Mekim Pasin God i Laikim na Lukautim Gut Lapun Papamama
“Ol [pikinini o tumbuna pikinini] i mas save gut olsem: Namba wan wok bilong ol em i wok bilong lukautim gut ol papamama bilong ol yet na bekim dinau long ol. Yes, God i laikim tumas dispela pasin.”—1 TIMOTI 5:4.
1, 2. (a) Wok bilong lukautim lapun papamama, em wok bilong husat, olsem Baibel i tok? (b) Bilong wanem i bikpela samting Kristen i no ken les long mekim dispela wok?
TAIM yu stap pikinini yet, papamama i bin givim kaikai long yu na lukautim yu. Taim yu bikpela pinis, yu save go long ol bambai ol i ken givim gutpela tingting long yu na helpim yu. Tasol nau ol i lapun na i mas i gat man bilong lukautim ol. Aposel Pol i tok: “Sapos wanpela meri [man bilong em i dai pinis] em i gat pikinini bilong en o tumbuna bilong en, orait ol i mas save gut olsem: Namba wan wok bilong ol em i wok bilong lukautim gut ol papamama bilong ol yet na bekim dinau long ol. Yes, God i laikim tumas dispela pasin. Man i no lukautim ol wanlain bilong em yet, man i no lukaut liklik long ol wanblut tru bilong en, dispela man em i lusim bilip pinis, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim pasin nogut olsem.”—1 Timoti 5:4, 8.
2 Planti tausen Witnes Bilong Jehova long nau ol i lukautim lapun papamama bilong ol. Ol i no ting tasol olsem dispela em i “wok” bilong ol, na ol i no “sori” tasol na ol i mekim. Nogat. Ol i lukautim gut lapun papamama, long wanem “God i laikim tumas dispela pasin.” Ol i save, sapos ol i no helpim papamama, i olsem ol i “lusim bilip pinis.”—Lukim tu Taitas 1:16.
‘Karim Hevi Bilong Yu’ long Lukautim Ol
3. I gat wanem ol hevi na ating i hatwok long lukautim lapun papamama?
3 Wok bilong lukautim lapun papamama em hatwok. Long ol kantri long hap bilong Wes em hatwok tru. Long wanem planti famili long ol dispela kantri ol i stap nabaut long narapela narapela hap. Na pe bilong ol samting i go antap tru. Na planti meri marit i mas lukautim haus na mekim wok mani tu wantaim. Olsem na sapos ol i mas lukautim tu lapun papa o mama, em hatwok. Na ol manmeri i gat wok long lukautim lapun papamama bilong ol, ating ol yet i lapun liklik. Wanpela sista i hatwok long lukautim lapun papa bilong em, em i tok: “Mipela yet i gat bikpela krismas, winim 50, na ol pikinini bilong mipela i bikpela pinis na i gat pikinini na mipela mas helpim ol tu.”
4, 5. (a) Husat tu ol i ken insait long wok bilong lukautim papamama, olsem Baibel i makim? (b) Long taim bilong Jisas, sampela ol i mekim wanem bilong abrusim wok bilong ol long lukautim papamama?
4 Tasol Pol i makim olsem “pikinini bilong en o tumbuna bilong en” tu ol i ken insait long wok bilong lukautim lapun papamama. (1 Timoti 5:4) Tasol sampela taim ol brata susa i no laik ‘karim hevi bilong ol’ long mekim dispela wok. (Lukim Galesia 6:5.) Wanpela elda i tok, ‘Bikpela susa bilong mi i no helpim mi liklik long mekim dispela wok.’ Tasol yu ting Jehova i amamas long kain pasin olsem? Tingim ol tok Jisas i bin givim long ol Farisi, em i tok: “Moses i tok, ‘Yu mas bihainim tok bilong papamama bilong yu,’ . . . Tasol yupela i save tok olsem: ‘Sapos wanpela man i gat mani samting bilong helpim papa o mama bilong en, tasol em i tokim tupela, “Dispela mani mi makim pinis bilong givim long God,” orait maski long em i mekim gut long papamama.’ Olsem na yupela i bihainim pasin yupela i bin kisim long ol tumbuna, na yupela i rabisim tok bilong God.”—Mak 7:10-13.
