Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirho
1 KU YA KA 7 KA NOVEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | YOXUWA 18-19
“Yehovha A Yave Tiko Hi Wutlharhi”
Perspicaz vol. 2 paj. 1108 par. 8
Tiko
Swi tikomba ingi ku yaveliwa ka ndhawu ya ku tshama ka yona a ku ya hi swilo swimbirhi, ku nga ku hoxiwa ka tindjombo ni ku tiva swaku a lixaka la kona li kule ku fikela kwini. Swi nga yentxeka ku hoxiwa ka tindjombo leti a ku kombisa swaku lixaka lin’wana ni lin’wana li ta tshama kwini, ku nga va ka tlhelo la kusuhi ni mati kumbe ka tlhelo la kusuhi ni tinhava. Xiboho lexi a xi ta yentxiwa hi ku hoxa tindjombo a xi kongomisiwa hi Yehovha leswaku tinxaka ti nga nyenyani kumbe ti va ni wukwele. (Swiv 16:33) Hi ndlela leyi, Xikwembu a xi ta kongomisa minchumu swaku lixaka lin’wana ni lin’wana li tshama lomu a ku ta fambisana ni leswi nga profetiwa hi Yakobo loko a li kusuhi ni ku fa, xiprofeto lexi xi kumeka ka Genesa 49:1-33.
Perspicaz vol. 1 paj. 1142 par. 1
Tshomba
Tshomba La Matiko. Yehovha hi yena a nga nyika tshomba vana va Israyele, naswona a byele Moxe leswi a a ta li yavisa xiswona tiko. (Tin 34:1-12; Yx 1:4) Moxe a yavele vana va Gadi, vana va Rubeni ni hafu ya vana va Manase ndhawu leyi a va ta tshama ka yona. (Tin 32:33; Yx 14:3) Kambe tinxaka letin’wana ti yaveliwe tiko hi Yoxuwa na Eliyazari hi ku tirhisa tindjombo. (Yx 14:1, 2) Hi ku twanana ni wuprofeta la Yokobe, leli nga ka Genesa 49:5, 7, lixaka la Simiyoni ni la Levhi a li zanga li kuma ndhawu ya ku tshama ka yona tanihi tshomba. Lixaka la Simiyoni li tshame ka ndhawu ya lixaka la Yuda. (Yx 19:1-9) Kasi lixaka la Levhi li yaveliwe 48 wa madoropa ya Israyele. Leswi Valevhi a va yentxa ntirho wa ku hlawuleka, ku vuliwa leswaku Yehovha a a li tshomba la vona. Phela Valevhi a va yamukela swa wukhume tanihi tshomba la vona hileswi a va tirha ka tabernakela. (Tin 18:20 21; 35:6, 7) Mindjangu a yi yentxa mintirho ndzeni ka ndhawu ya lixaka la yona. Noswona loko mindjangu yi ya yi yengeteleka, na yona ndhawu a yi ya yi yaviwa hi ku ya hi mindjangu leyi a yi li kona.
Perspicaz vol. 2 paj. 1109 par. 1
Tiko
Loko se wuhlolotwana li hoxiwile, naswona li kombisile leswaku lixaka a li ta tshama kwini, a ku gama ku bohiwa swaku ndhawu ya kona a yi ta gama kwini. Leswaku leswo swi tiviwa, a ku fanele ku voniwa swaku lixaka la kona i likulu ku fikela kwini. “Mi fanele mi yavelana tiko hi ku tirhisa wuhlolotwana swaku li ta va tshomba la mindjangu ya n’wina. Ndjangu lowu nga ni vanhu va vanyingi wu ta va ni ndhawu ya yikulu kambe lowu wu nga ni vanhu vavatsongo wu ta va ni ndhawu ya yitsongo. Munhu ni munhu a ta nyikiwa tshomba lani wuhlolotwana li nga ta komba kona. Mi ta nyikiwa tiko li va tshomba la n’wina hi ku ya hi tinxaka ta vapapayi va n’wina.” (Tin 33:54) Lani tinxaka a ti ta tshama kona a ku nga ta txintxiwa, kambe ndhawu ya kona a yi ta kulisiwa kumbe yi pumbiwa loko swi laveka. Hi mhaka leyo, loko ku voniwe swaku a ndhawu leyi lixaka la Yuda a li yaveliwe yona a yi li yikulu, yi pumbiwile yi nyikiwa lixaka la Simiyoni. — Yx 19:9.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Perspicaz vol. 2 paj. 1109 par. 4
Tiko
Mhaka leyi vulavulaka hi ku yaviwa ka tindhawu ta ku tshama ka tona ka tlhelo la Oeste la Yordani, yi kombisa swaku ku sungula a ku hoxiwa a wuhlolotwana ka lixaka la Yuda. (Yx 15:1-63), Yosefa (Efrayimi) (Yx 16:1-10) ni hafu ya lixaka la Manase, va tshame ka tlhelo la Oeste la Yordani. (Yx 17:1-13) Kambe swi nga yentxeka a ntirho wa ku yava tiko wu nyimile, hikusa swi tikomba Vayisrayele va rhurhile a Giligala va ya Xilo. (Yx 14:6; 18:1) A swi tiveki swaku a 7 wa tinxaka ti teke nkama muni kuva ti ya tshama lomu a ti yaveliwe kona, kambe Yoxuwa a ti layile tinxaka toleto hileswi ti nga hlwela. (Yx 18:2, 3) Vanhu va vanyigi va ni mavonelo ya ku hambana mayelana ni leswi swi nga ha vaka swi yentxe tinxaka toleto ti hlwela ku teka ndhawu leyi a ti yaveliwe yona. Kambe vanhu van’wana va vula swaku swi nga yentxeka tinxaka toleto ti hlwele ku tshama ka tindhawu leti nga yaveliwa tona hileswi a ti ni swilo swa swinyingi leswi ti nga swi teka a Kanana ni hileswi a ti nga ha li chavi tiko la Kanana hileswi se a li hluliwile. (Yx 13:1-7) Handle ka leswo, ndhawu leyi tinxaka leti a ti yaveliwe yona, a ti nga yi tivi kahle ku tlula tindhawu leti se a ti yaveliwe tinxaka leti tin’wana.
