“Jehova ka Boeena o Fana ka Bohlale”

KE MESEBETSI efe e jang nako ea hao le matla? Na u amehile ka ho iketsetsa lebitso le letle? Na u inehetse ho bokelleng maruo? Ho thoe’ng ka ho phehella mosebetsi oa mofuta o itseng kapa ho hōlisa tsebo lefapheng le le leng kapa a mang a thuto? Na ho hlaolela likamano tse ntle le ba bang ke habohlokoa ho uena? Na u amehile haholo ka hore u se ke ua kula?

Tsena tsohle li ka ’na tsa bonahala e le tsa bohlokoa bo itseng. Empa, ho e-na le hoo, ke eng seo e hlileng e leng sa bohlokoa? Bibele ea araba: “Sehlooho sa ntho tsohle ke bohlale; rua bona.” (Liproverbia 4:7) Ebe re ka bo fumana joang, ’me melemo ea bona ke efe? Khaolo ea bobeli ea buka ea Bibele ea Liproverbia e fana ka likarabo.

‘Ela Hloko Bohlale’

Ka mantsoe a lerato a ntate, Morena Solomone ea bohlale oa Iseraele ea boholo-holo o re: “Mora oa ka, haeba u tla amohela lipolelo tsa ka ’me u ipolokele litaelo tsa ka, e le hore u ele hloko bohlale ka tsebe ea hao, hore u sekamisetse pelo ea hao temohong; ho feta moo, haeba u hoeletsa kutloisiso ’me u bitsa temoho, haeba u ntse u li batla joalokaha u batla silevera, ’me u ntse u li tsoma joalokaha u tsoma matlotlo a patiloeng, tabeng eo u tla utloisisa ho tšaba Jehova, ’me u tla fumana tsebo ea Molimo.”—Liproverbia 2:1-5, NW.

Na u bona moo boikarabelo ba ho fumana bohlale bo leng teng? Litemaneng tsena, poleloana “haeba u” e hlaha ka makhetlo a mararo. Ho hlakile hore ho ho e mong le e mong oa rōna ho batla bohlale le batlatsi ba bona—temoho le kutloisiso. Leha ho le joalo, ntho ea pele eo re e hlokang ke ho “amohela” le ho ‘ipolokela’ kelellong mantsoe a bohlale a tlalehiloeng ka Mangolong. Sena se hloka hore re ithute Bibele.

Bohlale ke bokhoni ba ho sebelisa hantle tsebo eo Molimo a faneng ka eona. ’Me Bibele e fumantša bohlale ka mokhoa o babatsehang hakaakang! E, e na le mantsoe a bohlale, a kang a tlalehiloeng libukeng tsa Liproverbia le Moeklesia, ’me ho hlokahala hore re ele hloko mantsoe ana. Ho hong hoo re ho fumanang maqepheng a Bibele ke mehlala e mengata e bontšang melemo ea ho sebelisa melao-motheo ea bomolimo le maraba a ho e hlokomoloha. (Baroma 15:4; 1 Bakorinthe 10:11) Ka mohlala, nahana ka tlaleho ea meharo ea Gehazi, mohlanka oa moprofeta Elisha. (2 Marena 5:20-27) Na ha e re rute bohlale ba ho qoba meharo? Ho thoe’ng ka phello e mpe ea maeto a neng a bonahala a se kotsi a neng a nkoa ke Dina, morali oa Jakobo, “ho ea bona banana ba naha” ea Kanana? (Genese 34:1-31, NW) Na ha re bone habonolo booatla ba litloaelano tse mpe?—Liproverbia 13:20; 1 Bakorinthe 15:33.

Ho ela hloko bohlale ho akarelletsa ho ba le temoho le kutloisiso. Ho latela Webster’s Revised Unabridged Dictionary, temoho ke “matla ao ka ’ona kelello e khethollang ntho e ’ngoe ho e ’ngoe.” Temoho ea bomolimo ke matla a ho khetholla se nepahetseng ho se fosahetseng ebe ho khethoa tsela e nepahetseng. Ntle le hore re ‘sekamisetse lipelo tsa rōna’ temohong kapa re chesehele ho e fumana, ke joang re ka lulang ‘tseleng e isang bophelong’? (Matheu 7:14; bapisa le Deuteronoma 30:19, 20.) Ho ithuta Lentsoe la Molimo le ho le sebelisa ho fana ka temoho.

