Atumicileje Yehofa ni Mtima Wosope!

1-3. Ana kumtumicila Yehofa ni “mtima wosope” kukusagopolela cici? Apelece cisyasyo.

MPELA ŵandu ŵangali umlama, ndaŵi ni katema tukusatendaga yakulemweceka. Nambo tukusam’yamicila mnope Yehofa ligongo lyakuti ngakusatutendela yindu “mwakamulana ni yakulemwa yetu.” Naga tupitikwice mtima soni tukum’ŵenda mwakulinandiya, jwalakwe akusatukululucila kupitila mu mbopesi ja Yesu. (Sal. 103:10) Nambo, mpela mwele Daudi ŵamsalilile Solomoni, kuti Yehofa ajiticisye kulambila kwetu, tukusosekwa ‘tumtumicileje jwalakwe ni mtima wosope.’ (1 Mbiri 28:9) Ana ŵandu ŵangali umlamawe mpaka tutende catuli yeleyi?

² Kuti tupikanicisye yeleyi, kwende tulole kulekangana kwakwapali pasikati pa Mwenye Asa ni Mwenye Amasiya. Mayimwene gaŵiliga gatesile yindu yambone pa meso pa Yehofa, nambo Asa ŵatesile yeleyi ni mtima wakwe wosope. (2 Mbiri 15:16, 17; 25:1, 2; Miy. 17:3) Mayimwenega galiji gangali umlama soni ndaŵi sine gatendaga yakulemweceka. Nambope, Asa ŵalinjilile kumsangalasya Mlungu ligongo ŵalipelece kwa jwalakwe ni mtima wosope. (1 Mbiri 28:9.) Nambo mwakulekangana ni Asa, Amasiya nganalipeleka kwa Yehofa ni mtima wosope. Panyuma pakwagomeka acimmagongo ŵa Mlungu, jwalakwe ŵajigele milungu ja acimmagongowo ni kutanda kujilambila.—2 Mbiri 25:11-16.

³ Kumtumicila Mlungu ni “mtima wosope” kukusagopolela kulipeleka kwa jwalakwe mpaka kalakala. M’Baibulo, maloŵe gakuti “mtima” ndaŵi syejinji gakusagopolela umundu wamkati, wawukusapwatikapo yakumbila ya mundu, nganisyo, ndamo, lunda, soni yakulinga. M’yoyo, mundu jwakusatumicila Yehofa ni mtima wosope ngakusagamba kumtumicila mwacisyoŵe. Nambi wuli m’weji? Atamose kuti tuli ŵangali umlama, mpaka tujendelecele kumlambila Mlungu ni mtima wetu wosope.—2 Mbiri 19:9.

 4. Ana mungani ajino citutagulilane yatuli?

⁴ Kuti tupikanicisye gopolela kwa kumtumicila Yehofa ni mtima wosope, kwende tutagulilane yaŵatesile Asa paumi wakwe nambosoni mayimwene gane ga Yuda gagatumicile Yehofa ni mtima wosope. Mayimwenega gali Yehosafati, Hesekiya, nambosoni Yosiya. Mayimwene mcece gosopega gatesile yakulemweceka, nambo Yehofa ŵagaŵalanjilaga kuŵa gambone. Ligongo cici Yehofa ŵagaŵeni mayimwenega kuti gamtumicile ni mtima wosope, soni ana mpaka tugasyasye mwatuli?

 5. Ana Asa ŵatesile yatuli ali agambile kumlonga kwene ucimwene?

⁵ Asa jwaliji mwenye jwatatu jwa Yuda panyuma pakuti mtundu wa Ayisalayeli ugaŵikangene ni kuŵa ucimwene wa Yisalayeli ni ucimwene wa Yuda. Ali agambile kumlonga kwene ucimwene, jwalakwe ŵamasisye kulambila kwaunami soni kwatopola acalume ŵamsese m’malo gosope gakulambilila. Jwalakwe ŵayikene pakwatyosya angangagwe ŵakongwe ‘paucimwene ligongo ŵapanganyisye mlungu jwakusakala mnope.’ (1 Maf. 15:11-13) Konjecesya pa yeleyi, Asa ŵakamucisye ŵandu ŵakwe kuti “amsosesose Yehofa . . . ni kusungaga cilamusi cakwe.” Kusala yisyene, mwenye Asa jwalimbikasisye kulambila kusyesyene.—2 Mbiri 14:4.

