Mareferensiya ya Xibukwana xa Minhlanganu ya Mahanyelo ni Ntirho
2 KUYA KA 8 KA DEZEMBRO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | NHLAVUTELO 7-9
“Xitshungu Lexikulu Lexi Katekisiweke Hi Yehovha”
it-2 tl. 253 par. 2
Xitshungu Lexikulu
Xivutiso hi lexi: Loko xitshungu lexikulu kuli vanhu lavangata ponisiwa naswona vangata hanya laha misaveni, hi mhaka muni Bibele li ku: “Ava nyimile mahlweni ka xiluvelo ni le mahlweni ka Xinyempfana”? (Nhl 7:9) Minkama yin’wana Bibele li tirhisa rito lelinge ‘kunyima’ leswaku li kombetela munhu kumbe ntlawa wa vanhu lavanga ka xiyimo lexi yamukelekaka amahlweni ka lweyi va nyimeke phambeni ka yena. (Ps 1:5; 5:5; Swiv 22:29, Tr; Lk 1:19) Hi laha swinga hakona ka ndzima 6 ya buku ya Nhlavutelo, ‘tihosi ta misava ni tindhuna ni vafambisi vatinyimpi ni vafumi ni vanhu va matimba ni lavan’wana hinkwavu, swikarawa kumbe lavatshunxekeke’, va hlamuseliwa tanihi lava ‘tifunengetaka leswaku lweyi atshameke xiluvelweni atakala angava voni, ni wukarhi la Xinyempfana litakala lingavafikeli. Hikuva siku lelikulu la wukarhi la vona lifikile, kutani i mani lweyi angalitiyelaka?’ (Nhl 6:15-17; fananisa Lk 21:36.) Hi mhaka leyo, swi tikomba xitshungu lexikulu kuli vanhu lavangata sirheleliwa ka nkama lowu wa kukarhata ni kunyima va tiyile tani hi vanhu lava yamukeliwaka hi Xikwembu ni Xinyepfani.
it-3 tl. 739 par. 2
Nhlomulu
Loko kuhundze 30 wa malembe na Yerusalema se a lovisiwile, loko kuvulavuliwa hi vanhu lava humaka ka Matiku hinkwawu, ni tinxaka hinkwatu ni ka vanhu hinkwavu, Yohane a byeliwe leswi: “Lava hi lava humaka ka nhlomulu lowukulu”. (Nhl 7:13, 14) Hi mhaka leyo, leswi xitsungu lexikulu xi “humaka ka nhlomulu lowukulu”, swi kombisa swaku xi ponile ka wona. Leswo swi tlhela swi tiyisekisiwa hi marito ya kufana ni lawa ma nga ka Mintirho 7:9, 10 lawa mange: ‘Xikwembu xiva na yena [Yosefa] ximuponisa mahlomulweni ya yena hinkwawu’. Kuva Yosefa a ponisiwile ka mahlomulu ya yena, swi vula swaku angayoma tiyisela ntsena, kambe a tlhele a huma ka wona hinkwawu.
it-2 tl. 253
Xitshungu Lexikulu
Xitsungu lexikulu i yini? Nchumu lowu hlamuselaka “xitshungu lexikulu” wu kumeka ka ndzima 7 ka buku la Nhlavutelo ni ka tibuku leti vulavulaka hi mhaka ya kufana. Nhlavutelo 7:15-17 yi vula swaku Yehovha “atayanamisa tabernakele ya yena ava kusuhi na vona” a va kongomisa ‘swihlobyeni swa mati ya wutomi’ naswona a ta “sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona.” Ka Nhlavutelo 21:2-4 hi kuma marito ya kufana lamange: “Tabernakele ya Xikwembu ni vanhu va xona” xona “xitasula minhloti hinkwayu matihlweni ya vona” naswona ‘lifu alingahatava kona’. Xivono lexi xi kombetela ka vanhu lava tshamaka lani misaveni kungali tilweni laha “Yerusalema Lwemumpsha” a taka hi kona.
Lavetela Xuma xa Moya
re tl. 115 par. 4
Kufungiwa ka Israyele wa Xikwembu
Swiyo dlaa swaku tintsumi leti ta 4 ti nyimela mintlawa ya 4 ya tintsumi leti Yehovha ati tirhisaka swaku tisivela kutisiwa ka wuyavanyisi anze kufika nkama lowu vekiweke. Loko tintsumi leti to tshika timheho ta 4 ta kukwata ka Xikwembu tihuma ka 4 wa makhona ya misava hi nkama wun’we, kulovisa ka kona kungava kukulu hintamu. Swita fana ni nkama lowu Yehovha anga tirhisa timheho leti swaku a hangalasa Vaelami a gama ava dlaya, kambe swita hambana ni swa nkama lowu taka hikusa swita chavisa hintamu. (Yeremiya 49:36-38) Phela, kuta va “xidzedze” xa xikulu xa kutlula lexi Yehovha axi tirhiseke swaku a lovisa tiku la Amoni. (Amosi 1:13-15) Ayi kona nhlegeletanu ni yin’we ya Sathana leyingata kota kutiyiselela kukwata ka Yehovha loko a lwela wuhosi la yena lelingata tshama hilaha kungaheliki. — Tipisalema 83:15, 18; Esaya 29:5, 6.
it-1 tl. 10
Abadoni
I mani Abadoni ntsumi ya mugodi?