Ke joang re ka ‘hoeletsang kutloisiso,’—tsebo ea ho bona hore na lintlha tsa taba li amana joang le hore na li amana joang le taba ka kakaretso? Ha e le hantle, ho hōla le phihlelo, ke lintho tse ka re thusang hore re be le kutloisiso e khōloanyane—empa ha ho joalo kamehla. (Jobo 12:12; 32:6-12) Mopesaleme o itse: “Ke itšoara ka kutloisiso ho feta banna ba baholo, kahobane ke bolokile litaelo tsa hao [Jehova].” O ile a boela a bina: “Ho senoloa ha mantsoe a hao ho fana ka leseli, ho etsa hore ba se nang phihlelo ba utloisise.” (Pesaleme ea 119:100, 130, NW) Jehova ke “Moholo oa matsatsi,” ’me kutloisiso eo a nang le eona e phahametse ea moloko oohle oa batho ka mokhoa o fetisisang. (Daniele 7:13) Molimo a ka fa motho ea se nang phihlelo bohlale, a mo nolofalletsa hore esita le bona ba mo fetang ka lilemo a ba phahamele ka tšoaneleho eo. Ka lebaka leo, re lokela ho khothala ha re ithuta le ho sebelisa Lentsoe la Molimo, Bibele.

Poleloana e pheta-phetoang e reng, “haeba u” e fumanoang karolong e qalang ea khaolo ea bobeli ea Liproverbia e lateloa ke lipoleloana tse kang ‘u amohela,’ ‘u ipolokela,’ “u hoeletsa,” ‘u ntse u batla,’ ‘u ntse u tsoma.’ Ke hobane’ng ha mongoli a sebelisa lipolelo tsee tse eketsang matla? Buka e ’ngoe ea litšupiso e re: “[Mona] monna ea bohlale o hatisa bohlokoa ba ho etsa lintho ka tieo ha motho a phehella bohlale.” E, ka tieo re tlameha ho phehella bohlale le litšoaneleho tse amanang le bona—e leng temoho le kutloisiso.

Na U Tla Iteka?

Ntlha ea bohlokoa ha ho phehelloa bohlale ke ho khothalla ho ithuta Bibele. Leha ho le joalo, thuto ena ha ea lokela ho ba ea ho balla molemo oa ho fumana boitsebiso feela. Ho nahanisisa ka morero ka seo re se balang ke karolo ea bohlokoa ea ho ithuta Mangolo. Ho fumana bohlale le temoho ho akarelletsa ho nahanisisa ka hore na re ka sebelisa seo re ithutang sona joang ha re rarolla mathata le ha re etsa liqeto. Ho fumana kutloisiso ho hloka ho losa ka hore na taba e ncha e lumellana joang le seo re seng re ntse re se tseba. Ebe ke mang ea ka latolang hore ho ithuta Bibele joalo ka ho nahanisisa ha ho hloke nako le boiteko bo etsoang ka mahlahahlaha? Nako le matla tse sebelisoang hamolemo joalo bakeng sa molemo oa ka moso li tšoana le tse sebelisoang ha ‘ho batloa silevera le matlotlo a patiloeng.’ Na u tla etsa boiteko bo hlokahalang? Na u tla ‘reka nako e loketseng’ ea hore u etse joalo?—Baefese 5:15, 16.

Nahana hore na ke matlotlo a maholo hakaakang a re emetseng haeba ka pelo e tšepahalang re fata ka botebo ka Bibeleng. Ka sebele re ne re tla fumana “tsebo ea Molimo”—e leng tsebo e tiileng, e tsitsitseng le e phelisang ea ’Mōpi oa rōna! (Johanne 17:3) “Ho tšaba Jehova” le hona ke letlotlo le ka fumanoang. Tlhompho ee ea borapeli e lebisoang ho eena ke ea bohlokoa hakaakang! Tšabo ena e molemo ea hore motho a se ke a mo halefisa e lokela ho laola karolo e ’ngoe le e ’ngoe ea bophelo ba rōna, e eketsa bomoea ho sohle seo re se etsang.—Moeklesia 12:13.

Ka hare ho rōna ho lokela ho be le takatso e matla ea ho batla le ho fata matlotlo a moea. Ho re nolofalletsa ho batla, Jehova o fane ka lisebelisoa tse ntle haholo tsa ho epa—limakasine tsa ’nete tse nakong tsa Molula-Qhooa le Tsoha!, hammoho le lingoliloeng tse ling tse thehiloeng Bibeleng. (Matheu 24:45-47) Jehova o boetse o lokiselitse liboka tsa Bokreste bakeng sa ho re ruta Lentsoe la hae le litsela tsa hae. Ho hlokahala hore re be ho tsona kamehla, re mamele ka hloko se boleloang, re iteke ka matla ho tsepamisa mohopolo tabeng le ho boloka lintlha tsa sehlooho, ’me re nahane ka botebo ka kamano ea rōna le Jehova.—Baheberu 10:24, 25.