 6. Ana Asa ŵatesile cici Aitiyopiya ali ayice kuputana nawo ngondo?

⁶ Kwa yaka 10 yandanda ya ulamusi wa Asa, Yehofa ŵacijaliwe cilambo ca Yuda mwakucipa mtendele. Nambo kaneko, Sela ni asilikali ŵa Itiyopiya ŵakwana 1,000,000 soni yigeleta yakwana 300 ŵayice kukuputana nawo ngondo. (2 Mbiri 14:1, 6, 9, 10) Ana Asa ŵatesile cici? Ŵapopesile kwa Yehofa mwacikulupi. (Aŵalanje 2 Mbiri 14:11.) Yehofa ŵajanjile lipopelo lyakutyocela pasi pamtima lya Asa mwakumkamucisya kwagomeka Asilikali ŵa ku Itiyopiya. (2 Mbiri 14:12, 13) Ndaŵi sine, Yehofa ŵakombolekaga kugakamucisya atamose mayimwene gangakulupicika kuti gagomece acimmagongo wawo pakusaka kuswejesya lina lyakwe. (1 Maf. 20:13, 26-30) Pandaŵiji, Asa ŵamjegamile Yehofa, soni jwalakwe ŵajanjile lipopelo lyakwe. Nambope, pandaŵi jine Asa ŵatesile yindu mwangali lunda. Jwalakwe ŵam’ŵendile mwenye jwa Siliya kuti amkamucisye m’malo mwakum’ŵenda Yehofa. (1 Maf. 15:16-22) Atamose yaliji m’yoyo, Mlungu jwam’ŵalanjilaga Asa kuti ‘jwamtumicile jwalakwe ni mtima wosope masiku gosope ga umi wakwe.’ Ana mpaka tujigalile catuli cisyasyo cambone ca Asa?—1 Maf. 15:14.

7, 8. Ana mpaka akuye catuli cisyasyo ca Asa pakumtumicila Yehofa?

⁷ Jwalijose jwetuwe mpaka aliwungunye ni kulola naga akusamtumicila Mlungu ni mtima wosope. Mpaka tuliwusye kuti, ‘Ana ndili jwakusacilila kumsangalasya Yehofa, kamucisya kulambila kusyesyene, soni kwacenjela ŵandu ŵakwe ku yindu yampaka yasokonasye mwausimu?’ Aganicisye ya Asa. Jwalakwe ŵasosekwaga kulimba mtima mnope kuti ŵatyosye angangagwe ŵakongwe pa ukumu wa ucimwene. Komboleka kuti pangali mundu jwakummanyilila jwakusatenda yindu mpela angangagwe Asa. Nambope, pa yakutendekwa yine mpaka asosekwe kukuya cisyasyo ca Asa. Mwambone, ana mpaka atende wuli naga mundu jwine mwiŵasa mwawo kapena mjawo jwapamtima atesile cakulemwa, nganapitikuka mtima, soni akusosekwa kutyosyegwa mumpingo? Ana caciŵa ŵakusimicisya kuleka kunguluka najo? Ana mtima wawo ucalimbikasya kutenda cici?

⁸ Mpela Asa, nombenawo akusosekwa kumjegamila Mlungu atamose ŵane pakwasisya mnope. Mwambone, mwine acimjawo kusukulu mpaka ŵanyosyeje ligongo lyakuti ali Jwamboni sya Yehofa. Kapena ŵakamula nawo masengo mpaka ŵawoneje kuŵa ŵakuloŵela ligongo lyangajawula kumasengo ndaŵi jine pakusaka kwawula ku misongano kapena ligongo lyangakamula masengo pandaŵi jakonjecesya kuti apate mbiya syejinji. Mu yakutendekwa mpela yeleyi, akusosekwa kupopela kwa Mlungu mpela muŵatendele Asa. Aŵe ŵakulimba mtima soni ajendelecele kutenda yakuŵajilwa. Akumbucile kuti Mlungu ŵamlimbikasisye Asa, soni ŵamkamucisye. Jwalakwe cacitenda yakulandanayo kwa wawojo.

 9. Ana mpaka tumsangalasye catuli Yehofa patukuŵeceta kwa ŵane ya jwalakwe?

⁹ Ŵakutumicila ŵa Mlunguwe ngatukusagamba kuliganicisya acimsyewe, nambo tukusalimbikasya kulambila kusyesyene mpela muŵatendelaga Asa. Tukusakamucisya ŵane kuti ‘amsoseje Yehofa.’ Patukuŵeceta kwa ŵane yakwamba Yehofa, jwalakwe akusasangalala mnope ligongo lyakuti tukusamnonyela mnope soni kuti tukusitwaganicisya mnope ŵandu soni sogolo jawo.

