NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 40
Hlayisa Swilo Swa Lisima Leswi Yehovha A Nga Ku Nyika
‘Wena Timotewu, hlayisa leswivekiweke mandleni ya wena.’ — 1 TIM. 6:20.
LISIMU 29 Mahanyelo ya Hina Ama Kwetsimise Vito la Wena
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1-2. Hi ku ya hi 1 Timotiya 6:20, hi wini ntirho lowu nga nyikiwa Timotiya?
MINKAMA yin’wana swilo swa hina swa lisima hi nga ha swi khomisa vanhu van’wana. Hi xikombiso, male ya hina hi nga ha yi veka banku. Loko hi yentxa leswo, hi nyimela swaku male ya hina yi hlayiseka funtshi yi nga yiviwi. Hi mhaka leyo, ha swi tiva swaku swi vula yini ku khomisa munhu mun’wana nchumu xa hina xa lisima.
2 Lerha 1 Timotiya 6:20. Mupostolo Pawulo a khumbukise Timotiya swaku a a nyikiwe nchumu xa lisima, ku nga wutivi la ntiyiso hi Xikwembu ni ku tiva leswi Xikwembu xi lavaka ku swi yentxela vanhu. Timotiya a nyikiwe ntirho wa “kuchumayela rito” ni wa ku djondzisa vanhu ntiyiso. (2 Tim. 4:2, 5) Pawulo a kombele Timotiya swaku a hlayisa swilo swa lisima leswi a nga nyikiwa swona. Ku fana na Timotiya, na hina ku ni swilo swa lisima leswi hi nga nyikiwa swona. Kasi i mpsini hi nga nyikiwa swona? Naswona hi mhaka muni Yehovha a hi nyikile swaku hi swi hlayisa?
YEHOVHA A HI NYIKE NTIYISO WA LISIMA
3-4. I mpsini swin’wana swi yentxaka ntiyiso wa Bibele wu va wa lisima?
3 Yehovha a yentxe swaku hi tiva ntiyiso wa lisima lowu nga ka Rito la yena, ku nga Bibele. Ntiyiso lowu i wa lisima hikusa wu hi pfuna ku va vanghanu va Yehovha, wu tlhela wu hi pfuna swaku hi tshama na hi tsakile. Loko hi wu yamukela hi tlhela hi hanya hi wona, a hi nge he kanganyisiwi hi tidjondzo ta mavunhwa funtshi hi ta va ni mahanyelo ya manene. — 1 Kor. 6:9-11.
4 Xin’wana lexi yentxaka swaku ntiyiso lowu nga ka Bibele wu va wa lisima, hileswi Yehovha a wu nyikaka vanhu va ku tiveka hansi ntsena, lava va nga ni “kutiyimisela lokunene ka wutomi”. (Mint. 13:48, NM) Vanhu volavo va ku tiveka hansi, va kholwa swaku Yehovha a tirhisa mutirhi wa ku tlhariha ni ku tshembeka swaku a hi djondzisa ntiyiso wa Bibele hi nkama lowu faneleke. (Mat. 11:25; 24:45) A hi nge swi koti ku twisisa Bibele na hi nga pfuniwi hi munhu. Naswona a kuna nchumu xa lisima ku tlula ku twisisa leswi nga tsaliwa ka Bibele. — Swi. 3:13, 15.
5. Hi wini ntirho wun’wana lowu Yehovha a nga hi nyika wona?
5 Yehovha a hi nyike ntirho wa ku djondzisa vanhu ntiyiso ni ku va byela leswi a lavaka ku va yentxela swona. (Mat. 24:14) Mahungu ya ku tsakisa lawa hi ma chumayelaka i ya lisima hintamu, hikusa ma pfuna vanhu swaku va va vanghanu va Yehovha va tlhela va kuma wutomi la ku kala li nga heli. (1 Tim. 4:16) Hambiloko hi chumayela hintamu kumbe hi nga koti ku chumayela hintamu, kambe hinkwerhu ha pfunisa ka ntirho lowu yentxiwaka amisaveni hinkwayu. (1 Tim. 2:3, 4) Phela swa tsakisa ku tirha na Yehovha! — 1 Kor. 3:9.
KHOMA SWI TIYA KA LESWI VA NGA KU NYIKA!