U ke ke Ua Hlōleha

Hangata, ho batla mahakoe a patiloeng, khauta, kapa silevera e ee e be lefeela. Ha ho hlokahale hore ho be joalo tabeng ea ho batla matlotlo a moea. Hobane’ng? Solomone oa re tiisetsa: “Jehova ka boeena o fana ka bohlale; molomong oa hae ho tsoa tsebo le temoho.”—Liproverbia 2:6.

Morena Solomone o ne a tumme ka bohlale ba hae. (1 Marena 4:30-32) Mangolo a senola hore o ne a tseba litaba tse fapa-fapaneng, tse akarelletsang limela, liphoofolo, sebōpeho sa batho le Lentsoe la Molimo. Temoho eo a ileng a e bontša ha e le morena e monyenyane ha a rarolla khang pakeng tsa basali ba babeli, bao e mong le e mong a neng a bolela hore ke eena ’mè oa ngoana ea tsekoang, e ile ea mo tumisa lichabeng. (1 Marena 3:16-28) Mohloli oa thuto ea hae e khōlō e ne e le eng? Solomone o ile a kōpa ho Jehova ka thapelo “bohlale le tsebo” le matla a ho “lemoha pakeng tsa botle le bobe.” Jehova o ile a mo fa tsona.—2 Likronike 1:10-12; NW; 1 Marena 3:9, NW.

Le rōna re lokela ho rapella thuso ea Jehova ha re ithuta Lentsoe la hae ka khothalo. Mopesaleme o ile a rapela: “Nthupele, Jehova, ka tsela ea hao. Ke tla tsamaea ’neteng ea hao. Momahanya pelo ea ka hore e tšabe lebitso la hao.” (Pesaleme ea 86:11, NW) Jehova o ile a amohela thapelo eo, hobane o entse hore e tlalehoe ka Bibeleng. Re ka kholiseha hore lithapelo tsa rōna tse etsoang ka tieo le kamehla tsa hore a re thuse ho fumana matlotlo a moea ka Bibeleng, li tla arabeloa.—Luka 18:1-8.

Solomone oa totobatsa: “O tla bolokela ba lokileng bohlale bo sebetsang; ke thebe bakeng sa ba tsamaeang ka botšepehi, ka ho boloka litsela tsa kahlolo, ’me o tla lebela tsela ea ba tšepahalang ba hae. Tabeng eo u tla utloisisa ho loka le kahlolo le bokhabane, tsela eohle ea se molemo.” (Liproverbia 2:7-9, NW) See se tiisa moko hakaakang! Jehova ha a fane ka bohlale ba ’nete feela ho ba bo batlang ka tieo empa hape e ba thebe e sireletsang ho ba lokileng hobane ba bonahatsa bohlale ba ’nete ’me ka botšepehi ba lumellana le litekanyetso tsa hae tse lokileng. E se eka re ka ba har’a bao Jehova a ba thusang ho utloisisa “tsela eohle ea se molemo.”

Ha “Tsebo e e-ba e Khahlisang”

Thuto ea botho ea Bibele—e leng ntho e hlokahalang ka ho fetisisa ha ho batloa bohlale—ha e hlile ha e lebelloe ka thabo ke batho ba bangata. Ka mohlala, Lawrence ea lilemo li 58 o re: “Haesale ke le motho ea sebetsang ka matsoho. Ho ithuta hoa nthatafalla.” Michael ea lilemo li 24, ea neng a sa thabele ho ithuta sekolong, o re: “Ke ne ke tlameha ho iqobella hore ke lule fatše ’me ke ithute.” Leha ho le joalo, takatso ea ho ithuta e ka hlaoleloa.

Nahana ka se ileng sa etsoa ke Michael. O re: “Ke ile ka itaea hore ke ithute ka nako e etsang halofo ea hora letsatsi le leng le le leng. Kapele ke ile ka bona liphello tsa hona boikutlong ba ka, litlhalosong tsa ka libokeng tsa Bokreste le meqoqong ea ka le ba bang. Hona joale ke lebella ka thabo linako tsa ho ithuta, ’me ha ke batle ha eng kapa eng e kena-kenana le tsona.” E, thuto ea botho e fetoha ntho eo re e thabelang ka mor’a boiteko bo sa khaotseng ha re bona tsoelo-pele eo re e etsang. Lawrence le eena o ile a ikitlaelletsa ho ithuta Bibele ’me, ka mor’a nako, o ile a sebeletsa e le moholo ka phuthehong ea Lipaki tsa Jehova.