5 Sapos papamama bilong wanpela Juda i stap rabis na dispela Juda i no laik helpim tupela, em i ken tok em i makim pinis mani samting bilong em bilong givim long haus lotu. (Lukim tu Levitikas 27:1-24.) Tasol i no gat wok long em i givim kwik dispela “ofa,” olsem na em i ken holim ol dispela samting bilong em (na mekim wok long en) i go inap long taim bihain bihain. Long dispela rot em i ken abrusim wok bilong em bilong helpim papamama taim ol i sot long mani samting. Em i ken tok, olgeta mani samting bilong em em i makim bilong givim long God. Jisas i no laikim tru dispela pasin bilong giaman.
6. Wanem kain tingting i kirapim sampela long nau na ol i no laik lukautim papamama bilong ol? Sapos ol i abrusim dispela wok, yu ting God bai amamas?
6 Kristen i giaman na painim rot bilong abrusim wok bilong em long lukautim lapun papamama, em i no giamanim God. (Jeremaia 17:9, 10) Tru, sapos yu gat hevi long mani, o skin bilong yu i no strong o yu gat sik samting, ating bai yu no inap mekim bikpela wok bilong lukautim papamama. Tasol ating sampela ol i tingim tumas ol samting bilong ol yet, o ol i laik i stap ol yet tasol, o ol i no laik givim taim bilong ol bilong helpim papamama. Tasol sapos yumi autim tok bilong God long ol man na yumi no helpim papamama, yumi giaman tru na yumi “rabisim” tok bilong God!
Famili i Mas Wok Gut Wantaim
7. Olsem wanem famili i ken wok wantaim long lukautim lapun papa o mama?
7 Sampela man i gat save long dispela samting ol i tok, taim hevi i kamap long lapun papa o mama, gutpela sapos famili i bung na toktok wantaim long ol samting ol i mas mekim bilong helpim em. Ating wanpela tasol bai kisim bikpela wok bilong helpim em, tasol sapos olgeta i toktok gut wantaim na narapela i “kisim tingting” long narapela, orait bai ol inap stretim gut rot na bai olgeta i mekim sampela wok bilong helpim em. (Provep 15:22) Sapos sampela long famili ol i stap longwe, orait ol i ken givim sampela mani o i go lukim em sampela taim. Ating ol narapela i ken mekim ol wok long haus bilong helpim em o kisim em long ka. Sapos ol i pasim tok long i go oltaim na lukim lapun papamama, dispela inap helpim gut tupela. Wanpela sista i winim pinis 80 krismas, em i stori long ol pikinini bilong em i save go lukim em na em i tok: “Dispela samting i save mekim bel bilong mi i amamas!”
8. (a) Sapos sampela long famili i mekim wok painia, ol i no gat wok long helpim famili long lukautim papamama o olsem wanem? (b) Sampela painia i bin mekim wanem bikpela wok bilong lukautim papamama?
8 Tasol sapos wanpela long famili i mekim wok bilong Jehova long olgeta de, olsem em i mekim wok painia samting, ating bai i hatwok liklik. Ol painia i no save painim rot bilong abrusim wok ol i mas mekim bilong lukautim papamama, na planti ol i bin wok strong long mekim dispela wok. Wanpela wasman sekit i tok: “Mipela no save long bikpela hevi mipela mas karim long skin na long tingting taim mipela i mekim ol wok bilong lukautim papamama na mekim wok bilong Jehova tu long olgeta de. Sampela taim mipela pilim olsem mipela i no inap karim moa dispela hevi, tasol mipela kisim ‘dispela bikpela strong em i strong bilong God’ na dispela i helpim mipela long mekim.” (2 Korin 4:7) Jehova i mas wok yet long givim strong long ol dispela brata sista.
