി? (ലേഖനാ​രം​ഭ​ത്തി​ലെ ചിത്രം കാണുക.)

⁴ ‘ആലയത്തിൽ ഉപദേ​ഷ്ടാ​ക്ക​ളു​ടെ നടുവി​ലി​രു​ന്ന’ 12 വയസ്സു​കാ​ര​നാ​യ യേശു ധൈര്യം പ്രകട​മാ​ക്കി​യ ഒരു സന്ദർഭം പരിചി​ന്തി​ക്കു​ക. (ലൂക്കോസ്‌ 2:41-47 വായി​ക്കു​ക.) അവി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മതോ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​ക്കൾക്ക്‌ മോ​ശൈക ന്യായ​പ്ര​മാ​ണ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു മാത്രമല്ല യഹൂദ പാരമ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും നല്ല അറിവു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ പാരമ്പ​ര്യ​ങ്ങൾ, ന്യായ​പ്ര​മാ​ണം അനുസ​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഏറെ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​ക്കി​ത്തീർത്തു. അവരുടെ ജ്ഞാനത്തെ ഭയന്ന്‌ അവരോ​ടു സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽനിന്ന്‌ യേശു ഒഴിഞ്ഞു​നി​ന്നി​ല്ല. പകരം അവരോ​ടു “ചോദ്യ​ങ്ങൾ ചോദി”ച്ചുകൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ചെറിയ കുട്ടി ചോദി​ക്കു​ന്ന സാധാരണ ചോദ്യ​ങ്ങ​ളല്ല യേശു ചോദി​ച്ച​തെന്ന്‌ വ്യക്തം. മതാധ്യാ​പ​ക​രെ പിടി​ച്ചി​രു​ത്തു​ക​യും അവരെ ചിന്തി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌ത ആഴമേ​റി​യ ചോദ്യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രി​ക്കും യേശു ചോദി​ച്ചത്‌. വാദ​പ്ര​തി​വാ​ദ​ങ്ങ​ളി​ലേക്ക്‌ നയി​ച്ചേ​ക്കാ​വു​ന്ന തന്ത്രപ​ര​മാ​യ ചോദ്യ​ങ്ങൾ ചോദിച്ച്‌ യേശു​വി​നെ കുടു​ക്കാ​നാണ്‌ ശ്രമി​ച്ച​തെ​ങ്കിൽ അവർ പരാജ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​മെന്ന്‌ തീർച്ച​യാണ്‌. ആ അധ്യാ​പ​ക​ര​ട​ക്കം യേശു​വി​ന്റെ വാക്കുകൾ കേട്ടവ​രെ​ല്ലാം യേശു​വി​ന്റെ “ഗ്രാഹ്യ​ത്തി​ലും ഉത്തരങ്ങ​ളി​ലും വിസ്‌മ​യി​ച്ചു.” അതെ, ദൈവ​വ​ച​ന​ത്തി​ലു​ള്ള സത്യത്തി​നു​വേ​ണ്ടി യേശു സധൈ​ര്യം നില​കൊ​ണ്ടു!

 5. തന്റെ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഉടനീളം വ്യത്യ​സ്‌ത​വി​ധ​ങ്ങ​ളിൽ യേശു ധൈര്യം കാണി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁵ തന്റെ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഉടനീളം വ്യത്യ​സ്‌ത​വി​ധ​ങ്ങ​ളിൽ യേശു ധൈര്യം കാണിച്ചു. ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തിന്‌, മതനേ​താ​ക്ക​ന്മാർ തങ്ങളുടെ വ്യാ​ജോ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളാൽ ജനങ്ങളെ വഴി​തെ​റ്റി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ യേശു അവരെ ബോധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. (മത്താ. 23:13-36) കൂടാതെ, ലോകം തന്നെ സ്വാധീ​നി​ക്കാൻ യേശു ഒട്ടും അനുവ​ദി​ച്ചി​ല്ല. (യോഹ. 16:33) എതിർപ്പു​കൾക്കു മധ്യേ​യും പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടർന്നു. (യോഹ. 5:15-18; 7:14) യഹോ​വ​യു​ടെ ആലയ​ത്തെ​യും അവിടെ നടന്നി​രു​ന്ന സത്യാ​രാ​ധ​ന​യെ​യും മലിന​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​വ​രെ യേശു ധീരത​യോ​ടെ രണ്ടു വട്ടം തുരത്തി​യോ​ടി​ച്ചു.—മത്താ. 21:12, 13; യോഹ. 2:14-17.

