Diospa munayninta ruwananchikpaq huñunakuypi yanapawaqninchik qillqapa sapaq yachachikuyninkuna
4-10 JULIO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 2 SAMUEL 18, 19
“Barzilaiqa riqsikurqam imakuna ruway atisqanta”
w07-S 15/7 pag. 14 § 5
Barzilaiqa ruway utaq mana ruway atisqanta riqsikuqmi karqa
Davidqa Barzilaiwan ancha agradecesqa kasqanraykum yanapayta munarqa. Chaymi payta nirqa palaciopi kananpaq, chayqa ancha allinmi Barzilaipaqqa karqa. Reypa ladonpi kaspanqa runakunapa aswan riqsisqanmi kanman karqa.
w07-S 15/7 pag. 14 § 7
Barzilaiqa ruway utaq mana ruway atisqanta riqsikuqmi karqa
Yuyaqña kasqanraykum Barzilaiqa Davidpa ofrecesqanta mana chaskiyta munarqachu (Salmos 90:10). Payqa tukuytam ruwarqa Davidta yanapananpaq, ichaqa yuyaqña kasqanraykum riqsikurqa palaciopi manaña yanapay atinanta. Payqa manam Absalon hina hatuntukuqchu karqa aswanqa humildem karqa, chaymi riqsikurqa ruway atisqanta utaq mana ruway atisqanta. Chaymantapas yachaywanmi imatapas ruwaq (Proverbios 11:2).
w07-S 15/7 pag. 15 § 1, 2
Barzilaiqa ruway utaq mana ruway atisqanta riqsikuqmi karqa
Barzilaiqa riqsikurqam ruway atisqankunata chaynataq mana ruway atisqankunatapas. Kayqa ñuqanchiktapas yanapawanchikmi Diospa llaqtanpi ima ruwaypipas atisqanchikman hina yanapakunanchikpaq. Jehova Diospa yanapakuyninwanqa mana ruway atisqanchikkunatapas ruwaytam atichwan, paymá kallpatawan yachayta quwaqninchikqa (Filipenses 4:13; Santiago 4:17; 1 Pedro 4:11).
Wakinpiqa riqsikunanchiktaqmi mana ruway atisqanchikkunatapas. Piensarisun congregacionpi achka ruwayniyuq huk iñiqmasinchikpi. Ichapas payqa punta apaq, precursor chaynataq familianpaqpas llamkanan. Chayraykupaschá manaña chaskikunñachu huk ruwaytaqa, chay ruwasqanwanqa humilde kasqantam qawachichkan (Filipenses 4:5; 1 Timoteo 5:8).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
¿Imatam ruwananchik wiñaypaq kawsakunapaqqa?
19 Imawanpas unquspaqa utaq sunqullanchikpi imawanpas llumpayta llakikuspaqa, ñawpaq tiempopi Diosta yupaychaq Mefi-bosetmanta yachayninchikmi yanapawasun Diosman sunqu hinalla kanapaq (2 Sam. 4:4). Payqa pichqa watachanmantam wistu kallarqa. Chaymantapas kamachiq Davidmi yanqakunata uyarispan abuelonpa chaskisqan chakrankunata qichururqa. Chaykunawanqa manam Mefi-bosetqa llumpaytaqa hukmanyarurqachu, aswanqa imapas chaskisqanwanmi kusisqa tarikurqa (2 Sam. 9:6-10). Kamachiq Davidtapas hinallataqmi tukuy imapi yanaparqa. Payqa manam yuyarayaqchu Davidpa mana allin ruwasqantaqa. Manataqmi Diosmanpas tumparqachu sasachakuyninkunamantaqa (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30). Jehova Diosqa ñuqanchikta yanapawananchikpaqmi Mefi-bosetmanta bibliapi qillqachirqa (Rom. 15:4).