8 KU YA KA 14 KA NOVEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | YOXUWA 20-22
“Leswi Hi Nga Swi Yentxaka Loko Hi Nga Twisisani Ni Van’wana”
Murindzi 15/04/06 paj. 5 par. 3
Leswi Nga Ku Pfunaka Ku Vulavulisana Ni Lweyi U Nga Chada Na Yena
Ku vulavulisana ka kunene ku nga sivela ku holova kumbe ku pfuna leswaku ku nga yentxiwi swiboho swa ku kala swi nga li swinene. Ku sunguleni ka xitoriya xa Vayisrayele, lixaka la Rubeni, la Gadi ni hafu ya lixaka la Manase ti yake “altari la likulu ngopfu” ka tlhelo la Yordani. Kambe nkama tinxaka letin’wana ti nga twa leswo, ti swi twisise hi ndlela ya ku hoxeka. Ti pimise leswaku leswi va nga yaka altari a va tshike ku tirhela Yehovha. Hi mhaka leyo, tinxaka leti a ti li ka tlhelo la oeste, ti tilunghiselelile leswaku ti ya lwa ni tinxaka leti nga yaka altari. Kambe, na ti nge se ya nyimpini, ti rhumele vanhu leswaku va ya vulavulisana ni tinxaka leti ti nga yaka altari. Phela leswi ti nga swi yentxa a ku li wutlharhi! Hikusa ti tsumbule swaku altari yoleyo a yi nga li ya ku yentxa magandzelo kumbe switlhavelo leswi kalaka swi nga pfumeleliwi. Kambe ti yake altari hileswi a ti chava leswaku ka nkama lowu taka tinxaka tin’wana a ti ta vula leswaku: ‘A mi na tshomba ka Yehovha.’ Se altari leli ti nga li yaka a li ta va wumboni la leswaku na tona a ti li vagandzeli va Yehovha. (Yoxuwa 22:10-29) Altari lolelo va li nyike vito leli nge Wumboni, kumbexana hileswi a li li wumboni ka tona la leswaku Yehovha a a li Xikwembu xa ntiyiso. — Yoxuwa 22:34.
Murindzi 15/11/08 paj. 18 par. 5
Lavani Tindlela Ta Ku Yentxa Ku Rhula
Swi nga yentxeka Vayisrayele van’wana a va vona ingi a ku li ni wumboni la ku yenela la leswaku tinxaka leti nga yaka altari a ti yentxe xidjoho naswona loko vo ti dumela na ti nga rindzelanga nchumu a ku nga ta dlayiwa vanhu va vanyingi. Hambileswo, handle ka ku hantlisela ku yentxa xiboho, tinxaka ta tlhelo la oeste la Yordani ti rhumele vanhu leswaku va ya bula hi xikarhatu lexi ni vamakwavu. Va vutise va ku: “Hi mhaka muni mi djohele Xikwembu xa Israyele hi ku kala mi nga tshembekanga? Namuntlha mi tshike Yehovha hi ku tiyakela altari, mi lwa na Yehovha?” Ku vula ntiyiso, tinxaka leti nga yaka altari a ti nga kombisi ku kala ku yingisa. Kambe a ti ta yentxa yini hi leswi ti nga lumbetiwa? Ku nga va swaku a ti ta sungula ku rhuketela lava ti lumbetaka kumbe ti yala ku vulavula na vona? Tinxaka leti nga lumbetiwa ti yangule hi ndlela ya ku rhula, ti swi kombisa kahle leswaku ti yake altari hileswi a ti lava ku tirhela Yehovha. Leswi ti nga hlamula hi ndlela ya ku rhula, ti vhikele wunghanu la tona ni Xikwembu ni ku ponisa wutomi la vanhu. Phela ku vulavula hi ndlela ya ku rhula swi lulamise timhaka, swi tlhela swi yentxa swaku ku va ni ku rhula. — Yoxu. 22:13-34.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Perspicaz vol. 1 paj. 416 par. 3
Kanana
Hambileswi Vakanana van’wana va nga pona loko ku tekiwa tiko la vona, hi nga vula swaku ‘Yehovha a nyike Israyele tiko hinkwalu leli a nga tshembisa ku li nyika vavhovho va vona’, lani a nga “va yentxa va hanya hi ku rhula”, naswona a ku vanga ni “xitshembiso ni xin’we ka switshembiso hinkwaswu swaswinene leswi Yehovha a nga tshembisa Vayisrayele lexi a kalaka a nga xi hetisisanga, hinkwaswu swi yentxekile.” (Yx 21:43-45) Hinkwawu matiko lawa a ma rhendzele Vayisrayele a ma chava hintamu naswona a ma nga ta swi kota ku chavisela Vayisrayele. Xikwembu a xi vule leswaku a xi ta hlongola Vakanana hi kutsongokutsongo, leswaku ku nga vi ni makhwati ya makulu leswi a swi ta yentxa swaku swiharhi swa nhova swi tala. (Eks 23:29, 30; Dt 7:22) Hambileswi Vakanana a va ni swilo swa swinyingi swa ku lwa hi swona nyimpi, loko Vayisrayele a vo phazama va nga swi koti ku teka tindhawu tin’wana ta tiko la Kanana, a va nga fanelanga va nyika Yehovha nandzu va vula swaku a nga xi hetisisanga xitshembiso xa yena. (Yx 17:16-18; Vay 4:13) Phela Vayisrayele va hluliwe ka tinyimpi tin’wana hileswi va kalaka va na mu yingisanga Yehovha. — Tin 14:44, 45; Yx 7:1-12.
