Tok Bilong Jehova i Gat Laip
Sampela Bikpela Tok Bilong Buk Namba 1 Samuel
EM YIA 1117 B.C.E. Inap olsem 300 handet yia i go pinis Josua i bin pinisim wok bilong em long rausim ol birua long Graun Bilong Promis. Ol lida bilong Israel i kam long profet bilong Jehova bilong kamapim wanpela narapela kain askim. Profet i beten long Jehova long dispela samting, na Jehova i orait long samting ol i askim em long en. Dispela em pinis bilong taim bilong ol hetman i bosim ol Israel na nau taim bilong ol king i kirap. Buk Namba 1 Samuel i stori long dispela haptaim we senis i kamap long sindaun bilong lain Israel.
Samuel, Natan, na Gat ol i raitim ol tok i stap long dispela buk. Namba 1 Samuel i stori long ol samting i kamap insait long 102 yia—kirap long 1180 i go 1078 B.C.E. (1 Stori 29:29) Em stori bilong 4-pela lida bilong Israel. Tupela i mekim wok olsem hetman, na tupela olsem king; tupela i save bihainim tok bilong Jehova, na tupela narapela i no save bihainim tok bilong em. Na tu bai yumi ritim stori bilong tupela gutpela meri na wanpela soldia i save tumas long pasin bilong pait tasol em i man bilong stap isi. Stori bilong ol inap skulim yumi long sampela tingting na pasin yumi ken bihainim na sampela yumi laik abrusim. Ol stori i stap insait long Namba 1 Samuel i gat strong na em inap stiaim tingting na pasin bilong yumi.—Hibru 4:12.
SAMUEL I KISIM PLES BILONG ELI OLSEM HETMAN
Em taim bilong Ol Bikpela De Bilong i Stap Long Haus Win, na Hana, em i save stap long Rama, i amamas stret.a Jehova i harim beten bilong em na em i karim wanpela pikinini man. Bilong truim tok promis bilong em, Hana i givim pikinini man bilong em Samuel long mekim wok bilong Jehova long “haus bilong Bikpela.” Long dispela hap, liklik mangi i “mekim wok bilong Bikpela, na pris Eli i bosim em.” (1 Samuel 1:24; 2:11) Taim Samuel i liklik yet, Jehova i toktok long em, na kolim strafe bai painim famili bilong Eli. Taim Samuel i kamap bikpela, olgeta manmeri bilong Israel i luksave olsem em i profet bilong Jehova.
Bihain ol Filistia i kam pait long ol Israel. Ol i kisim Bokis Kontrak na ol i kilim tupela pikinini man bilong Eli. Taim Eli i harim stori bilong ol dispela samting, em i dai. “Em i bin bosim Israel inap long 40 yia.” (1 Samuel 4:18) Taim ol Filistia i kisim Bokis Kontrak i go stap wantaim ol, Jehova i mekim save long ol, olsem na ol i bringim i go bek long ol Israel. Samuel i kirap bosim Israel, na ol i stap bel isi na sindaun gut.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
2:10—Bilong wanem Hana i beten long Jehova olsem “givim strong long king em i bin makim” taim i no gat king i bin bosim Israel long dispela taim? Lo Bilong Moses i bin tok profet olsem ol Israel bai i gat wanpela man i kamap king. (Lo 17:14-18) Long taim Jekop i laik i dai, em i tok profet olsem: “Em i holim dispela stik i makim strong bilong king, na em bai i stap king oltaim.” (Stat 49:10) Na tu, Jehova i tok long Sera, tumbuna mama bilong ol Israel, olsem: “Bai em i kamap tumbuna bilong planti lain manmeri, na sampela bai i kamap king.” (Stat 17:16) Olsem na Hana i beten long wanpela king bai kamap bihain.
3:3—Olsem wanem? Samuel i bin slip tru tru insait long Rum Tambu Tru? Nogat, em i no bin slip insait long dispela rum. Samuel em i bilong lain Kohat, em wanpela lain Livai i no bilong lain pris. (1 Stori 6:33-38) Olsem na i tambu long em i “go insait long haus sel na lukim ol . . . dispela samting” bilong Jehova. (Namba 4:17-20) Wanpela hap bilong haus lotu sel em Samuel inap i go insait long en em dispela banis i raunim haus lotu sel. Olsem na ating em i bin slip insait long dispela hap. Eli tu i mas slip insait long wanpela hap bilong dispela banis. Dispela tok “rum Bokis Kontrak bilong God i stap long en” i makim haus lotu sel wantaim banis i raunim en.