11-17 JULIO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 2 SAMUEL 20, 21
“Jehova Diosqa allin ruwaqmi”
it-1-S pag. 977 § 6
Gabaonmanta
Rey Saul wakin gabaon runakunata wañurachichkaptinpas achka-achka watam kawsakurqaku. Gabaon runakunaqa sasachakuypi tarikuspankupas Jehova Diospim hapipakurqaku. Tiempopa risqanman hinam David kamachichkaptinña kimsa wata muchuy kasqanrayku David Jehova Diosta mañakurqa. Chaymi yacharurqa Gabaon runakunata Saul chinkachiy munasqanta, hinaspanmi David qayachimurqa Gabaon runakunata allinta chaymanta yachaykunanpaq hinaspa pagapunanpaq. Paykunañataqmi nirqaku “manam quri-qullqitaqa munanikuchu” nispanku. Diospa kamachisqanman hinaqa manam pagayta atinmankuchu karqa ‘maynaña qullqiwanpas’ (Nu 35:30, 31). Gabaon runakunaqa manataqmi mana leypa nisqanman hinaqa pitapas wañuchiyta munarqakuchu. Imata qunanpaq David niptinmi paykunaqa mañakurqaku Saulpa ‘mirayninmanta’ qanchis runakunata qunanpaq, chaynapi paykunata warkuspa wañuchinankupaq. Gabaon runakunata Saul wañuchiptinqa ‘churinkunapas’ yanapakurqakuchá, chaymi paykunapas huchayuq karqaku (2Sa 21:1-9). Paykunaqa manam taytankupa huchanraykullachu wañuchisqaqa karqaku, aswanqa kikinkupa huchankuraykum (Dt 24:16). Bibliapipas kaynatam nirqa: “Pitapas wañurachispaqa kikinpas wañuchisqam kanqa”, nispa (Dt 19:21).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
Congregacionpi ancianokunaqa ‘kusisqa kanapaqmi yanapawanchik’
14 Tukuy imakunawan Satanas utaq paypa runankuna sasachawaptinchikpas, Jehova Diosta serviqkunaqa hinallam paymanta tukuy hinastinpi willakuchkanchik. Wakiqninchikqa Goliatman rikchakuq hina hatun sasachakuykunapim tarikurqanchik. Ichaqa Jehova Diospi hapipakusqanchikraykum chaykuna atipayta atirqanchik. Wakinpiqa tukuy ima sasachakuykunata atipasqanchikpim pisipasqa hina tarikunchik. Chayna tarikuspanchikqa chayllam ima sasachakuywanpas hukmanyaruchwan. Chaypipunim ancianokunapa yanapakuyninta munanchik, chaynapi kallpanchasqa hinaspa kusisqa kananchikpaq. Yaqa 65 watanpi kaq huk precursoram nin: “Qaynakunallam hukman tarikurqani hinaspam Diosmantapas manaña kusikuywanchu willakuq kani. Huk ancianom pisipasqata qawawaspan tapuwarqa ima pasawasqanmanta. Parlaptiykum huk textowan kallpanchawarqa. Nisqankuta ruwasqayqa allinniypaqmi karqa. ¡Anchatam agradecekuni ñuqapi reparasqanmanta hinaspa yanapawasqanmantapas!”, nispa. Ancha kusikunapaqmi ñuqanchikpi preocupakuq ancianokunaqa hinaspa Abisai hina yanapawananchikpaq qawan-qawanlla kasqankupas.
18-24 JULIO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 2 SAMUEL 22
“Amayá iskayrayaychu Jehova Dios yanapasunaykimantaqa”
cl-S pag. 19 § 11
¿Atichwanchu Jehova Diosman asuykuyta?
