Հարգել իշխանությունը. ինչո՞ւ է անհրաժեշտ

ՄԻ՞ԹԵ օրինապահ մարդը երախտապարտ չէ, որ ոստիկանությունն իշխանություն ունի ձերբակալելու հանցագործներին, որոնք գողանում են մեր ունեցվածքը կամ էլ սպառնում մեր ընտանիքներին։ Իսկ երախտապարտ չե՞նք դատարաններին, որոնք իշխանություն ունեն պատժելու հանցագործներին, որպեսզի պաշտպանեն հասարակությանը։

Կարելի է հիշատակել նաև հասարակական այլ ծառայություններ, օրինակ՝ ճանապարհների տեխնիկական սպասարկումը, առողջապահությունը և կրթական համակարգը, որոնց հետ կապված ծախսերը պետությունը սովորաբար ծածկում է գանձվող հարկերի միջոցով։ Ճշմարիտ քրիստոնյաները հայտնի են նրանով, որ անհրաժեշտ են համարում հարգել համապատասխան կերպով հաստատված իշխանությունը։ Սակայն ի՞նչ չափով է անհրաժեշտ ցույց տալ այդ հարգանքը և կյանքի ո՞ր ասպարեզներում։

Հասարակությունը և իշխանությունը

Աստվածաշունչն ասում է, որ բոլոր մարդիկ, լինեն հավատացյալ, թե՝ ոչ, պետք է հարգեն պետական իշխանություններին, որոնք գործում են հասարակության շահերի օգտին։ Դրա մասին գրեց քրիստոնյա առաքյալ Պողոսը Հռոմում ապրող իր հավատակիցներին։ Մեզ համար օգտակար կլինի քննել նրա խոսքերը, որոնք արձանագրված են Հռովմայեցիս 13։1–7 համարներում։

Պողոսը Հռոմի քաղաքացի էր, իսկ Հռոմն այն ժամանակ համաշխարհային տերություն էր։ Մ.թ. 56–ին գրած իր նամակում Պողոսը քրիստոնյաներին խորհուրդ էր տալիս լինել օրինակելի քաղաքացիներ։ Ահա թե ինչ է գրում նա. «Ամէն մարդ պէտք է հնազանդի պետական իշխանութեանց, որովհետեւ առանց Աստուծոյ թոյլտուութեան իշխանութիւն չի կրնար ըլլալ, եւ գոյութիւն ունեցող իշխանութիւնները Աստուծմէ կարգուած են» (ՆԿ–ի ՆԱԹ)։

Պողոսն այստեղ բացատրում է, որ ոչ մի մարդկային իշխանություն չէր կարող գոյություն ունենալ, եթե Աստված թույլ չտար։ Այս իմաստով պետական իշխանությունները հարաբերական դիրք են զբաղեցնում Աստծո նպատակների մեջ։ Ուստի, «ով հակառակում է իշխանութեանը, Աստծու հրամանին է հակառակում»։

Պետական իշխանությունները կարող են գովասանքի արժանացնել օրինապահ քաղաքացիներին, բայց և նույն հաջողությամբ լիազորություն ունեն պատժելու իրավախախտներին։ Չարագործ անձինք հիմնավոր պատճառ ունեն իշխանություններից վախենալու, քանզի վերջիններս, որպես «Աստծու սպասաւոր», իրավունք ունեն գործելու որպես «վրէժխնդիր»։

Պողոսն ավարտում է իր փաստարկումները՝ ասելով. «Ահա թէ ինչու՝ պէտք է իշխանութեանց հնազանդիլ. ո՛չ միայն պատիժէն զերծ մնալու, այլ մանաւանդ խիղճով հանգիստ ըլլալու համար (ՆԿ–ի ՆԱԹ)։ Ահա թէ ինչու հարկեր էք վճարում. որովհետեւ նրանք Աստծու սպասաւորներ են՝ այդ բանին կանխապէս նշանակուած»։