 6. ഭൂമി​യി​ലെ തന്റെ അവസാ​ന​ദി​വ​സം യേശു ധൈര്യം കാണി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

⁶ ഭൂമി​യി​ലെ തന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ അവസാ​ന​ദി​വ​സം യേശു കാണിച്ച ധൈര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നമുക്കു പരി​ശോ​ധി​ക്കാം. യൂദാ തന്നെ ഒറ്റി​ക്കൊ​ടു​ത്ത ശേഷം എന്തു സംഭവി​ക്കു​മെന്ന്‌ യേശു​വിന്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിട്ടും, “നീ ചെയ്യു​ന്ന​തു വേഗത്തിൽ ചെയ്‌തു​തീർക്കു​ക” എന്ന്‌ പെസഹാ ആചരണ​വേ​ള​യിൽ യേശു യൂദാ​യോ​ടു പറഞ്ഞു. (യോഹ. 13:21-27) തുടർന്ന്‌, ഗെത്ത്‌ശെ​മന തോട്ട​ത്തിൽ തന്നെ പിടി​ക്കാൻ വന്ന പടയാ​ളി​ക​ളോട്‌, അവർ അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന യേശു താൻത​ന്നെ​യാ​ണെന്ന്‌ യേശു ധൈര്യ​പൂർവം വെളി​പ്പെ​ടു​ത്തി. സ്വന്തം ജീവൻ അപകട​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ രക്ഷിക്കാ​നാ​യി, “ഇവർ പൊയ്‌ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ” എന്ന്‌ യേശു പടയാ​ളി​ക​ളോട്‌ പറഞ്ഞു. (യോഹ. 18:1-8) പിന്നീട്‌ യഹൂദ ഹൈ​ക്കോ​ട​തി ചോദ്യം ചെയ്‌ത​പ്പോൾ താൻ ക്രിസ്‌തു​വും ദൈവ​പു​ത്ര​നും ആണെന്ന്‌ ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ യേശു അവരോട്‌ പറഞ്ഞു. മഹാപു​രോ​ഹി​തൻ തന്നെ കൊല്ലാൻ ഒരു കാരണം അന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ അറിഞ്ഞി​ട്ടും യേശു ഭയന്നില്ല. (മർക്കോ. 14:60-65) ഒരു ദണ്ഡനസ്‌തം​ഭ​ത്തി​ലെ മരണ​ത്തോ​ളം തന്റെ നിർമലത കാത്ത്‌ “സകലവും പൂർത്തി​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു” എന്ന്‌ ഉറക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ യേശു ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.—യോഹ. 19:28-30.

 7. യുവജ​ന​ങ്ങ​ളേ, യഹോ​വ​യു​ടെ നാമത്തിൽ അറിയ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നെ നിങ്ങൾ എങ്ങനെ വീക്ഷി​ക്കു​ന്നു, നിങ്ങൾക്കു ധൈര്യ​മു​ണ്ടെന്ന്‌ എങ്ങനെ കാണി​ക്കാൻ കഴിയും?