9. Wanem samting inap strongim ol painia i mas lusim wok painia bambai ol inap lukautim papamama?
9 Tasol sampela taim ating i no gat narapela rot na painia i mas lusim wok painia bambai em inap lukautim lapun papamama. Tru, ating dispela painia bai bel hevi liklik, long wanem em i laik tru long mekim wok bilong Jehova long olgeta de. Wanpela misineri em i bin lusim wok misineri bambai em inap lukautim lapun mama bilong em i gat sik, em i tok: ‘Mipela save em wok Kristen bilong mipela long lukautim lapun mama i gat sik, tasol sampela taim mipela pilim narapela kain liklik, long wanem nau mipela no autim tok long olgeta de.’ Tasol yumi no ken lusim tingting olsem sapos yumi ‘lukautim gut papamama, God i laikim tumas dispela pasin.’ (1 Timoti 5:4) Na yumi no ken lusim tingting olsem “God em i no man nogut, olsem na bai em i no lusim tingting long olgeta wok yupela i bin mekim. Nogat. Yupela i bin givim bel bilong yupela long God, na dispela i bin kirapim yupela long helpim ol manmeri bilong em. Na yupela i save mekim olsem yet.” (Hibru 6:10) Wanpela brata wantaim meri bilong em, tupela i bin mekim wok bilong Jehova long olgeta de inap planti yia, ol i lusim dispela wok bambai ol inap lukautim lapun papamama. Tupela i tok: “Long tingting bilong mipela, wok bilong lukautim lapun papamama em i bikpela wok wankain olsem wok painia mipela bin mekim.”
10. (a) Tasol bilong wanem sampela i bin lusim kwik tumas wok painia? (b) Ol famili i mas ting olsem wanem long wok painia?
10 Tasol ating sampela ol i bin lusim kwik tumas wok painia, long wanem ol famili bilong ol i tok, ‘Yu no gat wok mani o pikinini. Ating yu mas lukautim papamama.’ Tasol wok bilong autim tok em i nambawan bikpela wok yumi mas mekim hariap long nau, a? (Matyu 24:14; 28:19, 20) Olsem na ol brata sista i mekim wok painia samting na ol i mekim wok bilong Jehova long olgeta de, ol i mekim bikpela wok tru, a? (1 Timoti 4:16) Na tu Jisas i makim olsem sampela taim, wok bilong God i mas i stap nambawan na samting bilong famili i mas i stap nambatu.
11, 12. (a) Bilong wanem Jisas i tokim wanpela man, “ol daiman i ken planim daiman bilong ol yet”? (b) Sampela famili i bin mekim wanem na bai painia insait long famili i no ken lusim wok painia, tasol em i ken helpim ol long lukautim papamama?
11 Olsem: Jisas i tokim wanpela man, “Yu kam bihainim mi,” tasol dispela man i tok: “Ating yu ken orait long mi go planim papa bilong mi pastaim.” Jisas i bekim tok, olsem: “Maski, ol daiman [em ol i dai pinis long spirit] i ken planim daiman bilong ol yet. Tasol yu go telimautim tok bilong kingdom bilong God.” (Luk 9:59, 60) Ol Juda i save planim man long de stret em i dai, olsem na ating papa bilong dispela man i no i dai yet. Dispela man i laik i stap wantaim lapun papa bilong em i go inap long taim papa i dai. Tasol i gat sampela famili bilong em ol inap lukautim dispela wok, olsem na Jisas i strongim dispela man long i go “telimautim tok bilong kingdom bilong God.”
12 Sampela famili i skelim gut ol wok ol i mas mekim bilong lukautim lapun papamama na olgeta i wok gut wantaim, olsem na painia insait long famili em inap mekim sampela wok bilong helpim ol long lukautim gut papa o mama na mekim yet wok painia. Sampela painia i save helpim famili olsem: Ol i lukautim papamama long Sarere Sande na long taim ol i kisim liv. Planti lapun papamama, maski ol i karim hevi, tasol ol i no laik bai pikinini bilong ol i lusim wok painia bilong lukautim ol. Jehova i save givim planti blesing long ol man i tingim Kingdom pastaim.—Matyu 6:33.
