Sumala ni Mateo
13 Nianang adlawa, si Jesus mibiya sa maong balay ug milingkod daplin sa dagat. 2 Ug gitapok-an siya sa daghang tawo, busa siya misakayg sakayan ug milingkod, ug ang tanang tawo nagtindog sa baybayon.+ 3 Unya iyang gisuginlan silag daghang butang pinaagig mga ilustrasyon.+ Siya miingon: “Dihay magpupugas nga milakaw aron magpugas.+ 4 Samtang nagsabod siyag binhi, ang uban niini nahulog daplin sa dalan ug nangabot ang mga langgam ug gituka kini.+ 5 Ang uban nahulog sa yutang batoon ug kini miturok dayon kay mabaw ra ang yuta.+ 6 Apan dihang taas na ang adlaw kini nalawos, ug kay walay gamot kini nalaya. 7 Ang uban nahulog sa kasampinitan, ug ang mga sampinit mitubo ug mituok niini.+ 8 Ug ang uban nahulog sa maayong yuta ug kini namunga, ang uban namungag 100 ka pilo, ang uban 60, ug ang uban pa gyod 30.+ 9 Kadtong makadungog, paminaw pag-ayo.”+
10 Busa ang mga tinun-an miduol kaniya ug nangutana: “Nganong mogamit man kag mga ilustrasyon sa pagtudlo kanila?”+ 11 Siya mitubag: “Gitugot sa Diyos nga makasabot mo sa sagradong mga tinago+ sa Gingharian sa langit, apan kanila wala kini itugot. 12 Kay kadtong dunay nabatonan, hatagan pag dugang; apan kadtong walay nabatonan, bisan ang anaa kaniya kuhaon gikan kaniya.+ 13 Kanay hinungdan nga nagtudlo ko kanila pinaagig mga ilustrasyon; kay sila nagtan-aw apan wala silay nakita, ug sila namati apan wala silay nadungog, ug sila wala makasabot sa kahulogan niini.+ 14 Ug natuman kanila kini nga tagna ni Isaias, ‘Sa pagkatinuod, kamo makadungog apan dili gayod makasabot sa kahulogan niini, ug kamo magtan-aw apan dili gayod makakita.+ 15 Kay ang kasingkasing niini nga katawhan nahimong dili madinawaton. Nakadungog sila apan dili mosunod. Ilang gipiyong ang ilang mga mata ug gitabonan ang ilang mga dalunggan aron ang ilang mga mata dili makakita ug ang ilang mga dalunggan dili makadungog ug ang ilang kasingkasing dili makasabot ug sila dili mobalik kanako aron ayohon nako sila.’+
16 “Apan malipayon mo kay kamo nakakita ug nakadungog niining mga butanga.+ 17 Kay sa pagkatinuod sultihan ko kamo, daghang propeta ug tawong matarong ang gustong makakita sa mga butang nga inyong nakita apan wala makakita niini,+ ug gustong makadungog sa mga butang nga inyong nadungog apan wala makadungog niini.
18 “Busa paminawa ninyo ang kahulogan sa ilustrasyon bahin sa magpupugas.+ 19 Ang napugas sa daplin sa dalan mao kadtong namati sa pulong sa Gingharian apan wala makasabot sa kahulogan niini, ug miabot ang usa nga daotan+ ug gisakmit ang napugas diha sa iyang kasingkasing.+ 20 Ang napugas sa yutang batoon mao kadtong nakadungog sa pulong ug dihadiha malipayong midawat niini.+ 21 Apan kay ang pulong wala makagamot kaniya, kini nagpabilin lang sa makadiyot. Ug sa pagtungha sa kasakitan o paglutos tungod sa pulong sa Gingharian, dihadiha niya kining gitalikdan. 22 Ang napugas sa kasampinitan mao kadtong nakadungog sa pulong, apan ang mga kabalaka sa kinabuhi niini nga sistema sa mga butang*+ ug ang pagkamalimbongon sa bahandi mituok sa pulong, ug kini wala mamunga.+ 23 Ang napugas sa maayong yuta mao kadtong nakadungog sa pulong ug nakasabot sa kahulogan niini, kinsa namunga gayod ug nagpatunghag abot, ang uban namungag 100 ka pilo, ang uban 60, ug ang uban pa gyod 30.”+
24 Siya nag-asoy kanilag laing ilustrasyon: “Ang Gingharian sa langit nahisama sa tawo nga nagpugas ug maayong binhi sa iyang uma. 25 Samtang ang mga tawo natulog, ang iyang kaaway miabot ug nagpugas ug bunglayon* taliwala sa mga trigo, ug dayon mibiya. 26 Sa dihang ang trigo migitib ug mibuswak na, ang mga bunglayon nanubo usab. 27 Busa ang mga ulipon miadto sa ilang agalon ug miingon, ‘Agalon, dili ba maayong binhi man ang imong gipugas sa imong uma? Ngano kahang gituboan kinig mga bunglayon?’ 28 Siya mitubag, ‘Usa ka kaaway ang naghimo niini.’+ Ang mga ulipon miingon kaniya, ‘Buot ba nimong mangadto mi ug pangibton kini?’ 29 Siya miingon, ‘Ayaw lang, kay basig maapil ninyog ibot ang mga trigo. 30 Pasagdi nga magdungan kini pagtubo hangtod sa ting-ani, ug sa ting-ani, ingnon nako ang mga mangangani: Unahag ibot ang mga bunglayon ug bugkosa kini aron sunogon; unya tigoma ang mga trigo didto sa akong kamalig.’”+
31 Siya nag-asoy kanila ug lain pang ilustrasyon: “Ang Gingharian sa langit nahisamag liso sa mustasa nga gitanom sa usa ka tawo sa iyang uma.+ 32 Sa pagkatinuod, kini ang kinagamyan sa tanang liso, apan dihang kini motubo na, kini mao ang kinadak-an sa mga tanom nga utanon ug mahimong kahoy, mao nga ang mga langgam manganha ug makakaplag ug batoganan diha sa mga sanga niini.”