15 KU YA KA 21 KA NOVEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | YOXUWA 23-24
“Marito Ya Wugamu Lawa Yoxuwa A Nga Ma Byela Vayisrayele”
Perspicaz vol. 1 paj. 84
Ku Yentxa Wunghanu
Loko Vayisrayele se va nghene Kanana ku nga Tiko la Xitshembiso, a ku ta yentxeka minchumu yin’wana. Phela Yehovha a nyike Vayisrayele tiko la Kanana hi ku hetisisa leswi a a swi tshembisile vavhovho va vona. Hi mhaka leyo, loko Vayisrayele va nghena ka tiko la Kanana a va nga ta voniwa va li vanhu lava taka hi ka tiko lin’wana, naswona Yehovha a tsimbise Vayisrayele ku yentxa wunghanu ni vanhu va tiko leliyani lava a va ghandzela swikwembu swa mavunhwa. (Eks 23:31-33; 34:11-16) Vayisrayele a va fanele va hanya hi minawu ya Xikwembu, ku nga li mahanyelo ya vanhu va matiko lawa a ma ta hlongoliwa hi ku famba ka nkama. (Lv 18:3, 4; 20:22-24) Phela va byeliwe kahle leswaku va nga chadi ni vanhu lava. Hikusa loko a vo chada na vona a va ta va ni vavasati ni maxaka lawa ma gandzelaka swikwembu swa mavunhwa, se na vona a va ta gandzela swikwembu swa mavunhwa. Naswona leswo a swi ta yentxa swaku va kwatisa Yehovha. — Dt 7:2-4; Eks 34:16; Yx 23:12, 13.
Murindzi 01/11/07 paj. 26 mapar. 19-20
Leswi Yehovha A Swi Vulaka Swa Hetiseka
Hi ku ya hi leswi hi swi voneke hi matihlo ya hina, hi nga vula hi ku: “A ku wanga rito ni lin’we ka switshembiso hinkwaswu swa swinene leswi Yehovha Xikwembu xa n’wina a nga mi tshembisa swona. Hinkwaswu swi hetisekile ka n’wina. A ku wanga ni rito lin’we ka swona.” (Yoxuwa 23:14) Yehovha a ponisa vanhu va yena, a va vhikela ni ku va wundla. Indje swi kona leswi u nga vulaka leswaku Yehovha a swi tshembisile kambe a nga swi hetisisanga hi nkama wa kona? A swi kona. Hi ta va hi tlharihile loko hi tshemba Rito la Xikwembu leli vulavulaka ntiyiso.
Hi nga ku yini hi nkama lowu taka? Yehovha a hi byele leswaku ku tala ka hina hi nga va ni ntshembo wa ku hanya paradesini ka misava ya ku tsakisa. A xikarhi ka hina a va talanga lava nga ni ntshembo wa ku fuma na Kreste atilweni. Ku nga na mhaka swaku hi wini ntshembo lowu hi nga na wona, hi ni xivangelo xa ku twala xa ku tshama hi tshembekile ku fana na Yoxuwa. Phela li ta fika siku leli ntshembo wa hina wu nga ta hetiseka hi lona. Hi nkama wolowo hi ta pimisa hi swilo hinkwaswu leswi Yehovha a hi tshembiseke swona, kutani hi ku: ‘Hinkwaswu swi hetisekile.’
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Murindzi 01/12/04 paj. 12 par. 1
Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Yoxuwa
24:2 — Ku nga va swaku Tera papayi wa Abrahamu a a gandzela swifaniso? Ku sunguleni, Tera a a nga gandzeli Yehovha Xikwembu. Swi tikomba ingi a a gandzela xikwembu xa n’weti lexi vitaniwaka Sina naswona xikwembu lexi a xi tiviwa hintamu aUra. Hi ku ya hi xitoriya xa Vayuda, swi tikomba ingi Tera a a li muyentxi wa swifaniso. Hambileswo, loko Abrahamu a suke Ura hilani Xikwembu xi nga mu byela hakona, Tera a fambe na yena aHarani. — Genesa 11:31.