Հավաքված հարկերի օգտագործման պատասխանատվությունն ընկնում է պետական իշխանությունների, և ոչ թե՝ հարկ վճարողի վրա։ Լինելով ազնիվ քաղաքացի, քրիստոնյան իր խիղճը մաքուր է պահում։ Նա գիտի, որ հնազանդվելով պետական իշխանություններին և վճարելով հարկերը, ոչ միայն կատարում է տվյալ հասարակության մեջ գործող օրենքները, այլև ապրում է Աստծո պահանջներին ներդաշնակ։

Ընտանիքը և իշխանությունը

Իսկ ի՞նչ կարելի է ասել ընտանիքում գոյություն ունեցող իշխանության մասին։ Փոքրիկ երեխան հաճախ է լաց լինում և նույնիսկ ճչում՝ ուշադրություն պահանջելով։ Սակայն խելամիտ ծնողը պիտի հասկանա, թե որոնք են երեխայի իրական կարիքները և չվարվի նրա պոռթկումների թելադրանքով։ Երբ երեխաները մեծանում են, որոշ ծնողներ թողնում են նրանց իրենց քմահաճույքին և արդյունքում՝ անում են այն, ինչ ուզում են։ Այսպիսով, չստանալով համապատասխան դաստիարակություն՝ հնարավոր է, որ երեխաները հանցագործություն կամ այլ իրավախախտում կատարեն՝ վնաս հասցնելով և՛ ընտանիքին, և՛ հասարակությանը. մի փաստ, ինչին լավատեղյակ են շատ տեղական իշխանություններ։

«Ծնողները երեխաների դաստիարակությունը շատ ուշ են սկսում։ Իսկ սկսելու ժամանակը երեխայի ծնված օրն է»,— ասում է Ռոզալինդ Մայլզը՝ «Մեզ արժանի երեխաները» գրքի հեղինակը («Children We Deserve»)։ Եթե ծնողները սկզբից ևեթ երեխաների հետ խոսեն քաղցրաբար, լինեն հոգատար և հետևողական իրենց գործողություններում, ապա շուտով նրանք կսովորեն ընդունել ծնողների իշխանությունը և դրանից բխող սիրալիր դաստիարակությունը։

Աստվածաշունչը ընտանիքում գործող իշխանության վերաբերյալ շատ տեղեկություններ է պարունակում։ Առակաց գրքում Սողոմոն իմաստունը մեր ուշադրությունը հրավիրում է այն բանի վրա, որ էական է երեխաների դաստիարակության հարցում ծնողների միասնական լինելը. «Լսիր, որդեակս, քո հօր խրատը, եւ մի մերժիր քո մօր հրահանգը» (Առակաց 1։8)։ Երբ ծնողները միասնական են լինում, երեխաների համար պարզ է դառնում, թե որն է նրանց տեսակետը, և ինչ են ակնկալում իրենցից։ Իրենց նպատակին հասնելու համար գուցե նրանք փորձեն ծնողներին մեկը մյուսի դեմ հանել, սակայն վերջիններիս համերաշխությունը կնպաստի երեխաների ապահովությանը։

Աստվածաշունչը բացատրում է, որ ամուսինը ոչ միայն երեխաների, այլև կնոջ հոգևոր բարօրության պատասխանատվությունն է կրում։ Դա կոչվում է գլխավորություն։ Իսկ ինչպե՞ս պետք է այն գործադրվի։ Պողոսը ցույց է տալիս, որ ինչպես Հիսուսն է ժողովի Գլուխ հանդիսանում, այնպես էլ ամուսինը՝ կնոջ։ Ապա ավելացնում է. «Մարդի՛կ, սիրեցէ՛ք ձեր կանանց, ինչպէս որ Քրիստոս սիրեց եկեղեցին [«ժողովը», ՆԱ (իր հոգևոր հարսին)] եւ իր անձը մատնեց նրա համար» (Եփեսացիս 5։25)։ Հիսուսի օրինակին հետևելու և ընտանիքում գլխավորությունը սիրով ի գործ դնելու դեպքում ամուսինը կշահի իր կնոջ «խոր հարգանքը» (Եփեսացիս 5։33, ՆԱ)։ Այսպիսի ընտանիքում երեխաները նույնպես կտեսնեն Աստծուց տրված գլխավորության օգուտները և կքաջալերվեն ընդունել այն (Եփեսացիս 6։1–3)։