11 Jehova Diosmi Israel runakunata salvarqa puka lamar quchapa chawpinta pasachimuspan, hinaspapas tawa chunka watam paykunata cuidarqa, chaywanmi yachanchik Jehova Dios “tukuy atiyniyuq” kasqanta (Isaias 40:26). Chay puka lamar quchapa chawpintaqa pasachimurqa yaqa kimsa millon runakunatam (Exodo 14:21; 15:8). Paykunataqa chunniqpipas sumaqtam cuidarqa, tomanankupaq yakuta qaqamanta lluqsichispan (Exodo 16:31; Numeros 20:11). Chaywanmi yachanchik Jehova Diosqa serviqninkunata atiyninwan yanapasqanta. Chaykuna yachasqanchikmi kallpanchawanchik paypi hapipakunapaq, payqa ima sasachakuypiña tarikuptinchikpas yanapaykuwasunmi (Salmos 46:1).
w10-S 1/6 pag. 26 § 4-6
Jehova Diosqa manam haykapipas qunqawasunchu
Hebreo rimaypi qamqa “confiakunapaqmi kanki” nisqanqa “ancha kuyakuqmi kanki” ninantaqmi. Chaywanmi yachanchik Jehova Diosqa ancha kuyakuq kasqanrayku payman sunqu serviqninkunata mana qunqasqanta.
Diosninchikqa ancha kuyakuynintam qawachiwanchik serviqninkunapaq imatapas ruwasqanwan. Chaymantapas payqa pitapas yanapananpaq nisqantam cumplinpuni. Chaytam yachanchik rey Davidta sasachakuypi tarikuptin yanapaykusqanwan. Chaymi Davidqa agradecekuspan kaynata nirqa: ‘Llapallan enemigoykunamantam libraykuwanki’, nispan (2 Samuel 22:1).
2 Samuel 22:26 nisqanman hinaqa ¿hinallachu kunanpas Jehova Diosqa yanapawanchik? Arí, payqa manam haykapipas cambianchu (Santiago 1:17). Payqa tukuy ima prometekusqantam cumplin. Davidpas kaynatam nirqa: ‘Payqa manam saqinqachu payllamanña iñiykuqtaqa’, nispa (Salmos 37:28).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
‘Aswan humillakuq’ kasqanchikta qawachisun
7 Davidmi Jehova Diosta nirqa: “Qanmi harkachikunawan hina salvawanki. Kuyakuywan yachachispam hatunchallawanki”, nispa (2 Sam. 22:36). Jehova Diospa chayna kasqanmi Davidpa sunqunman chayarurqa. Davidqa riqsikurqam Jehova Dios humilde kasqanrayku utaq yanapasqanrayku Israel nacionpi tukuy ima ruwasqanmanta (Sal. 113:5-7). Chaynallataqmi ñuqanchiktapas yanapawanchik. Jehova Dios yanapawasqanchikraykum sumaq kayniyuq kanchik, imatapas ruwayta atinchik hinaspa congregacionpi ima ruwayniyuqpas kanchik (1 Cor. 4:7). Chaynaqa, ¿imanasqataq nichwan ‘aswan humillakuqqa’ ‘aswan riqsisqa’ kasqanmanta? Wakinpiqa chaynataqa nichwan chay humillakuq Jehova Diospa ancha chaninchasqan serviqnin kasqanraykum (Luc. 9:48). Kaymanta astawan yuyaymanasun.
25-31 JULIO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 2 SAMUEL 23, 24
“¿Imakunatataq ruwachkanchik Jehova Diospaq?”
it-1-S pag. 174
Arauna
Arauna sutiyuq runaqa gratisllam iranta quyta munarqa Davidman, chaypi altarta Jehova Diospaq ruwananpaq. Davidmi ichaqa ‘pagasqaykim’ nirqa. 2 Samuel 24:24 nisqanman hinamá Davidqa Araunapa iranta hinaspa ganadonkunata rantirqa medio kilo masnin qullqiwan (110 dolares [E.U.A.]). 1 Cronicas 21:25 nisqanman hinañataqmi Davidqa pagarqa yaqa qanchis kilo qurita (77.000 dolares [E.U.A.]). 2 Samuel librota qillqaqqa rimarqa altarta ruwanankupaq irapa hinaspa vacakunapa preciollanmantam. 1 Cronicas librota qillqaqñataqmi rimarqa templo ruwanankupaq enteron terrenopa precionmanta (1Cr 22:1-6; 2Cr 3:1). Qanchis kilo quriwanqa rantirqaku templo ruwanankupaq hatun terrenotam, manam Davidpa ruwasqan altarllapaqchu.