22 KU YA KA 28 KA NOVEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 1-3
“Mhaka Leyi Hi Djondzisaka Ku Kala Hi Nga Chavi Ni Ku Tshemba Yehovha”
Murindzi 15/03/04 paj. 31 par. 3
Ehudi A Hlula Valala
Leswi Ehudi a a swi lava swi humelelile, ku nga li hi mhaka ya wutlharhi la yena, kumbe hi mhaka ya leswi valala va yena a va nga na wutlharhi. Ku hetiseka ka leswi Yehovha a swi lavaka a ku yi hi vanhu. Leswi nga yentxa Ehudi a hlula hileswi a a seketeliwa hi Xikwembu hikusa a yentxe swilo leswi Yehovha a a swi lava, ku nga ku chunsa vanhu va yena. Xikwembu xi veke Ehudi swaku a rhangela, naswona loko Yehovha a vekela vanhu va yena vaavanyisi, Yehovha a a va seketela vaavanyisi volavo. — Vaavanyisi 2:18; 3:15.
Murindzi 15/03/04 paj. 30 mapar. 1-3
Ehudi A Hlula Valala
Nchumu wa ku sungula lowu Ehudi a nga wu yentxa a ku li ku ‘xipada.’ Ku nga xipada lexi tsemaka matlhelo hi mambirhi lexi nga goma leswaku a kota ku xi tumbeta ka mpahla ya yena. Swi nga yentxeka a a pimisa leswaku a ta senchiwa. Hi ntolovelo a swipada a swi khweketiwa ka tlhelo la ximatsi, lani vanhu lava tirhisaka voko la xinene a va kota ku xi humesa hi ku hantlisa. Leswi Ehudi a a tirhisa voko la ximatsi, a tumbete xipada xa yena “ahansi ka mpahla ya yena ka nenge wa xinene,” lani varindzi va hosi a va nga talisi ku sencha kona. Hi mhaka leyo ‘a nyikele rhesa ka Egiloni hosi ya Mowabu’ na a nga chavi. — Vaavanyisi 3:16, 17.
Bibele a li hi byeli swaku ku yentxeke yini nkama Ehudi a nga fika lani Egiloni a a tshama kona. Bibele li li: “Nkama Ehudi a nga heta ku hakela rhesa, a game a famba ni vanhu lava a va rhwale rhesa.” (Vaavanyisi 3:18) Ehudi a nyikele rhesa, a gama a heleketa lava khomaka rhesa anze va fika ka ndhawu ya ku sirheleleka, a gama a tlhela ka Egiloni. Hi mhaka muni a fambe na vona? Ku nga va swaku a fambe ni vakhomi va rhesa leswaku va mu sirhelela, kumbe nawu a wu lava leswaku a yentxa leswo, kumbexana hi xikongomelo xa leswaku va khoma rhesa? Naswona, ku nga va swaku a lave leswaku va rhanga va famba leswaku va nga sali va nghena nghozini loko a hetisisa leswi a a swi lava? Ku nga na mhaka leswi nga yentxa Ehudi a balekisa vakhomi va rhesa, Ehudi a tlhele ka Egiloni na a li yexe.
Ehudi a tlhelele aGiligala, a ku: “Ni lava ku ku byela mhaka ya xihundla, wena hosi.” Leswaku Ehudi a swi kotise ku yini ku tlhela a nghena lani Egiloni a a li kona, a swi vuliwi ka Bibele. Ku nga swaku varindzi a va zanga va pimisa swaku a lava ku yentxa minchumu ya ku biha? Indje a va pimisa swaku Muyisrayele a nge yentxi nchumu ka hosi ya vona na a li yexe? Ku nga va swaku ku va Ehudi a li yexe swi yentxe vanhu va pimisa leswaku a a kanganyisa Vayisrayele? Ku nga na mhaka leswaku xiyimu a xi tshamise ku yini, Ehudi a lave ku vulavula ni hosi ntsena, naswona a swi kotile. — Vaavanyisi 3:19.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Murindzi 15/01/05 paj. 24 par. 7
Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Vaavanyisi
2:10-12. Hi fanele hi va ni programa la ku djondza Bibele nkama ni nkama leswaku hi nga ‘khohlwi hinkwaswu leswi Yehovha a nga hi yentxela swona.’ (Tipisalema 103:2) Vapsali va fanele va djondzisa vana va vona Bibele. — Deteronoma 6:6-9.
29 KA NOVEMBRO KU YA KA 5 KA DEZEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 4-5
“Yehovha A Tirhise Vavasati Vambirhi Swaku A Ponisa Vanhu Va Yena”
Murindzi 01/08/15 paj. 12 par. 6
“Ndzi Suka Ndzi Yima Ndzi Ri Manana eIsrayele”
Sisera u vangele Vaisrayele maxangu. Ndhavuko ni vukhongeri bya Vakanana a swi ri ni tihanyi, a ku endliwa magandzelo hi vana ni vunghwavava etempeleni. A swi ri njhani ku hanya hansi ka mfumo wa Mukanana ni vuthu rakwe? Risimu ra Debora ri kombisa leswaku a swi nga olovi ku fambafamba emutini naswona a ku nga ha ri na munhu loyi a a tshama kona. (Vaavanyisi 5:6, 7) Hi nga ha anakanya hi vanhu lava va ri enhoveni ni le tintshaveni, va chava ku rima kumbe ku tshama eka miti leyi nga biyeriwangiki naswona a va chava ku fambafamba emagondzweni hi ku chava ku hlaseriwa, ku tekeriwa vana ni ku pfinyeriwa vasati va vona.