6. Ku humelele yini hi lava va nga tshika ku swi nyika lisima leswi Yehovha a nga va nyika swona?
6 Aminkameni ya Timotiya, ku ni vanhu lava va nga tshika ku tirhela Yehovha. Hi xikombiso, leswi Demasi a a rhandza swilo swa misava, a tshike ku tirha na Pawulo. (2 Tim. 4:10) Fijelo na Hermojene na vona swi nga yentxeka va tshike ku tirha na Pawulo hileswi a va chava ku xanisiwa hi vanhu. (2 Tim. 1:15) Kasi Imenewu, Alexandre na Fileto va tshike ntiyiso va gama va va vakaneti. (1 Tim. 1:19, 20; 2 Tim. 2:16-18) Vanhu lava hinkwavu a va mu rhandza Yehovha, kambe hi ku famba ka nkama a va nga ha swi nyiki lisima leswi Yehovha a nga va nyika swona.
7. I mpsini leswi Sathana a swi tirhisaka swaku a hi tshikisa ku tirhela Yehovha?
7 Hi yini minzamu leyi Sathana a yi yentxaka swaku a hi tshikisa ku tirhela Yehovha? Vona leswi a swi yentxaka. Sathana a tirhisa swilo swa ku fana ni televhizori, interneti, mabuku ni swin’wana swaku a hi yentxa hi tshika ku rhandza Yehovha kumbe ku yingisa minawu ya yena. A tirhisa vanhu swaku va hi chavisela kumbe va hi hlupha swaku hi tshika ntirho wa ku chumayela. A tirhisa vanhu lava va nga tshika nhlengeletanu swaku va hi yentxa hi tshika ntiyiso hi ku tirhisa wutivi la vona. — 1 Tim. 6:20, 21.
8. Hi djondza yini ka le swi nga humelela Daniel?
8 Loko hi nga tivoneli hi nga tshika ku tirhela Yehovha hi katsongo katsongo. Vona leswi nga humelela Daniel,b lweyi a a rhandza ku tha magemi. A li: “Ni sungule ku tha magemi na naha ni 10 wa malembe. A ku sunguleni a ni tha magemi ya kahle kambe hi ku famba ka nkama, ni sungule ku tha magemi lawa ma kombisaka tinyimpi ni madimoni.” Phela Daniel a a heta 15 wa mawora hi siku na a tha magemi. A tlhele a ku: “A ni swi tiva swaku magemi lawa a ni tha wona a ma ni hetela nkama wa wunyingi funtshi a ma nga li kahle hikusa a ma ta ni yentxa ni nga ha mu rhandzi Yehovha. Hambileswo a ni tinyimelela, ni tibyela swaku leswi a ni swi yentxa a swi nga bihanga.” Hi mhaka leyo, loko hi nga tivoneli, leswi hi hungataka hi swona swi nga hi yentxa hi tshika ku tirhela Yehovha ni ku hi yentxa hi lahlekeliwa hi swilo swa lisima leswi Yehovha a nga hi nyika swona.
HI NGA WU KHOMELELISA KU YINI NTIYISO?
9. Hi ku ya hi 1 Timotiya 1:18, 19, Pawulo a fanise Timotiya ni yini?
9 Lerha 1 Timotiya 1:18, 19. Pawulo a fanise Timotiya ni musonchwa. A mu kombele swaku a lwa “nyimpi leyinene”. Phela Pawulo a a nga vulavuli hi nyimpi ya ku lwa ni vanhu. Se Vakreste va fanisa ku yini ni masonchwa lama nga nyimpini? I mpsini leswi hi faneleke hi swi yentxa swaku hi va masonchwa ya manene ya Kreste? A hi voneni 5 wa minchumu leyi hi nga yi djondzaka ka xikombiso xa Pawulo, leswi nga ta hi pfuna ku khomelela ka ntiyiso.
10. I mpsini ku tinyiketela ka Xikwembu naswona hi mhaka muni hi fanele hi swi yentxa?
10 Ku tinyiketela ka Xikwembu. Sonchwa la linene la tshembeka, la lwa swaku li vhikela munhu lweyi li mu rhandzaka kumbe nchumu lowu nga wa lisima ka lona. Pawulo a pfune Timotiya swaku a tinyiketela ka Xikwembu. Leswi vulaka swaku a a fanele a tshembeka hi ku helela ka Xikwembu. (1 Tim. 4:7) Loko hi ya hi mu rhandza Yehovha hi tlhela hi tshembeka ka yena, swi ta hi yentxa hi lava ku khomelela ntiyiso. — 1 Tim. 4:8-10; 6:6.