⁷ യേശു​വി​ന്റെ ധൈര്യം നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ അനുക​രി​ക്കാൻ കഴിയും? സ്‌കൂ​ളി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ. യുവജ​ന​ങ്ങ​ളേ, നിങ്ങൾ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളാ​ണെന്ന്‌ സഹപാ​ഠി​ക​ളോ​ടും മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടും മടികൂ​ടാ​തെ പറയു​മ്പോൾ നിങ്ങൾ ധൈര്യ​മു​ള്ള​വ​രാ​ണെന്ന്‌ തെളി​യി​ക്കു​ക​യാണ്‌, മറ്റുള്ളവർ നിങ്ങളെ കളിയാ​ക്കി​യാൽപ്പോ​ലും. അങ്ങനെ ചെയ്യു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ നാമത്തിൽ അറിയ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തിൽ അഭിമാ​നി​ക്കു​ന്നു എന്ന്‌ നിങ്ങൾ കാണി​ക്കു​ക​യാ​യി​രി​ക്കും. (സങ്കീർത്ത​നം 86:12 വായി​ക്കു​ക.) നിങ്ങൾ പരിണാ​മ​ത്തിൽ വിശ്വ​സി​ക്കാൻ ചിലർ ആഗ്രഹി​ച്ചേ​ക്കാം. എന്നാൽ സൃഷ്ടി​പ്പി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ പറയു​ന്ന​താണ്‌ സത്യ​മെന്ന്‌ വിശ്വ​സി​ക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക്‌ ന്യായ​മാ​യ കാരണ​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. “നിങ്ങളു​ടെ പ്രത്യാ​ശ​യ്‌ക്കു​ള്ള കാരണം ചോദി​ക്കു​ന്ന” ഏവരോ​ടും ഉത്തരം പറയാൻ ജീവന്റെ ഉത്ഭവം—പ്രസക്ത​മാ​യ അഞ്ചു ചോദ്യ​ങ്ങൾ എന്ന ലഘുപ​ത്രി​ക നിങ്ങൾക്ക്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​നാ​കും. (1 പത്രോ. 3:15) ബൈബിൾസ​ത്യ​ത്തി​നു​വേണ്ടി ധൈര്യ​പൂർവം നില​കൊ​ണ്ടെന്ന്‌ നിങ്ങൾ തിരി​ച്ച​റി​യു​മ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക്‌ ആത്മസം​തൃ​പ്‌തി തോന്നും!

 8. ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ പ്രസം​ഗി​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ എന്ത്‌ കാരണ​ങ്ങ​ളാ​ണു​ള്ളത്‌?

⁸ ശുശ്രൂ​ഷ​യി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ. സത്യ​ക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​ക​ളായ നാം “യഹോ​വ​യിൽനി​ന്നു​ള്ള അധികാ​ര​ത്താൽ സധൈ​ര്യം പ്രസംഗി”ക്കുന്നതിൽ തുടരണം. (പ്രവൃ. 14:3) ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ നമുക്ക്‌ പ്രസം​ഗി​ക്കാ​നാ​കു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌? ഒന്നാമ​താ​യി, നാം പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌ സത്യമാ​ണെന്ന്‌ നമുക്ക​റി​യാം. കാരണം അതിന്‌ ആധാരം ബൈബി​ളാണ്‌. (യോഹ. 17:17) രണ്ടാമ​താ​യി, നാം “ദൈവ​ത്തി​ന്റെ കൂട്ടു​വേ​ല​ക്കാർ” ആണ്‌. നമ്മെ സഹായി​ക്കാൻ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ​യും നൽകി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. (1 കൊരി. 3:9; പ്രവൃ. 4:31) മൂന്നാ​മ​താ​യി, നാം യഹോ​വ​യെ​യും ആളുക​ളെ​യും സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ സുവാർത്ത ഘോഷി​ക്കാൻ നമ്മുടെ കഴിവി​ന്റെ പരമാ​വ​ധി ചെയ്യാൻ നാം പ്രചോ​ദി​ത​രാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. (മത്താ. 22:37-39) ധൈര്യ​മു​ള്ള​വ​രാ​യ​തി​നാൽ നാം പ്രസം​ഗ​പ്ര​വർത്ത​നം നിറു​ത്തി​ക്ക​ള​യി​ല്ല. മതനേ​താ​ക്ക​ന്മാ​രാൽ വഞ്ചിക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രോ അല്ലെങ്കിൽ ‘അന്ധരാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​രോ’ ആയ വ്യക്തി​ക​ളെ സത്യം അറിയി​ക്കാൻ നാം നിശ്ചയി​ച്ചു​റ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. (2 കൊരി. 4:4) നമ്മുടെ സന്ദേശത്തെ മറ്റുള്ളവർ എതിർത്താ​ലും നിഷേ​ധി​ച്ചാ​ലും സുവാർത്ത ഘോഷി​ക്കു​ന്ന​തിൽ നാം തുടരു​ക​ത​ന്നെ ചെയ്യും.—1 തെസ്സ. 2:1, 2.

