Ехоба ертедегі қызметшілерінің Құтқарушысы болған
“Уа, Құдай, маған тездетіп келе гөр! Қолдаушым да Құтқарушым Өзіңсің” (ЗАБ. 69:6).
1, 2. а) Құдайдың қызметшілері қандай жағдайларда одан көмек іздейді? ә) Қандай сұрақ туындауы мүмкін және оның жауабын қайдан табуға болады?
БІР ерлі-зайыпты демалыста жүргенде, жиырма үш жасар тұрмыстағы қыздарының із-түссіз жоғалып кеткенін естиді. Бір жамандық болды деген күдік туғандықтан, олар бірден жиналып, үйлеріне қайтады. Жол бойы Ехобаға жалбарынып, дұға етумен болады. Жиырма жастағы бір Куәгерге дәрігерлер сал ететін ауруға шалдыққанын айтады. Мұны естіген бойда ол Ехобаға дұға етеді. Жұмыс таба алмай жүрген жалғыз басты ананың он екі жасар қызы екеуіне азық-түлік сатып алуға ақшасы болмай, тарығады. Сонда ол ішін ақтарып Ехобаға дұға етеді. Иә, Құдайдың қызметшілері қатты қиналғанда, көмекті Құдайдың өзінен іздейді. Сенің де көмекке мұқтаж болып, Ехобаға жалбарына дұға еткен кезің болды ма?
2 “Ехоба көмек сұраған дұғаларымызға жауап бере ме?” деген маңызды бір сұрақ туындауы мүмкін. Бұл сұраққа Забурдың 69-жырынан сенімімізді нығайтатын жауап табуға болады. Бұл жырды өмірде көптеген ауыр жағдайларды бастан кешкен Ехобаның адал қызметшісі Дәуіт жазған. Құдай рухының жетелеуімен ол: “Уа, Құдай,.. Қолдаушым да Құтқарушым Өзіңсің”,— деді (Заб. 69:6). Осы жырды қарастырғанымыз қиналған кезде неге біз де Ехобаға жалбарына дұға ете алатынымызды және оған “Құтқарушымыз” ретінде толық сенім арта алатынымызды көруге көмектеседі.
“Құтқарушым Өзіңсің”
3. а) Забурдың 69-жырында қандай өтініш айтылған? ә) Дәуіт не нәрсеге сенімділік білдірді?
3 Забурдың 69-жыры Дәуіттің Құдайдан көмек сұрап жалбарынған сөздерімен басталып, аяқталады (Забур 69:2—6 оқы). Ол Ехобадан өзін құтқаруды сұрап, “асыға гөр” және “тездетіп келе гөр” деген. Осы жырдың 3—5 тармақтарында бес өтініш жазылған. Алғашқы үшеуі Дәуітті өлтірмекші болған адамдарға қатысты. Ол Ехобадан жауларының жеңіліп, зұлым істері үшін масқара болуын сұрайды. Ал 5-тармақта айтылған екі өтініші Құдай халқына қатысты. Дәуіт әділ адамдардың қуанышқа кенеліп, Ехобаны мадақтауға талпынғанын қалады. Жырдың соңында ол Ехобаға: “Қолдаушым да Құтқарушым Өзіңсің”,— деді. Байқасақ, Дәуіт Ехобаға “Қолдаушым да Құтқарушым бола гөр” деген жоқ, қайта, “Құтқарушым Өзіңсің” деп сенімділік білдірді. Ол өзіне Құдайдың көмек беретініне сенді.
4, 5. Забурдың 69-жырынан Дәуіт туралы не білеміз және біз не нәрсеге сенімді бола аламыз?
4 Забурдың 69-жырынан Дәуіт туралы не білуге болады? Жаулары оның көзін құртпақ болғанда, ол өз бетінше әрекет етуге тырыспады. Қайта, уақыт келгенде Ехобаның өзі жауларын жазалайтынына сенімді болды (Пат. 1-ж. 26:10). Дәуіт Ехобаның өзін іздейтіндерге көмектесетініне және оларды құтқаратынына сенімін жоғалтқан жоқ (Евр. 11:6). Сондай-ақ ол Ехобаның шынайы қызметшілерінің қуануға және адамдарға оның ұлылығы туралы айтуға көп себеп бар екенін түсінді (Заб. 5:12; 34:27).