Imatam yachachwan ‘chiqap kaqkunamanta’
8 Israel runakunaqa wakinpim kikillankumanta kañasqa ofrendata quqku. ¿Imanasqa? Qurqakuchá Diosta agradecekuspanku utaq favorninta tarinankurayku. Chaypaqqa manamá sasachu kanman karqa allinniq animalta akllayqa. ¡Kusikuywanmi allinniq kaqta quqku! Kunan tiempopi cristianokuna manaña Moisespa kamachisqanman hina ruwaspankupas, hinallam tiemponkuta, kallpankuta hinaspa kapuqninkuta kañasqa ofrendata hina qunku. Apostol Pablom nirqa suyakuyninchikmanta ‘willakuspa’, ‘allin ruwaykunata’ ruwaspa chaynataq ‘yanapanakuspa’ kañasqa ofrendata quchkaq hina Diosman qusqanchikta (Heb. 13:15, 16). Kaykunata imayna ruwasqanchikmi qawachin ñuqanchikrayku ruwasqanmanta ancha agradecekusqanchikta. Qawasqanchikman hinaqa, imayna hinaspa imarayku Diosta servisqanchikqa allinpunim kanan, ñawpaq tiempopi Israelitakuna kikinkumanta kañasqa ofrendata qusqankuman hina.
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w05-S 15/5 pag. 19 § 6
2 Samuel qillqapa yachachikuyninkunamanta
23:15-17. Davidqa Diospa kamachikuyninkunata kasukusqanraykum yawartawan kawsakuyta anchata chanincharqa. Chaymi kimsa runankuna vidankuta peligropi churaspa yaku apamusqankutaqa mana tomayta munarqachu. Ñuqanchikpas David hinam Diospa kamachikuyninkunata respetananchik.
1-7 AGOSTO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 REYES 1, 2
“¿Imatam pantasqanchikkunamanta yachachwan?”
it-2-S pag. 910 § 2
Salomonmanta
Salomonta rey kananpaq aceitewan talliykuptinkum, Guihonmanta musica uyarikamurqa, hinaptinmi lliw runakuna qaparispa nirqaku: “¡Kawsachun rey Salomon!” nispanku. Chaymi Adonias runankunapiwan mancharisqallaña ayqikurqaku. Salomonqa kamachiq kayninta mana yanqacharunanraykum Adoniastaqa mana imanarqachu. Chaywanmi qawachirqa kamachispan llapallan runakunawan hawkalla kawsakuy munasqanta. Adonias rey kaspanqa Salomontaqa wañurachinmanmi karqa. Salomonmi ichaqa Adoniasta qayachimurqa hinaspam niykurqa: ‘Allin kaqta ruwaspaykiqa manam wañuchisqachu kanki’, nispa (1Re 1:41-53).
it-1-S pag. 55
Adoniasmanta
David wañukusqan qipallatam Adonias Betsabeyta kaynata nirqa: ‘Ama hina kaspayá niykapuway rey Salomonta Abisag sutiyuq sipaswan casarachiwananpaq’, nispa. Chaymantapas Adoniasqa kaynatam nirqa: ‘Gobiernonqariki ñuqapaqmi kanan karqa chaytam lliw Israel runakunapas munarqa’, nispa. Chayna nisqanwanqa piensarqa Salomon paypa derechonta qichurusqantam (1Re 2:13-21). Abisag sutiyuq sipaswan Adonias casarakuyta munaspanqa sunqunpim qawachichkarqa hinallaraq rey kayta munasqanta. Chay tiempopiqa reypa warminkunaqa casarakuqku qatiqnin yaykuq reyllawanmi (tupachiytaq 2Sa 3:7; 16:21). Chaywanmi Salomonqa cuentata qukururqa Adonias gobiernonta qichuy munasqanta hinaspam Benayata kamachirqa wañuchimunanpaq (1Re 2:22-25).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w05-S 1/7 pag. 30 § 1
1 Reyes qillqapa yachachikuyninkunamanta
2:37, 41-46. Jehova Diospa kamachikuyninkunata yachachkaspa mana kasukuyqa manam allinchu. Ñuqanchikpas Diospa chiqnisqankunata hinalla ruwaspanchikqa mana allinpim tukuruchwan hinaspapas ‘wiñay kawsaytam’ mana chaskichwanchu (Mateo 7:14).
