Maswali Kutoka kwa Wasomaji
Yesu alisema: “Mkisamehe dhambi za watu wowote, zadumu wakiwa wamesamehewa hizo; msiposamehe zile za watu wowote, zadumu bila kusamehewa.” Je, maneno haya yamaanisha kwamba Wakristo waweza kusamehe dhambi?
Hakuna msingi wa Kimaandiko wa kukata kauli kwamba Wakristo kwa ujumla, au hata wazee waliowekwa rasmi katika makutaniko, wana mamlaka ya kimungu ya kusamehe dhambi. Lakini, yale Yesu aliwaambia wanafunzi wake kwenye Yohana 20:23 (NW) lililonukuliwa juu, yaonyesha kwamba Mungu aliwapa mitume mamlaka za kipekee katika habari hii. Na taarifa ya Yesu hapo yaweza kuhusiana na yale aliyosema kwenye Mathayo 18:18 kuhusu maamuzi ya kimbingu.
Wakristo wanaweza kusamehe makosa fulani, kwa kupatana na shauri la mtume Paulo lililorekodiwa kwenye Waefeso 4:32: “Iweni wafadhili ninyi kwa ninyi, wenye huruma, mkasameheane kama na Mungu katika Kristo alivyowasamehe ninyi.” Hapa Paulo alikuwa akisema kuhusu matatizo ya kibinafsi kati ya Wakristo, kama vile mazungumzo yasiyofaa. Wanapaswa kujaribu kutatua mambo haya, wakisameheana. Kumbuka maneno ya Yesu: “Basi ukileta sadaka yako madhabahuni, na huku ukikumbuka ya kuwa ndugu yako ana neno juu yako, iache sadaka yako mbele ya madhabahu, uende zako, upatane kwanza na ndugu yako, kisha urudi uitoe sadaka yako.”—Mathayo 5:23, 24; 1 Petro 4:8.
Hata hivyo, muktadha wa Yohana 20:23 wadokeza kwamba Yesu alikuwa akirejezea dhambi nzito zaidi, kama inavyoonyeshwa na maneno mengine aliyoendelea kuwaambia wasikilizaji wale hususa. Ebu tuone ni kwa nini.
Katika siku ambayo alifufuliwa, Yesu aliwatokea wanafunzi wake katika chumba kilichofungwa katika Yerusalemu. Simulizi hilo lasema: “Kwa hiyo, Yesu akawaambia tena: ‘Na mwe na amani. Kama vile Baba amenituma, mimi pia ninawatuma nyinyi.’ Na baada ya kusema hili akapuliza juu yao na kuwaambia: ‘Pokeeni roho takatifu. Mkisamehe dhambi za watu wowote, zadumu wakiwa wamesamehewa hizo; msiposamehe zile za watu wowote, zadumu bila kusamehewa.’”—Yohana 20:21-23, NW.
Yaelekea kwamba wanafunzi waliotajwa hasa walikuwa mitume waaminifu. (Linganisha mstari wa 24.) Kwa kupuliza juu yao na kusema, “Pokeeni roho takatifu,” kwa njia ya mfano Yesu aliwatahadharisha kwamba karibuni roho takatifu ingemwagwa juu yao. Yesu aliendelea kusema kwamba wangekuwa na mamlaka kuhusu msamaha wa dhambi. Kwa kupatana na akili, taarifa zake mbili zimeungana, moja ikiongoza kwenye nyingine.
Siku 50 tangu afufuliwe, katika siku ya Pentekoste, Yesu alimwaga roho takatifu. Hilo lilitimiza nini? Kwanza, wale waliopokea roho walizaliwa tena wakiwa wana wa kiroho wa Mungu wenye tumaini la kuwa watawala wenzi wa Kristo mbinguni. (Yohana 3:3-5; Warumi 8:15-17; 2 Wakorintho 1:22) Lakini kumwagwa huko kwa roho kulitimiza mambo mengi zaidi. Baadhi ya wapokeaji wayo walipata nguvu za kimuujiza. Kwa kupitia hiyo wengine waliweza kusema katika lugha za kigeni ambazo hawakuzijua. Wengine waliweza kutoa unabii. Na wengine waliweza kuponya wagonjwa au kufufua wafu.—1 Wakorintho 12:4-11.
Kwa kuwa maneno ya Yesu kwenye Yohana 20:22 yalitaja kumwagwa huko kwa roho takatifu kwa wanafunzi, maneno yake yalinganayo na hayo kuhusu kusamehe dhambi yaonekana yamaanisha kwamba mitume walikuwa wameandaliwa kimungu kupitia utendaji wa roho mamlaka ya kipekee ya kusamehe au kutosamehe dhambi.—Ona Mnara wa Mlinzi, Machi 1, 1949, ukurasa 78, Kiingereza.
Biblia haitupi simulizi kamili la kila wakati mitume walipotumia mamlaka hiyo, wala hairekodi kila kisa walipotumia zawadi ya kimuujiza ya kusema kwa lugha, kutoa unabii, au kuponya.—2 Wakorintho 12:12; Wagalatia 3:5; Waebrania 2:4.
Kisa kimoja kilichohusu mamlaka ya kimitume ya kusamehe au kutosamehe dhambi kilihusu Anania na Safira, waliodanganya roho. Petro, aliyemsikia Yesu akisema yale tusomayo kwenye Yohana 20:22, 23, alifunua Anania na Safira. Kwanza Petro alisema na Anania, aliyekufa papo hapo. Baadaye Safira alipokuja na kudumisha uwongo huo, Petro alitangaza hukumu yake. Petro hakusamehe dhambi zake lakini alisema: “Angalia, miguu yao waliomzika mumeo ipo mlangoni, nao watakuchukua nje wewe nawe.” Yeye pia akafa papo hapo.—Matendo 5:1-11.