5 Дәуіт іспетті біз де Ехобаның “Қолдаушымыз да Құтқарушымыз” екеніне толық сенеміз. Сондықтан қиын сынақтарға кезіккенде не көмекке қатты мұқтаж болғанда, тезірек көмектесуін сұрап Ехобаға дұға еткеніміз орынды (Заб. 70:12). Ондай кездерде Ехоба дұғаларымызға қалай жауап береді? Құдай бізге қалай көмектесетінін талқыламас бұрын, оның қатты қиындыққа ұшыраған Дәуітті қандай үш жолмен құтқарғанын қарастырайық.
Жауларынан құтқарды
6. Ехоба әділдерді құтқаратынын Дәуіт қалай білді?
6 Дәуіт сол кезде қолда бар Жазбалардан әділ адамның Ехобадан көмек күтуіне болатынын білді. Ехоба күнәкар адамзатты Топан су жіберіп жойғанда, Нұх пен оның отбасын аман алып қалған болатын (Жар. 7:23). Сондай-ақ Содом және Ғомораның зұлым тұрғындарына от аралас күкірт жаудырғанда, әділ Лут пен оның екі қызының өмірін сақтап қалды (Жар. 19:12—26). Ал қиқар перғауын мен оның жасағын Қызыл теңізде жойғанда, Құдай өз халқының опат болуына жол бермеді (Мыс. ш. 14:19—28). Олай болса, Дәуіттің басқа бір жырда Ехобаны тағы да “құтқарушы Құдай” деп мадақтағанына еш таңғалмасақ та болады (Заб. 67:21).
7—9. а) Ехобаның құтқарушы күшіне сенім артуға Дәуітте қандай себеп болды? ә) Дәуіт аман қалғаны үшін кімге борышты екенін мойындады?
7 Ехобаның құтқарушы күшіне толық сенім артуға Дәуіттің жеке себебі болған. Ол Ехобаның өз қызметшілерін ‘мәңгілік қамқорлыққа алатын қанатымен’ құтқара алатынын өз тәжірибесінен көрген (Заң. қ. 33:27). Ехоба Дәуітті “жауларынан” көп рет құтқарған (Заб. 17:18—20, 49). Соның бір мысалын қарастырайық.
8 Исраил әйелдері Дәуітті соғыстағы ерлігі үшін мадақтағанда, Саул патша қызғанышқа бой алдырып, Дәуітке екі рет сүңгі лақтырады (Пат. 1-ж. 18:6—9). Ол екі жолы да жалтарып үлгереді. Дәуіт ептілігінің және тәжірибелі жауынгер болғанының арқасында ғана аман қалды ма? Жоқ. Киелі кітапта: “Жаратқан Ие оған жар болды”,— делінген (Патшалықтар 1-жазба 18:11—14 оқы). Дәуітті філістірлердің қолымен өлтірмек болған жоспары жүзеге аспаған кезде, Саул ‘Жаратқан Иенің Дәуітке жар болғанын түсінеді’ (Пат. 1-ж. 18:17—28).
9 Дәуіт аман қалғаны үшін кімге борышты еді? Забурдың 17-жырының кіріспесінде Дәуіттің ‘Жаратқан Ие, оны барлық дұшпандарының қолы мен Саулдың қолынан құтқарған кезде... Жаратушы Иеге арнап осы жырдың сөздерін айтқаны’ жазылған. Ол өз сезімін білдіріп, былай деп жырлады: “Жаратушы Ие — менің берік тірегім мен менің сүйенішім, менің Құтқарушым, менің Құдайым — жартасым менің; мен Оған үміт артамын” (Заб. 17:3). Ехоба өз халқын құтқара алатынын білгеніміз сенімімізді нығайтады емес пе?! (Заб. 34:10).
Ауырып жатқанда қолдады
10, 11. Забурдың 40-жырында айтылған жағдай қай кезде орын алды?
10 Бірде Дәуіт патша қатты науқастанып қалады. Бұл жайлы Забурдың 40-жырынан білеміз. Дәуіттің төсек тартып, қатты ауырғаны сонша, жаулары ол “енді қайтып тұра алмайды” деп ойлады (8, 9-тармақтар). Бұл қашан болған жағдай еді? Ұлы Абессалом патша тағын тартып алмақ болғанда, Дәуіт қатты күйзеледі. Осы жырда айтылған оқиғалар сол кезде орын алғанға ұқсайды (Пат. 2-ж. 15:6, 13, 14).