E le hore thuto ea botho e be ntho e monate, ho hloka boiteko ba kamehla. Leha ho le joalo, melemo e meholo. Solomone o re: “Ha bohlale bo kena ka pelong ea hao le tsebo e e-ba e khahlisang moeeng oa hao, matla a ho nahana a tla u lebela, temoho e tla u sireletsa.”—Liproverbia 2:10, 11, NW.

“Ho U Lopolla Tseleng e Mpe”

Ke ka tsela efe bohlale, tsebo, matla a ho nahana le temoho e tla ba tšireletso? Solomone o re: “[Li tla] u lopolla tseleng e mpe, ho motho ea buang lintho tse khelohileng, ho ba furallang litsela tse lokileng hore ba tsamaee litseleng tsa lefifi, ho ba thabelang ho etsa bobe, ba thabelang lintho tse khelohileng tsa bobe; bao litsela tsa bona li khopameng le ba mano tseleng ea bona eohle.”—Liproverbia 2:12-15, NW.

E, ba nkang bohlale ba ’nete e le ba bohlokoa ba qoba ho tloaelana le mang kapa mang “ea buang lintho tse khelohileng,” ke hore, lintho tse fapaneng le sa ’nete le se nepahetseng. Matla a ho nahana le temoho li sireletsa ho ba hanang ’nete feela hore ba tsamaee litseleng tsa lefifi le ho ba mano le ba thabisoang ke liketso tsa bokhopo.—Liproverbia 3:32.

Re lokela ho leboha hakaakang hore ebe bohlale ba ’nete le litšoaneleho tse amanang le bona bo boetse bo re sireletsa litseleng tse mpe tsa banna le basali ba itšoereng hampe! Solomone o phaella ka ho re litšoaneleho tsena li tla re “lopolla ho mosali osele, ho mosali oa molata ea entseng hore lipolelo tsa molomo oa hae e be tse boreleli, ea tlohelang motsoalle ea tšepeloang makunutu oa bocha ba hae le ea lebetseng selekane sa Molimo oa hae. Etsoe ntlo ea hae e theohela tlaase lefung le litsela tsa hae li theohela tlaase ho ba se nang matla lefung. Ha ho le ea mong oa ba nang le likamano le eena ea tla khutla, leha e le hore ba tla boela ba fumane litsela tsa ba phelang.”—Liproverbia 2:16-19, NW.

“Mosali osele,” e leng oa seotsoa, o tšoantšoa le ea tlohelang “motsoalle ea tšepeloang makunutu oa bocha ba hae”—mohlomong monna oa boroetsaneng ba hae.a (Bapisa le Malakia 2:14.) O lebetse thibelo ea bohlola eo e neng e le karolo ea selekane sa Molao. (Exoda 20:14) Mehato ea hae e lebisa lefung. Ba tloaelanang le eena mohlomong ha ho mohla ba tla “boela ba fumane litsela tsa ba phelang,” kaha neng-neng ba ka ’na ba fihla moo ho seng bokhutlo, e leng lefung, moo ba ke keng ba khutla. Monna ea nang le matla a ho lemoha le a ho nahana o lemoha maraba a boitšoaro bo bobe ’me o a qoba ka bohlale hore a se ke a mo tšoasa.

‘Ba Lokileng ba Tla Lula Lefatšeng’

Ha Solomone a akaretsa sepheo sa keletso ea hae mabapi le bohlale, o re: “Morero ke hore u tle u tsamaee tseleng ea batho ba molemo le hore u tle u boloke litsela tsa ba lokileng.” (Liproverbia 2:20, NW) Bohlale bo sebeletsa morero o babatsehang hakaakang! Bo re thusa ho phela bophelo ba thabo le bo khotsofatsang bo amohelehang ho Molimo.

Nahana hape ka litlhohonolofatso tse tlelang ba ‘tsamaeang litseleng tsa ba molemo.’ Solomone o tsoela pele: “Ba lokileng ke bona ba tla lula lefatšeng, ’me ba sa tšoauoeng phoso ke bona ba tla sala ho lona. Ha e le ba khopo, ba tla felisoa lefatšeng; ’me ha e le ba bolotsana, ba tla tlosoa ho lona.” (Liproverbia 2:21, 22, NW) E se eka u ka ba har’a ba sa tšoauoeng phoso, ba tla lula ka ho sa feleng lefatšeng le lecha la Molimo la ho loka.—2 Petrose 3:13.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

[Setšoantšo se leqepheng la 26]

Solomone o ile a rapella bohlale. Le rōna re lokela ho etsa joalo