Իսկ ինչպե՞ս կարող են գլխավորություն գործադրել միայնակ ծնողները, այդ թվում նաև նրանք, ովքեր կորցրել են իրենց կողակցին։ Անկախ նրանից, միայնակը հայրն է, թե մայրը, նրանք կարող են անմիջականորեն դիմել Եհովա Աստծո և Հիսուս Քրիստոսի հեղինակությանը։ Հիսուսը միշտ խոսում էր որպես իշխանությամբ օժտված մեկը. իշխանություն, որը տրված էր Հոր կողմից և հիմնված էր ներշնչված Գրությունների վրա (Մատթէոս 4։1–10; 7։29; Յովհաննէս 5։19, 30; 8։28)։

Աստվածաշունչը պարունակում է բազմաթիվ արժեքավոր սկզբունքներ՝ կապված երեխաներին հուզող հարցերի հետ։ Տեղեկանալով այդ սկզբունքներին ու հետևելով դրանց՝ ծնողը կկարողանա իր զավակներին սիրառատ և օգտակար խորհուրդներ տալ (Ծննդոց 6։22; Առակաց 13։20; Մատթէոս 6։33; Ա Կորնթացիս 15։33; Փիլիպպեցիս 4։8, 9)։ Ծնողները կարող են օգտվել նաև Աստվածաշնչի վրա հիմնված այն հրատարակություններից, որոնք նախատեսված են հատկապես իրենց օգնելու համար, որպեսզի երեխաներին սովորեցնեն գնահատել Աստվածաշնչի՝ որպես հեղինակության տված օգուտները։a

Քրիստոնեական ժողովը և իշխանությունը

«Դա՛ է իմ սիրելի Որդին, որին հաւանեցի, դրա՛ն լսեցէք» (Մատթէոս 17։5)։ Եհովա Աստծո կողմից ասված այս խոսքերը հաստատեցին, որ Հիսուսը խոսում էր Աստծուց ստացած իշխանությամբ։ Իսկ թե ինչ էր խոսում նա, դրա մասին հեշտությամբ կարելի է գտնել չորս Ավետարաններում։

Երկինք համբարձվելուց անմիջապես առաջ Հիսուսն իր աշակերտներին հաղորդեց. «Ինձ է տրուած ամէն իշխանութիւն երկնքում եւ երկրի վրայ» (Մատթէոս 28։18)։ Որպես ժողովի Գլուխ՝ նա ոչ միայն աչալրջորեն հետևում էր երկրի վրա գտնվող իր օծյալ հետևորդներին, այլև, մ.թ. 33–ի Պենտեկոստեին սուրբ ոգին թափելուց սկսած, օգտագործեց նրանց որպես ճշմարտությունը փոխանցելու միջոցի՝ որպես «հաւատարիմ եւ իմաստուն ծառայի» (Մատթէոս 24։45–47; Գործք 2։1–36)։ Ի՞նչ ձեռնարկեց Հիսուսն այս բոլորը անելու համար, որպեսզի քրիստոնեական ժողովն ամրապնդվի։ «Վեր ելաւ բարձրը.... մարդկանց պարգեւներ [«մարդկանց տեսքով պարգևներ», ՆԱ] տուաւ» (Եփեսացիս 4։8; ԱԹ)։ Այս «մարդկանց տեսքով պարգևները» քրիստոնյա երեցներն են, որոնք նշանակվել են սուրբ ոգու միջոցով, և որոնց իշխանություն է տրվել հոգալու հավատակիցների հոգևոր կարիքները (Գործք 20։28)։