 9. പരി​ശോ​ധ​ന​കൾ നേരി​ടു​മ്പോൾ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ ധൈര്യം കാണി​ക്കാ​നാ​കും?

⁹ പരി​ശോ​ധ​ന​കൾ നേരി​ടു​മ്പോൾ. നാം ദൈവ​ത്തിൽ ആശ്രയി​ക്കു​മ്പോൾ പരി​ശോ​ധ​ന​ക​ളെ സഹിച്ചു​നിൽക്കാൻ ആവശ്യ​മാ​യ വിശ്വാ​സ​വും ധൈര്യ​വും യഹോവ നമുക്ക്‌ തരും. പ്രിയ​പ്പെട്ട ഒരാൾ മരിച്ചാൽ നാം വിലപി​ക്കും, എന്നാൽ പ്രത്യാശ കൈവി​ടി​ല്ല. “സർവാ​ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ​യും” ദൈവം നമ്മെ ബലപ്പെ​ടു​ത്തും എന്ന ബോധ്യം നമുക്കുണ്ട്‌. (2 കൊരി. 1:3, 4; 1 തെസ്സ. 4:13) നമ്മൾ രോഗി​ക​ളോ പരി​ക്കേ​റ്റ​വ​രോ ആണെങ്കിൽ നമുക്ക്‌ വേദന​യെ​ടു​ത്തേ​ക്കാം. എന്നാലും ദൈവത്തെ അപ്രീ​തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഒരു ചികി​ത്സ​യും നാം സ്വീക​രി​ക്കി​ല്ല. (പ്രവൃ. 15:28, 29) നാം വിഷാ​ദ​മ​ഗ്ന​രാ​ണെ​ങ്കിൽ, “നമ്മുടെ ഹൃദയം നമ്മെ കുറ്റ​പ്പെ​ടു”ത്തിയേ​ക്കാം. എന്നാൽ നമ്മൾ ഒരിക്ക​ലും മടുത്തു പിന്മാ​റി​ല്ല. “ഹൃദയം നുറു​ങ്ങി​യ​വർക്കു യഹോവ സമീപസ്ഥൻ” ആയതു​കൊണ്ട്‌ നാം ദൈവ​ത്തിൽ ആശ്രയി​ക്കും.b—1 യോഹ. 3:19, 20; സങ്കീ. 34:18.

10. എന്താണ്‌ വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി, വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി​യുള്ള ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​യു​ടെ സംസാ​ര​വും പ്രവൃ​ത്തി​യും എങ്ങനെ​യു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്കും?

¹⁰ ശരിയും തെറ്റും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാ​സം തിരി​ച്ച​റി​യാ​നും ശരിയാ​യ​തു ചെയ്യാൻ തീരു​മാ​നി​ക്കാ​നും ഉള്ള വകതി​രി​വി​നെ​യാണ്‌ വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി എന്ന്‌ പറയു​ന്നത്‌. (എബ്രാ. 5:14) വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി നന്നായി ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി ദൈവ​വു​മാ​യു​ള്ള തന്റെ ബന്ധം ശക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന തീരു​മാ​ന​ങ്ങൾ എടുക്കു​ന്നു. തന്റെ സംസാ​ര​ത്താൽ ആരെയും മുറി​പ്പെ​ടു​ത്താ​തി​രി​ക്കാൻ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധാ​ലു​വാ​യി​രി​ക്കും. പകരം, മറ്റുള്ള​വ​രെ സഹായി​ക്കു​ന്ന വിധത്തി​ലു​ള്ള വാക്കുകൾ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ അദ്ദേഹം യഹോ​വ​യെ പ്രസാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. (സദൃ. 11:12, 13) അദ്ദേഹം “ദീർഘ​ക്ഷ​മ​യു​ള്ളവ”നാണ്‌. (സദൃ. 14:29) അദ്ദേഹം “ചൊവ്വാ​യി നടക്കുന്നു.” എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, തന്റെ ജീവി​ത​ത്തിൽ ഉടനീളം അദ്ദേഹം നല്ല തീരു​മാ​ന​ങ്ങൾ കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു. (സദൃ. 15:21) വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ സാധി​ക്കും? നമ്മൾ ദൈവ​വ​ച​നം പഠിക്കു​ക​യും പഠിക്കു​ന്നത്‌ ബാധക​മാ​ക്കു​ക​യും വേണം. (സദൃ. 2:1-5, 10, 11) വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി കാണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ യേശു വെച്ച തികഞ്ഞ മാതൃക പഠിക്കാ​നും പകർത്താ​നും നമുക്കാ​കും.