Murindzi 01/08/15 paj. 13 par. 1
“Ndzi Suka Ndzi Yima Ndzi Ri Manana eIsrayele”
A ku tshama ku ri ni ku getsela ka meno ku ringana malembe ya 20 kukondza loko Yehovha a vona leswaku vanhu vakwe lava sihalaleke, a va tiyimisele ku hundzuka kumbe hilaha marito lama huhuteriweke ya risimu ra Debora na Baraka ma vulaka hakona ma ku: “Ku fikela loko mina Debora ndzi suka ndzi yima, ku fikela loko ndzi suka ndzi yima ndzi ri manana eIsrayele.” A hi swi tivi loko Debora nsati wa wanuna la vuriwaka Lapidoto a a ri manana hi ku kongoma, kambe marito lawa a ma vuriwa hi ndlela yo fanekisela. Entiyisweni Yehovha u rhume Debora leswaku a ya nyika tiko nsirhelelo lowu fanaka ni wa manana. U n’wi byele leswaku a ya vitana wanuna wa ripfumelo Muavanyisi Baraka naswona a n’wi kongomisa leswaku a ya lwa na Sisera. — Vaavanyisi 4:3, 6, 7; 5:7.
Murindzi 01/08/15 paj. 15 par. 2
“Ndzi Suka Ndzi Yima Ndzi Ri Manana eIsrayele”
Yayele a nga ha yimayimanga, u nambe a nyika Sisera ndhawu yo lata rimbambu. Sisera u byele Yayele leswaku loko ku ta vanhu va ta n’wi lava a nga vuli leswaku u kona. Yayele u n’wi funengetile ivi loko a n’wi kombela mati, u n’wi nyike meleke. Ku nga ri khale u etlele bya n’wantenyana. Yayele u teke mhingu ya ntsonga ni mhandzi a tshinela enhlokweni ya Sisera naswona hi nkarhi wolowo a a fanele a endla nchumu lowu nga oloviki a yimela Yehovha. Loko a a lo kanakana, a a ta va a vange hasahasa. Xana u anakanye hi vanhu va Yehovha ni ndlela leyi wanuna loyi a va xaniseke ha yona malembe yo tala? Kumbe, xana u anakanye hi lunghelo ra ku va a yimela Yehovha? Rungula leri a ri hi byeli nchumu hi sweswo. Kambe ha swi tiva leswaku Yayele a nga hlwelanga, u dlaye Sisera. — Vaavanyisi 4:18-21; 5:24-27.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Murindzi 15/01/05 paj. 25 par. 5
Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Vaavanyisi
5:20 — Tinyeleti ti mu lwelise ku yini Baraka na ti li tilweni? Bibele a li tlhamuseli swaku tintsumi ti mu pfunile Baraka, kambe swilo leswi waka hi tilweni leswi vavanuna va ku tlhariha va Sisera a va swi vona swi kombisa khombo, kumbexana ku vhumba ka Sisera hi ku tirhisa swilo swa le tilweni, swi tikombili swaku a ku li mavunhwa. Hambileswo, ha tiyiseka swaku Xikwembu xi yi nghenelile mhaka leyi.
6 KU YA KA 12 KA DEZEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 6-7
“Famba Hi Matimba Lawa U Nga Na Wona”
Murindzi 15/02/02 mapaj. 6-7
“Misinya Ya Milawu Ya Xikwembu Yi Nga Ku Pfuna!”
Un’wana loyi a a titsongahata a ku ri Gidiyoni, muavanyisi wa Vaheveru va khale. A a nga tilaveli ku va murhangeri wa Israyele. Kambe loko a hlawuriwa leswaku a va murhangeri, Gidiyoni u vule leswaku yena a nga faneleki. U te: “Gidi ra mina i ritsongo swinene eka Manase, naswona mina ndzi ntsongo endlwini ya tatana.” — Vaavanyisi 6:12-16.
Murindzi 15/07/05 paj. 16 par. 3
“Banga Ra Yehovha Ni Ra Gidiyoni!”
Vamidiyani se a va chava! Hi xitshuketa, ku miyela lokuya ku herisiwe hi ku fayiwa ka makhuwana ya 300, huwa ya tinanga ta 300 ni ku huwelela ka vavanuna va 300. Hi ku hlamala, ngopfu-ngopfu hi ku huwelela loku nge “banga ra Yehovha ni ra Gidiyoni!,” Vamidiyani na vona va sungule ku huwelela, hiloko pongo ri nyanya. Eka mpfilumpfilu wolowo, a va nga swi koti ku vona leswaku i mani munghana ni nala. Vavanuna lava va 300 va yime etindhawini leti a va averiwe tona ivi Xikwembu xi vanga leswaku valala va vona va dlayana hi mabanga ya vona. Vanhu lava a va ri enxaxeni va hluriwile, a swi nga koteki ku baleka naswona ntirho wo dlaya mavuthu ya valala lava seleke lowu katsaka ku va hlongorisa va kala va karhala wu herise nxungeto wa Vamidiyani hi ku helela. Ntirho wo dlaya lowu tekeke nkarhi wo leha wu hetelele wu fike emakumu. — Vaavanyisi 7:19-25; 8:10-12, 28.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Murindzi 15/01/05 paj. 26 par. 6
Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Vaavanyisi
6:25-27. Gidiyoni a tirhise wutlharhi leswaku a nga kwatisi lava a va mu kaneta na swi nga fanelanga. Loko hi chumayela mahungu ya ku tsakisa, hi fanele hi tivonela leswaku hi nga kwatisi van’wana swi nga fanelanga hi ndlela leyi hi vulavulaka hi yona.