11. Hi mhaka muni hi fanele hi tidjondzisa?
11 Tidjondzisi ku yentxa swilo swa swinene. Sonchwa li fanele li trenara swaku li tshama na li lunghekele ku ya nyimpini. Timotiya a swi kotile ku lwa ni mintlhamu ya Sathana hikusa a yentxe leswi Pawulo a nga mu byela swaku a swi yentxa swaku a lwisana ni ku navela ka ku biha, a va ni mahanyelo ya manene a tlhela a tipatsa ni Vakreste van’wana. (2 Tim. 2:22) Leswo a swi lava a tidjondzisa. Na hina swi lava hi tidjondzisa swaku hi tshika ku navela ka ku biha hi va ni mahanyelo ya kahle. (Rhom. 7:21-25) Handle ka leswo, ku laveka swaku hi tidjondzisa kuva hi ta kota ku hlivila wumunhu la khale hi yambala la nyuwani. (Efe. 4:22, 24) Leswo swi vula swaku hambiloko hi karhalile, ku laveka swaku hi tikoka swaku hi ya mintlhanganwini. — Hev. 10:24, 25.
12. Hi nga yentxa yini swaku hi li tirhisa kahle Bibele?
12 Masonchwa ma fanele ma swi kota ku tirhisa kahle swibamu swa wona. Hi mhaka leyo, ma fanele ma trenara siku ni siku. Na hina hi fanele hi tiva ku li tirhisa kahle Rito La Xikwembu. (2 Tim. 2:15) Leswo hi nga swi djondza a mintlhanganwini ya hina. Kambe loko hi lava ku kholwisa vanhu ntiyiso lowu nga ka Bibele, hi fanele hi swi rhandza ku djondza Bibele siku ni siku. Loko hi lava ku tiyisa lipfumelo la hina hi fanele hi lerha Bibele hi tlhela hi zama ku li twisisa. Leswo swi vula swaku hi fanele hi yanakanyisisa, hi hamba mapexkiza ka mabuku ya hina hi ta kota ku tirhisa leswi hi swi djondzaka ka Rito La Xikwembu. (1 Tim. 4:13-15) Hi kona hi nga ta kota ku tirhisa Bibele swaku hi djondzisa van’wana. Phela swi lava hi li djondza Bibele hi li twisisa, hi nga lerheli ku ndlulisa nkama. Hi lava ku pfuna vanhu swaku va djondza Bibele va tlhela va tirhisa leswi va swi djondzaka. Loko hi djondza Bibele siku ni siku hi ta yampsisa ndlela leyi hi djondzisaka vanhu hi yona Rito La Xikwembu. — 2 Tim. 3:16, 17.
13. Hi ku ya hi Vaheveru 5:14, hi mhaka muni hi fanele hi pfula matihlo?
13 Pfula matihlo. Musonchwa a fanele a vona khombo na la ha li kule a tlhela a baleka. Na hina, hi fanele hi vona swiyimu leswi nga hi tiselaka khombo hi tlhela hi swi baleka hi ku hantlisa. (Swi. 22:3; lerha Vaheveru 5:14.) Hi xikombiso, hi fanele hi langa leswi hi hungataka hi swona hi wutlharhi. Ku tala ka minchumu leswi swi humaka ka matelevhizori ni mafilmi swi kombisa mahanyelo ya ku biha. Swilo swoleswo a swi mu tsakisi Yehovha naswona na hina swi nga hi vavisa. Hi mhaka leyo, a hi heti nkama wa hina na hi hungata hi swilo leswi nga hi yentxaka hi nga ha mu rhandzi Yehovha. — Efe. 5:5, 6.
14. I ntxini lexi nga pfuna Daniel swaku a pfula matihlo?
14 Daniel lweyi se hi nga vulavula hi yena, a tsumbule swaku magemi lawa a a tha, lawa a ma kombisa swa tinyimpi ni swa madimoni a ma mu tisela khombo. Se a sungule ku yentxa mapexkiza ka Watchtower Library swaku a ta kuma leswi a swi ta mu pfuna ka mhaka leyi. Ku humelele yini? A tshikile ku tha magemi lawayani a tlhela a ma tima ka telefoni la yena ni ku kala a nga buli ni lava a a tha na vona. Yena a li: “A nkama lowu a ni wu heta na ni tha magemi hi lowu se ni wu hetaka na ni yentxa swilo swa kahle ni vanghanu va mina abandleni.” Swoswi Daniel se i doda funtshi i mupfuli wa ndlela.