10, 11. Ana mpaka amsyasye catuli Yehosafati?

¹⁰ Yehosafati ‘ŵajendelecele kwenda m’litala lya Asa, babagwe.’ (2 Mbiri 20:31, 32) Ana ŵatesile yeleyi mwatuli? Yehosafati ŵalimbikasisye ŵandu kuti amsosesose Yehofa mpela muŵatendele babagwe. Jwalakwe ŵalinganyisye yakwajiganya ŵandu pakamulicisya masengo ‘buku ja Cilamusi ca Yehofa.’ (2 Mbiri 17:7-10) Ŵayikene pakwawula ku ucimwene wakumpoto wa Yisalayeli, ku mkuli wa matumbi wa Efulaimu ‘kukwakamucisya kuti awujile kwa Yehofa.’ (2 Mbiri 19:4) Kusala yisyene, Mwenye Yehosafati ‘ŵamsosilesolile Yehofa ni mtima wakwe wosope.’—2 Mbiri 22:9.

¹¹ Wosopewe mpaka tujigale nawo mbali pa masengo gekulungwa gakwajiganya ŵandu yakwamba Yehofa. Ana cili cakulinga cawo kuti ŵajiganyeje ŵane Maloŵe ga Mlungu mwesi wuliwose, soni kwakamucisya kuti atande kumtumicila Mlungu? Ligongo lya mtawu wawo soni cikamucisyo cakutyocela kwa Mlungu, yili yakomboleka kutandisya lijiganyo lya Baibulo. Ana celeci ni cakulinga cakusacipopelela? Ana ali ŵakusacilila kuti alijiganyeje Baibulo ni mundu jwine, atamose pandaŵi jawo jakupumula? Soni mpela muŵatendele Yehosafati pakwawula ku mkuli wa Efulaimu kukwakamucisya ŵandu kuti atandesoni kulambila kusyesyene, m’wejisoni mpaka twakamucisye ŵane ŵaŵalesile kutenda yindu yausimu. Konjecesya pelepa, acakulungwa ŵa mumpingo akusalinganya yakwajendela ni kwakamucisya ŵandu ŵaŵatyosyegwe mumpingo nambo ŵaŵalesile kutenda yakulemwa.

12, 13. (a) Ana Yehosafati ŵatesile cici acimmagongo paŵayice kuputana nawo ngondo? (b) Ligongo cici tukusosekwa kuya cisyasyo ca Yehosafati?

¹² Mpela muŵatendelaga babagwe, Yehosafati ŵamjegamilaga mnope Mlungu atamose pandaŵi jele likuga lyekulungwa lya acimmagongo lyayice kukuputana nawo ngondo. (Aŵalanje 2 Mbiri 20:2-4.) Jwalakwe nganatenda woga, nambo “ŵasimicisye mumtima mwakwe kuti amsosesose Yehofa.” Yehosafati ŵapopesile kwa Yehofa ni kusala mwakulinandiya kuti ŵandu ŵakwe ‘ŵaliji ŵangali macili pakulandanya ni likuga lyekulungwalyo,’ soni kuti jemanjajo nganamanyililaga yakuti atende. Jwalakwe ŵamjegamile mnope Yehofa mwakuŵeceta kuti, “Meso getu gali pa ŵalakwe.”—2 Mbiri 20:12.

¹³ Ndaŵi sine, patusimene ni yakusawusya mpaka tusoŵe yakutenda, soni mwine mpaka tukole woga. (2 Akoli. 4:8, 9) Nambo tukumbucileje kuti Yehosafati ŵasasile m’lipopelo lyapelanga kuti jwalakwe soni ŵandu ŵakwe ali ŵangali macili. (2 Mbiri 20:5) Naga wawojo ali mtwe wa liŵasa mpaka atende cenene kukuya cisyasyo ca Yehosafati. Akusosekwa kum’ŵenda Yehofa kuti ŵakamucisye wawojo soni liŵasa lyawo pa yakusawusya yakusimana nayo. Ngakusosekwa kutenda sooni kupeleka mapopelo gelega pameso pa liŵasa lyawo. Pakutenda yeleyi, liŵasa lyawolyo licimanyilila kuti wawojo akusamjegamila Yehofa. Mlungu ŵamkamucisye Yehosafati, soni mpaka ŵakamucisye wawojo.

14, 15. Ana Hesekiya ŵalosisye catuli kuti ŵamjegamilaga mnope Mlungu?