8-14 AGOSTO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 REYES 3, 4
“Yachayniyuq kayqa quri-qullqimantapas aswan valorniyuqmi”
Allin hinaspa mana allin ruwasqankupi reparasun
4 Salomon kamachikuyta qallarisqanpim, Jehova Diosqa musquyninpi rikuriykuspan imam munasqanta mañakunanpaq nirqa. Mana ancha yachayniyuq kasqanta riqsikuspanmi payqa yachayta mañakurqa (leey 1 Reyes 3:5-9). Chayna mañakusqanqa Jehova Diospa agradonpaqmi karqa, chayraykum quykurqa ‘yachaytawan entendimientota’, qurqataqmi achka quri-qullqitapas (1 Rey. 3:10-14). Jesuspa nisqanman hinam ancha yachayniyuq kasqanqa Saba nacionniyuq reynakama chayarurqa, payñataqmi chayta uyariruspan rirqa chayna kasqanta qawananpaq (1 Rey. 10:1, 4-9).
5 Kunan tiempoqa manamá milagrota hinaqa yachaytaqa chaskisunchu. Arí, Salomonpa nisqanman hinaqa Diosmi yachaytaqa quwanchik, ichaqa nirqataqmi chayta haypanapaq ima ruwanamanta, nirqam: “Yachaytayá uyarispa atiendey [...], entiendenaykipaqyá piensay”, nispa. Qawachirqataqmi kallpanchakuspalla yachaytaqa haypanamanta, chaymi servichikurqa “qayakuy”, “maskay” niq palabrakunata (Pro. 2:1-6). Chaynaqa llapanchikmi yachayniyuq kaytaqa atichwan.
6 Tapukusun: “¿Allinpaqchu hapini Salomonpa ejemplonta hinaspa pay hinachu Diospa yachayninta chaninchani?”, nispa. Qullqimanta sasachakuymi kunanqa runakunata llamkayllamanña hinaspa qullqi maskayllamanña apan, tanqantaqmi ancha educacionniyuq kanankupaq hinaspa unay tiempota estudianankupaqpas. ¿Imatam nichwan ñuqanchikmantawan ayllunchikmanta? ¿Tantiasqanchikkuna qawachinchu Diospa yachaynin chaninchasqanchikta hinaspa chay maskaypi kallpanchakusqanchiktapas? ¿Atichwanchu tantiasqanchikkuna cambiayta aswan yachayniyuq kanapaq? Diospa yachayninta tariyqa hinaspa chayman hina kawsayqa allinkunatam apamun. Salomonmi nin: “Chaynaqa entiendenkim allin ruwayta. [...] Reglamenton kasukuyta. [...] Diospa munasqanman hina ruwaytapas. Entiendenkitaqmi tukuy allinman hina kawsaytapas”, nispa (Pro. 2:9).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
w98-S 1/2 pag. 11 § 15
Jehova Diospa acuerdokuna ruwasqanmanta
15 Jehova Diosqa Abrahanwan contrato ruwasqanman hinam mirayninkunata bendecirqa. Chaymi Israel runakunata Josuey yaykuchirqa Jehova Diospa prometesqan Canaan allpaman, chayqa karqa 1473 watapim utaq Jesuspa tiemponmanta ñawpaqnintaraqmi. Chaypim Josuey sapa aylluman allpata rakirqa Abrahanman Jehova Dios prometesqanman hina. Israel runakuna hinalla Diosman sunqu kasqankuraykum Jehova Dios yanaparqa enemigonkunata vencenankupaq. Chaynam karqa David kamachiq kaptinpas. Salomonpa tiemponpaqñataqmi Israel runakuna achkallay-achkata mirarurqaku, chaywanmi cumplikurqa ‘lamar quchapa patanpi aqu hina mana yupay atina Israel runakuna kananmanta’ Jehova Diospa prometesqan (1 Reyes 4:20).