13 KU YA KA 19 KA DEZEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 8-9
“Ku Tiveka Hansi Ka Yampsa Ku Tlula Ku Tibyela”
Murindzi 15/08/00 paj. 25 par. 3
Xana U Ku Lulamisa Njhani Ku Khunguvanyisana?
Loko Gidiyoni a ri enyimpini leyikulu ni tiko ra Midiyani, u kombele rixaka ra Efrayimi leswaku ri n’wi pfuna. Kambe, loko nyimpi yi herile, va ka Efrayimi va hundzukele eka Gidiyoni va vilela swinene leswaku a nga va vitananga eku sunguleni ka nyimpi. Rungula ri vika leswaku “va ringete hi matimba ku holova na yena.” Gidiyoni u angule a ku: “Xana ndzi endle yini loko ndzi pimanisiwa na n’wina? Xana leswi khwajiwaka swa Efrayimi a swi antswi ku ri ni madiriva lama hlengeletiwaka hi Abi-ezere? Xikwembu xi nyikete tihosana ta Midiyani ku nga Orebe na Zebe evokweni ra n’wina, xana mina ndzi endle yini loko ndzi pimanisiwa na n’wina?” (Vaavanyisi 8:1-3) Hi marito yakwe lama anakanyisisiweke kahle ni ya ku rhula, Gidiyoni u papalate leswi a swi ta hundzuka ku halaka ka ngati exikarhi ka tinxaka. Swi nga ha endleka leswaku vanhu va rixaka ra Efrayimi a va ri ni xiphiqo xa ku titeka va ri va nkoka ni ku tikukumuxa. Kambe, sweswo a swi n’wi sivelanga Gidiyoni leswaku a kondletela ku rhula. Xana na hina hi nga endla hi ndlela leyi fanaka?
Murindzi 01/17 paj. 20 par. 15
Ha Yini Ku Titsongahata Swi Ri Swa Nkoka Ninamuntlha?
Gidiyoni a a ri xikombiso lexinene xa ku titsongahata. Loko ntsumi ya Xikwembu yi humelela ro sungula eka yena, u titsongahatile. (Vaav. 6:15) Endzhaku ka loko a amukele xiavelo lexi a xi huma eka Yehovha, Gidiyoni u endle leswi a nga swi kotaka leswaku a twisisa leswi Yehovha a a lava leswaku a swi endla naswona u titshege hi yena. (Vaav. 6:36-40) Gidiyoni a a ri ni xivindzi. Nilokoswiritano u endle hilaha Yehovha a n’wi leriseke hakona hi vuxiyaxiya ni hi vutlhari. (Vaav. 6:11, 27) A nga endlanga xiavelo xa yena hileswi a lava ku va ni ndhuma. Ku ri na sweswo, loko a hetisise xiavelo xakwe, u tlhelele ekaya kakwe a tsakile. — Vaav. 8:22, 23, 29.
Murindzi 15/02/08 paj. 9 par. 9
Famba eTindleleni Ta Yehovha
Leswaku hi va vanghana va Xikwembu hi fanele hi ‘va ni mianakanyo leyi titsongahataka.’ (1 Pet. 3:8; Ps. 138:6) Nkoka wa ku titsongahata wu hlamuseriwe eka Vaavanyisi ndzima 9. Yohatama n’wana wa Gidiyoni u te: “Khale ka khaleni mirhi yi fambe yi ya tihlawulela hosi.” Ku vulavuriwe hi murhi wa mutlhwari, murhi wa nkuwa ni murhi wa vhinya. A yi fanekisela vanhu va xiyimo xa le henhla lava a va nga swi lavi ku fuma Vaisrayele-kulobye. Kambe murhi wa ndzhenga lowu tshiveriwaka a wu fanekisela vuhosi bya Abimeleke la tikukumuxaka, loyi a a ri mudlayi la lavaka ku tshikilela van’wana. Hambileswi ‘a veke hosana ya Israyele malembe manharhu,’ u fe swi nga languteriwanga. (Vaav. 9:8-15, 22, 50-54) I swinene ku ‘va ni mianakanyo leyi titsongahataka.’
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Perspicaz vol. 1 paj. 765 par. 5
Efodi
Gidiyoni a a ni xikongomelo xa xinene loko a khensa Yehovha hi leswi a nga pfuna tiko la Israyele swaku li hlula, kambe a efodi li ve “ntlhamu ka yena ni ka va ndjangu wa yena”, hikusa Vayisrayele va sungule ku li gandzela. (Vay 8:27) Hambileswo, Bibele a li hi byeli swaku Gidiyoni a li gandzelile efodi. Kambe mupostolo Pawulo a vule swaku Gidiyoni a ve mun’we wa lava nga ve “rhefu la likulu la timboni” lava nga tirhela Yehovha. — Heb 11:32, 12:1.