Ka Nhlavutelo 9:11, rito leli nge: “Abadoni” li vula ‘ntsumi ya khele loyenta swinene’. Hi Xigriki a rito leli i Apolion leli vulaka ‘kulovisa’. Ka malembe lamanga hundza vanhu va zame kukombisa swaku wuprofeta la ndzimana leyi li hetiseka ka vanhu vokarhi, va kufana ni Mufumi Vaspasiano, Maomé na Napoleão, naswona ntsumi leyi avaku yi huma ka Sathana. Kambe leswo ahi ntiyiso. Hikusa ka Nhlavutelo 20:1-3, hi kuma swaku ntsumi leyi yini ‘khiya lamugodi woyenta’ naswona i munyimeli wa Xikwembu lweyi a taka hi tilweni swaku a khoma Sathana amu boha ni kumu cukumeta mugodini. Loko The Interpreter’s Bible (A Bíblia do Intérprete) li hlamusela Nhlavutelo 9:11, li li: “Abadoni ahi ntsumi ya Sathana kambe i ntsumi ya Xikwembu leyi xiyi tirhisaka swaku yi yendla mintirho ya kulovisa.”
Ka matsalwa ya Xiheberu lawa se hima kambisiseke, swi tikomba a rito ʼavad·dohnʹ li fanisiwa ni Sirha kumbe lifu. Ka Nhlavutelo 1:18 hi kuma swaku Yesu Kreste a li: “Swoswi ni lweyi ahanyaka hilaha kungaheliki, ni ni makhiya ya lifu ni ya hayidisi”. Naswona matimba lawa Yesu anga na wona ka mugodi, ma hlamuseliwa ka Luka 8:31. Kasi swaku Yesu ani matimba ya kulovisa, hambi hi kudlaya Sathana swi hlamuseliwa ka Buku la Vaheveru 2:14, loko yi ku: Ave wa ngati ni nyama leswaku ‘hi lifu la yena, atakota kuhelisa lweyi anga ni matimba ya lifu, anga yena Diyavulosi’. Kasi ka Nhlavutelo 19:11-16 a hlamuseliwa tani hi lweyi a vekiweke hi Xikwembu leswaku ava Mulovisi. — Vona APOLION.
9 KUYA KA 15 KA DEZEMBRO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | NHLAVUTELO 10-12
“‘Timboni Timbirhi’ Leti Dlayiweke Ti Tlhela Ti Pfuxiwa”
w14 15/11 tl. 30
Swivutiso swa Valerhi
I Vamani Timboni Timbirhi Leti hlamuseliwaka Ka Nhlavutelo Ndzima 11?
◼ Nhlavutelo 11:3, yi vulavula hi timboni timbirhi leti atita profeta 1.260 wa masiku. Tindzimana letin’wani ti vula swaku xivandzani axita tihlula xi tlhela xi tidlaya. Kambe loko se kuhundze “masiku manharhu ni hafu”, atita pfuxiwa kutani vanhu hinkwavu lavaswi voneke ava ta nhlamala ngopfu. — Nhla. 11:7, 11.
Timboni letimbirhi i vamani? Leswi kombisiwaka ka rungula leli swihi pfuna kuti tiva kuyanpsa. Xa kusungula, hi byeliwa swaku tifanisiwa ni ‘minsinya yimbirhi ya maolivha ni switlhomativoni swimbirhi’. (Nhla. 11:4) Leswi swihi khumbukisa hi xa kutlhoma tivoni ni minsinya yimbirhi ya maolivha leswi Zakariya anga vulavula hi swona ka wuprofeta la yena. Maolivha lawa ma fanikisela “vatotiwa vambirhi”, kunga Govhernadori Zerubabele na Yoxuwa Muprista Lwenkulu ‘lava va nyimeke etlhelo ka Hosi ya misava hinkwayo.’ (Zak. 4:1-3, 14) Xa wumbirhi, kuhlamuseliwa swaku timboni leti tiyendla masingita ya kufana ni ya Eliya na Moxe. — Fananisa Nhlavutelo 11:5, 6 ni Tinhlayo 16:1-7, 28-35 ni 1 Tihosi 17:1; 18:41-45.
Hi kwihi kuyelana ka swiyendlakalo leswi? Hi swimbirhi ka swona swi vulavula hi vatotiwa va Xikwembu lava ava rhangela hi nkama wa kukarhata ni wa kukambeliwa. Hi mhaka leyo, loko kuhetiseka wuprofeta la buku la Nhlavutelo ndzima 11, vamakwerhu lava totiweke lava ava rhangela hi nkama wa kusimekiwa ka Mfumu wa Xikwembu atilweni hi 1914, va chumayele nava yambale masaka kuringana malembe manharhu ni hafu.
A kuheleni ka nkama lowu ava chumayela nava yambale masaka, vatotiwa lava va dlayiwile hi ndlela yo fanekisela loko va pfaleliwa dyele swa nkama nyana. Nkama lowo wu fanekisela masiku manharhu ni hafu. Hi mhaka leyo, ka valava va Xikwembu ntirhu wa kuchumayela awu file, leswi swiva yendle va tidlaya hi kutsaka. — Nhla. 11:8-10.
Hambileswo, hikuya hi wuprofeta, timboni leti ati ta pfuxiwa a kuheleni ka masiku manharhu ni hafu. Vhela va pfuxiwile, hikusa va game va humesiwa a djele. Vatotiwa lava tshameke va tshembekile va tlhele va nyikiwa ntirho wa kuhlawuleka hi Xikwembu hi kutirhirisa Hosi ya vona Yesu Kreste. Hi 1919, lava avali xikarhi ka lava langiweke swaku vava “mutirhi lweyi atshembekeke, ni kutlhariha” swaku va pfuna vanhu va Xikwembu hi kuva nyika mabuku ni swin’wani leswi aswi ta tiyisa wuxaka la vona na xona amasikwini lawa ya magamu. — Mat. 24:45-47; Nhla. 11:11, 12.