15-21 AGOSTO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 REYES 5, 6
“Tukuy kallpankuwanmi Diospa templonta ruwarqaku”
w11-S 1/2 pag. 15 § 5
¿Yacharqankichu?
Libano lawpi cedro kaspikunaqa sumaqmi karqa, manam chayllaqa polillaqchu, chaymi unay watata duraq hinaspapas miskitam asnaq. Chayraykum Salomonqa cedro kaspikunata servichikurqa Jehova Diospa templonta ruwananpaq. Kunan tiempopaqqa Libano lawpi ñawpaqpi montellaña kaq cedrokunaqa huk-iskayllañam kachkan.
it-1-S pag. 451
Cedromanta
Tiro llaqtaman hinaspa Sidon llaqtaman cedro kaspikuna apayqa sasachá karqa, chayraykuchá waranqantin runakunata necesitakurqa. Chay kaspikunataqa yaqachusmi apaqku Jope lawkama mediterraneo lamar quchanta. Chaymantañataqmi Jerusalenman apaqku allpantakamaña. Chaytaqa ruwarqaku rey Hiranwan Salomon contratota ruwasqankuman hinam (1Re 5:6-18; 2Cr 2:3-10). Israel llaqtamanqa achkallay-achka cedro kaspikunatam apamurqaku. Bibliapipas kaynatam nin: “Cedro sachakunañataqmi karurqa waqtakunapi wiñaq purun higos sachakuna hinaña”, nispa (1Re 10:27; tupachiy Isa 9:9, 10).
it-2-S pag. 1097 § 4
Templomanta
Salomonmi 30.000 runakunata huñurqa templota ruwachinanpaq, hinaspam sapa killa 10.000 runakunata kamachiq Libano lawmanta kaspikunata apamunankupaq. Chaymanta kutiramuspankum iskay killa samaqku wakin rinankukama (1Re 5:13, 14). Salomonqa huñururqataqmi 70.000 runakunatapas carga apananpaq, paykunaqa huklaw nacionniyuqmi karqaku, huñururqataqmi 80.000 runakunata urqukunapi rumita labranankupaqpas (1Re 5:15; 9:20, 21; 2Cr 2:2). Salomonqa akllarqataqmi 550 runakunatapas capataz kanankupaq. Huñururqataqmi 3.300 yanapaqninkunatapas (1Re 5:16; 9:22, 23). Paykunamantam karqa 250 Israel runakuna hinaspa 3.600 Israelpi yachaq forasterokuna (2Cr 2:17, 18).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
g-S 5/12 pag. 17, recuadro
Bibliapa willakusqanqa chiqapmi. Punta kaq
TIEMPOKUNAMANTA IMAM KAQTA BIBLIAPA NISQAN
1 Reyes 6:1 nisqanmi yanapawanchik tiempokunamanta allinta entiendeykunapaq, chaypim nichkan Salomon ima watapi templo ruway qallaykusqanmanta, kaynatam nin: ‘Israelpa mirayninkuna Egipto nacionmanta lluqsimusqanku 480 wataña pasaruptinmi utaq Israel nacionpi Salomon tawa watamanña gobiernachkaspanmi Ziv sutiyuq iskay kaq killapi tayta Diospa templon ruwayta qallarichirqa’, nispa.
