Eenzaamheid is te genezen
DE TELEFOON ging over. „Goedenavond, ik luister naar u”, antwoordde een eenenzeventigjarige gepensioneerde onderwijzer. De vrouw aan de andere kant van de lijn legde uit: „Ik ben weduwe en woon helemaal alleen in dit huis. Ik voelde me vanavond zo eenzaam, ik moest gewoon met iemand praten.” Deze vrouw had een speciale telefoondienst voor mensen in geestelijke en sociale nood gebeld.
Eenzaamheid is in deze tijd zo’n ernstig probleem geworden dat de Zwitserse psychiater Dr. P. Tournier het „de meest verwoestende ziekte van deze eeuw” noemde. Zowel jong als oud gaan onder eenzaamheid gebukt en de gevolgen ervan kunnen werkelijk verwoestend zijn. Eenzaamheid kan herstel van ziekte vertragen, bij oudere mensen sneller tot seniele aftakeling en in sommige gevallen zelfs tot een voortijdige dood leiden.
Waarom is eenzaamheid zo’n groot probleem gaan vormen in een wereld waar men met een „bevolkingsexplosie” te kampen heeft? Wat kan er worden gedaan om deze „verwoestende ziekte” te genezen?
Waardoor wordt eenzaamheid veroorzaakt?
Er bestaat een verschil tussen eenzaamheid en alleen zijn. Bijna iedereen vindt het prettig zo nu en dan alleen te zijn. De bijbel laat zien dat Jezus Christus soms een „eenzame plaats” opzocht om te bidden of met zijn discipelen ’wat uit te rusten’ (Matth. 14:13; Mark. 1:35; 6:31). Sommige personen brengen een groot gedeelte van hun tijd alleen door en voelen zich toch niet eenzaam.
Dat neemt niet weg dat iedereen zich wel eens eenzaam voelt. T. I. Rubin, een psychiater, gaf aangaande gevoelens van eenzaamheid het volgende commentaar: „Het opkomen en verdwijnen van dergelijke gevoelens maakt deel uit van het leven. Dit feit niet te aanvaarden en te verwachten in een voortdurende toestand van euforie [gevoel van zich wel te bevinden] te verkeren, zal slechts tot teleurstelling en verbitterdheid leiden.”
Niettemin worden vele mensen door chronische eenzaamheid gekweld. In sommige gevallen kan de fout bij de ouders liggen. Hoe dat zo? Psycholoog A. Fromme legt uit: „Veel ouders die niet in staat zijn een goede relatie met elkaar op te bouwen, scheppen een sfeer die dezelfde houding bij hun kinderen aankweekt.”
Het leven in een grote stad, waar velen oppervlakkige, onpersoonlijke relaties onderhouden, vormt een andere oorzaak van eenzaamheid. Het vaste voornemen rijk te worden kan ook tot dit gevoel bijdragen, omdat het iemand overbezorgd voor zijn bezittingen maakt en hem ertoe brengt zich van anderen terug te trekken.
Geografische isolatie van een bekende omgeving ten gevolge van ziekte, ouderdom, een speciale werktoewijzing of wegens welke andere oorzaak dan ook, kan tot gevoelens van eenzaamheid aanleiding geven. Andere oorzaken van eenzaamheid kunnen verlies van gezichtsvermogen of gehoor zijn, of onvermogen om de plaatselijke taal te verstaan.
Eenzaamheid is te genezen — Op welke wijze?
Wat kan er worden gedaan om eenzaamheid te verhelpen? In de eerste plaats dient men te beseffen dat wanneer iemand te veel tijd alleen doorbrengt, dit ertoe kan leiden dat hij zich in zichzelf terugtrekt, egocentrisch wordt (Spr. 18:1). Maak het u tot een gewoonte geregeld met anderen om te gaan. Maar slechts onder mensen te zijn, zal eenzaamheid niet genezen. Heel wat van de eenzaamste mensen ter wereld leven in dichtbevolkte steden.
Is het antwoord dan gelegen in een huwelijk en het stichten van een gezin? Niet noodzakelijkerwijs. Psychiater Rubin schrijft: „Veel van de eenzaamste vrouwen in de wereld zijn vrouwen die getrouwd zijn.” Allan Fromme heeft verklaard dat iemand „net zo eenzaam kan zijn, ook al heeft hij een gezin om zich heen”.
Eenzaamheid kan alleen verholpen worden door een verhouding tot anderen op te bouwen. Hoe kan iemand dat verwezenlijken?
Het Woord van God geeft in Filippenzen 2:3, 4 een voortreffelijk beginsel: „Acht in ootmoed de ander hoger dan uzelf. Laat niemand alleen zijn eigen belangen behartigen, maar liever die van zijn naasten.” — Sint-Willibrordvertaling.
Wanneer iemand liefdevolle belangstelling in anderen gaat stellen, zullen sommigen dit beslist beantwoorden. Jezus verzekerde: „Met de maat waarmee gij meet, zal men ook u meten” (Luk. 6:38). Dit betekent dat de eenzame persoon het initiatief moet nemen dingen voor anderen te doen. Zou een bezoekje aan iemand anders die eenzaam is, niet zowel u als hem of haar opvrolijken? Welke betere manier is er om uw eigen eenzaamheid te verdrijven dan iets voor iemand anders te doen?
De aanbidding van Jehovah God is de zekerste manier om eenzaamheid te verhelpen. Hoe troosteloos de omstandigheden ook mogen worden, Gods dienstknechten zijn nooit alleen. Zij weten dat ’Jehovah nabij de gebrokenen van hart is’ (Ps. 34:18). Omdat Jehovah de „Hoorder van het gebed” is, doet de Schrift eenzame personen de uitnodiging ’al uw bezorgdheid op hem te werpen, want hij zorgt voor u’. — Ps. 65:2; 1 Petr. 5:7.
Het leven van Jehovah’s getuigen omvat vele dingen die iemand helpen eenzaamheid te verdrijven. Zij wenden zich geregeld in gebed tot Jehovah God, wisselen met elkaar van gedachten op vergaderingen en besteden er veel tijd aan hun naasten te helpen God en zijn voornemen te leren kennen. De verenigde activiteit van Jehovah’s getuigen is er oorzaak van dat zij diepe belangstelling voor elkaar hebben. Zij stemmen in met de opmerking van de apostel Paulus over christenen: „Wij . . . [zijn] één lichaam . . . leden die ieder afzonderlijk bij elkaar behoren” (Rom. 12:5). Een vrouw uit de Amerikaanse staat South Carolina vertelt over haar eerste bezoek aan een Koninkrijkszaal:
„Ik kan me de eerste vergadering die ik bezocht, nog goed herinneren; hoe de liefde van deze christelijke getuigen de hele gemeente doorstraalde. Na afloop van de vergadering bleven zij na om de dingen die wij zojuist gehoord hadden en andere bijbelse waarheden met elkaar te bespreken. . . . Voor het eerst van mijn leven heb ik vrede des geestes en sta ik in een intieme verhouding tot mijn Schepper.”
Ja, eenzaamheid kan genezen worden. Maar dan moet iemand wel het initiatief nemen om een verhouding tot anderen op te bouwen, vooral tot Jehovah God. Zou u dit willen doen? Jehovah’s getuigen zullen u graag helpen. U bent van harte uitgenodigd om de vergaderingen in hun Koninkrijkszaal bij te wonen. Zo u wilt, zal een bekwaam persoon graag bij u thuis of op iedere andere plaats die u schikt, een gratis bijbelstudie met u leiden. U hoeft nooit meer door eenzaamheid gekweld te worden.