33 Siya nag-asoy kanila ug lain pang ilustrasyon: “Ang Gingharian sa langit nahisamag lebadura* nga gikuha sa usa ka babaye ug gisagol sa tulo ka takos nga harina* unya mitubo ang tibuok minasa.”+
34 Kining tanan gisulti ni Jesus sa mga tawo pinaagig mga ilustrasyon. Sa pagkatinuod, siya dili motudlo kanila nga walay ilustrasyon,+ 35 aron matuman ang gisulti sa Diyos pinaagi sa usa ka propeta: “Mosulti ko pinaagig mga ilustrasyon; akong ipahayag ang mga butang nga tinago sukad sa sinugdanan.”*+
36 Unya human papaulia ang mga tawo, siya misulod sa balay. Ang iyang mga tinun-an miduol kaniya ug miingon: “Ipatin-aw kanamo ang ilustrasyon sa mga bunglayon sa uma.” 37 Siya miingon: “Ang magpupugas sa maayong binhi mao ang Anak sa tawo; 38 ang uma mao ang kalibotan.+ Ang maayong binhi mao ang mga anak sa Gingharian ug ang mga bunglayon mao ang mga anak sa usa nga daotan,+ 39 ug ang kaaway nga nagpugas kanila mao ang Yawa. Ang ting-ani mao ang hinapos sa usa ka sistema sa mga butang,* ug ang mga mangangani mao ang mga anghel. 40 Busa, sama nga ang mga bunglayon ibton ug sunogon, ingon usab niana ang mahitabo sa hinapos sa sistema sa mga butang.*+ 41 Ipadala sa Anak sa tawo ang iyang mga anghel, ug ilang tigomon gikan sa iyang Gingharian ang tanang nag-aghat sa uban sa pagpakasala ug kadtong naghimog kalapasan, 42 ug ilang itambog sila sa nagkalayong hudno.+ Didto sila magdanguyngoy ug magkagot sa ilang mga ngipon. 43 Nianang panahona ang mga matarong mosidlak nga sama ka hayag sa adlaw+ diha sa Gingharian sa ilang Amahan. Kadtong makadungog, paminaw pag-ayo.
44 “Ang Gingharian sa langit nahisamag bahandi nga gilubong sa uma nga nakalotan sa usa ka tawo ug gitabonag balik; ug tungod sa iyang kalipay, siya milakaw ug gibaligya ang tanan niyang kabtangan ug gipalit ang uma.+
45 “Dugang pa, ang Gingharian sa langit nahisamag negosyante* nga mipanaw aron mangitag maayong klase nga mga perlas. 46 Pagkakaplag niyag usa ka perlas nga maayo kaayog klase, siya milakaw ug gibaligya dayon ang tanan niyang kabtangan ug gipalit kini.+
47 “Ang Gingharian sa langit nahisama usab ug baling nga gitaktak sa dagat ug nakakuha sa tanang matang sa isda. 48 Dihang kini napuno, ila kining gibitad ngadto sa baybayon ug, samtang nanglingkod, ilang gipili ang maayong mga isda+ ug gisulod sa mga sudlanan, apan ang mga dili maayo+ ilang gisalibay. 49 Ingon niana ang mahitabo sa hinapos sa sistema sa mga butang.* Ang mga anghel moabot sa paglain sa mga daotan gikan sa mga matarong 50 ug magtambog kanila sa nagkalayong hudno. Didto sila magdanguyngoy ug magkagot sa ilang mga ngipon.
51 “Nasabtan ba ninyo ang kahulogan niining tanan?” Sila mitubag: “Oo.” 52 Unya siya miingon kanila: “Kon mao, ang matag magtutudlo sa publiko nga natudloan bahin sa Gingharian sa langit nahisama sa usa ka agalon nga magpagawas ug bag-o ug daan nga mga butang gikan sa iyang tipiganag bahandi.”
53 Paghuman ni Jesus ug sugilon niini nga mga ilustrasyon, siya mibiya didto. 54 Pag-abot niya sa iyang dapit,+ siya misugod sa pagpanudlo diha sa sinagoga, mao nga ang mga tawo nahingangha ug miingon: “Diin kuhaa niining tawhana ang iyang kaalam ug ang iyang gahom sa paghimog mga milagro?+ 55 Dili ba siya ang anak sa panday?+ Dili ba si Maria ang iyang inahan, ug mga igsoon niya si Santiago, Jose, Simon, ug Judas?+ 56 Ug ang iyang mga igsoong babaye, dili ba kauban ra nato sila? Nan, diin man kuhaa niining tawhana kining tanan?”+ 57 Busa wala sila motuo kaniya.+ Apan si Jesus miingon kanila: “Ang usa ka propeta pinasidunggan bisan asa gawas lang sa iyang kaugalingong dapit ug panimalay.”+ 58 Busa wala siya mohimog daghang milagro didto tungod sa ilang kawalay-pagtuo.