11 Мысалы, Дәуіт сенім артқан әрі дастарқандас болған досының сатқындық жасағаны жайлы айтқан (10-тармақ). Бұл сөздер Дәуіттің өмірінде болған бір оқиғаны есімізге түсіреді. Абессалом көтеріліс жасағанда, Дәуіттің сенімді кеңесшісі Ахитопел де бүлікке қосылып, оған қарсы шығады (Пат. 2-ж. 15:31; 16:15). Айналасындағылардың өзіне өлім тілеп, арам ниеттерін жүзеге асыруды ойластырып жатқанын білу бас көтере алмай төсек тартып жатқан патшаға қандай ауыр болды десеңші (6-тармақ).
12, 13. а) Дәуіт қандай сенімділік білдірді? ә) Құдай Дәуітті қалай қолдаған болуы мүмкін?
12 Дәуіттің “Құтқарушысына” деген сенімі ешқашан әлсіреген емес. Ол Ехобаның ауырып жатқан адал қызметшісіне қалай қарайтыны жайлы былай деді: “Қасірет келген күні Жаратушы оны содан құтқарады. Ол ауру төсегіне таңылғанда Сен оны тыңайтасың. Сен оның төсектерінің барлығынан дерт атаулыны аластайсың” (Заб. 40:2, 4). Бұл сөздерден Дәуіттің Ехобаның құтқаратынына нық сенімді болғанын тағы да көреміз. Ал Ехоба оны қалай құтқарды?
13 Дәуіт Ехоба өзін керемет түрде сауықтырады деп күткен жоқ. Қайта, төсек тартып жатқанда “тыңайтатынына”, яғни қолдап, күш беретініне, сенімді болды. Ал мұндай көмекке Дәуіт шынында да мұқтаж еді. Қатты қалжыратқан ауруына қоса, айналасындағы жауларының өзі туралы айтқан зұлым сөздері де жанына қатты батты (6, 7-тармақтар). Ехоба оны жұбаныш беретін ойлармен нығайтқанға ұқсайды. Дәуіттің “мінсіз болғаным үшін маған қуат бердің” (ЖД) деген сөзі көңіл қоярлық (13-тармақ). Әлсіздігіне және жауларының зұлым сөздеріне қарамастан, Ехобаның өзін мінсіз адам деп есептейтіні жайлы ой жүгірткені де бойына қуат берген болса керек. Ақыр соңында Дәуіт сырқатынан айығады. Ехоба ауырып жатқандарды қолдайтынын білу қандай жұбаныш! (Қор. 2-х. 1:3).
Ас-сумен қамтамасыз етті
14, 15. Дәуіт пен оның адамдары қай кезде ас-суға тапшылық көрді және қандай көмек алды?
14 Дәуіт патша болып отырған кезде алдына ең жақсы тағамдар мен сусындар әкелінетін, тіпті дастарқанына көп қонақ шақыратын болған (Пат. 2-ж. 9:10). Алайда ол тапшылықтың да не екенін білді. Абессалом бүлік шығарып, тақты тартып алмақ болғанда, Дәуіт өзінің адал жақтастарымен бірге Иерусалимнен кетуге мәжбүр болады. Олар Ғалақад өлкесіне, Иордан өзенінің шығысына қарай, қашады (Пат. 2-ж. 17:22, 24). Көп ұзамай бой тасалап жүрген Дәуіт пен қасындағы адамдар ас-суға тапшылық көріп, қатты шаршайды. Елсіз далада оларға кім көмек бере алар еді?
15 Дәуіт пен оның адамдары Маханаим қаласына келеді. Бұл қалада оларды Сови, Махир және Верзелли есімді батыл адамдар қарсы алады. Олар Абессалом билікке келсе, Дәуітке көмектескендердің бәрін қырып салатынын жақсы түсінді. Соған қарамастан бастарын қатерге тігіп, Құдай тағайындаған патшаға көмек көрсетеді. Дәуіт пен оның адамдарының жағдайын білгенде, осы үш адал адам оларға төсек-орын, бидай, арпа, ұн, жарма, бұршақ, бал, май және қой әкеледі (Пат. 2-ж. 17:27—29). Өзіне көрсетілген ерекше адалдық пен қонақжайлық үшін Дәуіттің дән риза болғаны сөзсіз. Ол осындай көмекті ұмытар ма еді?
16. Дәуіт пен оның адамдарын қажеттіліктерімен қамтамасыз еткен, негізінен, кім?