11. തന്റെ സംസാ​ര​ത്തിൽ യേശു വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി പ്രകട​മാ​ക്കി​യത്‌ എങ്ങനെ?

¹¹ തന്റെ സകല വാക്കി​ലും പ്രവൃ​ത്തി​യി​ലും യേശു വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി പ്രകട​മാ​ക്കി. യേശു​വി​ന്റെ സംസാ​ര​ത്തിൽ. സുവാർത്ത പ്രസം​ഗി​ച്ച​പ്പോൾ ദയയോ​ടു​കൂ​ടി​യ വാക്കു​ക​ളാണ്‌ യേശു ഉപയോ​ഗി​ച്ചത്‌. അവ ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ വിസ്‌മ​യി​പ്പി​ച്ചു. (ലൂക്കോ. 4:22; മത്താ. 7:28) യേശു മിക്ക​പ്പോ​ഴും ദൈവ​വ​ച​നം വായി​ക്കു​ക​യോ പരാമർശി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്‌തു. ഏതു സാഹച​ര്യ​ത്തിൽ ഏതു തിരു​വെ​ഴുത്ത്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്ക​ണ​മെന്ന്‌ യേശു​വിന്‌ കൃത്യ​മാ​യി അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. (മത്താ. 4:4, 7, 10; 12:1-5; ലൂക്കോ. 4:16-21) അതു​പോ​ലെ, യേശു തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾ വിശദീ​ക​രി​ച്ച വിധം ജനങ്ങളെ ആഴമായി സ്വാധീ​നി​ച്ചു. എമ്മാവു​സി​നു പോകു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന തന്റെ രണ്ട്‌ ശിഷ്യ​ന്മാ​രോട്‌ ഉയിർപ്പി​ക്ക​പ്പെട്ട യേശു തനിക്കു ബാധക​മാ​കു​ന്ന തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളു​ടെ അർഥം വിശദീ​ക​രി​ച്ചു. “അവൻ വഴിയിൽവെ​ച്ചു നമ്മോടു സംസാ​രി​ക്കു​ക​യും തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾ നമുക്കു വിശദീ​ക​രി​ച്ചു​ത​രു​ക​യും ചെയ്‌ത​പ്പോൾ നമ്മുടെ ഹൃദയം ജ്വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നി​ല്ല​യോ?” എന്ന്‌ പിന്നീട്‌ ആ ശിഷ്യ​ന്മാർ തമ്മിൽ ചോദി​ച്ചു.—ലൂക്കോ. 24:27, 32.

12, 13. യേശു ദീർഘ​ക്ഷ​മ​യോ​ടും ന്യായ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടും പ്രവർത്തി​ച്ച​തി​ന്റെ ഉദാഹ​ര​ണ​ങ്ങൾ ഏവ?

¹² യേശു​വി​ന്റെ വികാ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും മനോ​ഭാ​വ​ത്തി​ലും. “ദീർഘ​ക്ഷ​മ​യു​ള്ള” വ്യക്തി​യാ​യി​രി​ക്കാൻ വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി യേശു​വി​നെ സഹായി​ച്ചു. (സദൃ. 16:32) വികാ​ര​ങ്ങ​ളെ നിയ​ന്ത്രി​ക്കാൻ യേശു​വിന്‌ കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു. “സൗമ്യത”യുള്ള ഒരു വ്യക്തി​യാ​യി​രു​ന്നു യേശു. (മത്താ. 11:29) തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാർ തെറ്റുകൾ വരുത്തി​യെ​ങ്കി​ലും യേശു അവരോട്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ക്ഷമിച്ചു. (മർക്കോ. 14:34-38; ലൂക്കോ. 22:24-27) തന്നോട്‌ മറ്റുള്ളവർ അപമര്യാ​ദ​യാ​യി പെരു​മാ​റി​യ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽപ്പോ​ലും യേശു ശാന്തനാ​യി നില​കൊ​ണ്ടു.—1 പത്രോ. 2:23.