Lexi tsakisaka, buku la Nhlavutelo 11:1, 2 li fanisa swiyendlakalo leswi ni nkama wa kukambeliwa ka tempele ya moya. Buku la Malakiya ndzima 3, na lona li vulavula hi kukambeliwa ka tempele ya moya ivi kugama kulandzela nkama wa kubasisiwa. (Mal. 3:1-4) Kukambeliwa ni kubasisiwa akuta heta nkama muni? Akuta sungula hi 1914 kuya gama akusunguleni ka 1919. A nkama lowu, wu patsa lowa 1.260 wa masiku (kunga 42 wa tiwheti), ni lowu wa masiku manharhu ni hafu ya kufanekisela manga ka Nhlavutelo ndzima 11.
Hi tsaka hintamu hileswi Yehavha a yendleke swaku vanhu va yena vohlawuleka va basisiwa swaku vata kota kuyendla mintirho leyinene! (Tito 2:14) Kuyengetela kolano, ha xi khensa xikombiso lexi vekiweke hi vatotiwa lava vo tshembeka lava rhangeleke ankameni wolowo wa kutika ni kukambeliwa, nava fanekisela timboni timbirhi.
Lavetela Xuma xa Moya
it-3 tl. 458
Buku la Kusongiwa Kumbe Rolu
Li Tirhisiwa Kufanekisela Swokarhi. Kuni swikombiso swa kutala a Bibeleni lani kutirhisiwaka a rito “buku la kusongiwa” kufanekisela swokarhi. Hi xikombiso, Ezekiyele na Zakariya va vone buku la kusongiwa leli ali tsaliwe matlhelo mambirhi. Hi ntolovelo, ka rolu a kutsaliwa ka pajina lin’we kuhela. Kambe ka rolu lelinga voniwa hi vaprofeta lava a kutsaliwe ka mapajina mambirhi. Leswi swingaha kombisa swaku mhaka ya wuyavanyisi leyinga tsaliwa ka lona ayi li ya lisima naswona ayi fanele yi tekeliwa nhlokweni. (Ezk 2:9–3:3; Zk 5:1-4) Ka xivono xinga ka buku la Nhlavutelo, lweyi a atshame ka xitulu xa wuhosi na a tamele rolu leli ali lemiwe ka 7 wa tindhawu leswaku leswi swinga ka lona swinga tiviwi hi mhunhu kufikela loko Xinyepfani xa Xikwembu xili pfula. (Nhl 5:1, 12; 6:1, 12-14) Ka xivono, Yohane a game a nyikiwa rolu swaku ali dla. Loko ali dlile a twe kutsokombela kambe loko li fika andzeni se ali bava. Leswi buku leli ali pfuliwile naswona linga lemiwanga aswi kombisa swaku ali fanele li twisisiwa. Yohane a twe kutsokombela ka rolu hi mhaka leswi rungula leli ali tsakisa. Kambe a twe kubava hi leswi aata profeta rungula la kubava. (Nhl 10:1-11) Ezekiyele a humeleliwe hi mhaka leyi fanaka loko a nyikiwa rolu, leli aku ni ‘tinsimu ta xirilo ni xiviti ni ku kalakala.’ — Ezk 2:10.
it-1 tl. 743 mapar. 2-4
Swivavu Swa Kupsala
Ka xivono xa Mupostola Yohane ka Nhlavutelo, a vone wasanti wale tilweni na “aalun’wa, ali kusuhi ni kuveleka”. A n’wana anga psaliwa, aali “n’wana wa mufana, lweyi angatafuma Matiku hinkwawu hi nhonga ya nsimbi”. Hambileswi Sathana anga zama kumu dlaya, n’wana lweyi a game ‘awutliwa, a yisiwa tilweni ka Xikwembu ni le ka Xitshamu xa Wuhosi.’ (Nhl 12:1, 2, 4-6) Kuva Xikwembu xi teke n’wana lweyi ximu yisa tilweni aswi kombisa kumu yamukela tanihi n’wana wa xona, hilaha aswi toloveleke hakona khale, loko n’wana aha kupsaliwa a ayisiwa ka papayi wa yena swaku amu yamukela tani hi n’wana wa yena. (Vona KUPSALA.) Hinga gimeta hi kuvula leswi: “wansati” lweyi, i nsati wa Xikwembu kunga “Yerusalema wa le henhla”, ‘mamani’ wa Yesu ni vamakwavu va yena va moya. — Ga 4:26; Hv 2:11, 12, 17.
“Wansati” wa tilweni wa Xikwembu aata hetiseka, naswona loko a psala aangata twa kuvava. Kambe, swivavo swa kupsala aswita kombisa swaku “wansati” lweyi aata twisisa swaku ali kusuhi ni kuphuluka, leswi aswitamu yendla a nyimela siku la yena la kupsala. — Nhl 12:2.