¹⁴ Hesekiya ŵaliji mwenye jwine ‘juŵanyambatile kwa Yehofa.’ Hesekiya ŵalosisye cisyasyo cambone atamose kuti babagwe ŵaliji ŵakusakala mnope soni ŵalambilaga milungu jakupanganyikwa. Jwalakwe “ŵatyosisye malo gapenani, ŵagumwile yipilala yeswela, soni ŵagwisisye msati wapajika. Ŵakasenyesoni lijoka lya mkuwa lyaŵapanganyisye Mose,” lyele pandaŵijo ŵandu ŵaliji ali atandite kulilambila. Jwalakwe ŵaliji jwakulipeleka mnope kwa Yehofa pakuŵa ‘ŵajendelecele kusunga malamusi gaŵapelece Yehofa kupitila mwa Mose.’—2 Maf. 18:1-6.

¹⁵ Pandaŵi jele asilikali ŵa Asiliya ŵaliji ŵamacili mnope pacilambo cosope, ŵayice ku Yuda ni ŵajogoyisye kuti cajonanje Yelusalemu. Nambope, Hesekiya ŵamjegamile Yehofa ni mtima wosope. Sanakelibu, mwenye jwa Asiliya ŵamnyosisye Yehofa soni ŵalinjile kumtendekasya Hesekiya kuti ajiticisye kuti alepele. Nambo Hesekiya ŵakulupilile mnope macili gakulupusya ga Yehofa soni ŵapopesile kwa jwalakwe kuti amkamucisye. (Aŵalanje Yesaya 37:15-20.) Mlungu ŵajanjile lipopelo lyakwe mwakutumisya lilayika lyalyawuleje asilikali ŵa Asiliya ŵakwana 185,000.—Yes. 37:36, 37.

16, 17. Ana mpaka amsyasye catuli Hesekiya pakutumicila Mlungu?

¹⁶ Mkupita kwandaŵi, Hesekiya ŵalwasile mnope mpaka kusigala panandi kuwa. Jwalakwe ŵam’ŵendile Yehofa kuti akumbucile kuti ŵamtumicile mwakulupicika. (Aŵalanje 2 Mafumu 20:1-3.) Yehofa ŵajanjile lipopelo lyakwe mwakumposya. Mwakamulana ni yajikusasala Baibulo, tukusamanyilila kuti masiku agano nganituŵa tujembeceye kuti Mlungu catuposye mwakusimonjesya kapena konjecesya umi wetu. Nambope, mpela muŵatendele Hesekiya, jwalijose jwetuwe mpaka apopele kwa Yehofa ni kumsalila kuti, “Natumicile wawo mwakulupicika soni ni mtima wosope.” Ana wawojo akusakulupilila kuti Yehofa ali jwakusacilila kwakamucisya atamose pakulwala?—Sal. 41:3.

¹⁷ Patukuganicisya cisyasyo ca Hesekiya, mpaka tukuwone kusosekwa kwa kutyosya cilicose campaka cisokonasye unasi wetu ni Mlungu kapena campaka citusepusye pa kulambila kusyesyene. Mwambone, ngatukusasaka kwasyasya ŵandu ŵajinji m’cilamboci ŵakusajikamulicisya masengo intaneti pakwacimbicisya mnope ŵane mpela milungu. Yili yisyene kuti Aklistuwe mpaka tusangalaleje kulumbikana ni ŵamwiŵasa mwetu kapena acimjetu pakamulicisya masengo intaneti pejo. Nambo ŵajinji m’cilamboci akusajikamulicisya masengo mwakulemweceka, ni kujigalikaga nawo ŵandu ŵangamanyilila kose. Akusamalila ndaŵi jejinji ali mkulola yiwulili kapena kuŵalanga ya ŵandu ŵeleŵa. Nambo ngosi jakwe jili jakuti mpaka tujonanje ndaŵi jejinji pa yindu yangatukamucisya. Konjecesya pelepa, Mklistu mpaka atande kulikwesya pakuyiwona kuti ŵandu ŵajinji akuyamicila yiwulili yakusaŵika pa intaneti, kapena mpaka atenguce naga ŵane ngakum’yamicila. M’malo mwakwe tukusosekwa kukuya cisyasyo ca ndumetume Paulo soni Akula ni Pulisikila. Yikaŵe kuti jemanjaji apali mundaŵi jetu jino, ana akuganisya kuti akamalilaga ndaŵi jawo lisiku lililyose ali mkuŵika yiwulili pa intaneti kapena ali mkuwungunya ya ŵandu ŵangamlambila Yehofa? Baibulo jikusasala kuti ndumetume Paulo ‘ŵalipelekaga pa masengo gakulalicila maloŵe ga Mlungu.’ Soni Pulisikila ni Akula ŵakamulicisyaga masengo ndaŵi jawo pakwalondecesya ŵane ‘litala lya Mlungu mwakupikanika cenene.’ (Mase. 18:4, 5, 26) Tukusosekwa kuliwusya kuti, ‘Ana ngusaŵambala kwawona ŵandu ŵane mpela milungu kapena ana ngusamalila ndaŵi jejinji pa yindu yangakamucisya kusyesyene?’—Aŵalanje Aefeso 5:15, 16.