Salomonpa tawa wata gobiernasqanqa karqa 1034 watapim, chayqa karqa Jesuspa tiemponmanta ñawpaqtaraqmi. Chay watamanta 479 watata qipaman kutirispanchikqa chayanchik 1513 watamanmi, chay watapim Israel runakuna Egipto nacionmanta lluqsimurqaku.
22-28 AGOSTO
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 REYES 7
“Templopi iskay hatun pilarkunamanta”
w13-S 1/12 pag.13 § 3
Broncetam urqukunamanta hurqunki
Salomonqa achkallay-achka broncetam servichikurqa templota ruwananpaq, wakin materialtañataqmi taytan David Siria nacionta munaychakuspan huñurqa (1 Cronicas 18:6-8). Sacerdotekunapa lavakunanku broncemanta hatun ruyru estanquemanmi yaykuq 66.000 litro yaku (17.500 galones). Chayqa llasarqa 30 toneladatam (1 Reyes 7:23-26, 44-46). Templo yaykuykunapiñataqmi karqa broncemanta iskay hatun pilarkuna, chaypa sayayninqa karqa 8 metrom (26 pies), rakunñataqmi karqa huk metro setenta (5,6 pies), chay pilarpa adornonñataqmi karqa 2 metro altoyuq (1 Reyes 7:15, 16; 2 Cronicas 4:17). Admirakunapaqmi karqa tukuy chaykunapi achkallay-achka bronce servichikusqankuqa.
it-1-S pag. 361
Boaz II
Templo punkunpi huknin broncemanta hatun pilarpa sutinmi karqa Boaz, chayqa “paypim kallpaqa kachkan” ninanmi. Alliq lawpi hatun pilarpa sutinñataqmi karqa Jaquin, chayqa “paymi taytanchik” ninanmi. Intipa qispimunan lawmanta chay pilarkunapa sutinta leeptinchikqa: ‘Taytanchikpim kallpaqa kachkan’, ninanmi (1Re 7:15-21; qaway CAPITEL).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-1-S pag. 282
Bañakuymanta
Jehova Diosta yupaychaqkunaqa limpio hinaspa chuyam kananchik. Chaytam ruwarqaku sacerdotekuna carpapi hinaspa Diospa templonpi. Sacerdote kanankupaq akllasqa kaspankum Aaron hinaspa churinkuna manaraq sacerdote pachawan pachakuchkaspanku bañakuqku (Ex 29:4-9; 40:12-15; Le 8:6, 7). Sacerdotekunaqa makinkutawan chakinkutam lavakuqku Diospa carpanpi broncemanta estanquepi. Salomonpa templo ruwasqanpiñataqmi lavakuqku hatu-hatun broncemanta estanque ruwasqankupi (Ex 30:18-21; 40:30-32; 2Cr 4:2-6). Huchakuna pampachana punchawñataqmi sacerdotekunapa jefen bañakuq iskay kutikama (Le 16:4, 23, 24). Azazelman chivatota apaq chaynataq campamentomanta hawapi animalta kañaqkunaqa manaraq campamentoman kutiykuchkaspankum bañakunanku karqa hinaspa pachankutapas taqsakunanku karqa (Le 16:26-28; Nu 19:2-10).
29 AGOSTO–4 SEPTIEMBRE
BIBLIAMANTA ASTAWAN YACHANAPAQ | 1 REYES 8
“Salomonpa tukuy sunqunwan Diosta mañakusqan”
Diosta allin mañakuq kanapaqqa Bibliatam estudiana
9 Dios uyariwananchikpaqqa sunqumantam mañakuna. 1 Reyes libropa 8 capitulopim leenchik, templo ruwayta tukuruspa Salomonpa tukuy sunqunmanta mañakusqanta, chayqa karqa cristianokunapa tiemponmanta 1026 wata puntataraqmi. Diospa contrato baulnin Chuyay-chuyay sitioman churasqa kaptin hinaspa temploman Diospa puyun huntaykuptinmi, Salomonqa achka runapa qayllanpi Diosta hatuncharqa.