N’wana lweyi wa mufana a ata va mani? N’wana lweyi, ‘aatafuma Matiku hinkwawu hi nhonga ya nsimbi’. Leswi swi profitiwe ka Tipisalema 2:6-9, naswi kombetela ka Mesiya N’wana wa Xikwembu lweyi aatava Hosi. Kambe Yohane a vone xivono lexi na se kuhundze nkama woleha na Yesu a psaliwile, a fa ni kutlhela a pfuxiwa. Hi mhaka leyo, swi tikomba xivono lexi xi kombetela ka Mfumu wa Wumesiya lowu awuta va mavokweni ya n’wana wa Xikwembu, lweyi a pfuxiweke naswona ‘atshameke vokweni la xinene la Xikwembu. Kusukela kolano, a anyimele swaku Xikwembu xi veka valala va yena hansi ka minkondzo yakwe.’ — Hv 10:12, 13; Ps 110:1; Nhl 12:10.
16 KUYA KA 22 KA DEZEMBRO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | NHLAVUTELO 13-16
“Unga Chavi Swivandzani Leswi Chavisaka”
w12 15/6 tl. 8 par. 6
Yehovha i Muhlamuseli wa Swihundli
Loko minkama ya vapostola yili kusuhi ni kuhela, Yesu a kombe Yohane swivono swa kulandzelelana swa kuhlamalisa. (Nhla. 1:1) Ka xivono xin’wani, Yohane a vone Dragona leyi fanekiselaka Sathana, yi nyime a tlhelweni ka lwandle la likulu. (Lerha Nhlavutelo 13:1, 2.) A tlhele a vona xivandzani xa kuchavisa xi huma lwandle kutani xi nyikiwa wuhosi la likulu hi Sathana. Ndzhaku ka leswo, a ntsumi yi byele Yohane swaku a xivandzani xa kupshuka lexinga ni 7 wa tinhloko, lexinga xifaniso xa xivandzani lexinga ka buku la Nhlavutelo 13:1, xi fanekisela ‘7 wa tihosi’ kumbe mimfumu. (Nhla. 13:14, 15; 17:3, 9, 10) Loko Yohane a tsala buku la Nlhavutelo, 5 wa tihosi se a tifumile, yin’we a yile kufumeni, kasi leyin’wani ayingase sungula kufuma. Hi tihi tihosi kumbe mimfumu yoleyo ya misava? Ahi voneni leswi tinhloko leti hlamuseliwaka ka bkuku la Nhlavutelo ti fanekiselaka swona. Hi ta tlhela hi vona ndlela leyi buku la Daniyele li hlamuseleke ha yona hi wuyenti mimfumu yoleyo na kaha sale malembe ya manyingi swaku yi humelela.
re tl. 194 par. 26
Kulwa ni Swivandzani Swimbirhi Swa Kuleva
Kungava kuli yini? I mfumu wa matimba wa Manghiza ni Mamerika, hikusa wu fana ni nhloko ya wu 7 ya xivandzani xa kunsungula kambe wona wu ni ntirho wa kuhlawuleka! Kuva ka xivono xi hambanisiwile ni xivandzani lexin’wani, swi kombisa swaku xi ni nchuseko wa kumhaha xin’wani ni xin’wani lexi xixi lavaka amisaveni. Xivandzani lexi xa kufanikisela xinga ni timhondzo timbirhi xi vumbiwa hi mimfumu yimbirhi leyi yi fumaka hi nkama wun’we, kambe ya pfunetana. Leswi xinga ni timhondzo timbirhi kufana ni xinyepfani, swi kombisa swaku xi tiyendla ingi xi rhulile, a xi rhandzi tinyimpi, naswona xi xihluvukile lakakuva swi tikomba ingi mimfumu hikwayo yinga xi yamukela. Kambe xi vulavula ‘kufana na dragona’ hikusa xi tshikilela vanhu ni kuva chavisela hambi hi kuva lwisa hi kukongoma loko vanga pfumeli kufumiwa hi xona. A xiva byeli vanhu swaku va fanele va tiveka hansi ka Mfumu wa Xikwembu lowu wu nga hansi ka xinyepfani, kambe xiva byela swaku va tiveka hansi ka Sathana, dragona leyikulu. Xi xengetela vanhu swaku va nyenyana ni kuva ni xihlawuhlawu, leswi yendlaka vanhu va gandzela xivandzani xa kusungula.
re tl. 195 par. 30
Kulwa ni Swivandzani Swimbirhi Swa Kuleva
Matimu ma kombisa swaku a xifaniso lexi xi fanekisela nhlengeletanu leyi sunguliweke hi mfumu wa Mangiza ni Mamerika leyi vitaniwaka Ntwanano wa Matiku. Ndzhaku ka leswo, ka Nhlavutelo ndzima 17, hi kuma swaku xita tlhela xi humelela, kambe xitava se xi yendla ntirho wun’wani wa xivandzani xa kori ya kupshuka lexi se xi hanyaka naswona xi fumaka xili xoxe. Nhlengelatanu leyi ya misava hinkwayo ya gwira hikusa yi vula swaku hi yona ntsena yinga kotaka kutisela vanhu kurhula ni kuhlayiseka. Kambe ntiyiso hi leswaku nhlengeletanu leyi yo hemba, hikusa yi tshamela kutlhutlhisa matiku lawa mayi seketelaka ni kuva hi xiwona ma rhuketalana hi mhaka yona. Yi chavisele Matiku hinkwawu lama kalaka mangayi yingisi, hi kuma byela swaku yitama hahlula ni kuma hlongola swaku mangaha tirhisani na yona. Kuvula ntiyiso, Ntwanano wa Matiku wu hlongole matiku hinkwawu lawa manga tsandzeka kuyendla leswi wuswi lavaka. Loko nhlomulu lowukulu wu sungula, “timhondzo” leti ta nyimpi ta xifaniso lexi xa xivandzani, tita yendla ntirho wun’wana wa lisima wa kulovisa. — Nhlavutelo 7:14; 17:8, 16.