20 KU YA KA 26 KA DEZEMBRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 10-12
“Yefta A A Mu Rhandza Hintamu Yehovha”
Murindzi 04/16 paj. 5 par. 9
Tshembeka Leswaku U Tsakisa Yehovha
Xikombiso xa vanhu va ku tshembeka na xona xi nga va xi pfune Yefta leswaku a yentxa swilo leswi tsakisaka Yehovha. Hi xikombiso, Yosefa a nga tlheliselanga hi swa ku biha ka vamakwavu va yena hambileswi va nga mu hlupha. (Gen. 37:4; 45:4, 5) Ku pimisa hi swikombiso swa ku fana ni leswi swi nga ha va swi pfune Yefta kuva a yentxa swilo leswi nga tsakisa Yehovha. I ntiyiso swaku Yefta a nga swi tsakelanga leswi vamakwavu va yena va nga swi yentxa, kambe a nga swi pfumelelanga swaku swi mu sivela ku tirhela Yehovha ni vanhu va Yehovha. (Vaava. 11:9) Ka Yefta, ku tirhela Yehovha hi swona a swi li swa lisima ku tlula ku tshama a kwatile hi mhaka ya ku kala ku twanana ka yena ni vanhu van’wana. A a tinyimisele ku tshama a tshembekile ka Yehovha naswona leswo swi mu yentxe a kuma minkateko ni vanhu van’wana va katekisiwa. — Heb. 11:32, 33.
Perspicaz vol. 2 paj. 25 par. 4
Yefta
Yefta a nga hlwelanga ku kongomisa vanhu lava a a va rhangela. A byele hosi ya Amone leswaku a swi nga li swinene swaku yi lwa ni tiko la Israyele. Hosi ya Amone yi vule leswaku a yi lwa na vona hileswi Vayisrayele va nga teka tiko la Amone. (Vay 11:12, 13) Yefta a kombise leswaku a a nga li munhu wa ku lwa tinyimpi ntsena kambe a a li munhu wa ku tlhariha lweyi a xi tivaka kahle xitoriya xa Vayisrayele ni leswi Xikwembu xi nga yentxela Vayisrayele, hikusa a byele hosi ya Amone a ku: 1) Israyele a nga li tekanga tiko la Amone, la Mawabu ni la Edomu. (Vay 11:14-18; Dt 2:9, 19, 37; 2Tk 20:10, 11) 2) Tiko la Vaamori leli Vayisrayele va nga li teka leli Yehovha a nga yentxa swaku hosi ya kona Sihoni yi hluliwa hi Vayisrayele, hi nkama wolowo a li nga lumbi Amone. 3) Ka 300 wa malembe lama nga hundza, Amone a nga zanga a lumbeta Vayisrayele leswaku a va mu tekele tiko. Hi mhaka leyo a va nga na xona xivangelo xa ku mu lumbeta swoswi. — Vay 11:19-27.
Perspicaz vol. 2 paj. 25 par. 5
Yefta
Yefta a kombise leswaku mhaka leyi a yi nga li yitsongo hikusa a yi khumba ni wungandzeli la Yehovha. Yehovha a teke tiko la Vaamori a li nyika Vayisrayele. Hi mhaka leyo, Vayisrayele a va nga ta pfumela swaku tiko leli li tekiwa hi vanhu lava gandzelaka swikwembu swa mavunhwa. Yefta a vule swaku xikwembu xa Amone a ku li Kemoxi, kambe van’wana va vula swaku leswo a hi ntiyiso. Hambileswi xikwembu xa Amone a ku li Milikomo naswona Kemoxi a ku li xikwembu xa Mowabu, matiko lawa ha mambirhi a ma gandzela swikwembu swa swinyingi. Phela hambi hi Solomoni, a tise xikwembu xa mavunhwa Kemoxi aIsrayele hi ku xengiwa hi vavasati lava a va nga li Vayisrayele. (Vay 11:24; 1Th 11:1, 7, 8, 33; 2Th 23:13) Handle ka leswo, vanhu van’wana va vula swaku rito leli nge “Kemoxi” li vula swaku ku “manda” kumbe ku “teka”. Swi nga yentxeka Yefta a vulavule hi xikwembu lexi hikusa Vaamori a va xi tlangela loko va kota ku ‘teka’ matiko ya vanhu van’wana.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Perspicaz vol. 2 paj. 24
Yefta
Yefta A A Li N’wana Wa Vapsali Lava Nga Chada. Mamana wa Yefta a a li “nghwavani” kambe leswo a swi vuli swona swaku Yefta a a li n’wana lweyi a nga kumiwa hi mhaka ya wunghwavani. Phela mamana wa yena a ve nghwavani na a nga se chada na Giliyadi, ku fana ni leswi Rahava a nga va nghwavani na a nge se chada na Salmoni. (Vay 11:1; Yx 2:1; Mt 1:5) Leswaku Yefta a a li n’wana wa vapsali lava nga chada swi tikomba hi nkama lowu va nga mu hlongola hi vana va nsati wa ku sungula wa Giliyadi leswaku a nga li kumi tshomba la papayi wa vona. (Vay 11:2) Handle ka leswo, hi ku famba ka nkama Yefta a pfumeleliwile leswaku a rhangela vavanuna va Giliyadi. (Vay 11:11) Naswona Yefta a a nyikela magandzelo ka Xikwembu ka tabernakela. (Vay 11:30, 31) Hinkwaswu leswi Yefta a nga swi yentxa, a swi nga ta koteka loko a a li n’wana lweyi a nga kumiwa hi mhaka ya wunghwavani kumbe a nga kumiwa hi vapsali lava kalaka va nga chadanga, hikusa a Nawu a wu vula swaku: “A ku na n’wana lweyi a nga psaliwa hi vanhu lava va nga mbuyeta a nga yamukelekaka ka vanhu va Yehovha. Naswona a ku na munhu ni mun’we wa lixaka la yena, lweyi a nga yamukelekaka ka vanhu va Yehovha.” — Dt 23:2.