7:7-9, 17—Ol i mas mekim ofa olgeta taim long wanpela ples we Jehova i makim, tasol bilong wanem Samuel i mekim ofa long Mispa na em i wokim wanpela alta long Rama? (Lo 12:4-7, 13, 14; Josua 22:19) Taim Bokis Kontrak i no i stap moa long Silo, Jehova i no stap moa long dispela ples. Olsem mausman bilong God, Samuel i mekim ofa bilong paia i kukim olgeta long Mispa, na tu em i wokim wanpela alta long Rama. Jehova i orait long ol dispela samting.
Skul Yumi Kisim:
1:11, 12, 21-23; 2:19. Pasin bilong Hana long beten, pasin daun bilong em, pasin bilong em long tenkyu long gutpela pasin bilong Jehova na pasin bilong em long laikim pikinini bilong em, ol dispela pasin i gutpela bilong ol meri i daun long God i ken bihainim.
1:8 (NW ). Elkana i stap gutpela piksa long pasin bilong mekim tok i strongim bel bilong narapela! (Jop 16:5) Pastaim em i givim dispela askim long Hana: “Bilong wanem yu bel hevi oltaim?” Dispela i kirapim Hana long kamapim tingting bilong em. Orait nau Elkana i mekim sampela tok i makim olsem em i laikim tumas Hana na dispela i strongim bel bilong Hana, em i tok: “Tru, yu no bin karim pikinini. Tasol mi laikim yu tumas, na maski sapos yu bin karim 10-pela pikinini man, ating ol i no inap mekim gut long yu olsem mi save mekim.”
2:26; 3:5-8, 15, 19. Taim yumi wok strong long mekim wok God i givim yumi, na kisim skul long ol samting bilong spirit, na mekim gutpela pasin long ol narapela na daun long ol, bai ol man na God tu i “laikim” yumi.
4:3, 4, 10. Bokis Kontrak i no stap wanpela samting bilong lukautim man olsem paspas samting. Olsem na yumi mas “i stap longwe long olgeta giaman god.”—1 Jon 5:21.
NAMBA WAN KING BILONG ISRAEL—EM I MEKIM GUT WOK KING O NOGAT?
Long laip olgeta bilong Samuel, em i bin i stap gut long Jehova, tasol ol pikinini man bilong em i no bihainim pasin God i laikim. Taim ol lida bilong Israel i askim long makim wanpela man i kamap king, Jehova i orait long dispela. Samuel i bihainim tok bilong Jehova na makim Sol—em wanpela man bilong lain Benjamin i luk naispela tru—long kamap king. Sol i strongim wok king bilong em taim em i daunim ol Amon.
Pikinini man bilong Sol, Jonatan, i daunim wanpela lain ami bilong Filistia. Bikpela lain ami bilong Filistia i kam pait long ol Israel. Sol i pret na em i sakim tok na em yet i mekim ofa bilong paia i kukim olgeta. Jonatan i kisim yangpela soldia i save karim ol spia bilong em, na tupela tasol i go long kem bilong ol Filistia na pait long ol. Tasol Sol i no tingting gut na hariap em i mekim tok tru antap, na dispela i mekim na ol Israel i no gat strong long pinisim pait. Sol i go “pait long ol” birua bilong em long olgeta hap. (1 Samuel 14:47) Tasol taim em i daunim ol lain Amalek, em i sakim tok bilong Jehova na em i no kilim olgeta “man o meri i dai” olsem Jehova i bin tokim em long mekim. (Wok Pris 27:28, 29) Olsem na Jehova i givim baksait long Sol na em i no ken i stap king bilong Israel.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
9:9—Dispela hap tok “bipo ol Israel i save kolim ol profet, glasman” i makim wanem samting? Dispela hap tok i soim olsem taim ol profet i mekim bikpela wok moa long taim bilong Samuel na long taim bilong ol king, ol i senisim dispela tok “glasman” na kolim “profet.” Samuel em i namba wan man long lain profet.—Aposel 3:24.