¹³ ന്യായ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ പ്രവർത്തി​ക്കാ​നും വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി യേശു​വി​നെ സഹായി​ച്ചു. മോ​ശൈക ന്യായ​പ്ര​മാ​ണം നൽകി​യി​രു​ന്ന​തി​നു പിന്നിലെ ഉദ്ദേശ്യം യേശു​വിന്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതിന്റെ അന്തഃസത്ത മനസ്സി​ലാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടാണ്‌ യേശു ആളുക​ളോട്‌ പെരു​മാ​റി​യത്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌ “രക്തസ്രാ​വ​ത്താൽ വലഞ്ഞി​രു​ന്ന” സ്‌ത്രീ​യു​ടെ കാര്യം എടുക്കുക. (മർക്കോസ്‌ 5:25-34 വായി​ക്കു​ക.) ജനക്കൂ​ട്ട​ത്തി​നി​ട​യി​ലൂ​ടെ വന്ന്‌ ആ സ്‌ത്രീ യേശു​വി​ന്റെ വസ്‌ത്ര​ത്തിൽ തൊട്ടു. അവൾ സുഖം പ്രാപി​ച്ചു. ന്യായ​പ്ര​മാ​ണ​പ്ര​കാ​രം അശുദ്ധ​യാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അവൾ ആരെയും തൊട​രു​താ​യി​രു​ന്നു. (ലേവ്യ. 15:25-27) എന്നാൽ യേശു അവളോട്‌ ദയാര​ഹി​ത​മാ​യി സംസാ​രി​ച്ചി​ല്ല. പകരം “കരുണ, വിശ്വ​സ്‌തത” എന്നീ ഗുണങ്ങൾ കാണിച്ചു. കാരണം നിഷ്‌കർഷ​യോ​ടെ നിയമം അനുസ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ പ്രാധാ​ന്യം ഈ ഗുണങ്ങൾക്കു​ണ്ടെന്ന്‌ യേശു തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. (മത്താ. 23:23) യേശു ദയാപു​ര​സ്സ​രം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “മകളേ, നിന്റെ വിശ്വാ​സം നിന്നെ സൗഖ്യ​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സമാധാ​ന​ത്തോ​ടെ പൊയ്‌ക്കൊ​ള്ളു​ക; നിന്നെ വലച്ചി​രു​ന്ന കഠിന രോഗ​ത്തിൽനി​ന്നു സ്വത​ന്ത്ര​യാ​യി ആരോ​ഗ്യ​ത്തോ​ടെ ജീവി​ക്കു​ക.” വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി ദയ കാണി​ക്കാൻ യേശു​വി​നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ച​തി​ന്റെ എത്ര നല്ല ദൃഷ്ടാന്തം!

14. യേശു എന്തു ചെയ്യാ​നാണ്‌ തീരു​മാ​നി​ച്ചത്‌, ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ സമ്പൂർണ​ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ യേശു തുടർന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹⁴ യേശു ജീവിതം നയിച്ച വിധത്തിൽ. യേശു വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി​യുള്ള വ്യക്തി​യാ​ണെന്ന്‌ താൻ ജീവിതം നയിച്ച വിധത്തി​ലൂ​ടെ തെളി​യി​ച്ചു. തന്റെ പ്രധാന ജോലി​യാ​യി യേശു ശുശ്രൂഷ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു. (ലൂക്കോ. 4:43) തന്റെ വേലയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കാ​നും തന്റെ നിയമനം നന്നായി പൂർത്തീ​ക​രി​ക്കാ​നും ഉതകുന്ന തീരു​മാ​ന​ങ്ങൾ യേശു കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു. ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തിന്‌, ശുശ്രൂ​ഷ​യ്‌ക്കു​വേ​ണ്ടി തന്റെ സമയവും ഊർജ​വും മുഴു​വ​നാ​യി ചെലവ​ഴി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തിന്‌ യേശു എപ്പോ​ഴും തന്റെ ജീവിതം ലളിത​മാ​ക്കി നിറുത്തി. (ലൂക്കോ. 9:58) തന്റെ മരണ​ശേ​ഷ​വും പ്രസം​ഗ​വേല തുടർന്ന്‌ കൊണ്ടു​പോ​കാൻ മറ്റുള്ള​വ​രെ പരിശീ​ലി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെന്ന്‌ യേശു തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. (ലൂക്കോ. 10:1-12; യോഹ. 14:12) “യുഗസ​മാ​പ്‌തി​യോ​ളം” ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ സഹായി​ക്കു​മെന്ന ഉറപ്പ്‌ യേശു അവർക്കു നൽകി.—മത്താ. 28:19, 20.