Kusukela ka nyimpi ya wumbirhi ya misava, xifaniso lexi xa xivandzani, lexi swoswi xi nyimelaka Nthlanganu wa Matiku, se axi dlaye vanhu va vanyingi. Hi xikombiso, hi 1950 masochwa ya Nthlanganu wa Matiku ma ve kona ka nyimpi leyinga lwiwa hi Coreia do Norte ni Coreia do Sul. Masochwa ya Nthlanganu wa Matiku ni ya Coreia do Sul, ma dlaye vanhu va kolomuya ka 1.420.000 va le Coreia do Norte ni va le China. Hilaha kufanaka, kusukela hi 1960 kuya ka 1964, masochwa ya Nthlanganu wa Matiku ama lwa aCongo (Kinshasa). Handle ka leswo, varhangeli va wukhongeli, kupatsa na mupapa Paulo wawu 6 na mupapa João Paulo wawu 2, va tame va kholwisa vanhu swaku xifaniso lexi, hi xona ntshembo lowukulu wa kutisela vanhu kurhula. Va sindzise swaku loko vanhu vanga lavi kuxi gandzela, vata tivitanela lifu hi voxe. Hi mhaka leyo, hi ndlela ya kufanekisela va yendla swaku kudlayiwa vanhu hinkwavu lava yaleke kutirhisana ni xifaniso ni kutlhela vaxi gandzela. — Deteronoma 5:8, 9.
w09 15/2 tl. 4 par. 2
Tipontunkulu ta Buku la Nhlavutelo — II
13:16, 17. Hambiloko wutomi lihi tikela ka mintirho ya siku ni siku, ya kufana ni ‘kuxava ni kuxavisa’, ahi fanelanga hi pfumelela leswaku xivandzani xi lawula kumbe xi fuma wutomi la hina. Kupfumela kufungiwa a vokweni la xinene kumbe ka ximombo xa hina, swita fana ni kutshika xivandzani xi fuma swiyendlo ni mimpimiso ya hina.
Lavetela Xuma xa Moya
w09 15/2 tl. 4 par. 5
Tipontukulu ta buku la Nhlavutelo — II
16:13-16. Marito lawa ma huhuteliweke lamanga basangiki, ma fanekisela rungula leli soholotiweke la madimoni leli yendleliweke kutiyisekisa swaku tihosi ta misava ati kuceteliwi hi kuchululiwa ka maparati ya 7 ya kukwata ka Xikwembu kambe kuhambana ni leswo ti kanetana na Yehovha. — Mat. 24:42, 44.
w15 15/7 tl. 16 par. 9
“Kuponisiwa ka n’wana kule Kusuhi”!
A kungahatava ni nkama wa kuchumayela hikusa ‘magamu’ matava se ma fikile! (Mat. 24:14) Ha kholwiseka swaku vanhu va Xikwembu vatava se va chumayela rhungula la matimba la wuyavanyisi. Leswo swita lava kutivisiwa swaku misava ya Sathana yi kusihi ni kuhelisiwa. Bibele li fanisa rungula leli ni marhalani kumbe maribye lawa ma waka hi tilweni loko li ku: ‘Hi loko ku na mpfula ya marhalani lamakulu ngopfu, maribye yakona amali ya mpimo wa mune wa makume ya makilu, mawa hi le tilweni, mawela vanhu vaza varhuketela Xikwembu hi mhaka ya ntungu wa marhalani. Hikusa ntungu wakona awuli wukulu naswona awuchavisa ngopfu.’ — Nhla. 16:21.
23 KUYA KA 29 KA DEZEMBRO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | NHLAVUTELO 17-19
“Nyimpi ya Xikwembu Yita Helisa Tinyimpi Hinkwatu”
w08 1/4 tl. 8 mapar. 3-4
Armajedoni — Nyimpi ya Xikwembu leyingata Helisa Tinyimpi Hinkwatu
Loko kaha fuma vanhu va kubiha, lava va kululama avengevi ni kurhula ni nsirhelelo. (Swivuriso 29:2; Eklesiasta 8:9) Kuvula ntiyiso, ahingeswi koti kutshikisa vanhu kuyendla swilo swobiha. Hi mhaka leyo, kurhula lokungaheliki ni wululami swita va kona loko kuhelisiwa vanhu vobiha. Solomoni a tshale a ku: “Kasi a vaxengi i ndziho ka va kululama.” — Swivuriso 21:18.
Leswi Xikwembu inga xona Muyavanyisi, hinga kholwiseka swaku xita yavanyisa vanhu vobiha hi ndlela yolulama. Abrahama a vutise Xikwembu a ku: “Xana Muyavanyisi wa misava hinkwayu ange yendli leswi lulameke?” Ka nhlamulo ya kona Abrahama a djondze swaku minkama hinkwayo Yehovha a lulamile! (Genesa 18:25) Kuyengetela kolano, Bibele lahi kholwisa swaku Yehovha aswimu tsakisi kulovisa vanhu vobiha, kambe a boheka kuva lovisa hi kuva kungaha na lexi angaxi yendlaka. — Ezekiyele 18:32; 2 Petro 3:9.