15. Hi mhaka muni hi fanele hi tivonela ka mavunhwa ya vanhu lava nga tshika nhlengeletanu?
15 Ku fana na Timotiya, hi fanele hi tivonela ka tidjondzo ta mavunhwa leti djondzisiwaka hi lava nga tshika nhlengeletanu. (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16) Hi xikombiso, va nga ha vula mavunhwa hi vamakwerhu swaku va hi yentxa hi nga yi tshembi nhlengetenu ya Yehovha. Mavunhwa wolawo ma nga yentxa swaku hi nga ha mu tshembi Yehovha. A hi fanelenga hi pfumela ku kanganyisiwa hi vona. Hi mhaka muni? Hi mhaka mavunhwa wolawo i ya “vanhu lavaboleke miyanakanyu ni kulahlekeliwa hi ntiyiso”. Leswi va swi lavaka i ku yentxa swaku ku va ni “kuphikizana ni madzolonga”. (1 Tim. 6:4, 5) Va lava hi kholwa mavunhwa ya vona hi tlhela hi nga ha va tshembi vamakwerhu.
16. I mpsini leswi hi kalaka hi nga fanelanga hi swi tshika swi hi phazamisa?
16 U nga pfumeli ku phazamisiwa. Leswi Timotiya a a li ‘nhenha kumbe sonchwa lelinene la Kreste Yesu’ a a rhangisa ntirho wa ku chumayela funtshi a a nga pfumeli ku phazamisiwa hi swilo swa misava leyi. (2 Tim. 2:3, 4) Ku fana na Timotiya, na hina a hi fanelenga hi pfumela ku phazamisiwa hi swilo swa misava leyi kumbe ‘kukanganyisiwa hi lifuwu’ swaku hi nga ha mu rhandzi Yehovha, hi nga ha li tlangeli Rito la yena funtshi hi nga ha swi rhandzi ku chumayela vanhu van’wana. (Mat. 13:22) Hi fanele hi vevukisa wutomi la hina hi tlhela hi tirhisa nkama ni ntamu wa hina swaku hi rhangisa Mfumu Wa Xikwembu. — Mat. 6:22-25, 33.
17-18. Hi fanele hi yentxa yini swaku hi tivhikela?
17 Tshama na u lunghekile. A musonchwa a fanele a tshama na a lunghekile swaku a kota ku tivhikela. Leswaku hi kota ku hlayisa leswi Yehovha a nga hi nyika swona hi fanele hi tshama na hi lunghekile ngopfu ngopfu loko hi vona nghozi. I ntxini lexi nga hi pfunaka ku va hi tivhikela? Hi fanele hi hamba planu la leswi hi nga ta swi yentxa loko hi vona khombo.
18 Hi xikombiso, ka tindhawu tin’wana loko ku ni ntlhanganu kumbe fexta, va byela lava va nga kona swaku va vona lomu swipfalu swi nga kona swaku va ta kota ku hantla va huma loko ku va ni nghozi. Hi ku fanana na hina hi fanele hi tilunghiselela swaku hi ta kota ku baleka loko ku tshuka ku kombisiwa swilo swa ku kala swi nga li kahle ka televhizori, swa ku fana ni tinyimpi, mahanyelo ya ku biha kumbe tidjondzo ta lava nga tshika nhlengleletanu. Loko hi tilunghiselela swoswi hi ta swi kota ku va hi tivhikela hi tlhela hi tshama na hi basile ka Yehovha. — Pis. 101:3; 1 Tim. 4:12.
19. Hi yini minkateko leyi hi nga ta yi kuma loko hi hlayisa swilo swa lisima leswi Yehovha a nga hi nyika swona?
19 Hi fanele hi swi hlayisa swilo swa lisima leswi Yehovha a nga hi nyika swona. Swa ku fana ni ntiyiso wa Bibele ni ku chumayela vanhu. Loko hi yentxa leswo, a hi nga ta va ni nandzu ka Yehovha, hi ta hanya wutomi la ku tsakisa hi tlhela hi tsaka hi leswi hi pfunaka vanhu swaku va tiva Yehovha. Yehovha a ta hi pfuna ku hlayisa swilo swa lisima leswi a nga hi nyika swona. — 1 Tim. 6:12, 19.
LISIMU 127 Ni Fanela Kuva Munhu wa Muxaka Muni?
a Ha tsaka hi leswi Yehovha a nga hi djondzisa ntiyiso a tlhela a hi byela swaku hi djondzisa vanhu van’wana. Ka djondzo leyi, hi ta vona leswi hi nga swi yentxaka swaku hi khoma swi tiya ka ntiyiso lowu Yehovha a nga hi djondzisa wona.
b Vito leli li txintxiwile.