27 DEZEMBRO KU YA KA 2 KA JANEIRO
XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAAVANYISI 13-14
“I Yini Leswi Vapsali Va Nga Swi Djondzaka Ka Manowa Ni Nsati Wa Yena?”
Murindzi 15/08/13 paj. 16 par. 1
Vatswari Letelani Vana Va N’wina Ku Sukela Loko Va Ha Ri Tincece
Anakanya hi mhaka ya Manowa loyi a a ri wa ndyangu wa Dani, loyi a a tshama emutini wa Sora eIsrayele wa khale. Ntsumi ya Yehovha yi byele nsati wa Manowa loyi a a ri mhika leswaku a a ta veleka n’wana wa jaha. (Vaav. 13:2, 3) A swi kanakanisi leswaku Manowa wo tshembeka swin’we ni nsati wakwe va tsake ngopfu loko va twa mhaka leyi. Hambiswiritano, a ku ri na swin’wana leswi a swi va karhata swinene. Kutani Manowa u khongerile a ku: “Ndzi khomele Yehovha. Hi kombela munhu wa Xikwembu xa ntiyiso loyi wa ha ku n’wi rhumaka, leswaku a vuya eka hina a ta hi letela ndlela leyi hi faneleke hi n’wi khoma ha yona n’wana la nga ta velekiwa.” (Vaav. 13:8) Manowa ni nsati wakwe a va kharhateke hi ndlela leyi a va fanele va n’wi kurisa ha yona n’wana wa vona. A swi kanakanisi leswaku va dyondzise n’wana wa vona Samsoni nawu wa Xikwembu, naswona matshalatshala ya vona ma ve ni vuyelo lebyinene. Bibele yi vula leswaku “hi ku famba ka nkarhi, moya wa Yehovha wu . . . susumeta [Samsoni].” Hikwalaho ka sweswo, Samsoni u endle mintirho yo tala ya matimba loko a ri muavanyisi eIsrayele. — Vaav. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15.
Murindzi 15/03/05 mapaj. 25-26
Samsoni A Hlula Hikwalaho Ka Matimba Ya Yehovha!
Loko Samsoni a ri karhi a kula, “Yehovha a hambeta a [n’wi] katekisa.” (Vaavanyisi 13:24) Siku rin’wana Samsoni u ye eka tata wakwe ni mana wakwe a ku: “Ndzi vone wansati eTimna eka vana va Vafilisita, kutani ndzi kumeleni yena a va nsati wa mina.” (Vaavanyisi 14:2) Wa nga anakanya ndlela leyi a va hlamale ha yona. Ematshan’weni ya leswaku a ntshunxa Vaisrayele emavokweni ya vatshikileri, n’wana wa vona a a lava ku endla ntwanano wa vukati na vona. Ku teka wansati la nga mugandzeri wa swikwembu swa vuhedeni a swi lwisana ni Nawu wa Xikwembu. (Eksoda 34:11-16) Hikwalaho, vatswari vakwe va lwisane ni mhaka yoleyo va ku: “Xana a nga kona wansati exikarhi ka vanhwanyana va vamakwenu ni le xikarhi ka varikwerhu hinkwavo, lerova u nga teka nsati eka Vafilisita lava nga yimbangiki?” Nilokoswiritano, Samsoni u phikelerile a ku: “Ndzi kumele yena, hikuva hi yena ntsena la lulameke ematihlweni ya mina.” — Vaavanyisi 14:3.
Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Murindzi 15/03/05 paj. 26 paj. 1
Samsoni A Hlulile Hi Ku Pfuniwa Hi Matimba Ya Yehovha!
Hi mhaka muni wansati wa Mufilista a a li munene ka Samsoni? A ku nga li hi mhaka ya leswi a a sasekile. Buku lin’wana li vula swaku wansati lweyi, “a a li munene hikusa ku ni leswi Samsoni a a ta swi fikelela hi ku tirhisa wansati lweyi.” Kasi i yini leswi a a ta swi fikelela? Buku la Vaavanyisi 14:4 li tlhamusela leswaku Samsoni “a a lava ndlela ya ku lwa ni Vafilisita.” Se Samsoni a a rhandza wansati lweyi hi ku lava ku dlaya Vafilisita. Loko Samsoni a ya a kula, moya wa ku kwetsima wa Yehovha wu mu pfunile ka leswi a a swi yentxa. (Vaavanyisi 13:25) Phela moya wa ku kwetsima wa Yehovha hi wona wu nga yentxa Samsoni leswaku a yentxa xikombelo xa ku kala xi nga tolovelekanga xa ku lava wansati naswona hi wona wu nga mu pfuna ka hinkwaswu leswi a nga swi yentxa nkama na a li muyavanyisi aIsrayele.