Taim Papamama i Kam i Stap, Bihainim “Gutpela Tingting na Save”
13. Taim pikinini i singautim papa o mama i kam i stap long haus wantaim em, wanem ol hevi inap kamap?
13 Waspapa bilong Jisas i dai pinis, olsem na Jisas i stretim rot bambai mama bilong em i ken i stap wantaim sampela wanblut bilong em, em ol i bilip. (Jon 19:25-27) Planti Witnes long nau tu ol i bin singautim papamama i kam i stap wantaim ol—na long dispela rot ol i bin kisim planti taim bilong amamas na planti blesing. Tasol pasin bilong papamama na ol pikinini i no wankain, na ol i stap wantaim long haus na narapela i no inap lusim narapela, na long olgeta de ol pikinini i mas mekim ol wok bilong lukautim papamama, na sampela taim ol dispela samting i putim hevi long olgeta na kros i kamap. Wanpela sista, nem bilong em An, em i lukautim tambu mama bilong em i gat sik. An i tok: ‘Mi lukautim tambu mama na dispela i putim hevi long mi. Sampela taim mi les kwik na tok kros long em na mi sem pipia.’
14, 15. Long kain taim olsem, olsem wanem “gutpela tingting na save” inap helpim famili na bai famili “i kamap strong”?
14 Solomon i tok: “Man i gat gutpela tingting na save, em bai i gat gutpela haus, na famili bilong en i kamap strong.” (Provep 24:3) Dispela sista An em i wok long bihainim gutpela tingting na save. Em i tok: ‘Mi save mama i gat sik na dispela i mekim na sampela taim em i no harim tok.’ Na yumi save, “sapos wanpela man i no save mekim sin long wanpela tok bilong en, orait em i gutpela man tru.” (Jems 3:2) Tasol taim kros i kamap, yu mas bihainim gutpela tingting; yu no ken bel nogut o bekim kros. (Efesas 4:31, 32) Famili i ken bung na toktok wantaim na painim rot bilong stretim hevi na mekim i dai kros.
15 Sapos yu gat gutpela save, dispela inap helpim yu long toktok gut wantaim lapun papa o mama. (Provep 20:5) Ating em i hatwok long lain long pasin bilong yu long mekim ol samting long haus. O ating em i no inap tingting gut na em i no harim tok bilong yu. Sampela taim i no gat narapela rot na ating yu mas tok stret long em long dispela samting. (Lukim Jenesis 43:6-11.) Wanpela sista i tok: “Sapos mi no tambuim mama, bai em i tromoi nating olgeta mani bilong em.” Tasol wanpela elda i save gut long mama bilong em—em i save mama i laikim tumas em, olsem na sapos mama i no laik harim tok bilong em, em i save tokim mama: “Mama, mi laik bai yu mekim dispela samting bilong amamasim mi.” Na mama i harim tok.
16. Man i sori long meri bilong em, bilong wanem em i mas i gat gutpela save long em? Em i ken mekim wanem bilong kamapim dispela gutpela save?
16 Long wok bilong lukautim lapun papa o mama, meri i mas mekim bikpela wok, olsem na man bilong em i mas kisim gutpela save long meri bilong em na was gut, nogut meri i bel hevi o em i no gat strong moa long skin o long spirit. Provep 24:10 i tok: “Sapos taim nogut i painim yu na bun bilong yu i slek, orait yu no gat strong tru.” Man i ken mekim wanem bilong strongim meri bilong em long givim bel gen long mekim wok? Wanpela sista i tok: “Man bilong mi i save kam holim mi na tokim mi em i pilim tru ol wok mi mekim. Sapos em i no strongim mi olsem, ating bai mi no inap mekim dispela wok!” (Efesas 5:25, 28, 29) Man i ken stadi wantaim meri bilong em na beten oltaim wantaim em. Tru tumas, taim i gat hevi olsem tu, famili i ken “kamap strong.”