it-1 tl. 475
Kavhalo
Ka xivono xofanekisela, mupostola Yohane a vone Yesu na a famba hi kavhalo la kubasa naswona a alandziwa hi masochwa ya le tilweni lama fambaka hi makavhalo ya kubasa. Xivono lexi kombiweke Yohane xi fanekisela nyimpi ya kululama leyingata lwiwa hi Kreste na a lwela B’ava wa yena Yehovha. (Nhl 19:11, 14) Kungese yendleka leswo, loko Yesu a sungula ntirho wa yena tanihi Hosi, kugama kulandzela makavhalo lama fanekiselaka makhombo ya kuhambanahambana. — Nhl 6:2-8.
re tl. 286 par. 24
Hosi Leyinga ni Matimba ya Hlula ka Armajedoni
Xivandzani lexinga ni 7 wa tinhloko ni 10 wa timhondzo lexi humaka alwandle, lexi fanekiselaka nhlegeletanu ya Sathana ya politika, xita lovisiwa xikan’we ni muprofeta wa mavunhwa lweyi a fanekisela mfumu wawu 7 wa misava. (Nhlavutelo 13:1, 11-13; 16:13) Kambe na vaha hanya kumbe navaha nyima xikan’we ka kukaneta vanhu va Xikwembu amisaveni, vata petiwa ‘tiveni la ndzilo’. Se tiva leli la ndzilo i la ntiyiso? Ihim, hikusa xivandzani ni muprofeta wa mavunhwa i swa kufanekisela, xileswo tiva leli li fanekisela kulovisiwa swa wugamu, kunga kudlayiwa vangaha li kona. Ka ndzilo lowu, hi kona lani lifu, hayidesi na Diyavulosi hi yexe vangata chukumetiwa kona. (Nhlavutelo 20:10, 14) Phela a kuvulavuliwi hi ndhawu ya kuxanisa ni kuhisa vanhu hilaha kungaheliki, hikusa Yehovha waswi nyenya leswo hambi hi kuswi pimisa. — Yeremiya 19:5; 32:35; 1 Yohane 4:8, 16.
re tl. 286 par. 25
Hosi Leyinga ni Matimba ya Hlula ka Armajedoni
Lavan’wana hinkwavu, lava kalaka vanga lumbi mfumu hi kukongoma kambe vanga tirheliki Yehovha, na vona vata ‘dlayiwa hi banga la kuleha la lweyi a gadeke hanchi’. Yesu ata vona vanhu lava va faneliwa hi lifu. Leswi ka xiyimo xa vona kunga vulavuliwiki hi tiva la ndzilo. Kungava leswaku vata pfuxiwa? Nada! Hikusa aku kona aBibeleni laha kukombisiwaka swaku hi nkama wolowo lavangata dlayiwa hi Muyavanyisi wa Yehovha vata pfuxiwa. Yesu hi yexe a te: Hinkwavu lava kalaka vanga li “tinyempfu” vata yisiwa “ndzilweni lowungatimekiki, lowulungiseliweke Diyavulosi ni tintsumi ta yena” kunga kulovisiwa ka wugamu. (Matewu 25:33, 41, 46) Leswi swihi yisa ka ‘siku la kuyavanyisiwa ni la kuhelisiwa ka vanhu lavangaliki na mhaka ni Xikwembu.’ — 2 Petro 3:7; Nahume 1:2, 7-9; Malakiya 4:1.
Lavetela Xuma xa Moya
re matl. 247-248 mapar. 5-6
Kuhlamuseliwa ka Xihundla Lexikulu
Xivandzani axili kona. Ina axili kona hakunene hikusa kusukela hi 10 ka Janeiro hi 1920 aku ni Ntwananu wa Matiku, naswona wu seketeliwe hi 63 wa matiku. Kambe, hi kufamba ka nkama tiku la Japão, Alemanha ni la Itália ma humile naswona khale ka tiku la União Soviética li susiwile ka Ntwananu lowu. Hi Setembro wa 1939, hosi ya mona ya Munazi ya Alemanha yi sungule Nyimpi ya Wumbirhi ya Misava. Leswi Ntwananu lowu wa Matiku unga tsandzeka kuyendla swaku misaveni kutshama kuli ni kurhula, wu game wu ngena ka mugodi, laha awunga koti kuyendla nchumu. Hi 1942, ka vakhutala Ntwananu lowu wa Matiku se akuli nchumu lowu hundzeke. Kambe Yehovha a pfune vanhu va yena kuyi twisisa kahle mhaka leyi hi nkama wolowo. Ka Assembleya ya misava hinkwayo leyi veke kona, Makwerhu N. H. Knorr a vule swaku ‘xivandzani lexi . . . axahali kona’. A game a vutisa leswi: “Kungava swaku xivandzani lexi, xita tshama mugodini?” A hlamule hi kutirhisa buku la Nhlavutelo 17:8 a ku: “Nhlengeletanu leyi yita tlhela yi huma mugodini.” Leswi swi game swi humelelela hilaha Yehovha a vuleke ha kona!