Katika kisa hiki mtume Petro alitumia mamlaka ya kipekee kuonyesha kutosamehe dhambi kwa hakika, ujuzi wa kimuujiza kwamba Mungu hangesamehe dhambi ya Anania na Safira. Mitume pia walionekana kuwa walikuwa wamepata ufahamu wa kina upitao wa kibinadamu katika visa ambavyo walikuwa na uhakika wa kwamba dhambi zilikuwa zimesamehewa kwa msingi wa dhabihu ya Kristo. Kwa hiyo mitume hao waliopewa nguvu na roho waliweza kutangaza kusamehe au kudumisha dhambi.a
Hatusemi kwamba wazee wote waliotiwa mafuta kwa roho wakati huo walikuwa na mamlaka hiyo ya kimuujiza. Twaweza kuona jambo hilo kutokana na yale aliyosema mtume Paulo kuhusu mtu aliyetengwa na ushirika kutoka kutaniko la Korintho. Paulo hakusema, ‘Namsamehe mtu huyo dhambi zake’ au hata, ‘Najua kwamba mtu huyo amesamehewa mbinguni, hivyo mwacheni arudi.’ Badala ya hivyo, Paulo alihimiza kutaniko zima limsamehe Mkristo huyu aliyerudishwa kutanikoni na kumwonyesha upendo. Paulo aliongezea hivi: “Mkimsamehe mtu neno lo lote, nami nimemsamehe.”—2 Wakorintho 2:5-11.
Mara huyo mtu aliporudishwa kutanikoni, ndugu na dada wote wa Kikristo waliweza kusamehe katika maana ya kutoshikilia yale aliyofanya. Lakini kwanza, ilikuwa lazima atubu na kurudishwa. Hilo lingetukiaje?
Kuna dhambi nzito ambazo ni lazima wazee wa kutaniko washughulikie, kama vile kuiba, kusema uwongo, au ukosefu mbaya wa adili. Wao hujaribu kusahihisha na kukaripia wakosaji kama hao, wakiwachochea watubu. Lakini mtu akizoea kutenda dhambi mbaya bila kutubu, wazee hao hutumia mwelekezo wa kimungu wa kutenga na ushirika mkosaji. (1 Wakorintho 5:1-5, 11-13) Yale aliyosema Yesu kwenye Yohana 20:23 hayatumiki katika visa kama hivyo. Wazee hawa hawana zawadi za kimuujiza za roho, kama vile uwezo wa kuponya wagonjwa kihalisi au wa kufufua wafu; zawadi hizo zilitimiza kusudi lazo katika karne ya kwanza na kuisha. (1 Wakorintho 13:8-10) Na zaidi, leo wazee hawana mamlaka ya kimungu ya kusamehe kosa nzito katika maana ya kutangaza mtenda dhambi nzito kuwa safi mbele za Yehova. Msamaha wa aina hiyo ni lazima uwe kwa msingi wa dhabihu ya fidia, na ni Yehova tu awezaye kusamehe kwa msingi huo.—Zaburi 32:5; Mathayo 6:9, 12; 1 Yohana 1:9.
Kama ilivyo na yule mtu katika Korintho la kale, mtenda dhambi nzito akataapo kutubu, ni lazima atengwe na ushirika. Baadaye akitubu na kutokeza matendo yastahiliyo toba, msamaha wa kimungu waweza kupatikana. (Matendo 26:20) Katika hali kama hiyo, Maandiko yanawapa wazee sababu za kuamini kwamba kwa kweli Yehova amemsamehe huyo mkosaji. Kisha, mara mtu arudishwapo, wazee wanaweza kumsaidia kiroho ili awe thabiti katika imani. Wengine kutanikoni wanaweza kusamehe katika njia ileile ambayo Wakristo wa Korintho walimsamehe yule mtu aliyetengwa na ushirika na kurudishwa wakati huo.
Katika kushughulikia mambo kwa njia hiyo, wazee hawaweki viwango vyao wenyewe vya hukumu. Wao hutumia kanuni za Biblia na kufuata kwa ukaribu mielekezo ya Kimaandiko ambayo Yehova ametoa. Hivyo, kusamehe au kutosamehe kokote kwa upande wa wazee kungekuwa katika maana ya maneno ya Yesu kwenye Mathayo 18:18: “Amin, nawaambieni, yo yote mtakayoyafunga duniani yatakuwa yamefungwa mbinguni; na yo yote mtakayoyafungua duniani yatakuwa yamefunguliwa mbinguni.” Matendo yao yangeonyesha tu maoni ya Yehova juu ya mambo kama yaonyeshwavyo katika Biblia.
Basi, aliyoyasema Yesu, kama ilivyorekodiwa kwenye Yohana 20:23, hayapingani na sehemu inayobaki ya Maandiko, lakini yaonyesha kwamba mitume walikuwa na mamlaka ya kipekee kuhusu msamaha, kwa kupatana na fungu lao la kipekee mwanzoni mwa kutaniko la Kikristo.
[Maelezo ya Chini]
a Hata kabla ya Yesu kufa na kuandaa fidia, alikuwa na mamlaka ya kusema kwamba dhambi za mtu zilisamehewa.—Mathayo 9:2-6; linganisha “Maswali Kutoka kwa Wasomaji” katika Mnara wa Mlinzi la Juni 1, 1995.