18, 19. Ana ŵacinyamata mpaka mumsyasye Yosiya m’matala gapi?

¹⁸ Nombe najo Mwenye Yosiya, juŵaliji cisukulu ca Hesekiya, jwapikanile malamusi ga Yehofa ni “mtima wakwe wosope.” (2 Mbiri 34:31) Paŵaliji jwacinyamata, “jwalakwe ŵatandite kumsosasosa Mlungu jwa Daudi.” Soni paŵakwete yaka 20, ŵatandite konanga milungu jakupanganyikwa mu Yuda. (Aŵalanje 2 Mbiri 34:1-3.) Yosiya ŵalinjilelinjile mwamtawu kumsangalasya Mlungu kupunda mugatendele mayimwene gejinji ga Yuda. Lisiku line pajapatikene buku ja Cilamusi ca Mose ni kum’ŵalanjila Yosiya, jwalakwe ŵasimicisye mtima kutenda lisosa lya Mlungu. Jwalimbikasisyesoni ŵane kuti amtumicileje Yehofa. Yakuyicisya yakwe yaliji yakuti, ŵanduwo ‘nganaleka kumkuya Yehofa’ pandaŵi jele Yosiya ŵaliji cijumi.—2 Mbiri 34:27, 33.

¹⁹ Ŵacinyamata mpaka ajigalile cisyasyo ca Yosiya mwakutanda kumsosasosa Yehofa pandaŵi jali ŵacinambipile. Komboleka kuti Mwenye Manase ali apitikwice mtima, ŵamjiganyisye Yosiya yakwamba canasa ca Mlungu. Ŵacinyamata, mpaka mtende cenene kungulukaga ni ŵacikulile mwiŵasa mwenu kapena mumpingo kuti mlijiganye yindu yambone yele Yehofa ŵatendele jemanjajo. Mkumbucilejesoni kuti Yosiya paŵapikene Malemba gali mkuŵalanjidwa, yamkwayiye mumtima soni ŵatesilepo kandu. Jemanjasoni pamkuŵalanga Maloŵe ga Mlungu mpaka yimkamucisye kuŵa ŵakusangalala soni kumlimbikasya kutenda yakomboleka kuti mlimbisye unasi wenu ni Yehofa. Mpaka yimlimbikasyesoni kuti mwakamucisyeje ŵane kumsosasosa Mlungu. (Aŵalanje 2 Mbiri 34:18, 19.) Kulijiganya Baibulo mpaka kumkamucisyesoni kumanyilila yampaka mtende kuti mjongolele undumetume wenu kwa Mlungu. Naga mkutenda yeleyi, nikuti mkukuya cisyasyo ca Yosiya.

20, 21. (a) Ana mayimwene mcece ngatutagulilene munganiji gakulandana mbali syapi? (b) Ana mungani jakuyicisya tucitagulilana cici?

²⁰ Ana alijiganyisye yatuli patutagulileneje ya mayimwene mcece ga Yuda gagatumicile Yehofa ni mtima wosope? Mayimwenega galiji gakulipeleka mnope kwa Mlungu soni gatendaga lisosa lyakwe mwamtawu. Gatendaga yeleyi atamose pandaŵi jele gasimanaga ni acimmagongo. Cakusosekwa mnope caliji cakuti gamtumucilaga Yehofa ligongo lyakuti gamnonyelaga mnope.

²¹ Mpela mwatucilijiganyila mungani jakuyicisya, mayimwene mcecega galiji gangali umlama mwati ndaŵi sine gatendagasoni yakulemweceka. Nambope, Yehofa paŵagawungunyisye m’mitima jawo, ŵayiweni kuti gamtumicilaga ni mtima wosope. M’wejisoni tuli ŵangali umlama. Nambo Yehofa patuwungunyisye mumtima, ana akusatuwona kuti tukusamtumicila ni mtima wosope? Ngani jakuyicisya jicijanga ciwusyo celeci.