Amamas long Givim, Amamas long Kisim
17. Bilong wanem i bikpela samting ol pikinini i mas amamas long givim samting?
17 Wanpela meri Kristen i lukautim lapun papamama bilong em na em i tok: “Em hatwok. Mi kukim kaikai bilong tupela, na klinim haus, na helpim ol taim ol i krai na bel hevi, na taim ol i no inap bosim skin na ol i bagarapim bet, mi senisim sitbet.” Man bilong em i tok: “Tasol olgeta samting mipela i mekim bilong helpim tupela, mipela i amamas na mipela i mekim. Mipela i wok strong bambai tupela i no ken pilim olsem ol i givim hevi long mipela.” (2 Korin 9:7) Planti lapun ol i no laik bai narapela man i helpim ol; ol i no laik putim hevi long narapela man. Olsem na taim yu helpim ol, pasin yu mekim em bikpela samting.
18. (a) Olsem wanem papamama i ken amamas long kisim samting? (b) Bilong wanem i gutpela sapos papa o mama i redi long taim bilong lapun bilong em?
18 Na pasin papamama i mekim, dispela tu i bikpela samting. Wanpela sista i tok: “Mi mekim planti samting bilong helpim Mama, tasol no gat wanpela taim em i amamas.” Olsem na papamama i no ken kros kros o singaut singaut long planti samting. Baibel i tok: “Ol pikinini ol i no gat wok bilong painim na bungim samting bilong helpim ol papamama. Nogat. Ol papamama tasol ol i gat wok bilong bungim samting bilong helpim ol pikinini.” (2 Korin 12:14) Sampela papamama i pinisim nating olgeta mani samting bilong ol na ol i putim bikpela hevi long pikinini bilong ol. Tasol Provep 13:22 i tok: “Taim gutpela man i dai, ol lain pikinini bilong em i save kisim planti samting bilong em.” Olsem na gutpela sapos ol papamama i tingim taim bihain, taim ol bai go lapun, na ol i bungim liklik mani samting na stretim rot bambai ol inap lukautim ol yet.—Provep 21:5.
19. Yumi mas ting olsem wanem long wok yumi mekim bilong helpim lapun papamama?
19 Pol i stori gut long dispela samting. Em i tok, wok bilong lukautim papamama i olsem yumi “bekim dinau” long ol. (1 Timoti 5:4) Olsem wanpela brata i tok: ‘Mama i bin lukautim mi inap 20 yia, olsem na liklik samting mi mekim bilong helpim Mama i no inap bekim dispela dinau.’ Olgeta Kristen i gat lapun papamama, ol i mas ‘lukautim gut ol, long wanem God i laikim tumas dispela pasin.’ Na ol i ken save, God bai givim gutpela pe long ol, long wanem em i tok promis pinis, olsem: “Bai yu . . . stap longtaim long graun.”—Efesas 6:3.
Sampela Tok Yu Ken Tingim
◻ Long taim bilong Jisas, sampela ol i mekim wanem bilong abrusim wok bilong lukautim papamama bilong ol?
◻ Wok bilong lukautim lapun papamama, em wok bilong husat? Bilong wanem em wok bilong ol?
◻ Sapos papa o mama i kam i stap long haus, wanem ol hevi inap kamap? Olsem wanem ol i ken winim ol dispela hevi?
[Piksa long pes 17]
Famili i ken bung na toktok wantaim long ol samting olgeta wan wan i ken mekim bilong lukautim lapun papa o mama
[Piksa long pes 19]
Yumi mas i go lukim ol lapun bilong strongim bel bilong ol na lukautim ol long ol samting bilong spirit
[Rait long pes 20]
“Yu mas bihainim ol dispela gutpela pasin, na bai papamama bilong yu i belgut tru na i amamas.”—Provep 23:25