14:24-32, 44, 45—Yu ting God i no orait long Jonatan taim em i brukim strongpela tok promis bilong Sol na kaikai hani? Dispela pasin Jonatan i mekim i no mekim na God i no orait long em. Namba wan samting, Jonatan i no bin save long tok promis papa bilong em i bin mekim. Na tu, ating pasin bilong giaman long givim bel long mekim wok o tingting kranki long wok king i kirapim Sol long mekim dispela strongpela tok promis, na dispela tok promis i givim hevi long ol man. Olsem wanem bai God i orait long kain strongpela tok promis olsem? Tru Jonatan i orait long kisim strafe em man i brukim dispela tok promis i mas kisim, tasol ol i no kilim em i dai.
15:6—Bilong wanem Sol i mekim gut long ol lain Kin? Ol lain Kin ol i lain bilong tambu papa bilong Moses. Ol i bin helpim ol Israel taim ol i lusim maunten Sainai. (Namba 10:29-32) Taim ol Israel i stap long graun bilong ol Kenan, ol lain bilong Kin i stap liklik taim wantaim ol. (Hetman 1:16) Maski bihain ol i sindaun namel long ol Amalek na ol manmeri bilong narapela hap, ol lain Kin i pren gut wantaim ol Israel. Olsem na dispela i as na Sol i mekim gut long ol.
Skul Yumi Kisim:
9:21; 10:22, 27. Pasin daun em Sol i gat taim em i kamap king nupela i helpim em long was gut na em i no hariap long mekim sampela samting taim sampela “man bilong bikhet” i no orait long em i kamap king. Kain gutpela pasin olsem bai lukautim man na em i no hariap long mekim sampela samting i no stret!
12:20, 21. No ken larim ol “samting nating,” olsem pasin bilong bilip long ol man, o strong bilong ami, o ol giaman god i mekim na yu lusim Jehova.
12:24. Wanpela bikpela samting bilong helpim yumi long pret long Jehova na lotuim em long bel olgeta bilong yumi em long “tingim ol bikpela samting God i bin mekim bilong helpim” ol lain bilong em long bipo na long nau.
13:10-14; 15:22-25, 30. Yumi mas was gut long bikhetpasin—long rot bilong mekim pasin antap o pasin bilong sakim tok.—Sindaun 11:2.
GOD I MAKIM WANPELA MANGI I SAVE LUKAUTIM SIPSIP LONG KAMAP KING
Samuel i makim Devit long lain bilong Juda long kamap king bilong Israel. Bihain liklik long dispela, Devit i kilim Goliat, dispela traipela man Filistia, long wanpela ston em i sutim long katapel. Devit na Jonatan i kamap gutpela pren tru. Sol i makim Devit long bosim ol ami bilong em. Devit i winim planti pait, olsem na ol meri Israel i singsing olsem: “Sol i kilim planti tausen man. Na Devit i kilim planti planti tausen.” (1 Samuel 18:7) Sol i bel nogut long Devit na em i laik kilim em i dai. Bihain long em i traim long kilim Devit tripela taim, Devit i ranawe na hait nabaut.
Long dispela haptaim we Devit i stap olsem wanpela ranaweman, tupela taim rot i op long em i kilim Sol tasol em i no mekim. Em i bungim Abigel na bihain em i maritim em. Taim ol Filistia i kam pait long ol Israel, Sol i askim Jehova long helpim em. Tasol Jehova i no stap wantaim em. Samuel i dai pinis. Sol i pret na em i go toktok wantaim wanpela meri i save toktok wantaim spirit nogut, na dispela meri i tokim em olsem em bai dai taim lain Israel i pait wantaim Filistia. Long dispela pait, Sol i kisim bikpela bagarap, na ol birua i kilim ol pikinini man bilong em i dai. Stori bilong Buk Namba 1 Samuel i pinis taim Sol i dai. Devit i hait i stap yet.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
16:14—Wanem dispela spirit nogut i stap long Sol na i bagarapim tingting bilong em? Dispela spirit nogut i bagarapim tingting bilong Sol em tingting bilong mekim pasin nogut i stap long bel na tingting bilong em yet—em laik i stap insait long bel bilong em long mekim pasin nogut. Taim holi spirit bilong Jehova i lusim Sol, holi spirit i no moa lukautim Sol na tingting nogut bilong em yet i stiaim em. God i larim dispela spirit o tingting long kisim ples bilong holi spirit, olsem na Baibel i tok long dispela spirit olsem “Bikpela i salim wanpela spirit nogut i kam long em.”