15. നമ്മുടെ സംസാ​ര​ത്തിൽ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി കാണി​ക്കാൻ കഴിയും?

¹⁵ യേശു​വി​ന്റെ വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ പകർത്താൻ കഴിയും? നമ്മുടെ സംസാ​ര​ത്തിൽ. നമ്മുടെ സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രോട്‌ സംസാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ അവരെ ഇടിച്ചു​ക​ള​യു​ന്ന വിധത്തി​ലു​ള്ള വാക്കുകൾ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​തെ അവരെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വിധത്തി​ലു​ള്ള വാക്കു​ക​ളാണ്‌ നാം ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌. (എഫെ. 4:29) ദൈവ​രാ​ജ്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ സംസാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ, “ഉപ്പിനാൽ രുചി​വ​രു​ത്തി​യ​തു​പോ​ലെ” ആയിരി​ക്ക​ണം നമ്മുടെ വാക്കുകൾ. നയത്തോ​ടും വിവേ​ക​ത്തോ​ടും കൂടെ​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം നമ്മുടെ സംസാരം. (കൊലോ. 4:6) ആളുക​ളു​ടെ ആവശ്യ​ങ്ങ​ളും താത്‌പ​ര്യ​ങ്ങ​ളും മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ ശ്രമി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ശ്രദ്ധാ​പൂർവം നാം വാക്കുകൾ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നു. ദയയോ​ടെ​യു​ള്ള വാക്കുകൾ നാം ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ, ആളുകൾ നമ്മെ ശ്രദ്ധി​ക്കാൻ മനസ്സ്‌ കാണി​ച്ചേ​ക്കാം, നമ്മുടെ സന്ദേശം അവരുടെ ഹൃദയത്തെ സ്‌പർശി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തേ​ക്കാം. നമ്മുടെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ വിശദീ​ക​രി​ക്കു​മ്പോൾ സാധ്യ​മാ​യ അവസര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം ബൈബി​ളിൽനി​ന്നാണ്‌ നാം വായി​ക്കു​ന്നത്‌. കാരണം, ആധികാ​രി​ക​മാ​യ ഉറവ്‌ അതാണ്‌. നമുക്ക്‌ പറയാൻ കഴിയുന്ന ഏതൊരു വാക്കി​നെ​ക്കാ​ളും ശക്തമാണ്‌ ബൈബി​ളി​ന്റെ സന്ദേശ​മെന്ന്‌ നമുക്ക​റി​യാം.—എബ്രാ. 4:12.

16, 17. (എ) കോപ​ത്തിന്‌ താമസ​മു​ള്ള​വ​രും ന്യായ​ബോ​ധ​മു​ള്ള​വ​രും ആണെന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ കാണി​ക്കാൻ കഴിയും? (ബി) ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ സമ്പൂർണ​ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടരാൻ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ കഴിയും?