Ուստի Պողոսը խորհուրդ է տալիս. «Յիշեցէ՛ք ձեր առաջնորդներին, որոնք ձեզ Աստծու խօսքն ասացին։ Նայելով նրանց կեանքի ընթացքի վախճանին, հետևո՛ղ եղէք նրանց հաւատին»։ Քանի որ այդ հավատարիմ տղամարդիկ քայլ առ քայլ հետևում են Հիսուսին, խելամիտ կլինի ընդօրինակել նրանց հավատը։ Այնուհետև Պողոսն ավելացնում է. «Լսեցէ՛ք ձեր առաջնորդներին և հնազանդուեցէ՛ք նրանց [«շարունակաբար ընդունելով ձեր նկատմամբ նրանց ունեցած իշխանությունը», The Amplified Bible], որովհետեւ նրանք հսկում են ձեր հոգիների համար, քանի որ հաշիւ են տալու ձեր փոխարէն. և նրանք ուրախութեամբ թող անեն այդ բանը և ո՛չ հոգոց հանելով, քանի որ այն ձեր օգտի համար չէ» (Եբրայեցիս 13։7, 17)։

Իսկ ի՞նչ է պատահում, երբ այս խորհուրդն անտեսվում է։ Վաղ քրիստոնեական ժողովի անդամներից ոմանք ճիշտ այդպես վարվեցին և, արդյունքում, հավատուրացներ դարձան։ Օրինակ՝ Հիմենոսն ու Փիղետոսը քայքայեցին ոմանց հավատը և ունայնախոսություններով «պղծեցին այն, ինչ որ սուրբ է» (ՆԱ)։ Նրանց պնդումներից մեկն այն էր, որ հարությունը՝ երկնային կամ խորհրդանշական, արդեն տեղի էր ունեցել, ուստիև գալիք Աստծո Թագավորության ներքո այն այլևս չէր լինելու (Բ Տիմոթէոս 2։16–18)։

Աստծո կողմից շնորհված իշխանությամբ՝ քրիստոնյա երեցները կարողացան հերքել նման գաղափարները, քանի որ, լինելով Հիսուս Քրիստոսի ներկայացուցիչներ, կիրառեցին Գրությունները՝ որպես հեղինակություն (Բ Տիմոթէոս 3։16, 17)։ Նույնը կատարվում է այսօրվա քրիստոնեական ժողովում, որը բնութագրվում է որպես «սիւն եւ հաստատութիւն ճշմարտութեան» (Ա Տիմոթէոս 3։15)։ Երբեք թույլ մի տվեք կեղծ վարդապետություններին զրկելու ձեզ «ողջամիտ խօսքերի» օրինակից, որը մեզ համար Աստվածաշնչի էջերում գտնվող «բարի աւանդ» է (Բ Տիմոթէոս 1։13, 14)։

Չնայած ամբողջ աշխարհում հարգանքը իշխանության հանդեպ գնալով ավելի ու ավելի է նվազում, մենք, որպես ճշմարիտ քրիստոնյաներ, ընդունում ենք, որ համապատասխան իշխանությունը հասարակության մեջ, ընտանիքում և քրիստոնեական ժողովում հաստատված է մեր օգտի համար։ Դրա հանդեպ հարգանքն անհրաժեշտ է մեր ֆիզիկական, էմոցիոնալ և հոգևոր բարեկեցության համար։ Ընդունելով և հարգելով Աստծո կողմից տրված իշխանությունը՝ մենք ապահովություն կգտնենք մեծագույն հեղինակությունների՝ Եհովա Աստծո և Հիսուս Քրիստոսի կողմից՝ ի նպաստ մեր հավիտենական բարօրության (Սաղմոս 119։165; Եբրայեցիս 12։9)։

[ծանոթագրություն]

[նկար 5–րդ էջի վրա]

Աստվածաշունչը բազմաթիվ տեղեկություններ է պարունակում ընտանիքում գործող գլխավորության վերաբերյալ։

[նկար 6–րդ էջի վրա]

Միայնակ ծնողները կարող են անմիջականորեն դիմել Եհովա Աստծո և Հիսուս Քրիստոսի հեղինակությանը։

[նկար 7–րդ էջի վրա]

Քրիստոնյաներն ընդունում են, որ համապատասխան իշխանությունը ընտանիքում, քրիստոնեական ժողովում և հասարակության մեջ հաստատված են իրենց օգտի համար։

[նկար 4–րդ էջի վրա. թույլտվությամբ]

Photo by Josh Mathes, Collection of the Supreme Court of the United States