10 Mañakusqanmanta leespam tarinchik runapa sunqunmanta achka kutita rimasqanta. Nirqam runakunapa sunqunta Jehova Dioslla riqsisqanta (1 Rey. 8:38, 39). Nirqataqmi “tukuy sunqunkuwan” huchankumanta wanakuqkunapaq suyakuy kasqanmanta. Mayqan enemigonpas Israelitakunapi munaychakuptinqa, Diosta ‘tukuy sunqunkuwan’ servispankuqa segurom kanmanku karqa mañakusqanku uyarinanmanta (1 Rey. 8:48, 58, 61). Arí, mañakusqanchikqa sunqumantam kanan.
w99-S 15/1 pag. 17 § 7, 8
Sunqumantayá Diosninchiktaqa mañakusunchik
7 Sapanchikpi mañakuspapas utaq achka runakunapaq mañakuspapas sunqumanta hinaspa mana hatuntukuspam mañakunanchik (2 Cronicas 7:13, 14). Salomonqa templo ruwayta tukuruspanmi mana hatuntukuspan tukuy sunqunwan Jehova Diosta mañakurqa. Salomonpa ruwasqan templota hinaqa manam haykapipas ruwarqakuchu. Chaywanpas Salomonqa mana hatuntukuspanmi kaynata mañakurqa: ‘¿Chiqaptachu qamqa kay pachapi yachawaq? Cielokunapipas nitaq cielokunapa hanayninpipas manam qamqa kamawaqchu, chaynaqa ¿imaynataq kay templo ruwasqaypiqa yachawaq?’ nispa (1 Reyes 8:27).
8 Ñuqanchikpas congregacionpi mañakuspaqa Salomon hinam mana hatuntukuspa mañakunanchik. Imayna mañakusqanchikmi qawachinan humilde kasqanchikta, mañakunanchikqa manam runakuna alabawananchikpaqchu, aswanqa Jehova Dios alabasqa kananpaqmi (Mateo 6:5). Humilde kasqanchikqa qawakunantaqmi mañakuspa ima nisqanchikpipas. Humilde kaspanchikqa manataqmi ñuqanchikpa munasqallanchikman hinachu mañakusun, aswanqa Jehova Diospa munasqanman hinam. Salmos qillqaqpas kaynata nispam mañakurqa: ‘Dios taytalláy, ruegakamullaykim, kunanyá salvaykullawayku. Dios taytalláy, ruegakamullaykim, kunanyá allinchaykuwayku’, nispa. Ñuqanchikpas chaynatam mañakunanchik (Salmos 118:25; Lucas 18:9-14).
Ima yachachikuykunatam tariramunchik
it-1-S pag. 475 § 4
Hanaq pachamanta
Templo ruwaq Salomonmi nirqa: “Cielokunapipas nitaq cielokunapa hanayninpipas manam qamqa kamawaqchu”, nispa (1Re 8:27). Payqa cielokunata unanchaq kasqanraykum aswan atiyniyuq, chaymi Salmos qillqaq kaynata nirqa: “Tayta Dioslla alto-altopi kasqanraykuyá ¡payta alabaychik! Cielokunapa hawanpi kasqanraykuyá ¡payta alabaychik!”, nispa (Sl 148:13). Imaynam huk runa makinwan cuartaykuspa imatapas miden chaynam Jehova Diospas makillanwan enteron cielota miden (Isa 40:12). Jehova Diosta “qamqa manam kamawaqchu” nispa Salomon nisqanwanqa manam nichkarqa maypi yachanan mana kasqanmantachu nitaq tukuy lawpi kasqanmantachu. Chaytam yachanchik Salomonpa kayna nisqanwan, kaynatam nirqa: “Hanaq pacha yachasqaykimantayá uyariykamuy”, nispa (1Re 8:30, 39).