Xi Huma ka mugodi wa Kuyenta
Xivandzani xa kori ya kupshuka, vhela xi game xi huma akeleni. Hi 26 ka Junho wa 1945 a kuni guwa la likulu aSan Francisco, Estados Unidos de Ámerica ni 50 wa matiku ma pfumela swaku kuvumbiwa nhlengeletanu ya Nthlanganu wa Matiku. Nhlengeletanu leyi, ayi yendleliwe “kuhlayisa kurhula ni nsirhelelo amisaveni hinkwayu”. Aku ni minchumu ya kutala leyi Ntlhanganu wa Matiku ni Ntwanano wa Matiku aswi fana hi yona. A Enciclopédia Delta Universal yi li: “Nthlanganu wa Matiku awu fana hi ndlela ya kukarhi ni Ntwananu wa Matiku lowu veke kona loko kuhele nyimpi ya kusungula ya misava. . . . Matiku ya kutala lawa ami li kona ka Ntwananu wa Matiku ma tlhele mava kona ka nhlengeletanu ya Nthlanganu wa Matiku. Kufana ni leswi Ntwananu wa Matiku awu yendleliwe kuhlayisa kurhula xikarhi ka matiku, na wona Nthlanganu wa Matiko wu yendliwe hi kungu leli fanaka.” Kuvula ntiyiso, kusunguliwa ka Nthlanganu wa Matiko i kupfuxiwa ka xivandzani xa kupshuka. Nthlanganu lowu wa Matiko awu tlula wa kusungula hikusa awu ni 190 wa matiku, kasi lowuyani awova ni 63 wa matiku naswona lowu wu ni wutihlamuleli la likulu ngopfu.
w12 15/6 tl. 18 par. 17
Yehovha hi Yena A tivisaka ‘Swilo Leswingata Humelela Kungali Khale’
Hambileswo, wukhongeli la mavunhwa alingata tekela kunyamalala. Ngwavani yita tama yiva ni matimba ni kuxengetela tihosi swaku tiyendla kurhandza ka yona anze Xikwembu xi ngenisa mimpimiso ya xona atimbilwini ta tona. (Lerha Nhlavutelo 17:16, 17.) Kungali khale, Yehovha ata yendla swaku mimfumu hinkwayu leyi kongomisiwaka hi Sathana, kunga Nthlanganu wa Matiku wu hlasela ngwavani. Tita hlakata kuganya ni nxengetelo wa yona. Ka malembe lama hundzeke, anga kona lweyi a apimisa swaku swinga humelela leswi. Nyamuthla, ngwavani leyi yi gade xivandzani xa kupshuka. Hambileswo, loko xitayi djikela ngwavani leyi yita wa kuvava, hikusa axingatayi hlwelisela. — Nhla. 18:7, 8, 15-19.
30 KA DEZEMBRO KUYA KA 5 KA JANEIRO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | NHLAVUTELO 20-22
“‘Vonani! Ni Yendla Swilo Hinkwaswu Swiva swa Nyuwani’”
re tl. 301 par. 2
Matilo Ya Nyuwani ni Misava ya Nyuwani
Loko kaha sale malembe ya manyingi swaku kufika minkama ya Yohane, Yehovha a byele Esaya a ku: “Vonani! Ni tumbuluxa matilo lamampsha ni misava leyimpsha, kutani swilo leswinga hundza aswingete khumbukiwa, hambi ambilwini aswingeheti.” (Esaya 65:17; 66:22) Wuprofeta leli li hetisekile ka kusungula loko Vayuda lava ava tshembekile va vuya hile wukaraweni aBabilona hi 537 A.E.C, va ya Yerusalema na se kuhundze 70 wa malembe. Hi nkama wolowo, va vumbe tiko leli baseke kunga “misava leyimpsha” naswona vale hansi ka mfumu wa nyuwani kunga “matilo lamampsha”. Mupostola Petro a kombise ndlela yin’wani leyi wuprofete leli alita tirha hi yona loko a ku: “Kambe, hi kuya hi kutshembisa ka Hosi, hilangutele matilo lamampsha ni misava leyimpsha, laha kungatava ni kululama”. (2 Petro 3:13) Swoswi, Yohane a kombisa swaku wuprofeta leli lita hetiseka amasikwini ya Hosi Yesu. Misava ya khale ni Matilu ya khale, kunga swilo hinkwaswu leswi fambisanaka ni mafumelo ya Sathana ni madimoni ya yena swita hundza. Lwandle la kukwata ni la kubiha leli hlamuselaka vanhu va kukala vanga yingisi, alingahatava kona. Lita pfaletiwa hi “matilo lamampsha ni misava leyimpsha” kunga vanhu lavangata hanya amisaveni ya nyuwani na va fumiwa hi Mfumu wa Xikwembu. — Ringanisa Nhlavutelo 20:11.
w13 1/12 tl. 11 mapar. 2-4
‘Vonani! Ni Yendla Swilo Hinkwaswu Swiva swa Nyuwani’
Xikwembu “xitasula minhloti hinkwayu matihlweni ya vona”. (Nhlavutelo 21:4) I mihloti ya kutshamisa kuyini leyingata suliwa? Ahi mihloti ya kutsaka kumbe leyi sirhelelaka matihlo ya hina kambe i mihloti leyi vangiwaka hi kuhlupheka ni mahlomulu. Phela, handle kaku Xikwembu xi sula mihloti, xito vhela xi susa ni leswi swiyi vangaka.
‘Lifu alingahatava kona’. (Nhlavutelo 21:4) Nchumu lowukulu lowu yendlaka vanhu va rila i lifu. Leswaku vanhu lava hinkwavu va kuma kukhululeka ka lifu, Yehovha a fanele a helisa lexi vangaka lifu, kunga xidjoho lexi hixi kumeke ka Adamu. (Varhoma 5:12) Yehovha ata yendla hinkwavu lava yingisaka va hetiseka hi kutirhisa gandzelo la nkutsulo la Yesu. Nala lwenkulu kunga lifu, ‘ataheliseliwa’ magamu. (1 Vakorinto 15:26) Impela, vanhu votshembeka vata hanyisa leswi Xikwembu axiswi lavisa xiswona nava ni lihanyo la linene ni kuthlela va hetiseka.