16 Дәуіт пен оның адамдарын қажеттілігімен қамтамасыз еткен, негізінен, кім? Дәуіт Ехобаның өз адамдарын тастамайтынына сенімді болған. Тапшылық көріп жатқан адамдарына көмектесу үшін, Құдай өзге қызметшілеріне қозғау сала алатыны шүбәсіз. Дәуіт Ғалақад өлкесінде жүрген кездері жайлы ойланғанда, сол үш кісінің қайырымдылығын Ехобаның қамқорлығы деп түсінгені сөзсіз. Өмірінің соңында ол былай деп жазды: ‘Мен жас болдым да кейін қартайдым, сонда далада қалған тақуаның [өзінің де] және нан сұрап жүрген оның үрім-бұтағын көрген жоқпын’ (Заб. 36:25). Ехобаның өз қызметшілерін әрқашан қамтамасыз ететінін білу бізге жұбаныш береді емес пе? (Нақ. с. 10:3).
Ехоба қызметшілерін қалай құтқаруды біледі
17. Ехоба нені көп рет дәлелдеді?
17 Дәуіт — Киелі кітап заманындағы Ехобаның құтқаруын көрген қызметшілерінің бірі ғана. Дәуіттен кейін де Құдай көп рет Петірдің келесі сөздерінің растығын дәлелдеді: ‘Жаратқан Ие Өзіне ұнамды өмір сүретіндерді көріп жатқан қуғын-сүргіннен құтқаруды біледі’ (Пет. 2-х. 2:9). Мұның тағы екі мысалын қарастырайық.
18. Ехоба халқын Езекияның кезінде қалай құтқарды?
18 Б. з. б. сегізінші ғасырда Ассирияның қалың қолы Яһудаға басып кіріп, Иерусалимге қауіп төндірді. Сонда Езекия патша Құдайға былай деп дұға етеді: ‘Жаратушы Ием, Құдайымыз біздің, құтқара көр; сонда жер бетінің бүкіл патшалары Сен, Жаратушы Ием [“Ехоба” ЖД], біздің жалғыз Құдайымыз екендігіңе көз жеткізеді’ (Ишая 37:20). Езекия ең алдымен Құдайдың есімі мен оның абыройын ойлаған. Ехоба оның шын жүректен айтқан дұғасына жауап берді. Бір түннің ішінде жалғыз періште ассириялықтардың 185 мың жауынгерін қырып салды да, Ехобаның адал қызметшілерін құтқарды (Ишая 37:32, 36).
19. Бірінші ғасырдағы мәсіхшілер қандай ескертуге құлақ асып, аман қалды?
19 Өлімінен бірнеше күн бұрын Иса Яһудеядағы шәкірттеріне пайғамбарлық мәні бар ескерту айтқан болатын (Лұқа 21:20—22 оқы). Бірнеше онжылдықтан кейін, б. з. 66 жылы, яһудилердің көтерілісін басу үшін Рим әскері Иерусалимге аттанды. Цестий Галл бастаған әскер ғибадатхана қабырғасының астын қаза бастайды, алайда күтпеген жерден артқа шегініп кетеді. Бұл жағдайды Исаның алдын ала айтқан апатынан құтылудың мүмкіндігі деп түсінген адал мәсіхшілер тауға қашты. Кейін б. з. 70 жылы Рим әскері қайта оралды да, Иерусалимнің күл-талқанын шығарды. Ал Исаның ескертуіне құлақ асқан мәсіхшілер аман қалды (Лұқа 19:41—44).
20. Неге Ехобаға “Құтқарушымыз” ретінде сенім арта аламыз?
20 Ехобаның өз халқына қалай көмектескені жайлы ойланғанымыз сенімімізді нығайтады. Себебі өткен заманда істеген істері оған сенім артуға негіз береді. Қазір не болашақта басымызға қандай қиындық түспесін, Ехобаның “Құтқарушымыз” болатынына толық сенім арта аламыз. Ал Ехоба бізді қалай құтқарады? Сондай-ақ мақаланың басында айтылған адамдармен не болды? Мұны келесі мақаладан білеміз.
Естеріңде ме?
• Забурдың 69-жыры бізге қандай сенімділік береді?
• Дәуіт төсек тартып жатқанда қандай көмек алды?
• Ехобаның өз халқын жауларынан құтқара алатынын қандай мысалдардан көреміз?
[6-беттегі сурет]
Ехоба Езекияның дұғасына жауап берді