¹⁶ നമ്മുടെ വികാ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും മനോ​ഭാ​വ​ത്തി​ലും. നമ്മൾ സമ്മർദ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ ആയിരി​ക്കു​മ്പോൾ നമ്മുടെ വികാ​ര​ങ്ങ​ളെ നിയ​ന്ത്രി​ക്കാ​നും “കോപ​ത്തി​നു താമസ​മു​ള്ളവ”രായി​രി​ക്കാ​നും വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി നമ്മെ സഹായി​ക്കു​ന്നു. (യാക്കോ. 1:19) ആളുകൾ നമ്മെ മുറി​പ്പെ​ടു​ത്തു​മ്പോൾ, അവർ ആ വിധത്തിൽ സംസാ​രി​ക്കു​ക​യും പ്രവർത്തി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടെന്ന്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ നാം ശ്രമി​ക്കും. അപ്പോൾ അവരോട്‌ ക്ഷമിക്കാ​നും ദേഷ്യ​പ്പെ​ടാ​തി​രി​ക്കാ​നും നമുക്ക്‌ എളുപ്പ​മാ​യി​രി​ക്കും. (സദൃ. 19:11) ന്യായ​ബോ​ധ​മു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കാ​നും വിവേ​ച​നാ​പ്രാ​പ്‌തി നമ്മെ സഹായി​ക്കു​ന്നു. നമ്മുടെ സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രിൽനിന്ന്‌ നാം ഒരിക്ക​ലും പൂർണത പ്രതീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഒരുപക്ഷേ, നമുക്കു മുഴു​വ​നാ​യി മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ കഴിയാത്ത ചില പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾ അവർ നേരി​ടു​ന്നു​ണ്ടാ​കും എന്ന്‌ നാം മനസ്സിൽപ്പി​ടി​ക്കു​ന്നു. അവരുടെ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങൾ ശ്രദ്ധി​ക്കാൻ നാം തയ്യാറാണ്‌. സാധ്യ​മാ​കു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം നമുക്ക്‌ വഴക്കം കാണി​ക്കാ​നാ​കും. അതായത്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും നമ്മു​ടേ​താ​യ വിധത്തിൽ കാര്യങ്ങൾ നടക്കണ​മെന്ന്‌ നാം ശഠിക്കില്ല.—ഫിലി. 4:5.

¹⁷ നമ്മൾ ജീവിതം നയിക്കുന്ന വിധത്തിൽ. സുവാർത്ത പ്രസം​ഗി​ക്കു​ക എന്നതി​നെ​ക്കാൾ മഹത്തര​മാ​യ വേറെ ഒരു പദവി​യു​മി​ല്ലെന്ന്‌ നമുക്ക്‌ അറിയാം. അതു​കൊണ്ട്‌ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ സമ്പൂർണ​ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കു​ന്ന തീരു​മാ​ന​ങ്ങൾ എടുക്കാൻ നാം ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. അങ്ങനെ ജീവി​ത​ത്തിൽ പ്രമു​ഖ​സ്ഥാ​നം നാം യഹോ​വ​യ്‌ക്കു നൽകുന്നു. അന്ത്യം വരുന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ സുവാർത്ത പ്രസം​ഗി​ക്കാ​നാ​യി നമ്മുടെ സമയവും ഊർജ​വും മുഴു​വ​നാ​യി ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ നാം ലളിത​മാ​യ ജീവിതം നയിക്കു​ന്നു.—മത്താ. 6:33; 24:14.

18. നിത്യ​ജീ​വ​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാത്ര തുടരാൻ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ സാധി​ക്കും, എന്താണ്‌ നിങ്ങളു​ടെ ദൃഢനി​ശ്ച​യം?

¹⁸ യേശു​വി​ന്റെ വ്യക്തി​ത്വ​ത്തി​ലെ ആകർഷ​ക​മാ​യ ചില ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള പഠനം നാം ആസ്വദി​ച്ചു. അല്ലേ? അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ, യേശു​വി​ന്റെ മറ്റു ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​കൂ​ടി പഠിച്ചു​കൊണ്ട്‌ യേശു​വി​നെ​പ്പോ​ലെ​യാ​കാൻ പരി​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നത്‌ എത്രയ​ധി​കം പ്രയോ​ജ​നം ചെയ്യു​മെന്ന്‌ ചിന്തി​ക്കു​ക. അതു​കൊണ്ട്‌ യേശു​വി​ന്റെ കാൽച്ചു​വ​ടു​കൾ അടുത്തു പിന്തു​ട​രാൻ നമുക്ക്‌ ദൃഢനി​ശ്ച​യം ചെയ്യാം. അങ്ങനെ ചെയ്യു​മ്പോൾ, നിത്യ​ജീ​വ​നി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാത്ര തുടരാ​നും യഹോ​വ​യോട്‌ കൂടുതൽ അടുക്കാ​നും നമുക്ക്‌ കഴിയും.