‘Hambi mahlomulu . . . amangahatava kona’. (Nhlavutelo 21:4) I mahlomulu ya kutshamisa kuyini lawa mangata helisiwa? Kukarhateka mbilwini, kuvabya loku vangiwaka hi xidjoho ni kunga hetiseki loku tekelaka vanhu ntsaku.
w03 1/8 tl. 12 par. 14
Yehovha i Xikwembu xa Ntiyiso
Minkama hinkwayu hi fanele hima teka ma li ya lisima marito lawa Yehovha ahi byelaka wona aBibeleni hikusa leswi Yehovha aswi vulaka hi yena i ntiyiso naswona leswi aswi tshembisaka swa hetiseka. Hi mhaka leyo, swa twala kumu tshemba. Hi fanele hi kholwa loko a ku: ‘A taba lava vangamutiviki, kunga lava vangayingisiki evhangeli kumbe mahungu yotsakisa ya Hosi ya hina Yesu.’ (2 Vatesalonika 1:8) Nakambe hi fanele himu tshemba Yehovha loko a ku wava rhandza vanhu va kululama, ni loko a ku atava nyika wutomi lelingaheliki lava kombisaka lipfumelo. Naswona hingamu tshemba loko a ku ata helisa kuhlupheka, kurila ni lifu. Yehovha a kombise kutshembeka ka xitshembiso xa yena xa wugamu, loko a byela Yohane a ku: “Tsala, hikuva marito lawa i ya ntiyiso, matshembeka.” — Nhlavutelo 21:4, 5; Swivuriso 15:9; Yohane 3:36.
Lavetela Xuma xa Moya
it-3 tl. 784
Wutomi
Loko Yehovha a nyika Adamu nawu, aswi yendle swi twisiseka swaku loko ayo yingisa aatava anga fanga. (Gn 2:17) Swa fana nile ka vanhu lava yingisaka, loko Yehovha a ta helisa nala lwenkulu kunga lifu, akungahatava ni munhu lweyi angata fa kambe vanhu vata hanya hilaha kungaheliki. (1Ko 15:26) Ka Mfumu wa Yesu wa 1.000 wa malembe lowu kuvulavuliwaka hi wona ka buku la Nhlavutelo, hi kona lani lifu lingata heliseliwa magamu. Nakambe loko Buku lelo li vulavula hi lavangatava vaprista ni tihosi na Yesu, li li: ‘Hi loko vatlhela vahanya, vafuma na Kreste malembe ya 1.000.’ “Vafi van’wana”, lavangata kala vangali na wutomi ‘kufikela loko kuhundza 1.000 wa malembe’, kufanele kuva lavangatava nava hanya anze kuhela 1.000 wa malembe na Sathana angase humesiwa mugodini swaku a ringa vanhu. Loko 1.000 wa malembe se ma helile, vanhu vatava se va hetisekile hi kuhelela kufana ni leswi Adamu na Eva ava tshamise xiswona na vangase djoha. Se vatava va hetisekile hikakunene. Lava vangatava va hundzile ka kuringiwa hi Sathana, vata tikhorisa hi wutomi hilaha kungaheliki. — Nhl 20:4-10.
it-2 tl. 639
Tiva la Ndzilo
A rito leli li kumeka ntsena ka buku la Nhlavutelo naswona swa tikomba swaku li fanekisela swokarhi. Bibele hi loxe li nyikela a nhlamuselo ya leswi rito leli li nyimelaka swona loko li ku: ‘Vata hoxiwa ativeni lelipfurhaka ndzilo ni xivavula, linga lona lifu la wumbirhi.’ — Nhl 20:14; 21:8.
A nhlamuselo wa kufanekisela wa tiva la ndzilo, wu twisiseka kuyampsa ka buku la Nhlavutelo hikusa li li lifu lita cukumetiwa ativeni la ndzilo. (Nhl 19:20; 20:14) Kambe aswi vuli swona swaku lifu lita hisiwa hikakunene. Kuyengetela kolano, Sathana, lweyi anga ntsumi, na yena ata cukumetiwa ka tiva leli. Kambe leswi anga xivumbiwa xa moya, aswinge koteki swaku ndzilo lowu wumu vavisa hikakunene. — Nhl 20:10; ringanisa Eks 3:2 na Vay 13:20.
Leswi tiva la ndzilo li nyimelaka ‘lifu la wumbirhi’ naswona buku la Nhlavutelo 20:14 li vulaka swaku a ‘lifu ni Hayidesi’ swita cukumetiwa ka lona, swa twisiseka swaku tiva leli ali nyimeli lifu leli vanhu vangali kuma hi mhaka Adamu (Rhm 5:12), futshi a kukombeteliwi ka Hayidesi (Sirha). Kambe li fanekisela muxaka wun’wani wa lifu, kunga lifu laku aswi koteki kupfuxiwa ka lona. Ka mhaka leyi, aku na lani kuvuliwaka swaku lava vanga ka tiva leli vata pfuxiwa kufana ni leswi swingata yendleka hi lava faka hi mhaka ya xidjoho xa Adamu kumbe lavanga Hayidesi (Sirha). (Nhl 20:13) Hi mhaka leyo, lava kalaka vanga tsaliwanga ‘abukukwini la wutomi’, lava kalaka vangali seketelanga wuhosi la Xikwembu va tlhela vanga tisoli, hi lavangata cukumetiwa ka tiva la ndzilo, kunga kuheliseliwa magamu kumbe lifu la wumbirhi. — Nhl 20:15.