17:55—Taim yumi tingim tok i stap long 1 Samuel 16:17-23, i gat wanem as na Sol i givim askim olsem Devit em i pikinini bilong husat? Askim bilong Sol i no makim olsem em i laik save long nem bilong papa bilong Devit, nogat. Ating em i laik save papa bilong dispela mangi—husat i kilim dispela traipela man—em i wanem kain man.
Skul Yumi Kisim:
16:6, 7. Yumi no ken skelim ol man long lukluk bilong ol o hariap long skelim ol, yumi mas tingim ol man olsem Jehova i save tingim ol.
17:47-50. Yumi inap strongim bel na karim hevi taim ol birua i olsem Goliat i mekim nogut long yumi, long wanem, “Bikpela yet bai i winim dispela pait.”
18:1, 3; 20:41, 42. Yu inap painim ol pren tru namel long ol man i laikim Jehova.
21:12, 13. Jehova i laik bai yumi mekim wok long tingting na save bilong yumi long karim ol hevi long i stap bilong yumi. Em i givim Baibel long yumi, na Baibel i save kamapim gutpela tingting na save. (Sindaun 1:4) Yumi inap kisim helpim tu long ol elda Kristen.
24:6; 26:11. Devit i stap gutpela piksa long pasin bilong daun long man Jehova i makim!
25:23-33. Abigel i stap gutpela piksa long pasin bilong bihainim gutpela tingting.
28:8-19. Bilong paulim o bagarapim ol man, ol spirit nogut inap giaman olsem ol i spirit bilong wanpela man i dai pinis. Yumi mas sakim olgeta kain wok bilong ol spirit nogut.—Lo 18:10-12.
30:23, 24. Devit i bihainim tingting i stap long Namba 31:27 na em i makim dispela samting em i laik mekim, na dispela i soim olsem Jehova i save tingim ol lain i helpim wok bilong ol narapela insait long kongrigesen. Olsem na, maski wanem wanem wok yumi mekim, yumi ‘mas wok strong na mekim. I no olsem yumi mekim wok bilong ol man. Nogat. Yumi mekim wok bilong Bikpela.’—Kolosi 3:23.
Wanem Pasin i “Namba Wan” Winim “Pasin Bilong Ofaim” Abus?
Wanem wanpela bikpela samting stori bilong Eli, Samuel, Sol na Devit i kamapim? Em dispela samting: “Pasin bilong bihainim tok bilong en, em i namba wan pasin tru. Na pasin bilong ofaim ol gutpela abus long em, em i namba 2 tasol. Pasin bilong sakim tok bilong God i wankain olsem pasin sanguma, na pasin bilong bikhet long God i olsem pasin bilong bihainim ol giaman god.”—1 Samuel 15:22, 23.
Yumi inap insait long wanpela gutpela wok tru, em wok bilong autim tok na kamapim disaipel long olgeta hap! Taim yumi autim tok—dispela i olsem “ofa” yumi givim long Jehova—yumi mas bihainim tok em i givim long rot bilong tok bilong em i stap long Baibel na oganaisesen bilong em long graun.—Hosea 14:2; Hibru 13:15.
[Futnot]
a Bilong save long ol ples Buk Namba 1 Samuel i stori long en, lukim pes 18-19 bilong buklet “See the Good Land,” ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
[Piksa long pes 23]
Pastaim namba wan king bilong Israel em i man i gat pasin daun na bihain em i senis na kamap wanpela king i gat pasin antap na em i hambak
[Piksa long pes 24]
Yumi ken bilip tru long wanem samting taim sampela man kain olsem Goliat i birua long yumi?